ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΝΤΑΖΑΡΑΣ: «ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΟΥΝ ΤΑ ΛΑΘΗ ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ»

Ο Αργύρης Πανταζάρας μιλά για την ευαλωτότητα και την πειθαρχία της δουλειάς του, για τα λάθη ως δημιουργική πράξη και για την ανάγκη να προστατεύεις τον εαυτό σου μέσα σε έναν απαιτητικό κόσμο. Από το πιάνο και τα σκίτσα μέχρι τη σκηνή, μοιράζεται τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει την τέχνη και τη ζωή: με συνέπεια, περίσκεψη και βαθιά αφοσίωση στη διαδικασία.

Μια συνάντηση με τον Αργύρη Πανταζάρα είναι λες και μαθαίνεις μια καινούρια προσευχή. Για την αγάπη, τη ζωή, την ομάδα στην τέχνη, αλλά πάνω από όλα για την αφοσίωση σε κάτι ωραίο που με τον καιρό γίνεται σπουδαίο. Του αρέσει να αφιερώνει τα λάθη –τα όποια λάθη του– σε αυτούς που αγαπά, στους ξεχωριστούς, αφού ένα στραβοπάτημα αποκαλύπτει το αληθινό και δείχνει ξεκάθαρα αυτό που είσαι.

Κάθεται στο πιάνο και κάνει μουσικές ασκήσεις πριν ανέβει στη σκηνή, ενώ δεν σταματάει να ζωγραφίζει και μέσα από τις ζωγραφιές να μαθαίνει λόγια, να εισβάλλει σε ρόλους και σπουδαία έργα, με ταλέντο που φτάνει και περισσεύει. Από μικρός άγγιζε τους ανθρώπους παρατηρώντας και σχεδιάζοντας πάνω σε χαρτί αυτό που έβλεπε. Έτσι μεγάλωσε. Σήμερα, αποδεικνύει επίμονα ότι είναι ένας εξαιρετικός καλλιτέχνης.

Ο Αργύρης Πανταζάρας ανοίγεται στο OW

Όσοι κάνουμε αυτή τη δουλειά, τη δουλειά του ηθοποιού, προφανώς έχουμε να διαχειριστούμε ένα τραύμα. Αυτό μας οδήγησε στο να συμβιβαστούμε με την τέχνη, αφού δεν είμαστε σε θέση να συμβιβαστούμε με οτιδήποτε άλλο. Eίμαστε τόσο ευάλωτοι και ανοιχτοί, που μπορεί ανά πάσα στιγμή να δηλητηριαστούμε, να παραμορφωθούμε ή να μεταμορφωθούμε, μα πάνω από όλα να διαλυθούμε μέσα σε ένα δευτερόλεπτο.

Είναι μια δουλειά που έχει χαρές, αλλά έχει και πολλές αντιφάσεις. Διέπεται από ισχυρούς κανόνες τους οποίους καλείσαι να υπακούσεις αν θέλεις να υπάρχεις εντός της επαγγελματικά. Δεν γίνεται να συμπεριφέρεται κανείς ανάλογα με τη συναισθηματική κατάσταση ή την όρεξή του.

Η ηθοποιία είναι ένα επάγγελμα, πρέπει να ζήσουμε απ’ αυτό και να επιστρέφουμε στον κόσμο υγιείς. Το ζητούμενο είναι να τα πάρεις όλα αυτά και να τα φροντίσεις. Να τα γεμίσεις με φως και να ερεθίσεις έναν κόσμο που έχει ανάγκη να ξυπνήσει και να βγει στην επιφάνεια, ώστε να μπορέσεις –αν είναι εφικτό– να θεραπεύσεις ψυχαγωγικά το κοινό σου.

Η παιδική ηλικία του Αργύρη Πανταζάρα

Σε ένα πρώτο ραντεβού κανείς δεν θα καθίσει να σου μιλήσει για όλα όσα έχει ζήσει, για όσα έχει περάσει για να φτάσει στην ημέρα που τον συναντάς για πρώτη φορά. Αυτό συμβαίνει και με τη δημοσιότητα. Κάποιος σε βλέπει και ασχολείται μαζί σου. Πώς είναι δυνατόν να ξέρει τι μου έχει συμβεί για να είμαι έτσι όπως είμαι; Και τι να καθίσω να πω; Τι σημασία έχει; Προτιμώ να μην πω κάτι, από το να λέω οτιδήποτε με στόχο να πάμε παρακάτω, να ξεμπερδεύουμε.

Η αλήθεια είναι ότι βρίσκομαι σε μία ωραία ηλικία, σε μια ωραία στιγμή της ζωής μου, που έχω κλείσει κάποια κεφάλαια και έχω ανοίξει κάποια άλλα. Υπάρχω πολύ πιο συνειδητά στον χρόνο ως άνθρωπος. Τον ζω τον χρόνο, τον αναπνέω, αναλαμβάνω την ευθύνη για όλα και έχω καλύτερη επαφή πλέον με το τι πήγε και τι δεν πήγε καλά.

«ΔΕΝ ΗΡΘΑΜΕ Σ' ΑΥΤΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΓΙΑ ΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΚΑΝΕΝΟΣ».

Ζούμε από τύχη;

Είμαι σε μια συνειδητή εξέλιξη και μια διεργασία που με κάνει να νιώθω ότι τώρα είμαι καλά. Το τι σημαίνει «είμαι καλά» για τον καθένα, είναι μια άλλη ιστορία. Για εμένα, δεν έχει να κάνει με τον αν κέρδισες το λαχείο, αν έχεις βρει τον έρωτα της ζωής σου ή μια υπέροχη δουλειά. Σημασία έχει να είναι υγιής η καρδιά, η ψυχή και η σκέψη σου. Είναι το ωραίο βλέμμα που ρίχνει κανείς στη ζωή καθημερινά.

Δυστυχώς, έχουμε φτάσει στο σημείο να λέμε ότι είμαστε τυχεροί που ξυπνάμε το πρωί. Από τη στιγμή που δεν συμβαίνει κάτι τραγικό, λες «ωραία». Διότι δεν είναι δεδομένο τώρα πια ότι το πρωί θα ανοίξεις τα μάτια σου και θα έχεις μπροστά σου μια ολόκληρη μέρα για να ζήσεις. Συμβαίνουν πολλά σε όλο τον κόσμο και όλα είναι πλέον πολύ κοντά μας, μας αφορούν και μας αγγίζουν. Και μετά κάθεσαι και σκέφτεσαι «πάλι καλά που ζω» ή «ζω από τύχη».

«ΤΟ "ΕΙΜΑΙ ΚΑΛΑ" ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΜΕ ΤΟ ΑΝ ΚΕΡΔΙΣΕΣ ΤΟ ΛΑΧΕΙΟ, ΑΝ ΕΧΕΙΣ ΒΡΕΙ ΤΟΝ ΕΡΩΤΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΣΟΥ Ή ΜΙΑ ΥΠΕΡΟΧΗ ΔΟΥΛΕΙΑ. ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΧΕΙ ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΥΓΙΗΣ Η ΚΑΡΔΙΑ, Η ΨΥΧΗ ΚΑΙ Η ΣΚΕΨΗ ΣΟΥ».

Δεν ενδιαφέρεται κανείς για κανέναν πραγματικά

Υπάρχει βία και κακοποίηση. Ζούμε μέσα σε τόση ανασφάλεια, που προφανώς θα βγουν στην επιφάνεια όλα τα ταπεινά μας ένστικτα. Ακρωτηριάζεται η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, και έχουμε απομακρυνθεί από τους κανόνες της ευγένειας και της συμβίωσης. Δεν ενδιαφέρεται κανείς για κανέναν πραγματικά. Για ποια μόρφωση να μιλήσουμε; Για ποιον σεβασμό στον πεζό ή τα φανάρια; Ποιοι καθημερινοί  κανόνες ισχύουν; Ίσως φταίει ότι ο πολιτισμός σήμερα επενδύει περισσότερο στην εικόνα, στην εντύπωση – σε όλα τα εφήμερα.

Καλείσαι λοιπόν μέσα σε αυτό το πλαίσιο να φροντίσεις τον εαυτό σου, τους ανθρώπους που αγαπάς, τους συνεργάτες, τη σύζυγο και την οικογένειά σου. Πώς το κάνεις; Πώς να το κάνεις σε ένα περιβάλλον τόσο αντιφατικό; Μόνο καλλιεργώντας και δουλεύοντας τον εαυτό σου ίσως μπορέσεις να το μοιραστείς, να τα καταφέρεις.

Η ζωή δεν είναι μόνο δουλειά

Έχω εφεύρει ένα δικό μου μάντρα για να νιώθω καλά. Κάθομαι και κάνω μουσικές ασκήσεις στο πιάνο. Είναι μια εξάσκηση, κάτι ωραίο. Μαθαίνω και ξένες γλώσσες, με συνέπεια και πολύ διάβασμα. Το κάνω γιατί θέλω να συμπεριφέρομαι καλά στον εαυτό μου. Να κάνω πράγματα για μένα. Απολαμβάνω τη διαδικασία.

Η δουλειά που έχω διαλέξει είναι μια δουλειά που τη μαθαίνεις κάνοντάς την. Είναι μία διαρκής σπουδή που δεν έχει τέρμα. Οι μεγάλοι ρόλοι ή τα βραβεία δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη σημασία στο τέλος της ημέρας. Δίνεις ξανά και ξανά τον εαυτό σου, τον θυσιάζεις για να μπορείς να βρεθείς πάνω στη σκηνή και να δώσεις μια ωραία παράσταση.

Αλλά μέχρι να φτάσεις εκεί, οι πολλές επιθυμίες και τα εξωτερικά ερεθίσματα που λαμβάνεις κάθε στιγμή δημιουργούν ένα πλαίσιο που μπορεί να σε στραγγίξει. Να σε πνίξει στον θυμό και την απογοήτευση. Γι' αυτό είναι σπουδαίο το να μπορείς να διαχωρίζεις την καθημερινότητα από τη δουλειά. Θέλω να έχω το πιάνο μου, το λεξιλόγιο που μαθαίνω σε ξένες γλώσσες. Να έχω τα βιβλία και τα σκίτσα μου, να ασχολούμαι με τον αθλητισμό. Διαχειρίζομαι τον χρόνο μου για να μπορώ να τον χαρίζω σε όποιον και όπως θέλω. Ξέρεις πόσο όμορφο πράγμα είναι μία βόλτα γύρω από το τετράγωνο της γειτονιάς σου;

Τα σκίτσα του Αργύρη Πανταζάρα

Πάντα μου άρεσε να φτιάχνω σκίτσα. Είναι μια δική μου γραφή, ο τρόπος να κατανοώ και να παρουσιάζω επί χάρτου όλα όσα συμβαίνουν και μαθαίνω. Τα σκίτσα μου ήταν και είναι οι σημειώσεις μου. Είναι μικρά σημάδια αναμνήσεων αλλά και φαντασίας. Ένα αέναο παιχνίδι που ξεκίνησα όταν ήμουν μικρός. Με τη ζωγραφική μπορώ να έρχομαι πιο κοντά στους άλλους. Να αγγίζω τον έξω κόσμο. Όταν σχεδιάζω τα μάτια ή κάποια χαρακτηριστικά του προσώπου σου, νιώθω ότι, ναι, σε αγγίζω.

Ήταν από την παιδική μου ηλικία μια υπερδύναμη για μένα. Να ζωγραφίζω τον καθηγητή μου, τους φίλους και την οικογένειά μου ή την κοπέλα που αγαπούσα. Αντί να της δώσω ένα γράμμα, της έδινα μια ζωγραφιά. Την ίδια στιγμή, ένιωθα ότι μπορούσα να τους μεταμορφώσω και να τους αλλάξω όλους, να βάλω κάποιον σε ένα άλλο σώμα ή σε διαφορετικό περιβάλλον. Δημιουργούσα κάτι που με ενέπνεε με τον δικό μου τρόπο, του έδινα τη δική μου ματιά.

Όσα ζωγράφιζα, γίνονταν οι δικές μου σημειώσεις γνώσης και εκμάθησης. Τραγούδια, φαντασίες, όνειρα, επιθυμίες, αναμνήσεις – αντί να σημειώνω, εγώ ζωγράφιζα. Είχε έναν ημερολογιακό χαρακτήρα όλο αυτό. Ήταν ένα είδος ημερολόγιου λίγο πιο αποκρυφιστικό. Έτσι υπήρχα και έτσι επικοινωνούσα – δεν χρειαζόταν να πω και πολλά, όταν είχα αυτή την «έκτη αίσθηση» στο χέρι μου.

«Η ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΗΤΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΜΟΥ ΗΛΙΚΙΑ ΜΙΑ ΥΠΕΡΔΥΝΑΜΗ ΓΙΑ ΜΕΝΑ. ΑΝΤΙ ΝΑ ΔΙΝΩ ΣΤΗΝ ΚΟΠΕΛΑ ΠΟΥ ΑΓΑΠΟΥΣΑ ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑ, ΤΗΣ ΕΔΙΝΑ ΜΙΑ ΖΩΓΡΑΦΙΑ».

Έτσι «διάβαζα» και παρακολουθούσα το μάθημα, ακόμα έτσι μαθαίνω τα λόγια μου στο θέατρο, έτσι σκηνοθετώ, έτσι σκηνογραφώ, μέσα από μικρά σκίτσα που τα κουβαλάω μαζί μου. Δουλεύω ασταμάτητα με σκίτσα. Μπορεί να έχω ολόκληρη πρόβα καταγεγραμμένη με σκίτσα. Αλλά ξέρεις κάτι; Μεγάλωσα σε μια κοινωνία που απαγορευόταν να ζωγραφίζω στο μάθημα. Και δεν με ρώτησαν ποτέ «τι είναι αυτό που ζωγραφίζεις;». Αν με είχε ρωτήσει κάποιος, η απάντηση θα ήταν η εξής: Ό,τι έχω εμπνευστεί από αυτά που έχετε πει εσείς. Με ηρεμεί όταν συναντάω ανθρώπους που σχεδιάζουν, νιώθω ότι είμαστε από την ίδια «φυλή».

Ο θεατρικός τρόπος και το όραμα

Ο τρόπος που δουλεύουμε στο θέατρο έχει να κάνει με το πλαίσιο μέσα στο οποίο βρισκόμαστε. Καλούμαστε να εργαστούμε μέσα σε μία ομάδα. Να υπακούσουμε σε κανόνες και να σεβαστούμε το όραμα ενός σκηνοθέτη, που θα γίνει το έργο της ομάδας. Όταν έρθει κάποιος και σου πει «πάμε να προσεγγίσουμε το κείμενο με αυτό τον τρόπο», έτσι είναι καλό να γίνει. Είναι ανακουφιστικό το να μπαίνεις στον κόσμο κάποιου άλλου, να τον εμπιστεύεσαι, να σε εμπιστεύεται και να σε πηγαίνει. Είναι λυτρωτικό να χρησιμοποιείς καινούργιους τρόπους στο πλαίσιο της δουλειάς, γιατί όσο περνούν τα χρόνια όλα αλλάζουν, εξελίσσονται.

Είναι αστείο να μένεις κολλημένος σε «εργαλεία» και στο «έτσι το κάνω εγώ, έτσι έχω μάθει». Η τέχνη είναι τόσο ζωντανή, που σε αναγκάζει να αναζητάς και να ανακαλύπτεις όλο και περισσότερα. Ναι, θα λειτουργήσεις με όσα έχεις μάθει, αλλά θα τα διαχειριστείς έτσι, ώστε να πας παρακάτω, να βρεις κάτι που δεν το είχες ανακαλύψει μέχρι σήμερα. Εν τέλει, το διασκεδαστικό και το σπουδαίο είναι η χαρά της δημιουργίας και του μοιράσματος.

«ΠΑΝΩ ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ, ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΚΑΙ Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΦΩΤΙΑ».

Τα λάθη

Δεν υπάρχουν λάθη επί σκηνής. Μόνο αν δεν ξέρεις τι σου γίνεται. Όπως εμείς γνωρίζουμε τι επιδιώκουμε κάθε millisecond επί σκηνής, έτσι γνωρίζουμε πρώτοι από όλους τι πήγε στραβά και τι μας ξέφυγε. Ο στόχος είναι να πας παρακάτω, να σώσεις πράγματα. Κάνουμε μια δουλειά που σώζουμε συνεχώς κάτι από τη στιγμή. Και αυτό είναι που έρχεται να δει ο θεατής, το πώς επιβιώνεις από κάτι τόσο δύσκολο και πώς διατηρείς τη δημιουργικότητά σου ζωντανή. Αν έρχεται ο άλλος για να δει πού θα κάνεις λάθος, τότε τον λυπάμαι βαθιά.

Πάνω στη σκηνή, το μυαλό και η καρδιά μου παίρνουν φωτιά. Οι άνθρωποι που δεν αντέχουν τα λάθη, δεν αντέχουν τη ζωή. Η ζωή είναι γεμάτη με λάθη και απρόβλεπτες στιγμές. Γι’ αυτό στους αγαπημένους μου ανθρώπους, όταν έρχονται σε μια παράσταση που παίζω, τους λέω τη μεγαλύτερη ευχή μου: Απόψε σού αφιερώνω όλα τα λάθη μου!

O κύριος Πανταζάρας

Δεν δέχομαι ότι είμαι απρόσιτος ή απόμακρος – το αντίθετο, θα έλεγα. Φέρομαι ευγενικά σε κάθε προσέγγιση. Το ζήτημα είναι πόσο έτοιμος είναι κι ο άλλος να σε γνωρίσει πραγματικά, κάνοντας στην άκρη αυτά που έχει στο δικό του κεφάλι για σένα. Το οικείος και προσιτός, βέβαια, δεν σημαίνει και χωρίς όρια. Π.χ. βλέπει κάποιος μια «σοβαρή» φωτογραφία και νομίζει ότι ο άλλος είναι σοβαρός και σοφός, ή βλέπει έναν να κάνει αστεία και νομίζει ότι είναι αστείος και χαρούμενος, βλέπει έναν με σηκωμένα φρύδια και puppy eyes και νομίζει ότι είναι αγαθός και γλύκας. «Ο όμορφος είναι ο καλός και ο «άσχημος ο κακός», έτσι κρίνει ο κόσμος αιώνες τώρα. Έτσι κρίνει και τις συμπεριφορές. Σηκώνεις το τηλέφωνο, τότε είσαι καλός και πάντα διαθέσιμος. Δεν το σηκώνεις, τότε είσαι απόμακρος και την έχεις «ψωνίσει». Δεν υπάρχει καμία μετατόπιση για κατανόηση ότι απλώς τώρα ίσως κάνεις κάτι άλλο, ίσως δεν είσαι καλά ή ίσως με αυτό τον τρόπο είσαι καλά.

Δεν έχουμε καμία ευθύνη για την εντύπωση που έχει κάποιος άλλος για εμάς, πόσο μάλλον όταν δεν μας ξέρει καθόλου. Δεν ήρθαμε σ' αυτόν τον κόσμο για να ικανοποιήσουμε τις προσδοκίες κανενός – αν συναντηθούμε, καλώς, αν όχι, δεν πειράζει.

Σημασία έχει να σέβεσαι και να μην επιβάλλεις τον εαυτό σου σε κάποιον με τη συμπεριφορά σου. Στη δουλειά μας συναναστρέφεσαι εκατό διαφορετικούς ανθρώπους την ημέρα, ίσως και περισσότερους. Μπορείς να φανταστείς να πρέπει να ικανοποιήσεις την εικόνα που έχουν όλοι για εσένα; Σου μοιάζει φυσιολογικό; Σου φαίνεται υγιές; Για κάποιους θα είσαι έτσι, για κάποιους θα είσαι κάτι άλλο. Αυτό κάνει τους ανθρώπους μοναδικούς και τις σχέσεις μοναδικές. Αλλά δεν έχεις καμία υποχρέωση να τους ικανοποιείς.

Ηρεμία και γαλήνη

Θέλω ηρεμία και γαλήνη. Να είμαι εντάξει με αυτό που συμβαίνει. Μόνο έτσι μπορώ να αγαπήσω τη δουλειά μου και τους ανθρώπους που έχω δίπλα μου, να ζήσω μέσα στις στιγμές, να είμαι ένας καλός σύντροφος, υποστηρικτικός και συμπονετικός με τους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω μου.

O Τζόναθαν Χάρκερ στον θεατρικό Dracula

Αυτό που κάνει ο Θάνος Παπακωνσταντίνου στην παράσταση έχει τόλμη και συνέπεια. Έχει όραμα, επιμονή. Το όποιο στοίχημα έχει κερδηθεί από την προετοιμασία. Ο κόσμος που έχει δημιουργήσει ο Θάνος έχει έμπνευση, επιθυμίες, και οι πρωταγωνιστές ανεβαίνουν στη σκηνή διατεθειμένοι να θυσιάσουν τα πάντα για να νιώσουν τα πάντα και να τα μοιραστούν με τους θεατές.

Ο Αργύρης Πανταζάρας παίζει στην παράσταση Dracula, βασισμένη στο εμβληματικό μυθιστόρημα του Bram Stoker, που ανεβαίνει στο Θέατρο Πόρτα. Κλείσε εισιτήρια online