3 ΠΟΛΥ ΚΑΛΟΙ ΛΟΓΟΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΚΙ ΕΣΥ ΤΟ «BABY REINDEER»
Το «Baby Reindeer», η σειρά του Netflix για την οποία μιλάνε όλοι, δεν είναι απλώς άλλη μια ιστορία για το stalking!
Πατώντας το play για να ξεκινήσει το «Baby Reindeer» στο Netflix, πίστευα πως θα δω την αστεία περιπέτεια ενός stand up comedian, ο οποίος καταδιώκεται από μια εμμονική stalker. Εντούτοις, ήρθα αντιμέτωπη με μια σπουδή στο ανθρώπινο τραύμα και με μια βαθιά ανθρώπινη παρουσίασή του, που όμοιά της δεν έχω ξαναβρεί μέχρι σήμερα.
Ο τίτλος έγινε στα ελληνικά «Μικρό Ταρανδάκι». Και παρόλο που πρόκειται για μια σειρά βαριά, η οποία απαιτεί γερό στομάχι, υπάρχουν τρεις πολύ καλοί λόγοι να τη δεις.
1. Η αληθινή ιστορία που ενέπνευσε το «Baby Reindeer»
Η ιστορία που ξεδιπλώνεται στα 8 επεισόδια της σειράς εκτυλίσσεται ως εξής: Ο Donny είναι ένας κωμικός που δουλεύει παράλληλα σε παμπ για να βιοποριστεί, καθώς αντιλαμβανόμαστε από νωρίς πως δεν τυγχάνει ιδιαίτερης αποδοχής από το κοινό. Κάποια μέρα έρχεται στην παμπ μια γυναίκα η οποία δεν έχει να πληρώσει, οπότε ο Donny την κερνάει ένα τσάι.
Από κει και πέρα αρχίζει να βιώνει μια κόλαση, καθώς από τις απλές φιλοφρονήσεις που του κάνει, η γυναίκα περνάει στα αμέτρητα emails που του στέλνει, και τις ατέλειωτες ώρες που στήνεται έξω από το σπίτι του ή στο σκαμπό στην μπάρα της παμπ. Πρόκειται για τον κλασικό ορισμό της stalker, που ξέρει ακριβώς ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσει ώστε να χτίσει ένα σύμπαν το οποίο δεν θα περιλαμβάνει κανέναν πέρα από την ίδια και το αντικείμενο της εμμονής της.
Αυτό που εγώ αγνοούσα –και που με έκανε να ξαναδώ το «Baby Reindeer» μια δεύτερη φορά μόλις το έμαθα– είναι πως σε πολύ μεγάλο ποσοστό η ιστορία της σειράς βασίζεται σε αληθινά γεγονότα. Πράγματι ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής της ταινίας, Ρίτσαρντ Γκαντ, κωμικός κι ο ίδιος, βίωσε ένα αντίστοιχο περιστατικό με stalker. Το γεγονός πως η σειρά είναι βασισμένη σε αληθινά γεγονότα εξηγεί εν μέρει και τον δεύτερο λόγο που με έκανε να θαυμάσω την πένα του Γκαντ: το πόσο πολυσύνθετα παρουσιάζει το όλο θέμα.
2. Το «Baby Reindeer» είναι μια σπουδή στο ανθρώπινο τραύμα
Το πρώτο πράγμα που λέω στους ανθρώπους που παροτρύνω να δουν τη σειρά είναι πως δεν είναι μια ακόμη ιστορία σχετικά με το stalking. Ή καλύτερα, ότι ξεκινάει ως τέτοια αλλά το υπερβαίνει κατά πολύ, καταλήγοντας να είναι μια σπουδή στο ανθρώπινο τραύμα.
Πέρα από την εμπειρία του με τη stalker, ο κωμικός έχει βιώσει και στο παρελθόν περιστατικά κακοποίησης, από έναν εντελώς διαφορετικό άνθρωπο, αλλά με το αποτέλεσμα να είναι ένα εξίσου διαπεραστικό και οξύ τραύμα στην ψυχή του. Το θέμα είναι πως όλα αυτά δεν παρουσιάζονται με έναν τρόπο μανιχαϊστικό, από ένα σημείο δηλαδή κι έπειτα δεν υπάρχει ακριβώς καλός ή κακός στην ιστορία, και σίγουρα δεν υπάρχει νικητής και ηττημένος. Υπάρχουν μόνο τραυματισμένες ψυχές, που είτε τραυματίζουν και τους άλλους είτε νιώθουν πια τόσο οικεία μέσα στο ίδιο τους το τραύμα, που φοβούνται να γνωρίσουν οτιδήποτε άλλο πέρα από αυτό.
Μπορεί σε πρώτη φάση να μην καταλαβαίνεις γιατί ο πρωταγωνιστής δεν καταγγέλλει αμέσως αυτά που του συμβαίνουν, γιατί επιμένει να δικαιολογεί ή και να επιστρέφει σε ανθρώπους που τον βλέπουν ως ένα μέσο εκτόνωσης επιθετικών και χειριστικών συμπεριφορών, αλλά με μια δεύτερη ανάγνωση η σειρά αυτή σου δίνει κάτι πολύτιμο: μια διεισδυτική ματιά στους περίπλοκους μηχανισμούς που υφαίνονται στην ψυχή τόσο του κακοποιητή αλλά κυρίως του κακοποιημένου.
Προσωπικά, το βίωσα σαν να μου μετέφρασε κάποιος ένα χειρόγραφο γραμμένο σε μια γλώσσα δύσκολη, σχεδόν άγνωστή μου.
3. Οι εξαιρετικές ερμηνείες απογειώνουν το ευφυές σενάριο
Πέρα από τον πρωταγωνιστή, για τον οποίον δεν μπορώ καν να φανταστώ πόσο απαιτητικό πρέπει να ήταν να αναβιώνει διαρκώς τα περιστατικά κακοποίησής του ή να ζει μέσα σ’ ένα διαρκές inception καθότι καλείται να υποδυθεί εν πολλοίς τον εαυτό του, στη σειρά θαυμάζουμε και την συμπρωταγωνίστριά του.
Η Τζέσικα Γκάνινγκ μας χαρίζει μια εκπληκτική ερμηνεία που εναλλάσσεται μεταξύ βλεμμάτων εντελώς κενών και στιγμών ανεξέλεγκτης οργής ή σπαρακτικής θλίψης. Στα ατού του «Baby Reindeer» συγκαταλέγεται και η εξαιρετικά εύστοχη επιλογή μουσικής.
Αν μπορούσα εντέλει να περιγράψω αυτή τη σειρά με μια μόνο φράση, θα επέλεγα αυτήν ενός πολύ αγαπημένου βιβλίου: Για να είσαι υπέροχος πρέπει πρώτα να γίνεις ορατός, όταν όμως είσαι ορατός μπορεί να μετατραπείς σε θήραμα.