ΜΙΑ ΚΟΙΝΗ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ

Νέα έρευνα αποκαλύπτει πως το να έχεις υψηλή χοληστερόλη πριν την εγκυμοσύνη μπορεί να αποτελεί προγνωστικό δείκτη πιθανών επιπλοκών.

Η διαχρονική συμβουλή να προσέχει μια γυναίκα την υγεία και τη φυσική της κατάσταση πριν αποφασίσει να μείνει έγκυος δεν είναι ρητορική. Όπως το να γεννηθεί ένα υγιές μωρό, χωρίς προβλήματα που θα προκύψουν στον τοκετό, δεν είναι μόνο θέμα τύχης. Αν η εγκυμοσύνη είναι στα άμεσα μελλοντικά σου πλάνα, αξίζει να γνωρίζεις τα ευρήματα νέας έρευνας που παρουσιάστηκε πρόσφατα σε συνέδριο του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας, η οποία διερεύνησε τον ρόλο της χοληστερίνης στον κίνδυνο επιπλοκών.

Οι επιστήμονες συγκέντρωσαν δεδομένα από περισσότερες από 10.000 εγκύους που ανέφεραν ιστορικό υψηλής χοληστερόλης τουλάχιστον έναν χρόνο πριν την ημερομηνία τοκετού τους και τα σύγκριναν με εκείνα ενός ανάλογου αριθμού γυναικών που δεν είχαν ιστορικό.

Αυτό που διαπίστωσαν –λαμβάνοντας υπόψη και άλλους παράγοντες, όπως η ηλικία και η συνολική υγεία– είναι πως, συγκριτικά με τις γυναίκες με φυσιολογικές τιμές χοληστερόλης προ εγκυμοσύνης, οι γυναίκες με υψηλή χοληστερόλη είχαν σημαντικά αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν:

• διαβήτη κύησης,
• υπερτασικές διαταραχές της εγκυμοσύνης, δηλαδή παθήσεις που σχετίζονται με υψηλή αρτηριακή πίεση, όπως η προεκλαμψία,
• αιμορραγία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης,
• επιπλοκές κατά τον τοκετό.

Επίσης, έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν αρρυθμία (ακανόνιστο καρδιακό παλμό) και καρδιακή προσβολή εντός μόλις πέντε ετών μετά τον τοκετό.

iStock

«Είναι η αμεσότητα αυτών των αρνητικών επιπτώσεων που έχει σημασία να προσέξουμε», λέει μία εκ των συγγραφέων της έρευνας, η καρδιολόγος Mahathi Indaram. «Γνωρίζουμε εδώ και καιρό ότι η υπερλιπιδαιμία, ή υψηλή χοληστερόλη, αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για καρδιακές παθήσεις στον γενικό πληθυσμό, αλλά δεν έχουμε επαρκή δεδομένα για τις εγκύους», προσθέτει.

Όπως εξηγεί, οι φυσιολογικές ορμονικές αλλαγές της εγκυμοσύνης προκαλούν αύξηση των επιπέδων χοληστερόλης, επομένως είναι κάτι που οι γιατροί ενδεχομένως να μη λάβουν σοβαρά υπόψη. Η Dr. Indaram, όμως, ήθελε να διερευνήσει ακριβώς αυτό: τι μπορεί να συμβεί σε όσες έχουν ήδη υψηλή χοληστερόλη όταν μείνουν έγκυες – μια κατάσταση που από μόνη της αποτελεί στρεσογόνο παράγοντα για την καρδιά. Πλέον, αποδεικνύεται ότι ο συνδυασμός όχι μόνο αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της εγκυμοσύνης, αλλά μπορεί να επιταχύνει και την πορεία της γυναίκας προς τα είδη καρδιακών παθήσεων που η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να προκαλέσει πολύ αργότερα στη ζωή.

Γιατί η υψηλή χοληστερόλη αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών στην εγκυμοσύνη;

Παρόλο που εν λόγω μελέτη δεν εξέτασε σε βάθος γιατί η χοληστερόλη προ εγκυμοσύνης συμβάλλει αρνητικά στην έκβασή της αλλά και σε μετέπειτα καρδιολογικά προβλήματα, από παλαιότερες έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι μια υγιής εγκυμοσύνη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από ένα ισχυρό καρδιαγγειακό σύστημα.

Η επιπλέον χοληστερόλη μπορεί να το εμποδίσει, συμβάλλοντας στη δημιουργία αθηρωματικών πλακών στις αρτηρίες, οι οποίες με τη σειρά τους επιβραδύνουν τη ροή του αίματος προς στον καρδιά. Εξάλλου, η υψηλή χοληστερόλη αποτελεί μια φλεγμονώδη κατάσταση που μπορεί να βλάψει την επένδυση των αιμοφόρων αγγείων απειλώντας περαιτέρω την υγεία της καρδιάς.

ΑΝ ΤΡΕΙΣ ΜΗΝΕΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΤΟΚΕΤΟ ΤΥΧΟΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΠΑΝΕΛΘΕΙ, ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ ΝΑ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙ ΕΞΕΤΑΣΗ ΑΠΟ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟ.

Τα πράγματα μπορεί να γίνουν πιο επικίνδυνα αν, πέρα από υψηλή χοληστερόλη, η γυναίκα έχει και άλλους καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου προ εγκυμοσύνης, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση ή υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.

Οι ερευνητές καταλήγουν ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να γίνονται αιματολογικές εξετάσεις στο πλαίσιο του προγεννητικού ελέγχου, οι οποίες θα περιλαμβάνουν και τη χοληστερόλη. Αν τα επίπεδά της αποδειχθούν υψηλά, έχει σημασία η γυναίκα να κάνει το ταχύτερο δυνατόν αλλαγές στον τρόπο ζωής της με στόχο να τα μειώσει: να ακολουθήσει μια διατροφή με μη επεξεργασμένες τροφές, πλούσια σε λαχανικά, να είναι σωματικά δραστήρια, να μην καπνίζει, να κοιμάται καλά και να διατηρεί ένα υγιές βάρος.

iStock

Φυσικά, υπάρχουν και περιπτώσεις ανθρώπων που κάνουν όλα τα παραπάνω και συνεχίζουν να έχουν υψηλά επίπεδα χοληστερόλης λόγω γενετικής διαταραχής των λιπιδίων. Αυτό αποτελεί έναν ακόμα λόγο να ελέγχεται μια γυναίκα πριν από την εγκυμοσύνη.

Στα άτομα αυτά –ή σε άτομα που έχουν ήδη υποστεί καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο, ή που είχαν επιπλοκές σε προηγούμενη εγκυμοσύνη– ο γυναικολόγος μπορεί να χορηγήσει φαρμακευτική αγωγή για μείωση της χοληστερόλης, είτε πριν είτε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, σημειώνει η Dr. Indaram.

Σε κάθε περίπτωση, είναι απαραίτητο η έγκυος να πραγματοποιεί τις προγραμματισμένες επισκέψεις της στον γυναικολόγο ανά μήνα κύησης και τις απαραίτητες εξετάσεις, ώστε να μπορεί να διαγνωστεί έγκαιρα οποιοδήποτε σημάδι τυχόν επιπλοκής. Η χοληστερόλη δεν θεωρείται ακόμα παράγοντας για μια κύηση υψηλού κινδύνου, όμως έρευνες όπως η παραπάνω μπορεί να αλλάξουν στο μέλλον τα δεδομένα.

Τέλος, είναι σημαντικό η γυναίκα να εξετάζεται και μετά τον τοκετό. Η Dr. Indaram τονίζει ότι «εντός τριών μηνών μετά τον τοκετό, τυχόν φυσιολογικές μεταβολές στη χοληστερόλη που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη θα πρέπει να έχουν μειωθεί. Οπότε, αν η γυναίκα εξακολουθεί να εμφανίζει αυξημένα επίπεδα, ο γιατρός της μπορεί να την παραπέμψει σε καρδιολόγο που θα ψάξει το θέμα σε βάθος».