Η ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΣ ΠΟΥ ΕΦΤΙΑΞΕ ANIMATION ΜΕ GAY ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ

Ένα animation με πρωταγωνιστές δύο παντρεμένους σούπερ ήρωες –άντρες και οι δύο– βραβεύτηκε, ξεπερνώντας τον σεξισμό της κοινωνίας. Πίσω απ' αυτό βρίσκεται η Άλεξ Ταγκαλή, ένα ευαίσθητο πλάσμα που δημιουργεί ιστορίες πολύχρωμες, με δράση και συναίσθημα, ιστορίες με ενδιαφέρον και νόημα.

Η Άλεξ Ταγκαλή είναι βραβευμένη animator. Πρόκειται για ένα ανεξάντλητο ταλέντο, που βλέπει πολλούς ορίζοντες μπροστά της. Είμαι σίγουρη πως ο εγκέφαλός της συχνά θα καίει κύτταρα από τον πλουραλισμό των ιδεών που θα κονταροχτυπιούνται για το ποια θα την κερδίσει στην πράξη και τελικά θα πραγματωθεί ως ύπαρξη με ένα δικό της animation.

Η ίδια πάλεψε πολύ και σε πολλά επίπεδα. Κομμάτι και η ίδια της LGBTQ κοινότητας, ανατρέπει με γλύκα ό,τι ξέραμε ως σήμερα ως σούπερ ήρωα ή ως ένα συμβατικό ζευγάρι ενός κόμικ.

Δεν επιδιώκει να προκαλέσει, δεν «φωνάζει», δεν αυτοπροβάλλεται προσπαθώντας να κερδίσει οπαδούς. Αμφισβητεί τα στερεότυπα ή, πιο σωστά ακόμα, τα ξεπερνά και επανατοποθετείται, γιατί έτσι πρέπει να γίνεται στην κοινωνία, έτσι πρέπει να είναι η ζωή μας. Να μπορεί ο καθένας να επιλέξει ποιος θέλει να είναι και πώς θέλει να ζήσει χωρίς να δίνει λογαριασμό, όσο δεν ενοχλεί τους άλλους.

Ελπίζω να έρθει αυτή η μέρα που δεν θα χρειάζεται να υπογραμμίζουμε όλα τούτα ως αντίδραση, η μέρα που όλα θα κυλούν ήρεμα, φυσικά και φυσιολογικά μεταξύ των ανθρώπων ανεξαρτήτως φύλου ή προτιμήσεων. Η μέρα που τα animations της Άλεξ Ταγκαλή δεν θα τρομάζουν τη μαμά και τον μπαμπά.

– Τι σπουδές έχετε κάνει και ποια ήταν η διαδρομή σας μέχρι τώρα;

Σπούδασα Animation στον ΑΚΤΟ. Για την ακρίβεια, πρώτα είχα επιχειρήσει να σπουδάσω αρχιτεκτονική, αλλά στα μέσα περίπου κατάλαβα ότι δεν μου ταιριάζει. Οπότε δούλεψα για κάνα χρόνο και μετά συνειδητοποίησα ότι μου αρέσει το animation. Είχα από παιδάκι ένα ενδιαφέρον να ζωγραφίζω διάφορες φιγούρες, οπότε πήγα και το σπούδασα. Mετά άρχισα να δουλεύω ως freelancer, να πηγαίνω σε διάφορα events για animation και σε κάποια να παρουσιάζω τη δουλειά μου.

– Είχατε, δηλαδή, και κάποιο ιδιαίτερο ταλέντο που σας έκανε να επιλέξετε το animation ως επάγγελμα;

Νομίζω ότι ήταν λίγο απ’ όλα, εννοώ δηλαδή ότι ταλέντο χωρίς σπουδές και δουλειά δεν σε πάει πουθενά. Εάν σας δείξω δουλειά μου από όταν ξεκίνησα και κάποια άλλη τρία χρόνια μετά, θα δείτε μεγάλη διαφορά. Σίγουρα όμως η ζωγραφική ήταν κάτι που μου άρεσε από μικρή και σιγά-σιγά ό,τι έκανα το βελτίωνα όλο και περισσότερο.

– Κάποιος όμως που δεν μπορεί να ζωγραφίσει δεν μπορεί να κάνει κι αυτή τη δουλειά, έτσι δεν είναι;

Κι όμως, μπορεί, γιατί υπάρχουν διάφορα είδη animation. Υπάρχει δηλαδή το 3D animation, όπου δεν ζωγραφίζεις ποτέ. Περισσότερο πρέπει να ξέρεις τους κανόνες της κίνησης, να ξέρεις να κάνεις τους χαρακτήρες σου να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, να ξέρεις Φυσική –π.χ. πώς ανεμίζει μια κάπα και πότε πέφτει– και Λογική, παρά σκίτσο.

– Απ’ ό,τι έχω δει από τη δουλειά σας, χρησιμοποιείτε και διάφορες τεχνοτροπίες.

Αν είσαι animator και illustrator, πρέπει να μπορείς να μιμηθείς το στυλ από πολλά διαφορετικά πράγματα. Αν είσαι καλλιτέχνης, πρέπει να έχεις ένα προσωπικό στυλ, για να σε αναγνωρίζουν όλοι από τη δουλειά σου. Όταν όμως δουλεύεις ως μέρος μιας ομάδας ή με studio, τότε πρέπει όλοι να έχουν το ίδιο στυλ, γιατί όλοι μαζί φτιάχνουν κάτι μεγαλύτερο.

– Τι δουλειές αναλαμβάνετε ως animator;

Κάνω δουλειές για διάφορα γραφεία, διαφήμισης κυρίως, που ζητούν κάτι που μπορώ να σχεδιάσω, γιατί αυτό είναι το κομμάτι που μου προσφέρει χρήματα, πέρα από τα διάφορα ταινιάκια animation που δημιουργώ και αφορούν το καλλιτεχνικό μέρος της δουλειάς μου.

– Έχετε κάνει και ένα ταινιάκι που έχει πάρει βραβείο – μιλήστε μου λίγο γι’ αυτό…

Το Κέντρο Κινηματογράφου, ανά περιόδους, χρηματοδοτεί διάφορες ταινίες. Την περίοδο της Covid υπήρχε ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης για το animation, γιατί όπως καταλαβαίνετε ήταν το μόνο που «έτρεχε» τότε. Μπορούσες, λοιπόν, να παρουσιάσεις την ιδέα σου και έτσι καταφέραμε να πάρουμε μία χρηματοδότηση και να φτιάξουμε μαζί με τη συνεργάτιδά μου, Μικαέλα Κακαρίδη Δεληγγιάννη και το studio Funny Tales, ένα ταινιάκι και ένα trailer για να διαφημίσουμε την ιδέα μας.

Ο τίτλος του ήταν «My Superhero Husband» και η ιδέα προερχόταν από ένα μικρό comic που είχα κάνει πριν από αρκετά χρόνια, όπου είναι δύο παντρεμένοι σούπερ ήρωες, άντρες και οι δύο, και βλέπεις την καθημερινή τους ζωή – κάτι σαν τα «Φιλαράκια», αλλά αυτοί είναι σούπερ ήρωες.

– Πόσο εφικτό είναι μέσω του animation ένας δημιουργός να περάσει διάφορα μηνύματα, αξίες, σκέψεις, στάσεις ζωής; Είναι πιο εύκολο και κατανοητό ή το ίδιο με μια ταινία;

Το animation έχει πολλά διαφορετικά είδη –για ενήλικες, για εφήβους, για παιδιά, για μωρά–, υπάρχουν ταινίες animation, σειρές, οπότε είναι λίγο δύσκολο να τα συγκρίνω με ταινίες live action. Αυτό που θα έλεγα ότι στο animation είναι λίγο πιο δύσκολο είναι ότι πρέπει να έχει έντονο το στοιχείο της φαντασίας, χωρίς να χρειάζεσαι υπερβολικά ειδικά εφέ για να είναι υπερπαραγωγή, και ότι μπορεί να παρουσιάσεις πολύπλοκα προβλήματα με πιο απλό τρόπο, να γίνεται κάτι κατανοητό, χωρίς να είναι βαρύ, κυρίως αν απευθύνεται σε παιδιά.

– Έχω παρατηρήσει πάντως ότι σε comics και animation που απευθύνονται σε παιδιά υπάρχει πολλή βία. Γιατί συμβαίνει αυτό κατά τη γνώμη σας, από τη στιγμή που αυτές οι εικόνες μπορεί να διαμορφώσουν μια ψυχή;

Τα comics και τα animation έχουν όριο ηλικίας. Αν ένας γονιός δεν το ψάξει λίγο παραπάνω και θεωρεί ότι όλα είναι ίδια, εκεί υπάρχει πρόβλημα. Νομίζω ότι αυτό το θέμα είναι λίγο πιο πολύπλοκο, έχει πολλές προεκτάσεις. Ο κάθε animator πάντως πρέπει να λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη του σε ποιο κοινό απευθύνεται. Για ενήλικες, υπάρχουν πολύ καλές σειρές, που μπορεί να έχουν βία, αλλά έχει σημασία ο τρόπος που παρουσιάζεται αυτή και τι θέλει να δείξει – κυρίως προβλήματα της κοινωνίας.

– Έχετε κάποια συγκεκριμένη ομάδα με την οποία δουλεύετε;

Εκτός από τα μικρά projects, που τα κάνω μόνη μου, οποτεδήποτε δουλεύεις για κάτι μεγαλύτερο είσαι μέλος μιας ομάδας. Το animation είναι κάτι που έχει πίσω του πολλή δουλειά, άρα χρειάζονται πολλά άτομα και πολύς χρόνος.

– Ποιο είναι το βραβείο που έχετε κερδίσει;

Πέρυσι το καλοκαίρι είχαμε πάει στο Annecy Festival, ένα παγκόσμιο φεστιβάλ animation στη Γαλλία, όπου παρουσιάζεις την ιδέα σου για μια σειρά animation και ανάλογα με το πόσο αρέσει, υπάρχουν κάποια βραβεία. Εμείς είχαμε παρουσιάσει το «My Superhero Husband» και πήραμε το πρώτο βραβείο, το οποίο το έδινε η Disney και ήταν μια πολύ μεγάλη ώθηση για εμάς.

– Αυτό σας άνοιξε κάποια άλλη πόρτα;

Ναι, μας άνοιξε διάφορες πόρτες – που είναι ακόμη ανοικτές. Γνωρίσαμε ανθρώπους, πήγαμε και σε άλλα events και παρουσιάσαμε το project σε πιο μεγάλο κοινό. Μέσω αυτού βρήκαμε παραγωγό και studio στη Γαλλία που θέλει να μας βοηθήσει να το φτιάξουμε, οπότε τώρα έχουμε χρηματοδότηση.

– Γιατί τότε μένετε στην Ελλάδα; Στο εξωτερικό δεν είναι πιο μεγάλες οι δυνατότητες ανάπτυξης;

Και ναι και όχι. Στην Ελλάδα, δεν έχουμε πολύ animation –στην ουσία δύο studio έχουμε–, αλλά γι’ αυτό τον λόγο ακριβώς έρχονται όλο και περισσότερα άτομα από το εξωτερικό και επενδύουν, γιατί είναι ένας χώρος που έχει πεδίο να ανθίσει και υπάρχει υποστήριξη και από το κράτος. Στην Αμερική, ας πούμε, η αγορά είναι κορεσμένη. Άρα, το να πάω αυτή τη στιγμή στο εξωτερικό, όπου γίνονται άλλα 100 animation το χρόνο, δεν νομίζω ότι θα μου προσφέρει κάτι παραπάνω, θέλω να προσπαθήσω εδώ για να ανοίξω τον δρόμο για το μέλλον.

– Έχει φύλο το animation; Κατά πόσο πιστεύετε ότι ξεπερνάμε τους σεξισμούς διαφόρων ειδών ως κοινωνία;

Το animation είναι ένας αρκετά καλλιτεχνικός χώρος, τα άτομα που δουλεύουν σε αυτόν είναι άντρες, γυναίκες, queer, non-binary άτομα... Υπάρχει λοιπόν μια προσπάθεια και μια κίνηση και οι χαρακτήρες και οι ιστορίες είναι λίγο πιο inclusive. Αλλά βέβαια, επειδή στα πάντα το Νο 1 είναι το χρήμα και τι θα πει ο παραγωγός για το τι θα πουλήσει, υπάρχουν σίγουρα περιορισμοί – και τους έχουμε αντιμετωπίσει κι εμείς, επειδή οι χαρακτήρες μας είναι gay… Αλλά αυτό είναι ένα πρόβλημα που το αντιμετωπίζουν όσοι κάνουν ταινίες παντού στον κόσμο, όχι μόνο στην Ελλάδα.

– Όλες αυτές οι κατηγορίες που έχουν δημιουργηθεί για να περιγράψουν την ταυτότητα φύλου ενός ανθρώπου είναι υπερβολή ή σας βρίσκουν σύμφωνη;

Είμαι κάπου στη μέση. Πιστεύω ότι είναι και η υπερβολή της μετάβασης, ίσως κάποια άτομα το τραβάνε λίγο. Πολλές φορές όμως, όταν προσπαθείς να βρεις τον εαυτό σου, την προσωπικότητά σου, βοηθάει να έχεις μια λίστα από ταμπέλες και να πεις, «α, υπάρχουν κι άλλα άτομα σαν εμένα, δεν είμαι μόνος». Εξάλλου οι ταμπέλες είναι απλώς λέξεις που περιγράφουν κάτι, όπως θα λέγαμε γενναίος, έξυπνος, συναρπαστικός, δεν νομίζω ότι είναι κάτι κακό.

– Εσείς πως το έχετε ζήσει αυτό; Έχετε δεχτεί αρνητικά σχόλια;

Γενικά είμαι από τους τυχερούς ανθρώπους. Δεν έχω δεχτεί bullying, όπως διάφορες άσχημες καταστάσεις που ακούμε. Υπάρχουν βέβαια πάντα και τα έμμεσα προσβλητικά σχόλια, όπως το γιατί οι σούπερ ήρωες του project μας δεν είναι straight, λες και δεν υπάρχουν άλλες 100 σειρές με σούπερ ήρωες που είναι straight! Είναι το κλασικό, που αν δουν έναν άντρα και μια γυναίκα στον δρόμο να φιλιούνται δεν τους νοιάζει, αλλά αν δουν δύο άντρες θα πουν, δεν πάνε στην κρεβατοκάμαρά τους να το κάνουν;

– Είναι σημαντικό να σε υποστηρίζει το σπίτι σου σε αυτή την ιστορία;

Σίγουρα, παίζει τεράστιο ρόλο η σχέση που έχεις με την οικογένειά σου και με τους γονείς σου, να σε υποστηρίζουν σε αυτό. Να σε ακούσουν και να είναι ανοιχτοί να αλλάξουν γνώμη, ακόμη και αν προηγουμένως πίστευαν κάτι διαφορετικό. Ειδικά αν είσαι σε μικρότερη ηλικία και δεν το δέχονται οι δικοί σου άνθρωποι, είναι πολύ επιβαρυντικό για τον εαυτό σου. Δυστυχώς, το ποσοστό αυτοκτονιών στα trans άτομα είναι από τα πιο υψηλά και αυτό είναι επειδή δεν γίνονται αποδεκτά. Υπάρχει πολύ μεγάλη πίεση και bullying.

– Θα συνεχίσετε να μάχεστε γι’ αυτό το θέμα μέσα από το animation;

Σίγουρα, αλλά δεν αισθάνομαι ότι μάχομαι, αισθάνομαι ότι κάνω κάτι που αγαπάω και εκφράζω τον εαυτό μου. Δεν κάνω ακτιβισμό, είμαι ο εαυτός μου, κάνω τα πράγματα που μου αρέσουν και χαίρομαι αν παράλληλα βοηθάω με αυτό.