Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΠΙΟ ΝΩΡΙΣ ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ;

Είναι ιδέα μας ή κάθε χρόνο τα Χριστούγεννα έρχονται πιο νωρίς; Επιχειρούμε να δείξουμε γιατί έχουμε αυτή την αίσθηση ως ενήλικες, τη στιγμή που τα παιδιά δεν αντέχουν να... περιμένουν!

Εκεί που φοράς σανδάλια και πίνεις παγωμένες μπίρες, μαζί με φίλους που ποτέ δεν εύχονται «καλό χειμώνα», εκεί που οι μέρες κρατάνε ακόμη πολύ και η θάλασσα παραμένει ζεστή για να υποδεχτεί μία ακόμη βουτιά σου, χωρίς καλά καλά να το καταλάβεις μετράς αντίστροφα για τα Χριστούγεννα.

Το παθαίνετε κι εσείς ή μόνο σε μένα φαίνεται ότι κάθε χρόνο τα Χριστούγεννα έρχονται όλο και πιο νωρίς; Σα να μεσολαβούν μόλις 3 χρονοδιακόπτες από το καλοκαίρι: το άνοιγμα των σχολείων, η αλλαγή της ώρας και τα πρώτα κρύα. Σα να απέχουν τα Χριστούγεννα 3 μέρες δρόμο από το καλοκαίρι. Γιατί άραγε συμβαίνει αυτό;

Η αίσθηση του χρόνου και τα Χριστούγεννα

Η αίσθηση του χρόνου που έχουμε ως ενήλικες φαίνεται ότι διαφέρει από εκείνη που έχουν τα παιδιά. Όταν ήμασταν μικροί, ο Δεκέμβριος ήταν ένας ατελείωτος μήνας με προετοιμασίες για τα Χριστούγεννα, σχολικές γιορτές και εκδηλώσεις, ενώ η ανυπομονησία μας για τον ερχομό του Άγιου Βασίλη τέτοια, που νιώθαμε ότι δεν έρχεται ποτέ εκείνη η ώρα...

Είναι γεγονός. Για ένα επτάχρονο παιδί, οι 12 μήνες μεταξύ δύο Χριστουγέννων είναι ένα τεράστιο κομμάτι της ζωής του. Για έναν 45χρονο, αυτοί οι ίδιοι 12 μήνες είναι ένα μικρό μέρος των βιωμάτων του. Βάσει ερευνών, πράγματι μεγαλώνοντας έχουμε την αίσθηση ότι ο χρόνος «διαρκεί λιγότερο» και εξαιτίας αυτής της διαφοράς συμπιέζεται και ο σχετικός χρόνος μεταξύ των Χριστουγέννων κάθε έτος.

Η μνήμη επηρεάζει την αίσθηση του χρόνου

Η εμπειρία μας από το χρόνο αλλάζει επίσης, επειδή βασιζόμαστε στη μνήμη για να εκτιμήσουμε τη διάρκεια. Όταν κρίνουμε πόσο διήρκεσε κάτι, βασίζουμε την εκτίμησή μας στον αριθμό των αναμνήσεων που κάναμε κατά τη διάρκεια της περιόδου ενδιαφέροντος. Είτε προσπαθούμε να θυμηθούμε τη διάρκεια μιας ταινίας, είτε ενός ταξιδιού με αυτοκίνητο είτε μιας σχέσης, ο αριθμός των αναμνήσεων που κωδικοποιήσαμε κατά τη διάρκειά της θα χρησιμεύσει ως δείκτης της διάρκειάς της.

Πιο νωρίς Χριστούγεννα
Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Οι χρονικές περίοδοι κατά τις οποίες δημιουργούνται λιγότερες νέες αναμνήσεις, είτε επειδή υπήρχε έλλειψη διεγερτικών εργασιών, νέων δραστηριοτήτων ή αυξημένων συναισθημάτων, ερμηνεύονται από τον εγκέφαλό μας ως σύντομες. Έτσι, καθώς μεγαλώνουμε, η μνήμη γίνεται πιο απατηλή και ανακαλούμε λιγότερα από την καθημερινότητά μας.

Πολυάσχολοι VS χαλαροί

Ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε ότι τα Χριστούγεννα έφτασαν πολύ γρήγορα είναι η ποσότητα ενέργειας που καταναλώνουμε, περιμένοντάς τα. Για τα περισσότερα παιδιά, τα Χριστούγεννα είναι το πιο αναμενόμενο γεγονός της χρονιάς. Τα ημερολόγια μετρούν αντίστροφα και ο πυρετός του ενθουσιασμού ανεβαίνει κατακόρυφα. Με απλά λόγια, τα παιδιά δίνουν μεγάλη προσοχή στο πέρασμα του χρόνου ενόψει των Χριστουγέννων. Αυτή η εστίαση της προσοχής κάνει τον χρόνο να ... διαστέλλεται, όχι κυριολεκτικά, αλλά στα δικά τους μάτια.

Για τους περισσότερους ενήλικες, τα Χριστούγεννα είναι λιγότερο συναρπαστικά. Ποιος μετράει αντίστροφα; Οι πιο πολλοί πιεζόμαστε από τις υποχρεώσεις που «τρέχουν» αυτόν τον μήνα και αδιαφορούμε για τον χρόνο. Αυτό κάνει τον χρόνο να... συρρικνώνεται. Ειδικά φέτος, που επιστρέψαμε σε μια μετα-πανδημική κανονικότητα, η ζωή είναι πιο γεμάτη από ποτέ και έχουμε ακόμη λιγότερο χρόνο να σκεφτούμε τα Χριστούγεννα.

Οι ενήλικες πιεζόμαστε από τα βάρη των υποχρεώσεων σε αντίθεση με τα παιδιά που νιώθουν να μην έχουν κανέναν έλεγχο στην έλευση των Χριστουγέννων. Οι δύο αυτές διαφορετικές αντιλήψεις και οπτικές, διαμορφώνουν αντίστοιχα και την αίσθηση του χρόνου. Όταν έχεις να κάνεις πολλές δουλειές πριν από τα Χριστούγεννα, δεν καταλαβαίνεις πώς περνάει ο χρόνος. Όταν, πάλι, έχεις απλώς να περιμένεις το κλείσιμο των σχολείων, το δώρο σου, μια εκδρομή και ένα σωρό πράγματα επάνω στα οποία δεν έχεις καμία επιρροή, ο χρόνος σου φαίνεται ατελείωτος.

Και φυσικά η επιτάχυνση του ρυθμού ζωής τα τελευταία 20 χρόνια, που οφείλεται στην τεχνολογία, χάρη στην οποία μπορούμε να κάνουμε περισσότερα σε λιγότερο χρόνο συμβάλλει επίσης στην αίσθηση ότι τα Χριστούγεννα έρχονται πλέον πιο νωρίς.

Τα Χριστούγεννα έρχονται πιο νωρίς στ' αλήθεια!

Υπάρχει βέβαια και η απτή πραγματικότητα που μας κάνει να νιώθουμε έτσι. Τα Χριστούγεννα «έρχονται» πράγματι πιο νωρίς κάθε χρόνο, αφού τα καταστήματα φοράνε τα γιορτινά τους σχεδόν από τις αρχές του Νοεμβρίου (ενώ παλιότερα αυτό γινόταν έναν μήνα μετά). Δρόμοι, διαδίκτυο, μικροπωλητές και μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων στολίζονται κάθε χρόνο και πιο νωρίς σε σημείο... ενοχλητικό.

Πλέον πολλοί από εμάς στολίζουν νωρίτερα κάθε χρόνο και το σπίτι τους, κάνοντας εμάς τους πιο «παραδοσιακούς» να αισθανόμαστε αργοπορημένοι. Επιλέγω συνειδητά να γιορτάζω τα Χριστούγεννα στην ώρα τους, περιμένοντας να νιώσω ξανά έστω και για λίγο παιδί.

SLOW MONDAY NEWSLETTER

Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.