ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΝΟΙΑ ΟΘΟΝΗΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙΣ

Δεν είναι τόσο τρομακτικό όσο ακούγεται, αλλά είναι πολύ πιο συχνό από όσο πιστεύεις. Συμβαίνει στους περισσότερους, αν όχι σε όλους. Μάθε τι είναι η άπνοια οθόνης και πάρε τα μέτρα σου.

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί, αφού περάσατε ώρες στην οθόνη του υπολογιστή, διαβάζοντας και απαντώντας σε e-mail, κάνοντας έρευνα για τη δουλειά σας ή ακόμη και χαζεύοντας βίντεο ή παίζοντας online, αισθάνεστε σφιγμένοι και στρεσαρισμένοι; Γιατί αισθάνεστε πιο ανήσυχοι από πριν; Ή γιατί, ακόμα και αφού σταματήσετε, το μυαλό σας συνεχίζει να γυρίζει;

Πρόκειται για μία κατάσταση που η Αμερικανίδα ψυχολόγος Linda Stone αποκαλεί «άπνοια ηλεκτρονικού ταχυδρομείου» ή, όπως είναι ευρύτερα γνωστή, «άπνοια οθόνης». Χαρακτηρίζεται από ρηχή αναπνοή ή κράτημα της αναπνοής ενώ εργάζεστε ή παίζετε μπροστά σε μια οθόνη.

Μία έρευνα μάλιστα, που διενεργήθηκε από το τμήμα Επιδημιολογίας και Δημόσιας Υγείας του University College London με επικεφαλής τον Έλληνα Εμμανουήλ Σταματάκη, έδειξε ότι ακόμη και η άσκηση δεν μπορεί να ανατρέψει τη βλάβη που προξενεί η μεγάλη διάρκεια παραμονής μπροστά σε μια οθόνη.

Άπνοια οθόνης: Γιατί συμβαίνει

Η άπνοια οθόνης συμβαίνει για διάφορους λόγους.

1. Η στάση του σώματός μας στο γραφείο, απέναντι από τον υπολογιστή ή όταν απαντάμε στο τηλέφωνο, δεν είναι η πιο ενδεδειγμένη για την αναπνοή μας. Ο θώρακάς μας «πέφτει», θέτοντας σε κίνδυνο την ικανότητά μας να εισπνέουμε και να εκπνέουμε πλήρως.
2. Μετά από τόσες ώρες που περνάμε κοιτάζοντας τις οθόνες μας, τα μάτια μας κουράζονται από την υπερπροσπάθεια να μείνουν προσηλωμένα, γεγονός που διακόπτει την απρόσκοπτη αναπνοή.
3. Τέλος, όταν «χανόμαστε» στη δουλειά και στο σερφάρισμα, χάνουμε και την επίγνωση των λειτουργιών μας. Είμαστε τόσο προσκολλημένοι σε κείμενα, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που δεν παρατηρούμε καν αυτή τη μετατόπιση στην αναπνοή μας.

iStock

3 τρόποι για να σταματήσετε να κρατάτε την αναπνοή σας ενώ εργάζεστε

Πώς μπορούμε να σταματήσουμε αυτή την καθημερινή πηγή στρες και άγχους; Ακολουθούν 3 συμβουλές.

1. Συνεχίστε να αναπνέετε

Αυτό ακούγεται προφανές, όμως δεν είναι εύκολο. Όταν εργαζόμαστε, η αναπνοή μας γίνεται πιο κοφτή, πιο ρηχή και κινείται προς τα πάνω, δηλαδή πάνω από την κοιλιά, στο στήθος. Εάν μπορούμε απλά να παρατηρήσουμε αυτή τη μετατόπιση στην αναπνοή, η θεραπεία γίνεται σχετικά απλή.

Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να αρχίσουμε να αναπνέουμε πιο βαθιά, από την κοιλιά, ενώ καθόμαστε στον υπολογιστή μας ή χρησιμοποιούμε το τηλέφωνό μας. Δοκιμάστε το τώρα. Καθώς διαβάζετε το υπόλοιπο αυτού του άρθρου, κατευθύνετε ένα μικρό μέρος της προσοχής σας, ας πούμε το 10%, στην αίσθηση ότι η κοιλιά σας επεκτείνεται στην εισπνοή και συστέλλεται στην εκπνοή.

2. Κάντε συχνά διαλείμματα

Η ακινητοποίηση του σώματος συμβάλλει στη λανθασμένη αναπνοή. Έτσι, μία από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους είναι να επενδύσετε σε ένα πρόγραμμα σύντομων διαλειμμάτων κάθε 45 λεπτά.

Σηκωθείτε από τη θέση σας, μετακινηθείτε στον χώρο, τεντωθείτε και κάνετε διατάσεις, μην ξεχνώντας να αναπνέετε σωστά. Δώστε στο μυαλό και το σώμα σας ένα μικρό χρονικό διάστημα για να επανέλθει σε μια πιο φυσική κατάσταση χαλάρωσης.

iStock

3. Ξεκουράστε τα μάτια σας

Οι ώρες που περνάμε μπροστά από μία οθόνη οδηγούν σε ποικίλα προβλήματα: καταπόνηση των ματιών, πονοκεφάλους, συσπάσεις των ματιών, καθώς και καταπόνηση του αυχένα, της πλάτης και των ώμων.

Η υπερβολική καταπόνηση των ματιών είναι επίσης μία από τις αιτίες της άπνοιας της οθόνης. Για να αρχίσετε να χαλαρώνετε τα μάτια σας, είναι χρήσιμο να κοιτάτε μακριά από την οθόνη κάθε τόσο.

Κοιτάξτε έξω από ένα παράθυρο (ή απλά στο βάθος του δωματίου) και αφήστε το βλέμμα σας να ξεκουραστεί (ο κανόνας 20-20-20 μπορεί να βοηθήσει). Επιπλέον, μπορείτε να πειραματιστείτε με το κλείσιμο των ματιών σας, ενώ δουλεύετε στον υπολογιστή.

Αυτές οι συμβουλές μπορεί να σας φαίνονται υπερβολικές ή αναποτελεσματικές. Δεν θέλετε να έχετε ένα ακόμη «πρέπει» ενώ εργάζεστε. Η αλήθεια όμως είναι ότι χάνουμε πολλή παραγωγική ενέργεια εξαιτίας της άπνοιας οθόνης, ενώ άθελά μας ζορίζουμε ακόμη περισσότερο τη σπονδυλική μας στήλη.

Η επίγνωση και η αλλαγή μικρών συνηθειών μπορούν πράγματι να μας χαρίσουν ενέργεια, ευεξία και κατ' επέκταση καλύτερη υγεία.