DEBORAH SZEKELY: Η «ΓΙΑΓΙΑ ΤΟΥ WELLNESS» ΕΓΙΝΕ 102 ΕΤΩΝ
Το 1940, η Deborah Szekely και ο σύζυγός της ίδρυσαν στην Αμερική το πρώτο spa, μέσω του οποίου παραδίδουν μέχρι σήμερα αυθεντικά μαθήματα wellness.
Το 1940, ενώ η Ελλάδα έμπαινε στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο που είχε ήδη ξεσπάσει στην Ευρώπη από τον Σεπτέμβριο του 1939, στο Τέκατε του Μεξικό ιδρυόταν ένα από τα πρώτα spa στον κόσμο: το θρυλικό Rancho la Puerta. Δημιουργοί του η 18χρονη τότε Αμερικανίδα Deborah Szekely και ο σύζυγός της Edmond, Ούγγρος φιλόλογος, φιλόσοφος και ψυχολόγος. Λάτρεις και οι δύο της φυσικής ζωής, οραματίστηκαν να εφαρμόσουν εκεί την πρωτοποριακή φιλοσοφία τους, που δεν απέχει πολύ από το σύγχρονο wellbeing.
Όταν λίγο καιρό μετά ο Edmond κλήθηκε από τον Ρουμάνικο στρατό να πολεμήσει για τις δυνάμεις του Χίτλερ, η Deborah, παρά τη μικρή της ηλικία, έγινε η ψυχή του καταλύματος, το οποίο με τα χρόνια έγινε τόσο δημοφιλές, ώστε να το επισκέπτονται κάποια από τα πιο σημαίνοντα πρόσωπα της υψηλής κοινωνίας των Η.Π.Α., όπως η Natalie Wood, η Elizabeth Taylor, ο Burt Lancaster, η Oprah Winfrey κ.ά.
Εκεί οι διαμένοντες μάθαιναν πώς να αντιλαμβάνονται το σώμα τους ως έναν ναό: Να μην το μολύνουν με επεξεργασμένα τρόφιμα, να καθιερώνουν έναν τρόπο ζωής με συστηματική σωματική άσκηση και να επιτρέπουν στον οργανισμό τους να αναρρώνει όταν το έχει ανάγκη.
Η επιτυχία του Rancho la Puerta δεν άργησε να οδηγήσει την Szekely στη δημιουργία ενός ακόμα spa το 1958, του Golden Door Spa στο Εσκοντίντο της Καλιφόρνια, το οποίο έγινε ο απόλυτος προορισμός των star που έσπευδαν εκεί για να μπουν σε φόρμα πριν από κάθε τους ταινία (βλέπετε, εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχαν personal trainers). Το 2012, η ίδια αποφάσισε να το πουλήσει σε έναν από τους επί σειρά ετών θαμώνες του, ο οποίος σεβάστηκε απόλυτα την αρχική φιλοσοφία.
Το επιχειρείν δεν ήταν ο αυτοσκοπός της: Αφού χώρισε από τον άντρα της, το 1970, η Szekely ίδρυσε το Combined Arts and Education Council στην Επαρχία του Σαν Ντιέγκο, μέσω του οποίου συγκέντρωσε περισσότερα από 25 εκατομμύρια δολάρια για να στηρίξει 21 πολιτισμικούς οργανισμούς στη γύρω περιοχή. Μερικά χρόνια αργότερα ανέλαβε καθήκοντα διπλωμάτη των Η.Π.Α. και τέθηκε επικεφαλής του Inter-American Foundation, μιας ανεξάρτητης αρχςή της αμερικανικής κυβέρνησης που στηρίζει την ανάπτυξη μικρών κοινοτήτων της λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής. Στις εκλογές του 1982 υπήρξε υποψήφια με τους Ρεπουμπλικάνους, ενώ το 2014 εισήχθη στο Hall of Fame των γυναικών της κομητείας του Σαν Ντιέγκο.
Οι αρχές του wellness σύμφωνα με την Deborah Szekely
Ακτιβίστρια, φιλάνθρωπος, συγγραφέας, μα πάνω από όλα «Γιαγιά του Wellness», σύμφωνα με τον τίτλο που της έδωσε πριν κάποια χρόνια η Huffington Post, η Deborah Szekely δεν ανέπτυξε απλά, γεννήθηκε με αυτή τη φιλοσοφία. Από πολύ μικρή ηλικία έμαθε να φυτεύει καρποφόρα δέντρα, ενώ η μητέρα της ήταν αντιπρόεδρος της New York Vegetarian Society και η ίδια έγινε vegetarian από 4 ετών.
Η διατροφή είναι για εκείνη θεμελιώδης παράγοντας για καλή υγεία. Στόχος των spa της είναι να διδάξει τους επισκέπτες πώς να σκέφτονται για ό,τι τρώνε: «Φαντάσου αυτό που τρως στο φυσικό του περιβάλλον. Αν είναι ένα μήλο, κάνε το εικόνα στο δέντρο στο οποίο μεγάλωσε. Δεν μπορείς να το κάνεις αυτό με το fast food, μπορείς;» έχει πει η ίδια.
Στα spa διαμένουν οι επισκέπτες για μία εβδομάδα και, παρόλο που η απώλεια βάρους είναι κάτι που μπορεί να προκύψει από τα προγράμματα εξάσκησης και την προετοιμασία του φαγητού, ο μεγαλύτερος στόχος είναι να μπορέσουν να βρουν μια νέα κατεύθυνση στη ζωή τους: «Η ιδέα είναι να μειώσουν τη φασαρία. Να κλείσουν τα κινητά, για αρχή. Να κατανοήσουν πως η άσκηση πρέπει να αποτελεί μέρος της καθημερινότητάς τους. Να σκεφτούν αν ο τρόπος που ζουν βελτιώνει ή δυσχεραίνει τη ζωή τους. Αν μετρούσαμε τον χρόνο μας με χρήμα, αν χάναμε π.χ. 1 δολάριο για κάθε λεπτό που ζούσαμε, θα φροντίζαμε να ξοδέψουμε τον χρόνο μας πιο σοφά».
Στα 90 της χρόνια, όταν δημοσιεύτηκε το άρθρο της Huffington Post που αναφέρω παραπάνω, η Deborah Szekely ζούσε σαν 60χρονη. Τα μόνα χάπια που έπαιρνε ήταν βιταμίνες, ένα χαπάκι για τον θυρεοειδή, ενώ έκανε και μία ένεση βιταμίνης Β12 κάθε μήνα. Το είχε δηλώσει, άλλωστε, από τα 85α γενέθλιά της ότι σκόπευε στο εξής να μεγαλώνει μόνο έναν χρόνο για κάθε πέντε. «Δεν μπορώ να είμαι 90. Το πρόγραμμά μου είναι ίδιο με αυτό που είχα στα 60», είχε αναφέρει στο άρθρο. Και το εννοούσε: Η διατροφή της είναι «όσο το δυνατόν πιο κοντά στη φύση», τέσσερις φορές την εβδομάδα τότε έκανε πιλάτες και το βάρος της έχει μείνει σταθερό επί δεκαετίες. Η πίεσή της ήταν 10 με 6 τη μικρή, και η χοληστερόλη της 190 (στα 90, ξαναλέω).
«Το μοναδικό πράγμα που μπορεί να μου ανεβάσει την πίεση είναι το γεγονός ότι η αμερικανική κυβέρνηση εδώ και χρόνια υποστηρίζει προγράμματα που έχουν προκαλέσει την επιδημία της παχυσαρκίας στη χώρα μου. Όλες αυτές τις επιχειρήσεις που δηλητηριάζουν και σκοτώνουν τους Αμερικάνους με το fast food και μία κουλτούρα που θεωρεί ότι το να βλέπεις τηλεόραση αποτελεί δραστηριότητα. Οι Αμερικάνοι γίνονται όλο και πιο παχύσαρκοι, όλο και πιο άρρωστοι μέρα με τη μέρα. Οι εταιρίες αναψυκτικών και επεξεργασμένων τροφίμων πλουτίζουν, μα ακόμα περισσότερο πλουτίζουν οι μεγάλες φαρμακευτικές που στη συνέχεια τους πωλούν χάπια για όλες τις ασθένειες που το κακό και πολύ φαγητό έχει προκαλέσει», είπε στην ίδια συνέντευξη.
Στις 3 Μαΐου 2024, η Deborah Szekely έγινε 102 ετών και συνεχίζει να εργάζεται στο spa που ίδρυσε με τον σύζυγό της 3 ημέρες την εβδομάδα. Τη διοίκηση του Rancho La Puerta έχει αναλάβει πλέον η κόρη της, Sarah Livia Brightwood. Η φοβερή γιαγιά διατηρεί μία γενική εποπτεία, π.χ. συναντά τους ομιλητές που επισκέπτονται το spa κάθε βράδυ, ενώ κάθε Τετάρτη μιλά στους επισκέπτες, οπότε έχει να προετοιμάσει και τη δική της παρουσίαση.
Επίσης, διαβάζει. «Διαβάζω τα πάντα. Διαβάζω περισσότερο αυτά που με ενδιαφέρουν, αλλά πρώτα διαβάζω την πρώτη και την τελευταία παράγραφο, για να πάρω μια γενική ιδέα. Αν κάτι είναι πραγματικά ενδιαφέρον, τότε το διαβάζω όλο», είπε στην τελευταία της συνέντευξη. «Το βασικό είναι: Να μη σταματάς να μαθαίνεις».