ΑΝ ΚΑΙ ΝΟΣΤΙΜΑ, ΤΑ ΤΗΓΑΝΗΤΑ ΦΑΓΗΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΣΟΥ
Σου λέμε συχνά να περιορίσεις όσο γίνεται τα τηγανητά φαγητά. Ξέρεις, όμως, με ποιον τρόπο τα γευστικά αυτά πιάτα επηρεάζουν το σώμα σου;
Υπάρχουν γεύσεις που ξυπνούν αναμνήσεις, ανάμεσα σε αυτές και διάφορα τηγανητά φαγητά, όπως οι τηγανητές πατάτες της γιαγιάς ή τα ψάρια και τα θαλασσινά σε μια ταβέρνα Κυριακή μεσημέρι, με ήλιο και φίλους. Τα τηγανητά έχουν μια θέση στην καρδιά (και στο πιάτο) πολλών από εμάς. Όμως, τι γίνεται όταν αυτή η απόλαυση έρχεται με τίμημα την υγεία μας;
Η επιστήμη είναι σαφής: η τακτική κατανάλωση τηγανητών τροφών συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιοπαθειών, διαβήτη και φλεγμονής. Ωστόσο, μην πανικοβάλλεσαι, δεν σου λέμε να τα διαγράψεις μια για πάντα από τη διατροφή σου, αλλά καλό είναι να βάλεις ένα μέτρο στην κατανάλωσή τους.
Η διαιτολόγος Devon Peart εξηγεί αναλυτικά τι συμβαίνει όταν το τηγάνι παίρνει φωτιά.
Τα τηγανητά φαγητά έχουν πολλές θερμίδες
Εντάξει, κατά πάσα πιθανότητα έχεις φάει τηγανητά κολοκυθάκια και έχεις σκεφτεί: Λαχανικό είναι, πόσο κακό μπορεί να κάνει; Δυστυχώς, η απάντηση δεν θα σου αρέσει. Το πανάρισμα, το αλεύρι και –κυρίως– το λάδι ανεβάζουν κατακόρυφα τις θερμίδες του πιάτου. Μην ξεχνάς ότι το λίπος έχει πάνω από τις διπλάσιες θερμίδες σε σχέση με τους υδατάνθρακες ή τις πρωτεΐνες.
Περιέχουν τρανς λιπαρά
Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ., τα τρανς λιπαρά είναι ακόρεστα λιπαρά οξέα που προέρχονται είτε από βιομηχανικές πηγές (π.χ. μαργαρίνες, φυτικά λίπη, αρτοσκευάσματα), είτε από φυσικές πηγές (προϊόντα κρέατος και γαλακτοκομικά). Επίσης, μπορούν να σχηματιστούν κατά τη διάρκεια του τηγανίσματος. Επομένως, καλό είναι να περιορίσεις την κατανάλωση οποιουδήποτε τηγανητού φαγητού. Αυτά τα λίπη φράζουν τις αρτηρίες και αυξάνουν τον κίνδυνο εμφραγμάτων και πρόωρου θανάτου.
Τα τηγανητά φαγητά συμβάλλουν στην παχυσαρκία
Οι τηγανητές τροφές είναι θερμιδικές «βόμβες». Συνήθως είναι και πλούσιες σε αλάτι. Όταν καταναλώνονται τακτικά, συμβάλλουν στην αύξηση βάρους και στην αντίσταση στην ινσουλίνη, βασικό παράγοντα για την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2.
Προκαλούν οξειδωτικό στρες
Σε υψηλές θερμοκρασίες, όπως αυτές που επικρατούν κατά το τηγάνισμα, τα λίπη και τα έλαια οξειδώνονται. Το αποτέλεσμα; Δημιουργούνται ελεύθερες ρίζες, ασταθή μόρια που βλάπτουν τα κύτταρα και εξασθενούν το ανοσοποιητικό. Όπως είναι γνωστό, το οξειδωτικό στρες σχετίζεται με την ανάπτυξη ασθενειών, όπως ο καρκίνος και οι καρδιοπάθειες.
Επηρεάζουν την υγεία του εντέρου
Τα λίπη και τα έλαια των τηγανητών τροφών είναι δύσπεπτα και συχνά προκαλούν φούσκωμα, αέρια ή διάρροια. Μακροπρόθεσμα, μειώνουν την ποικιλία των «καλών» βακτηρίων που υπάρχουν στο έντερο και ενισχύουν την παρουσία των επιβλαβών.
Προκαλούν φλεγμονή
Η χρόνια φλεγμονή δεν είναι πάντα ορατή, αλλά συνδέεται με εξάντληση, πόνους, μειωμένη άμυνα και άλλα προβλήματα υγείας. Οι τροφές που επιλέγουμε (ή αποφεύγουμε) παίζουν σημαντικό ρόλο στο κομμάτι αυτό. Πώς; Τα φρέσκα τρόφιμα, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και η άπαχη πρωτεΐνη, καταπολεμούν τη φλεγμονή. Αντίθετα, τα υπερεπεξεργασμένα και –ναι, σωστά το μάντεψες– τα τηγανητά φαγητά την ενισχύουν.
Αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας
Ανάλογα με το είδος του λίπους που χρησιμοποιείται, τα τηγανητά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για καρδιακή νόσο. Δίαιτες πλούσιες σε κορεσμένα λιπαρά ανεβάζουν την LDL («κακή») χοληστερόλη και ρίχνουν την HDL («καλή»), οδηγώντας δυνητικά σε καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό ή στεφανιαία νόσο. Έρευνα έδειξε ότι όσοι καταναλώνουν τα περισσότερα τηγανητά έχουν 28% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιοπάθεια.
Μπορεί να προκαλέσουν παλινδρόμηση
Το λίπος προκαλεί κορεσμό, αλλά είναι και συχνή αιτία γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Το στομαχικό οξύ ανεβαίνει στον οισοφάγο, προκαλώντας κάψιμο, ρέψιμο, πόνο, κυρίως αν ξαπλώσεις μετά το φαγητό.
Τελικά, να κόψω τα τηγανητά φαγητά τελείως;
Όχι απαραίτητα. Δεν χρειάζεται να αποχαιρετήσεις για πάντα τα τηγανητά, αλλά να τα απολαμβάνεις σπάνια και με μέτρο. Και όταν τα απολαμβάνεις, να κάνεις συνειδητές επιλογές: καλό λάδι, σωστή θερμοκρασία, όχι επαναχρησιμοποιημένο λίπος.