ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΕΖΟΣ: «ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΦΡΟΝΤΙΣΕΙΣ Η ΖΩΗ ΣΟΥ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΓΟΗΤΕΥΤΙΚΗ»

Ο Γιάννης Μπέζος πρωταγωνιστεί, σκηνοθετεί, αλλά το πιο σημαντικό απ' όλα είναι ότι ξυπνάει κάθε πρωί και φροντίζει η ζωή του να είναι γοητευτική. Υπάρχει κάτι πιο σπουδαίο από αυτό;

Μία συνέντευξη με τον Γιάννη Μπέζο δεν είναι εύκολη υπόθεση – για πολλούς λόγους. Καταρχάς, επειδή είναι δύσκολο να δεχτεί να σου μιλήσει («Δεν μιλάω παντού, γιατί αν το έκανα θα έπρεπε να μιλάω από το πρωί μέχρι το βράδυ», μου είπε στη συζήτησή μας). Δεύτερον, επειδή έχεις ελάχιστες πιθανότητες να του κάνεις κάποια ερώτηση που θα τον εκπλήξει (με 50 χρόνια εμπλοκή με το θέατρο, νιώθεις ότι τα έχει πει όλα). Βάλε στην εξίσωση και το γεγονός ότι βρίσκεται μεταξύ παραστάσεων και τηλεοπτικών σειρών, και επομένως ο χρόνος που μπορεί να σου αφιερώσει είναι περιορισμένος.

Όλα αλλάζουν όταν βρεθείς στον ίδιο χώρο μαζί του –στην περίπτωσή μου στο θέατρο Άνεσις– και ξεκινήσεις να του μιλάς. Οι απαντήσεις του είναι στακάτες, ξεκάθαρες, χωρίς φιοριτούρες. Νιώθεις σαν να παίζετε πινγκ πονγκ – το μπαλάκι πάει κι έρχεται και η συζήτηση δεν κάνει ποτέ «κοιλιά». Η κουβέντα σε συνεπαίρνει.

Θέλω να του κάνω κι άλλες ερωτήσεις – ερωτήσεις που έχω προετοιμάσει και άλλες τόσες που μου δημιουργούνται στη ροή της συζήτησης. Ρίχνει μια φευγαλέα ματιά στο ρολόι του – αμέσως μετά έχει πρόβα. Καταλαβαίνω ότι χρειάζεται να τον αποδεσμεύσω όσο πιο σύντομα μπορώ. Δεν θα του κάνω όλες τις ερωτήσεις που θα ήθελα, αλλά ήδη μου έχει μιλήσει για το πιο σημαντικό απ' όλα: το πόσο σπουδαίο είναι να φροντίζεις (εσύ, εγώ, όλοι μας) να είναι η ζωή σου γοητευτική.

Φεύγω, ενώ στο μυαλό μου παίζουν σε λούπα οι παρακάτω φράσεις του Γιάννη Μπέζου: «Η ζωή μου είναι πολύ ωραία. Δεν πλήττω ποτέ. Δεν αφήνω τον χρόνο να περάσει. Δεν θέλω να περνάει ούτε δευτερόλεπτο τζάμπα. Δεν χαρίζω τίποτα. Τίποτα».

Γιάννης Μπέζος: Συνεντεύξεις, υπερέκθεση και Αμερικάνικος Βούβαλος

– Έμαθα τα πράγματα που κάνετε αυτή την περίοδο και αιφνιδιάστηκα από το πόσα πολλά και διαφορετικά είναι. Τι είναι αυτό που αντισταθμίζει την κούραση που λογικά συνοδεύει την καθημερινότητά σας;

Πρώτα πρώτα είναι δουλειά. Το λέω αυτό γιατί υπάρχει μια τάση να πρέπει να γίνονται όλα εύκολα και γρήγορα. Όλα θέλουν κόπο. Όπως όλες οι δουλειές, έτσι κι αυτή για να έχεις αποτέλεσμα, πρέπει να κοπιάσεις. Θέλει προετοιμασία και στη διαδικασία των προβών και φυσικά και στις παραστάσεις. Θα πει κάποιος ότι είναι πολλά μαζεμένα. Ναι, είναι επιλογή δική μου. Είναι και ευθύνη δική μου. Θα μπορούσαν να είναι και περισσότερα, θα μπορούσε να μην είναι τίποτα. Τυχαίνει να συμπίπτουν χρονικά όλα αυτά, με κάποια βέβαια περιθώρια μεταξύ τους. Αποφάσισα ότι μπορώ να τα κάνω γιατί είναι πράγματα που μου αρέσουν –μερικά τα γνωρίζω και καλά, τα έχω ξανακάνει στο παρελθόν– και γι’ αυτό καταπιάστηκα μ' αυτά.

– Έχουν περάσει 50 χρόνια από τότε που ξεκινήσατε τη δραματική σχολή και υποθέτω ότι θα υπάρχει κάποια κούραση – όχι για την ίδια τη δουλειά, αλλά για τα γύρω γύρω, όπως οι συνεντεύξεις. Μετά από τόσα χρόνια ενδεχομένως να έχει φύγει και κάθε ενθουσιασμός να σας κάνουν μια πρωτότυπη ερώτηση. Ίσως να νιώθετε ότι τα έχετε πει όλα. Ισχύει; Πώς διαχειρίζεστε τις συνεντεύξεις; Ως ένα αναγκαίο «κακό» της δουλειάς;

Δεν είναι αναγκαίο «κακό» οι συνεντεύξεις. Είναι μέσα στο παιχνίδι της δουλειάς, απλώς είναι κάτι που δεν πρέπει να γίνεται με υπερβολή. Από τη στιγμή που πρόκειται για μια δουλειά που έχει να κάνει με ένα δημόσιο θέαμα πρέπει να ενημερωθεί ο κόσμος, πρέπει να υπάρξει προβολή, πρέπει να υπάρχει μια προετοιμασία σχετικά με το τι είναι αυτό που πρόκειται να δει ο θεατής. Είναι μέσα στο παιχνίδι οι συνεντεύξεις, αλλά δεν χρειάζονται υπερβολές.

–  Αναφέρεστε στην υπερέκθεση;

Ακριβώς.

– Υπάρχει ωστόσο μια κούραση που σχετίζεται με το ότι μπορεί να τα έχετε πει όλα ή με το ότι νιώθετε πως δεν υπάρχει κάποια έκπληξη, ότι δεν έχετε να περιμένετε κάτι – μια ερώτηση που θα σας ξαφνιάσει ή μια ωραία συζήτηση;

Αυτό είναι ευθύνη δική σας, όχι δική μου! Καταρχάς δεν απαντώ σε πράγματα που δε θέλω. Δεύτερον, δεν μιλάω παντού, γιατί αν μιλούσα παντού θα μιλούσα απ’ το πρωί μέχρι το βράδυ. Και πάντα, με έναν τρόπο ξέρουν οι άνθρωποι οι οποίοι θα έρθουν να με συναντήσουν πού περίπου θα πρέπει να «κινηθούν». Δεν θα ρωτήσουν πράγματα που δεν είναι του ενδιαφέροντός μου και στα οποία δεν πρόκειται να πάρουν απάντηση. Επομένως, τα πράγματα είναι λίγο πολύ οριοθετημένα.

– Σκηνοθετείτε τον «Αμερικάνικο Βούβαλο», το εμβληματικό έργο του David Mamet, στο Θέατρο Σημείο. Γιατί επιλέξατε αυτό το έργο;

Δεν το επέλεξα εγώ. Το επέλεξαν τα παιδιά, ο Αντώνης Κρόμπας ήθελε να το κάνει μαζί με τον Γιώργο Νινιό και τον Σταύρο Τσουμάνη – εξαιρετικοί συνάδελφοι και οι τρεις. Μου πρότειναν να το ανεβάσω, επειδή το είχα παίξει και παλαιότερα – έτσι κι έγινε. Και ορθώς έγινε, διότι πρόκειται για μια δουλειά πολύ αποκαλυπτική, με μεγάλο ενδιαφέρον. Έχει ήδη «ανέβει» η παράσταση και έχει και ανταπόκριση πέραν της προσέλευσης, επί της ουσίας δηλαδή, στον τρόπο που επικοινωνεί με το κοινό – αυτή είναι άλλωστε και η αποστολή του θεάτρου.

– Με ποιον τρόπο ένα έργο που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά πριν 50 χρόνια, συνεχίζει να είναι επίκαιρο;

Δεν μιλάει με τον καιρό του, μιλάει με τον χρόνο. Μιλάει δηλαδή για πράγματα τα οποία όλοι τα έχουμε. Αρχικά είναι αυτή η υποκατάσταση, ας πούμε, της ευτυχίας μέσα από μια πρόσκαιρη απόκτηση χρήματος, χρήματος που θέλουμε να αποκτήσουμε χωρίς να δουλεύουμε, με την απάτη. Οι ήρωες του έργου ανήκουν στο περιθώριο, αλλά αυτό δεν σημαίνει τίποτα, το εύκολο χρήμα είναι μια αντίληψη που υπάρχει γενικά σήμερα – να μην κουραστούμε και να βγάλουμε λεφτά γρήγορα. Το συγκεκριμένο έργο, επειδή είναι γραμμένο εδώ και πάρα πολλά χρόνια, αποτελεί και μια «αποδόμηση» του αμερικανικού ονείρου, έτσι όπως το είχαμε στο μυαλό μας.

Συν τοις άλλοις, παρ’ όλο που οι ήρωες είναι πολύ ομιλητικοί, πολύ φλύαροι, πολύ πομπώδεις, παραμένουν ακίνητοι. Πάντα οι άνθρωποι που λένε πολλά, παραμένουν ακίνητοι. Ταυτόχρονα, όμως, βλέπουμε και κάποια ψήγματα ευαισθησίας – η φύση πάντα υπερέχει, πάντα υπάρχει μια ελπίδα.

«ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΙΚΟΤΗΤΑΣ – ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΑ ΜΑΖΙ. ΩΣΤΟΣΟ, ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΑΤΟΜΙΚΗ ΔΟΥΛΕΙΑ. ΑΥΤΑ ΠΕΡΙ ΟΜΑΔΩΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ ΧΑΛΙΜΑΣ»

– Αναφερθήκατε στους συνεργάτες σας στην παράσταση, τον Γιώργο Νινιό, τον Αντώνη Κρόμπα και τον Σταύρο Τσουμάνη. Πρόκειται για ανθρώπους από διαφορετικές γενιές, τους οποίους κληθήκατε να σκηνοθετήσετε. Πώς είναι η διαχείριση διαφορετικών ανθρώπων; Έχει κάτι από μάνατζμεντ, κάτι από ψυχολογία;

Το θέατρο είναι μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση τέχνης. Έχει αυτή την κατάρα της ομαδικότητας – πρόκειται για ευλογία και κατάρα μαζί. Ωστόσο, παραμένει ατομική δουλειά. Αυτά περί ομάδων είναι παραμύθια της Χαλιμάς. Δεν το έχετε προσέξει ότι οι ομάδες είναι πάντα για το καλό του ομαδάρχη;

– Δεν μπορούν να γίνουν διαφορετικά τα πράγματα αν ο… ομαδάρχης είναι πραγματικά ομαδικός;

Δεν ξέρω αν έχετε εσείς κάποιο τέτοιο παράδειγμα. Εγώ δεν έχω και δεν πιστεύω σ’ αυτά. Νομίζω ότι τη δουλειά αυτή την κάνεις για να ξεχωρίσεις και αν δεν την κάνεις για να ξεχωρίσεις, δεν κάνεις γι’ αυτή την δουλειά. Το ότι πρέπει να δουλέψεις όμως με τους άλλους ομαδικά, είναι μια άλλη ιστορία.

Εμείς νομίζουμε ότι ομαδικότητα σημαίνει εξίσωση – δεν είναι αυτό. Υπάρχει μια ιεραρχία. Δουλεύουμε ομαδικά, είμαστε όλοι ίσοι απέναντι στη δουλειά και στη σκηνή, αλλά δεν είμαστε ίδιοι. Και αυτό θα πρέπει να το καταλάβουμε κάποτε και να φύγουμε από συμπλεγματικές συμπεριφορές ότι είμαστε όλοι ίσοι και όλα είναι καλά – δεν είναι. Υπάρχει μια ιεραρχία, υπάρχει ο χρόνος που τα βαθμολογεί αυτά, υπάρχει η εμπειρία, υπάρχει το ταλέντο, υπάρχει η ικανότητα. Και πάνω απ’ όλα υπάρχει το πάθος γι’ αυτή τη δουλειά.

Η συνεργασία με τους συγκεκριμένους συναδέλφους, τους οποίους γνώριζα, δεν είχε κανενός είδους πρόβλημα. Εκτός από τα προβλήματα που υπάρχουν πάντα όταν πρόκειται να ενσαρκώσεις ένα έργο – δεν είναι μια απλή υπόθεση, θα έλεγα ότι είναι πολύ σύνθετη και πολύ δύσκολη. Θέλει δουλειά, αφοσίωση και γνώση, κυρίως του εαυτού μας. Είναι μια περιπέτεια, και η σκηνοθεσία είναι ένα ταξίδι μαζί με τους συναδέλφους σου σε αυτή την περιπέτεια. Δεν πρόκειται για προαγωγή, δεν σου δίνουν καμία αρχηγική θέση – αυτά είναι κλισέ που τα αναμασάμε μεταξύ μας. Το θέατρο υπήρχε χιλιάδες χρόνια πριν τους σκηνοθέτες, και μια χαρά ήταν.

– Τι χαρακτηριστικά έχουν οι άνθρωποι με τους οποίους δουλεύετε πιο αρμονικά και αποδοτικά;

Αυτό που πάντα αναζητάμε σ' αυτή τη δουλειά είναι ο λόγος που την κάνουμε. Επειδή τα χρόνια περνάνε και γινόμαστε πιο επαγγελματίες, έρχεται η ρουτίνα και η συνήθεια, και χρειάζεται να επαναφέρεις αυτή τη βαθιά σου επιθυμία που σε οδήγησε να γίνεις ηθοποιός. Γιατί αποφάσισες να πας σε μια σχολή και να γίνεις ηθοποιός; Υπάρχουν πολλές απαντήσεις σ’ αυτό. Αν η απάντηση είναι ότι «Με ενδιαφέρει πραγματικά να βγω στη σκηνή και να πω μια ιστορία, είτε μικρή είτε μεγάλη», αυτό είναι κάτι που εμένα με ενδιαφέρει, θέλω να συνεργαστώ μ' αυτόν τον άνθρωπο. Από τη στιγμή που θέλει κάποιος να βγει και να προβληθεί, να «πουλήσει μούρη», δεν με ενδιαφέρει. Αυτό μπορώ και το διακρίνω πανεύκολα στους ανθρώπους.

– Τους καταλαβαίνετε δηλαδή από την αρχή;

Με την πρώτη ματιά. Εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Το ψέμα φαίνεται αμέσως. Προσπαθώ, λοιπόν, κάθε φορά να συνεργάζομαι με ανθρώπους οι οποίοι είναι έτοιμοι να βγουν στη σκηνή και να μπουν σε αυτή τη μεγάλη περιπέτεια που λέγεται θεατρική πράξη, η οποία είναι μία δουλειά μαγική, σκληρή, πολλές φορές άδικη, έχει πίκρες, αλλά έχει μεγάλες χαρές, και που στο τέλος την κάνουμε για να μπει το κοινό στις θεατρικές αίθουσες και να ζεσταθεί, να θυμηθεί, να παρηγορηθεί, να νιώσει κάπως καλά, να ανησυχήσει ή να συγκινηθεί.

– Ό, τι επιλέξει ο κάθε θεατής;

Φυσικά, ό,τι θέλει. Ο θεατής επιλέγει στην τέχνη. Είναι σαν την πίστη – ο καθένας τη βλέπει διαφορετικά. Οι κριτικοί θεάτρου π.χ. λένε «Το έργο είναι έτσι», και άλλα τέτοια βαρύγδουπα. Πώς το ξέρεις; Βλέπουμε την ίδια παράσταση και εγώ αντιλαμβάνομαι άλλα πράγματα από σένα.

Εγώ προσωπικά απευθύνομαι σε όλους θεατές. Δεν απευθύνομαι σε αυτούς που είναι «μυημένοι» ή μη «μυημένοι», απαίδευτοι ή δεν ξέρω τι άλλο. Απευθύνομαι σε όλους τους ανθρώπους, οι οποίοι πληρώνουν – επιμένω σ’ αυτό. Όχι οι τζαμπατζήδες, αυτοί που πληρώνουν. Για κάποιον λόγο πληρώνουν, κάτι περιμένουν από μας. Ε, αυτό το κάτι είναι πολύ σημαντικό.

«Η ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΑΓΩΓΗ, ΔΕΝ ΣΟΥ ΔΙΝΟΥΝ ΚΑΜΙΑ ΑΡΧΗΓΙΚΗ ΘΕΣΗ. ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ ΣΟΥ ΣΕ ΜΙΑ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ»

– Το έργο μιλάει για την επιτυχία, την επιθυμία για επιτυχία. Δεν είμαι σίγουρη όμως πως όταν μιλάμε για επιτυχία εννοούμε όλοι το ίδιο πράγμα. Υπάρχει φυσικά η επιτυχία με τον τρόπο που την αντιλαμβάνεται η κοινωνία σήμερα και που πιθανώς μάς επιβάλλεται κοινωνικά (π.χ. να κάνεις οικογένεια, να έχεις μια καλή δουλειά), αλλά νιώθω ότι στον πυρήνα του καθενός και της καθεμιάς μας είναι κάτι διαφορετικό. Τι σημαίνει για σας επιτυχία;

Ακριβώς, η επιτυχία είναι κάτι διαφορετικό για τον καθένα. Σε αυτά που αναφέρατε, υπάρχουν πράγματα που ορίζουν ένα κομμάτι της επιτυχίας. Δηλαδή το να ζεις με μια οικονομική άνεση σού χαρίζει μια ελευθερία με έναν τρόπο – αρκεί τα χρήματα να μην γίνονται βάρος. Η οικογενειακή ζωή σού δίνει ένα τοπίο, μέσα στο οποίο μπορείς να ανθίσεις – αρκεί κι αυτή να μη γίνεται βάρος. Από όλα μπορείς να πάρεις κάτι και να συνθέσεις αυτό που ονομάζουμε επιτυχία. Βέβαια, το πρώτο, πέρα από το θέμα της υγείας που είναι το σημαντικότερο, είναι το να μην αφήνεις τον χρόνο να περνάει. Δηλαδή να μη σπρώχνεις τον χρόνο να φύγει, αλλά να χρησιμοποιείς κάθε φορά τον χρόνο υπέρ σου. Να φύγουμε από τη λογική του «Άντε να περάσει η μέρα», που έχουμε στη χώρα μας. Θα έχετε προσέξει ότι από τη Δευτέρα που αρχίζουν οι εκπομπές λένε «Πότε θα έρθει η Παρασκευή», έτσι δεν είναι;

– Πότε θα έρθει η Παρασκευή… Πότε θα τελειώσει ο χειμώνας…

Αυτά ακριβώς. Και τελικά περνάνε όλα αυτά και δε ζεις τίποτα. Το θέμα είναι να ξυπνάς το πρωί και να λες «Δεν θα την σπρώξω τη μέρα να φύγει. Θα την εκμεταλλευτώ προς όφελός μου». Ε, αυτό θέλει μια προσωπική δουλειά. Θέλει να φροντίσεις η ζωή σου να είναι γοητευτική. Να μην είναι βαρετή και ανιαρή.

– Να φροντίσεις να είναι η ζωή σου γοητευτική. Υπέροχο.

Και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τη δουλειά – με το πόσες ώρες δουλεύεις και με το πόσα χρήματα παίρνεις. Είναι μια άλλη αντίληψη. Αυτά που είπαμε πριν λειτουργούν βοηθητικά, αλλά ο πυρήνας είναι άλλος. Πρέπει να έχεις συνειδητοποιήσει γιατί ήρθες σε αυτή τη ζωή. Και αφού ήρθες, πώς θα τη χειριστείς; Πώς θα νικήσεις το πεπερασμένο σου; Κάποια στιγμή δεν θα είσαι εδώ. Πώς θα το χειριστείς αυτό έτσι ώστε να αφήσεις ένα αποτύπωμα; Μέσα σου, όχι στους άλλους. Ε, αυτό είναι ένα μεγάλο στοίχημα.

«ΔΕΝ ΑΠΕΥΘΥΝΟΜΑΙ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ "ΜΥΗΜΕΝΟ" Ή "ΜΗ ΜΥΗΜΕΝΟ". ΑΠΕΥΘΥΝΟΜΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ, ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ –ΕΠΙΜΕΝΩ Σ' ΑΥΤΟ– ΚΑΙ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΚΑΤΙ ΑΠΟ ΜΑΣ»

– Νομίζω ότι και τα δύο ερωτήματα τα οποία θέσατε παραπάνω – το «Γιατί ήρθες σ’ αυτή τη ζωή;» και το «Γιατί έγινες ηθοποιός;» έχουν κάτι κοινό: τη συνειδητότητα και την προσωπική ευθύνη.

Φυσικά. Η ευθύνη είναι δεδομένη. Δεν υπάρχουν μαγικά κόλπα, μαγικές λύσεις. Χρειάζεται προσωπική προσπάθεια. Χρειάζεται μια ποιότητα και στη σκέψη και στο αίσθημα. Δεν είναι εύκολα πράγματα, θέλουν χρόνο και είναι και θέματα της παιδείας με την πολύ ευρεία έννοια. Η οποία παιδεία μας είναι για τα σίδερα. Το πιο σοβαρό θέμα της Ελλάδας αυτή τη στιγμή είναι το θέμα της παιδείας και το κυκλοφοριακό της Αθήνας – πρόκειται για βαθιά πολιτικά θέματα που θέλουν αντιμετώπιση. Ενώ γίνονται κινητοποιήσεις για διάφορα θέματα, δεν βλέπω καμία κινητοποίηση για το επίπεδο της παιδείας στο δημοτικό και στη μέση εκπαίδευση. Τι λέει ο δάσκαλος όταν είναι στην αίθουσα; Τι καταλαβαίνουν τα παιδιά; Μας απασχόλησε ποτέ ή το περνάμε έτσι; Επειδή ασχολούμαι και με τα εκπαιδευτικά του τομέα μας, βλέπω ότι τα παιδιά που έχουν βγει από το Λύκειο, έχουν πολύ μεγάλες ελλείψεις, κυρίως στα θεωρητικά μαθήματα.

– Το έργο καταπιάνεται μεταξύ άλλων και με την έννοια της φιλίας. Τι ρόλο έχει στη δική σας ζωή η φιλία; Είναι κάτι στο οποίο επενδύετε; Έχετε τους ίδιους φίλους χρόνια; Δυσκολεύεστε να κάνετε καινούριους φίλους;

Δεν υπάρχει κανόνας. Δεν έχω κολλητές φιλίες, με την έννοια ότι κάθε μέρα είμαστε μαζί. Ούτε ο τρόπος που ζω και εργάζομαι το ευνοεί αυτό. Έχω ανθρώπους όμως με τους οποίους συνομιλώ – και από παλιά και νεότερους, τους οποίους έχω γνωρίσει τα τελευταία χρόνια. Η φιλία έχει να κάνει πάνω από όλα με τον τρόπο που επικοινωνείς με τον άλλον. Με το αν έχεις κάτι να πεις μαζί του. Δεν έχεις έναν φίλο επειδή τον ξέρεις από μικρό – αυτά είναι αστεία πράγματα. Είσαι φίλος με έναν άνθρωπο, ακριβώς διότι μπορείς να καταθέσεις ένα κομμάτι από την ευαισθησία σου ή από τη σκέψη σου και μπορείς και να δεχτείς κάτι τέτοιο από τον άλλον. Η φιλία, λοιπόν, έχει να κάνει με το αν ο συνομιλητής σου ή η συνομιλήτριά σου έχει ενδιαφέρον.

– Είναι αντίστοιχος ο τρόπος που αλληλεπιδρούμε στις φιλίες με αυτόν που αλληλεπιδρούμε στις συντροφικές σχέσεις;

Πρόκειται για τελείως διαφορετικά πράγματα. Με τον φίλο δεν μοιράζεσαι κοινό χρόνο στη ζωή, όπως κάνεις με έναν/μία σύντροφο. Εκεί πρέπει να συνυπάρξεις σε ένα γήπεδο, δεν μπορεί να πας σε άλλο, ούτε εσύ, ούτε ο άλλος άνθρωπος. Είναι μία, θα λέγαμε, άτυπη συμφωνία ότι θα συνομιλήσουμε και θα παίξουμε στο ίδιο γήπεδο μπάλα. Το οποίο γήπεδο θα φροντίσουμε να είναι στην καλύτερη κατάσταση και θα παίξουμε όσο καλύτερη μπάλα μπορούμε. Από τη στιγμή που δεν θέλεις να παίξεις μπάλα με τον άλλον, καλύτερα να φεύγεις. Το να κάθεσαι και να κλωτσάς δήθεν από δω κι από κει δεν έχει νόημα. Είχα μια κουβέντα πρόσφατα σχετικά με την αύξηση των διαζυγίων. Εξήγησα ότι ευτυχώς που έχουν αυξηθεί τα διαζύγια γιατί παλιά που δεν χώριζαν τα ζευγάρια, είδαμε την κατάντια.

Γιάννης Μπέζος: Αναζητώντας την ευτυχία και διώχνοντας τον φόβο

– Σύντομα αναμένεται να ξεκινήσει και η νέα κωμική σειρά του ΑΝΤ1 «Σούπερ Ήρωες», η οποία θα πραγματεύεται την καθημερινότητα εργαζομένων σε ένα σούπερ μάρκετ. Πώς βλέπετε τις ελληνικές τηλεοπτικές σειρές σήμερα;

Θα έλεγα ότι πάμε προς το καλύτερο. Είναι πολλές πλέον οι σειρές, δεν τις έχω δει όλες φυσικά, αλλά παρατηρώ ότι υπάρχει μια μεγαλύτερη τόλμη σε σχέση με το παρελθόν – και σεναριακά και στον τρόπο που γυρίζονται και στη συμμετοχή νέων προσώπων. Υπάρχουν σειρές που έχουν ενδιαφέρον, υπάρχουν κάποιες που αναμασούν το παρελθόν και υπάρχουν κι άλλες που αναμασούν το πολύ μακρινό παρελθόν. Είναι και αυτό μέσα στο παιχνίδι, αλλά σίγουρα βλέπω ότι φέτος γίνονται κάποια βήματα.

– Το κοινό πώς πιστεύετε ότι είναι σήμερα;

Το κοινό είναι πάντα ίδιο. Τις ίδιες ανάγκες έχουν οι άνθρωποι.

– Εφόσον το κοινό βγαίνει από τους κόλπους της κοινωνίας, θα ήθελα να σας ρωτήσω πώς βλέπετε την κοινωνία σήμερα;

Πάντα είχε προβλήματα η κοινωνία, απλώς τα παλιά τα ξεχνάμε. Πάντα υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι θα κάνουν τη διαφορά προς το καλύτερο και άλλοι που θα κάνουν τη διαφορά προς το χειρότερο. Ουσιαστικά το ρούχο αλλάζει, το σώμα είναι ίδιο.

– Μία μεγάλη αλλαγή που νιώθω ότι βιώνουμε σήμερα, κυρίως λόγω των social media, είναι η αποσπασματική γνώση, η διάσπαση, οι εξαιρετικά γρήγοροι ρυθμοί, η έλλειψη συγκέντρωσης και αφοσίωσης σε ό,τι κάνουμε. Και αυτό έχει επίπτωση σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Εσείς, παρατηρείτε κάτι τέτοιο;

Η τεχνολογία αυτή είναι δημιούργημα δικό μας και όλα εξαρτώνται από το πώς θα τη χρησιμοποιήσουμε. Δεν υπάρχει περίπτωση να αρνηθούμε την τεχνολογία και να εξαφανιστεί – είναι εδώ και θα παραμείνει. Είναι όπως παλιά που έβλεπαν οι άνθρωποι για πρώτη φορά αυτοκίνητο και τρόμαζαν. Τώρα τι θα κάνουμε; Θα τρομάξουμε από την τεχνολογία και θα την αρνηθούμε; Όχι, θα ενσωματωθούμε σ’ αυτήν. Φυσικά θα υπάρχουν αναταράξεις μέχρι να την συνηθίσουμε με έναν τρόπο και να χρησιμοποιηθεί προς όφελός μας. Το ότι έχει ακρότητες, είναι δεδομένο. Το σημαντικό είναι τα πράγματα να μας βοηθούν και όχι να τα θεοποιούμε, να τα κάνουμε τοτέμ.

– Με βάση αυτήν τη διάσπαση και την ανάγκη για διαρκή ικανοποίηση μέσω του σκρολαρίσματος, νιώθω ότι αυτό το δίωρο που αφιερώνει κάποιος/α για να παρακολουθήσει μια θεατρική παράσταση, έχει ακόμα μεγαλύτερη αξία.

Άρα, το βλέπετε ότι οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να φύγουν από το κινητό; Αυτή είναι η δουλειά του θεάτρου. Αυτή είναι η δουλειά μιας καλής ορχήστρας, μιας μουσικής, μιας επίσκεψης στο μουσείο – το να φεύγεις από την καθημερινότητα.

«Η ΖΩΗ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΑ. ΔΕΝ ΠΛΗΤΤΩ ΠΟΤΕ»

– Τι σας προσφέρει στιγμές πραγματικής ικανοποίησης και ευτυχίας;

Πολλά πράγματα. Όλη μου η μέρα, να σας πω την αλήθεια. Η ζωή μου είναι πολύ ωραία. Δεν πλήττω ποτέ. Διαβάζω πάρα πολύ. Κάνω τα αθλητικά μου όσο μπορώ, τις κουβέντες μου με τους ανθρώπους. Και η δουλειά η ίδια είναι επίσης πολύ σημαντική για μένα. Δεν αφήνω τον χρόνο να περάσει. Δεν θέλω να περνάει ούτε δευτερόλεπτο τζάμπα. Δεν χαρίζω τίποτα. Τίποτα.

– Αν έπρεπε να βγείτε σε αναγκαστική σύνταξη αυτή τη στιγμή, τι θα κάνατε; Θα σας τρόμαζε η ιδέα ή θα είχατε πολλά πράγματα να κάνετε, με τα οποία δεν προλαβαίνετε ενδεχομένως να ασχοληθείτε τώρα;

Καθόλου δεν θα με τρόμαζε. Τα έχω χορτάσει όλα τόσο πολύ. Το να μην είσαι στη σκηνή δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πράγματα που μπορείς να κάνεις – να παρακολουθείς, να συνομιλείς, να διαβάζεις, να προτείνεις. Μου αρέσει να αναθεωρούμε τα πράγματα. Όταν καμιά φορά μου λένε «Ο τάδε πολιτικός άλλαξε πεποιθήσεις», τους απαντώ «Ευτυχώς που άλλαξε». Αυτό σημαίνει ότι κάτι τον ανησύχησε, εκτός αν το κάνει γιατί είναι σαλτιμπάγκος, απατεώνας. Οι άνθρωποι δεν αλλάζουν, δεν γίνονται δηλαδή άλλοι, αλλά αναθεωρούν – αυτό πρέπει να το πιστώσουμε στα θετικά. Όχι να λέμε «Αυτός άλλαξε, άρα ξεπούλησε το παρελθόν». Σιγά το παρελθόν. Πρέπει οι άνθρωποι να πηγαίνουν μπροστά, να μη φοβόμαστε. Φοβόμαστε, γι’ αυτό και κάνουμε πολύ θόρυβο.

– Και πώς μπορούμε να διώξουμε τον φόβο;

Αυτό είναι μεγάλο στοίχημα, μεγάλη περιπέτεια. Θέλει πολλή προσωπική δουλειά. Δεν φεύγει πατώντας ένα κουμπί. Θέλει εξάσκηση. Ένας τρόπος για να διώξει κανείς τον φόβο είναι να οπλιστεί με γνώση. Τα παιδιά σήμερα είναι φοβισμένα, επειδή δεν ξέρουν. Η εκπαίδευση μάς δίνει πολύ εξειδικευμένη γνώση, τη γενικότερη γνώση όμως –δηλαδή σε ό,τι αφορά τα κοινωνικά θέματα, τη λογοτεχνία, την ιστορία, τα οποία ουσιαστικά σε οπλίζουν–, δεν τη δίνει.

Όταν λοιπόν δεν γνωρίζεις από πού προέρχεσαι και πού πας, αυτό σημαίνει ότι νιώθεις φοβισμένος και όταν νιώθεις φοβισμένος, λες συνθήματα, λες μεγάλες κουβέντες. Δεν φταίνε τα παιδιά. Δεν είναι επιπόλαια τα παιδιά, όπως ισχυριζόμαστε. Οι μεγάλοι φταίνε πάντα. Απλώς δεν θέλουμε να το λέμε γιατί δεν θέλουμε –τουλάχιστον η δική μου γενιά– να κάνουμε κριτική στο παρελθόν μας. Θα πρέπει όμως να το κάνουμε κάποια στιγμή. Και θα το κάνουμε υποχρεωτικά. Γιατί η ζωή θα εκδικηθεί.

Info:

• Ο Γιάννης Μπέζος σκηνοθετεί την παράσταση «Αμερικάνικος Βούβαλος» στο θέατρο Σημείο. Παραστάσεις: 10 Νοεμβρίου-30 Δεκεμβρίου 2025.
• Σκηνοθετεί επίσης την παράσταση «Η γυναίκα που μαγείρεψε τον άντρα της» στο θέατρο Βεάκη. Παραστάσεις: 16 Ιανουαρίου-15 Φεβ 2026.
• Ο Γιάννης Μπέζος σκηνοθετεί την παράσταση «Βλαβερές συνέπειες του γάμου (Γελώντας με τον Τσέχωφ)», στην οποία και πρωταγωνιστεί, στο θέατρο Άνεσις. Παραστάσεις: 12 Δεκεμβρίου 2025-7 Απριλίου 2026.
• Συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά στο θέατρο Βέμπο η παράσταση «Ο ήρωας με τις παντόφλες» με τον Λάκη Λαζόπουλο, την οποία έχει σκηνοθετήσει ο Γιάννης Μπέζος. Παραστάσεις: 6 Νοεμβρίου 2025-4 Ιανουαρίου 2026.