ΥΠΟΒΡΥΧΙΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΑΤΡΕΠΟΥΝ ΟΣΑ ΠΙΣΤΕΥΑΜΕ ΓΙΑ ΤΑ ΧΤΑΠΟΔΙΑ

Τα χταπόδια είναι αρκετά έξυπνα. Τόσο όσο χρειάζεται για να δουλέψουν σαν μηχανικοί και να χτίσουν πόλεις στις οποίες μπορούν να συνυπάρχουν, να συνεργάζονται, αλλά και να καβγαδίζουν.

Τα χταπόδια είναι πολύ έξυπνα πλάσματα και ικανά για αρκετά πολύπλοκες συμπεριφορές. Το είχαμε καταλάβει παρακολουθώντας το απίστευτο ντοκιμαντέρ Ο δάσκαλός μου το χταπόδι, αλλά υπάρχουν κι άλλα δεδομένα που όχι μόνο ενισχύουν αυτή την άποψη, αλλά ανατρέπουν αρκετά απ' όσα πιστεύαμε μέχρι τώρα για τα υπέροχα πλάσματα του βυθού.

Οι υποβρύχιες πολιτείες χταποδιών που ανακαλύφθηκαν από τους επιστήμονες πριν από μερικά χρόνια στα ανοικτά των ακτών της Ανατολικής Αυστραλίας τους άφησαν με ανοιχτό το στόμα. Ο πρώτος οικισμός βρέθηκε στον κόλπο Jervis από έναν δύτη αναψυχής και ονομάστηκε Octopolis από τους επιστήμονες που ήρθαν να ερευνήσουν την περιοχή.

Δεκάδες χταπόδια της φυλής tetricus ζουν σε μια μικρή κοινότητα: Μια δομή που μοιάζει περισσότερο με μια οικιστική ανάπτυξη, παρά με μια πλήρως ανεπτυγμένη πόλη, με κρησφύγετα και λαγούμια κατασκευασμένα από κοχύλια και άλλα συντρίμμια του θαλάσσιου πυθμένα.

Πώς μοιάζουν οι πολιτείες των χταποδιών;

Μία από τους συγγραφείς της επιστημονικής έκθεσης, η Stephanie Chancellor, εξήγησε ότι οι δομές πιθανότατα σχηματίστηκαν σταδιακά γύρω από τους προϋπάρχοντες βράχους στον κατά τα άλλα επίπεδο πυθμένα: «Εκτός από τις προεξοχές των βράχων, τα χταπόδια που κατοικούσαν στην περιοχή είχαν δημιουργήσει σωρούς από κοχύλια που είχαν απομείνει από πλάσματα που έτρωγαν, κυρίως μύδια και χτένια. Αυτοί οι σωροί σμιλεύτηκαν περαιτέρω για να δημιουργήσουν κρησφύγετα, καθιστώντας αυτά τα πλάσματα πραγματικούς μηχανικούς!».

Cover Images/Alamy/Visualhellas.gr

Παραδίπλα βρέθηκε μια παρόμοια αποικία, που ονομάζεται Octlantis. Και στις δύο τοποθεσίες, τα ζώα έχουν παρατηρηθεί να επικοινωνούν με τη στάση του σώματος και τα χρώματα, να τσακώνονται για τους καλύτερους χώρους διαβίωσης, να ζευγαρώνουν ή απλά να κρέμονται δίπλα-δίπλα.

Τα χταπόδια δεν είναι μοναχικά, αλλά κοινωνικά

Αυτές οι παρατηρήσεις έρχονται σε αντίθεση με τις μακροχρόνιες αντιλήψεις της συμπεριφοράς των χταποδιών, που μέχρι πρότινος θεωρούνταν μοναχικά, ανεξάρτητα πλάσματα από τους θαλάσσιους βιολόγους. Ο περιβαλλοντολόγος David Scheel, ειδικός στα χταπόδια, δήλωσε στο περιοδικό Hakai: «Υπάρχει ένα ανέκδοτο που λέει ότι όταν δύο χταπόδια συναντιούνται, είτε ζευγαρώνουν είτε το ένα τρώει το άλλο». Πρόσφατα, όμως, περαιτέρω μελέτη απέδειξε ότι ορισμένα είδη τουλάχιστον μπορούν να συνυπάρξουν και είναι ικανά για συνεργασία.

iStock

Οι υποβρύχιες πολιτείες απέδειξαν ότι ορισμένα είδη χταποδιών είναι ικανά για πολύ πιο συνεργάσιμη και κοινωνική συμπεριφορά από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως. Χταπόδια και ψάρια έχουν παρατηρηθεί να κυνηγούν μαζί, ενώ ορισμένα από αυτά μπορούν να αναπτύξουν μια σύνδεση ακόμη και με τους ανθρώπους.

Θηλυκά χταπόδια: Γιατί καβγαδίζουν;

Εντυπωσιακοί είναι και οι καβγάδες μεταξύ των χταποδιών. Η κάμερα τα κατέγραψε να ρίχνουν λάσπη και κοχύλια το ένα στο άλλο, σύμφωνα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Plos One. Μετά την ανάλυση περισσότερων από 24 ωρών υποβρύχιου βίντεο, οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ έμειναν έκπληκτοι όταν είδαν τα χταπόδια να ρίχνουν φύκια, λάσπη και κοχύλια μέσα στο νερό, φαινομενικά σε άλλα χταπόδια.

iStock

Αν και σημειώθηκαν 102 περιπτώσεις ρίψης μεταξύ περίπου 10 ζώων, δύο θηλυκά είχαν το μεγαλύτερο σκορ, κάνοντας το 66% των ρίψεων. Οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι τα θηλυκά χταπόδια πετούν αντικείμενα στα αρσενικά όταν αισθάνονται παρενόχληση.

Τα βάθη των ωκεανών είναι ακόμα ανεξερεύνητα και γεμάτα μυστηριώδεις μορφές ζωής, που εξελίσσονται κι αυτές όπως όλα τα είδη στον πλανήτη. Οι πολιτείες των χταποδιών εξακολουθούν να βρίσκονται υπό παρακολούθηση και αποκαλύπτουν όχι μόνο ότι τα πλάσματα του βυθού έχουν πιο πολύπλοκο εγκέφαλο απ' όσο πιστεύαμε, αλλά και ότι έχουν περίπλοκες κοινωνικές ιεραρχίες. Πόσα έχουμε να μάθουμε ακόμη...