Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή

ΟΙ ROOTLESSROOT ΜΑΣ ΥΠΟΔΕΧΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΝΕΟ ΤΟΥΣ «ΣΠΙΤΙ» ΜΕ ΜΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΥΚΛΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

H Λίντα Καπετανέα και ο Γιόζεφ Φρούτσεκ παρουσιάζουν στο νεοσύστατο RootlessRoot Space το χορευτικό ντουέτο «Mountain» και εξηγούν γιατί στη ζωή «μόνο το άγνωστο είναι βέβαιο».

Όσο περνούν τα χρόνια, δυσκολεύομαι να συγκρατώ όλους τους τίτλους και τις λεπτομέρειες των παραστάσεων που έχω δει. Παρ’ όλ’ αυτά, πέρα από το γενικό αίσθημα του τι μου άρεσε, υπάρχουν εικόνες χαραγμένες ανεξίτηλα στη μνήμη. Κάνω αυτή την εισαγωγή για να απολογηθώ που δεν θυμάμαι πώς λεγόταν η πρώτη παράσταση των RootlessRoot που είδα ποτέ (νομίζω ήταν στη Μικρή Σκηνή της Στέγης), υπάρχει όμως ένα μοτίβο που ζωντανεύει ξεκάθαρα στο μυαλό μου: σώματα που προσκρούουν πάνω σε στρώμα καλυμμένο με γύψο, προκαλώντας κρότο και γεμίζοντας τον χώρο με θραύσματα.

Αυτή η έντονη σωματικότητα είναι παρούσα σε ό,τι έχω δει έκτοτε από την ομάδα που ίδρυσαν το 2007 η Λίντα Καπετανέα και ο Γιόζεφ Φρούτσεκ. Οι δυο τους, άλλωστε, έχουν αναπτύξει και διδάσκουν ανά τον κόσμο τη μέθοδο Fighting Monkey, μια πρακτική μελέτης της ανθρώπινης κίνησης και ανάπτυξης που μαθαίνει στο σώμα να επιβιώνει όχι σε σταθερές συνθήκες αλλά μέσα στο χάος.

Ζευγάρι στη ζωή και γονείς δύο παιδιών, η Λίντα Καπετανέα και ο Γιόζεφ Φρούτσεκ επιστρέφουν με ένα δικό τους χορευτικό ντουέτο όχι σε οποιαδήποτε σκηνή, αλλά στη νέα τους στέγη: Το RootlessRoot Space στο Νέο Ηράκλειο, όπου θα παρουσιάσουν για τέσσερις μόνο παραστάσεις το Mountain.

RootlessRoot
Ο Γιόζεφ Φρούτσεκ και η Λίντα Καπετανέα σε στιγμιότυπο από το «Mountain». Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή
Ο Γιόζεφ Φρούτσεκ και η Λίντα Καπετανέα σε στιγμιότυπο από το «Mountain».

Όπως ο κύκλος της ζωής αρχίζει με την πρώτη ανάσα και τελειώνει με την τελευταία πνοή, έτσι το Mountain ξεκινά με ένα ποίημα για την αναπνοή και μιλά για τον κύκλο της ζωής, τον αποχαιρετισμό και τη λειτουργία της μνήμης, συνδυάζοντας χορό και λόγο. Όπως εξηγούν οι RootlessRoot, η παράσταση φέρνει στη σκηνή την αναμέτρηση με τον θάνατο, τον αναγκαίο για την ψυχή θρήνο και αποχαιρετισμό, διαδικασίες απαραίτητες για το πέρασμα στην επόμενη φάση της ζωής.

Εξ ονόματος και των δύο, η Λίντα Καπετανέα μιλάει στο OW για το Mountain, για τον νέο χώρο των RootlessRoot και για το πώς είναι να συνδημιουργείς με τον σύντροφο της ζωής σου.

Η Λίντα Καπετανέα και ο Γιόζεφ Φρούτσεκ
Η Λίντα Καπετανέα και ο Γιόζεφ Φρούτσεκ. Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή
Η Λίντα Καπετανέα και ο Γιόζεφ Φρούτσεκ.

– Ποιο ήταν το ερέθισμα για να δημιουργήσετε ένα έργο πάνω στον κύκλο της ζωής;

Δεν χρειαστήκαμε κάποιο ιδιαίτερο ερέθισμα για να δημιουργήσουμε ένα έργο με αυτό το θέμα. Από την αρχή της πορείας μας ως ομάδα, μιλάμε μόνο για ό,τι μας απασχολεί βαθιά. Το Mountain είναι μια σωματική τελετή – ένας τρόπος να μιλήσουμε για την απώλεια, τον θάνατο, αλλά και τη μεταμόρφωση.

Μέσα από έναν σωματικό μονόλογο, βλέπουμε πώς το καθημερινό και το ιερό συναντιούνται στο ανθρώπινο σώμα. Στην ουσία, είναι ένας αποχαιρετισμός, αλλά και ένας τρόπος να τιμήσουμε τη ζωή. Μια προσωπική εξομολόγηση για το πώς θυμόμαστε, πώς ξεχνάμε και πώς υπάρχουμε μέσα σε όλα αυτά.

– Τι σημαίνει για εσάς η «προετοιμασία για το τέλος» και πώς τη σωματοποιείτε επί σκηνής;

Σε μια εποχή που έχουμε απομακρυνθεί από τις τελετές του θανάτου, φοβόμαστε τον πόνο, κρύβουμε τα γηρατειά και αποφεύγουμε τη λύπη, η παράσταση μάς θυμίζει πόσο σημαντικό είναι να προετοιμαζόμαστε για το τέλος – όχι με φόβο, αλλά σαν μια βαθιά πνευματική και σωματική διαδικασία.

Mountain
Στιγμιότυπο από το «Mountain». Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή
Στιγμιότυπο από το «Mountain».

Το Mountain φέρνει στη σκηνή αυτή την αναμέτρηση. Μας θυμίζει ότι το να πενθούμε, να αποχαιρετούμε και να ζούμε με την απώλεια είναι απαραίτητα για να είμαστε άνθρωποι. Μας δίνουν δύναμη και για τον δικό μας θάνατο.

– Πώς δομήθηκε η σχέση ανάμεσα στον λόγο και την κίνηση και πώς επηρεάζει τη ροή της παράστασης;

Το ένα συμπληρώνει το άλλο. Πολλοί μπορεί να αντιλαμβάνονται την απώλεια και το πένθος με όρους στατικότητας, βουλιάγματος, σιωπής. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα σημάδι των καιρών – φαινομενικό όμως. Το πένθος αποτελεί μια τεράστια εσωτερική διαδικασία στην οποία υπάρχει κίνηση και λόγος, γιατί ενεργοποιούνται οι αναμνήσεις. Αυτήν την εσωτερική διαδικασία βλέπουμε επί σκηνής: πώς γεννιέται και γκρεμίζεται ένας κόσμος· πώς οδηγείται σε μια νέα διάσταση.

– Ποιες είναι οι λέξεις-κλειδιά που σας συνόδευσαν στη διάρκεια της δημιουργίας του «Mountain»; Υπήρχαν συγκεκριμένες έννοιες ή φράσεις που λειτούργησαν σαν εσωτερικός άξονας ή μυστικός οδηγός;

Περπάτα.
Βρες έναν αργό ρυθμό.
Κινήσου,
ώσπου να μη μείνει τίποτα.
Τίποτα απολύτως.
Ούτε λέξη,
ούτε ιστορία,
ούτε καν το όνομά μου.
Τίποτα.
Μην αισθανθείς τίποτα.
Μην κρατήσεις τίποτα.
Μην κρατηθείς από τίποτα.
Τίποτα απολύτως.
Ούτε εικόνα,
ούτε ανάμνηση
πρέπει να επιστρέψει.
ΕΓΩ ΘΑ ΣΕ ΘΥΜΑΜΑΙ.

Mountain
Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή

– Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία –σωματική ή συναισθηματική– που αντιμετωπίσατε κατά τη δημιουργία του έργου;

Ο πατέρας μου έφυγε από τη ζωή πριν πέντεμισι μήνες, κρατώντας τα χέρια των τριών παιδιών του και της μητέρας μου. Αυτή η εικόνα είναι και η σκέψη μου κάθε μέρα στις πρόβες.

– Πολλές φορές στη σκηνή δείχνετε να προκαλείτε ή να φθείρετε το ίδιο σας το σώμα. Ποια είναι η πρόθεσή σας πίσω από αυτήν τη φαινομενική βιαιότητα;

Τα έργα μας δεν είναι βίαια, αλλά έντονα σωματικά. Μεγαλώσαμε, και εγώ και ο Γιόζεφ, μέσα στον αθλητισμό. Η κίνηση ήταν πάντα εκεί για εμάς. Το να είσαι εκρηκτικός, γρήγορος, δεν σημαίνει ότι είσαι βίαιος. Εννοείται πως δεν φθείρουμε το σώμα μας στις παραστάσεις. Μυϊκά, ναι –κάποιες σκηνές είναι δύσκολες– αλλά υπάρχει τεχνική από πίσω. Αν το φθείραμε, δεν θα μπορούσαμε να χορεύουμε και να διδάσκουμε τόσα χρόνια. Το αντίθετο.

RootlessRoot
Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή

– Τι σημαίνει για εσάς η απόκτηση ενός μόνιμου χώρου; Ποια είναι η βασική σας πρόθεση και, αν θέλετε, το στοίχημα του RootlessRoot Space;

Μετά από χρόνια ταξιδιών και αναζήτησης, νιώσαμε την ανάγκη να αποκτήσουμε μια μόνιμη βάση. Η νέα μας καλλιτεχνική στέγη, το RootlessRoot Space στο Νέο Ηράκλειο, είναι κάτι παραπάνω από ένας ακόμη χώρος· είναι ένας τρόπος να ανταποδώσουμε κάτι στον κόσμο που μας έχει στηρίξει τόσα χρόνια.

Δημιουργήσαμε ένα ανοιχτό περιβάλλον, όπου μπορούν να συναντηθούν καλλιτέχνες, επιστήμονες, αθλητές και άνθρωποι της δημιουργίας – για να πειραματιστούν, να συγκρουστούν δημιουργικά, να κάνουν ερωτήσεις χωρίς να βιάζονται να δώσουν απαντήσεις.

Δεν θέλουμε να εξηγούμε τα πάντα. Θέλουμε να αφήνουμε χώρο για το απρόβλεπτο, για τις συναντήσεις που γεννούν κάτι νέο. Αυτός ο χώρος είναι για όλους όσοι αγαπούν την έρευνα, το παιχνίδι και την αβεβαιότητα.

– Καθώς μεγαλώνετε και αλλάζει το σώμα σας, αλλάζει και η σχέση σας με την πρακτική Fighting Monkey;

Το Fighting Monkey είναι μια πρακτική που στοχεύει στην ανθρώπινη ανάπτυξη και στην υγιή γήρανση μέσω της κίνησης. Είναι μια ανορθόδοξη πρόταση εξάσκησης ώστε να μπορεί κάποιος ανά πάσα στιγμή να τεστάρει τις δυνατότητές του.

Rootless Root
Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή

Έχουμε βασίσει την έρευνά μας στο εξής ερώτημα: με ό,τι κι αν ασχολείσαι, αφού δεν ξέρεις τι θα φέρει το μέλλον, πώς θα προετοιμαστείς σήμερα; Μόνο το άγνωστο είναι βέβαιο. Ωραία, τότε, ας βάλουμε το άγνωστο στην εξάσκησή μας.

Στο Fighting Monkey δημιουργούμε ζωντανά και απρόβλεπτα περιβάλλοντα στα οποία οι άνθρωποι βιώνουν την αληθινή δυσκολία και πρόκληση της κίνησης, αλλά και των λύσεων που πρέπει να βρει το σώμα τους για να επιβιώσει, να δημιουργήσει, να επικοινωνήσει.

– Πώς είναι να δημιουργείτε μαζί ως καλλιτέχνες, να μοιράζεστε την καθημερινότητα ως σύντροφοι και να μεγαλώνετε παιδιά ως γονείς;

Υπέροχα, με όλες τις ευκολίες και τις δυσκολίες την ίδια στιγμή – αν αποδεχτείς ότι δεν θα είναι εύκολο. Σίγουρα είναι απαιτητικό και χρειάζεται να διατηρείς ψυχραιμία σε καθετί καινούργιο που έρχεται.

– Υπάρχουν στιγμές που οι προσωπικές σας εντάσεις περνούν στη σκηνή ή, αντίστροφα, που η δουλειά σας επηρεάζει τη σχέση σας;

Στην πρόβα, ναι, υπάρχει ένταση κάποιες φορές. Δεν περνάει όμως στη σκηνή. Είμαστε επαγγελματίες. Θα κάνουμε το καλύτερο δυνατό ώστε το έργο να παρουσιαστεί στην καλύτερη μορφή του.

– Νιώθετε ποτέ την ανάγκη να δημιουργείτε αυτόνομα, ο ένας χωρίς τον άλλον;

Όχι.

– Αν τα παιδιά σας δουν την παράσταση, τι θα θέλατε να καταλάβουν από αυτή;

Ας καταλάβουν ό,τι θέλουν. Θα χαρώ να ακούσω τι είδαν μέσα από τη δική τους οπτική. Τα παιδιά μας έχουν δει όλα μας τα έργα, οπότε είναι και οι πιο ειλικρινείς κριτές μας.

Το «Mountain» θα παρουσιαστεί για τέσσερις μόνο παραστάσεις, από τις 19 έως τις 22 Ιουνίου 2025. RootlessRoot Space: Χελμού 11, Νέο Ηράκλειο. Κλείσε εισιτήρια

SLOW MONDAY NEWSLETTER

Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.