«3 ROOMS»: Η ΠΙΟ FUN ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΧΟΡΟΥ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΤΗ ΛΥΡΙΚΗ

Τρεις διαφορετικές χορογραφίες απαρτίζουν την παράσταση «3 Rooms» στην Εθνική Λυρική Σκηνή, οδηγώντας το κοινό σε ένα απρόσμενο κρεσέντο. Μετά την πρώτη παρουσίαση τον Μάιο του 2022, επαναλαμβάνεται για τέσσερις παραστάσεις.

Αν ήμουν κριτικός χορού, ίσως να μη χρησιμοποιούσα ποτέ τη λέξη «fun» για να μιλήσω για μια παράσταση χορού στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Δεν έχω όμως γνώσεις κριτικού, ούτε και προσπαθώ να γράψω από τέτοια σκοπιά. Γράφω απλώς ως θεατής, που έχει δει και απολαύσει αρκετές παραστάσεις χορού. Και, ως θεατής πραγματικά απόλαυσα το τρίπτυχο χορού «3 Rooms» και το κρεσέντο στο οποίο οδήγησε το κοινό.

Όπως υπαινίσσεται κατά μία έννοια ο τίτλος, το «3 Rooms» περιλαμβάνει τρεις χορογραφίες: μια νέα παραγωγή της ΕΛΣ από τον διευθυντή του Μπαλέτου της, Κωνσταντίνο Ρήγο, και δύο εμβληματικά έργα ξένων χορογράφων, του Τσέχου Γίρζι Κύλιαν και του Ισραηλινού Οχάντ Ναχαρίν, τα οποία ερμηνεύονται από τους χορευτές της ΕΛΣ.

Και τα τρία έχουν αφήσει εικόνες στη μνήμη μου. Ως θεατής, όμως, μπήκα πολύ πιο έντονα στο τελευταίο, το «Minus 16», και όχι τυχαία. Όπως αναφέρει το δελτίο τύπου της παράστασης, η συγκεκριμένη χορογραφία του Ναχαρίν «καταργεί τα όρια μεταξύ κοινού και χορευτών με έναν μοναδικό, απρόβλεπτο τρόπο». Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Room #1: Κωνσταντίνος Ρήγος

Είδα το «Ισοκράτημα ενός παιδιού» χωρίς να έχω διαβάσει τίποτα γι’ αυτό. Διαβάζοντας εκ των υστέρων, επιβεβαίωσα ότι ο Κωνσταντίνος Ρήγος κατάφερε να μεταδώσει στον θεατή ό,τι ακριβώς σημειώνει στο πρόγραμμα της παράστασης: «Η χορογραφία μάς μεταφέρει σε έναν ασπρόμαυρο, δυστοπικό, εγκαταλειμμένο κόσμο, όπου η πινακίδα μιας ξεχασμένης διαφήμισης στέκεται σαν σκιάχτρο στον μακρινό ορίζοντα. Το έδαφος είναι χορταριασμένο, ενώ κάποια καδρόνια μοιάζουν με όπλα μιας ξεχασμένης συμπλοκής. Εφηβεία, όνειρα και ρομαντισμός. Η αγωνία για το αύριο ή αγωνία για το τίποτα. Τα όρια του κόσμου αλλάζουν, όλος ο κόσμος στα πόδια μας, όλος ο κόσμος πάνω από το κεφάλι μας».

Ανδρέας Σιμόπουλος

Είναι μια χορογραφία που, για μένα, απηχεί το χάος στο οποίο ζούμε. Την προσπάθεια να παραμείνουμε όρθιοι σε έναν κόσμο που μας επιφυλάσσει πλήγματα από παντού. Την αίσθηση του αδύναμου απέναντι στις μεγάλες, σκοτεινές δυνάμεις που κρατούν τα σκήπτρα.

«Άραγε οι επιλογές μας είναι πραγματικά δικές μας ή προκαθορισμένες;» αναρωτιέται ο χορογράφος και το εισπράττεις, μαζί με τη νεανική ορμή που φέρνουν στη σκηνή σπουδαστές της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού της ΕΛΣ και της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, πλαισιώνοντας χορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ.

Ο τίτλος προέρχεται από τη μουσική του Γιώργου Κουμεντάκη, Καλλιτεχνικού διευθυντή της Λυρικής. Στο τέλος του κομματιού «οι μουσικοί γίνονται πολεμιστές», σημείωνε ο ίδιος όταν το συνέθεσε. «Φτάνουν σε ακραίες καταστάσεις και ξεπερνούν τα προσωπικά τους όρια σε μια μάχη με τον χρόνο, προσβλέποντας σ’ ένα καλύτερο μέλλον». Αμήν.

Room #2: Γίρζι Κύλιαν

Το έργο «Petite mort» πρωτοπαρουσιάστηκε το 1991 και έχει όλη τη φινέτσα που κάνει ένα έργο κλασικό. Σ’ αυτό συμβάλλει σίγουρα η μουσική του Μότσαρτ, τα δημοφιλή κοντσέρτα για πιάνο αρ. 21 και 23, τα οποία όμως ο Κύλιαν «ακρωτηρίασε», κόβοντας τα γρήγορα μέρη και κρατώντας μόνο τα αργά, αναγνωρίζοντας ότι «ζούμε σ’ έναν κόσμο όπου τίποτα δεν είναι ιερό».

Ανδρέας Σιμόπουλος

Ο τίτλος κυριολεκτικά σημαίνει «μικρός θάνατος», μια παράφραση για τον οργασμό στα γαλλικά και τα αραβικά, και η χορογραφία είναι «ένας ποιητικός και παράξενα σημαντικός τρόπος να περιγράψει κανείς την έκσταση της ερωτικής πράξης».

Έξι άντρες, έξι γυναίκες –και τα αντίθετά τους– χορεύουν τη σεξουαλικότητα αλλά και την επιθετικότητα, με εύκαμπτα ξίφη να θυμίζουν ότι γενικά στη ζωή –και ίσως ειδικά στον έρωτα– κινούμαστε συχνά στην κόψη του ξυραφιού. «Κι ο “Θάνατος” πάντα συντροφεύει τις ζωές μας», έχει πει ο Κύλιαν. «Κάποιες φορές είναι “Μικρός”, κάποιες φορές είναι “Μεγάλος”, αλλά είναι ο πιο πιστός σύντροφος που έχουμε, από την απαρχή της ύπαρξής μας ως το τέλος».

Room #3: Οχάντ Ναχαρίν

Από το διάλειμμα ήδη που χωρίζει το δεύτερο από το τρίτο «δωμάτιο» της παράστασης, καταλαβαίνεις ότι έρχεται κάτι πολύ διαφορετικό. Ένας χορευτής επί σκηνής κινείται με χαμηλή μουσική υπόκρουση, όχι πια από την ορχήστρα, ενώ τα φώτα της αίθουσας είναι ανοιχτά και ο κόσμος μπαινοβγαίνει στην αίθουσα. Ό,τι πρέπει για να σε βάλει στο πνεύμα του «Minus 16», που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1999 στη Χάγη από το χοροθέατρο Nederlands Dans Theater ΙΙ, με μουσικές από το σάουντρακ του «Cha-Cha de Amor» του Ντην Μάρτιν μέχρι μάμπο, τέκνο και παραδοσιακή ισραηλινή μουσική!

Maxim Waratt

Το «Minus 16» βασίζεται σε αποσπάσματα από προηγούμενα έργα του Ναχαρίν, που κυλούν με εντυπωσιακή αρμονία παρά τη διαφορετικότητά τους. Σε μέρη όπως ο «χορός με τις καρέκλες» η ένταση είναι καθηλωτική. Οι στίχοι του διασκευασμένου παραδοσιακού τραγουδιού «Echad Mi Yodea», στα εβραϊκά, είναι σαν να σε καλούν να κάνεις μία δεύτερη ανάγνωση. Ψάχνοντας πληροφορίες μπορεί να βρεις ότι υπήρχαν συμβολισμοί που παραπέμπουν ακόμα και στο Ολοκαύτωμα.

Αλλά εκείνη τη στιγμή σε παρασύρει ο χορός και αυτό φαίνεται να θέλει ο Ναχαρίν, που στέλνει τους χορευτές του να σηκώσουν θεατές και να τους φέρουν στη σκηνή για να χορέψουν! Αν αρχικά αγχώνεσαι στην ιδέα ότι μπορεί να σε διαλέξουν, όταν τους βλέπεις να μπαίνουν όλοι αβίαστα στον χορό, άλλος λιγότερο κι άλλος περισσότερο, εύχεσαι να σε είχαν διαλέξει, για να το ζήσεις.

Ο χορογράφος δεν κλείνει απλώς το μάτι στο κοινό. Θέλει να το ξεσηκώσει και το πετυχαίνει, τόσο που όταν νιώθεις πως τελειώνει εύχεσαι να έχει κι άλλο, κι άλλο. Και ευτυχώς το fun συνεχίζεται, αποσπώντας πολύ πολύ χειροκρότημα.

Το «3 Rooms» θα παρουσιαστεί στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο ΚΠΙΣΝ, στις 15, 16, 18 και 19 Φεβρουαρίου 2023. Κλείστε εισιτήρια