ΘΑ ΠΗΓΑΙΝΕ ΤΟ ΕΦΗΒΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΣΕ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΗ ΓΙΑ DIGITAL DETOX;
Ένα digital detox camp βοηθά εφήβους να αποσυνδεθούν από τις οθόνες, να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες και να βρουν ξανά ισορροπία στην καθημερινότητά τους.
Ανησυχητικά είναι τα ευρήματα της έκθεσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (2024) για τις online συνήθειες των εφήβων. Σύμφωνα με αυτά, περισσότεροι από 1 στους 10 εφήβους (11%) εμφάνισαν σημάδια προβληματικής συμπεριφοράς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δυσκολευόμενοι να ελέγξουν τη χρήση τους και βιώνοντας αρνητικές συνέπειες. Πάνω από το 1/3 (36%) των εφήβων ανέφερε συνεχή επαφή με φίλους μέσω διαδικτύου, το 1/3 (34%) έπαιζε ψηφιακά παιχνίδια καθημερινά, ενώ το 12% διέτρεχε κίνδυνο προβληματικής χρήσης παιχνιδιών.
Οι έρευνες που εστιάζουν πλέον στην χρήση των οθονών από τους νέους αυξάνονται διαρκώς. Τα συμπεράσματά τους προκαλούν ανησυχία σε γονείς, εκπαιδευτικούς και στην πολιτεία, που αναζητούν τρόπους να καλλιεργήσουν μια πιο υγιή σχέση των παιδιών με την τεχνολογία. Τώρα, το πώς θα επιτευχθεί αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα, καθώς μεμονωμένα μέτρα σίγουρα δεν θα φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Στις ΗΠΑ, πάντως, μία νέα μόδα εξαπλώνεται στον χώρο των καλοκαιρινών κατασκηνώσεων: τα digital detox camps. Δεν είναι φθηνά, υπόσχονται όμως να κρατήσουν τους συμμετέχοντες μακριά από τις οθόνες από την πρώτη κιόλας ημέρα, επανασυστήνοντάς τους την παλιά, καλή, πρόσωπο με πρόσωπο κοινωνική αλληλεπίδραση. Όπως σχολιάζει η δημοσιογράφος Elana Klein στο WIRED, σχεδόν όλοι οι κατασκηνωτές είναι δυστυχισμένοι όταν φτάνουν.
Gamers και επίδοξες influencers
Στο digital detox camp που επισκέφτηκε η Klein, η πλειοψηφία των παιδιών ήταν αγόρια, σχεδόν όλα gamers, που μπορούσαν να περάσουν 12 ώρες μπροστά από μια οθόνη χωρίς να κουνηθούν. Τα κορίτσια, κατά κύριο λόγο, ήταν εξαρτημένα από τα κοινωνικά δίκτυα και ονειρεύονταν να κάνουν καριέρα ως influencers.
Η επικοινωνία τους αποτύπωνε καθαρά την επίδραση της τεχνολογίας: όλα σε συντομογραφίες, η φωνή χαμηλόφωνη, η επαφή με τα μάτια σχεδόν ανύπαρκτη. Σπάνια ολοκλήρωναν μια πρόταση και αν μπορούσαν, θα διάλεγαν να «μιλούν» μόνο μέσω μηνυμάτων ή chat.
Κανένα τους δεν ήθελε να είναι εκεί. Οι ιστορίες που μοιράζονται οι υπεύθυνοι είναι χαρακτηριστικές: κάποια χρονιά ένας έφηβος το έσκασε κι όταν η τροχαία τον εντόπισε και τον γύρισε στο camp, ξεκίνησε απεργία πείνας. Τελικά, ήρθε η μητέρα του και τον πήρε. Ένα άλλο παιδί είχε κρύψει στα πράγματά του... τρία κινητά.
Από την απομόνωση στη συγκατοίκηση
Μόλις τους πάρουν τα κινητά, τα περισσότερα παιδιά δεν γίνονται επιθετικά, σχολιάζουν οι υπεύθυνοι, αλλά κάθονται κατσούφικα και μελαγχολικά στα δωμάτιά τους. Φυσικά, η παραμονή στο δωμάτιο για να «μιζεριάζουν» δεν θεωρείται αποδεκτή δραστηριότητα στην κατασκήνωση. Έτσι, μόλις βγουν, οι πόρτες των κοιτώνων κλειδώνουν.
Όσο για τον τρόπο ζωής των νέων αυτών; Οι περισσότεροι έχουν συνηθίσει να κοιμούνται στις 2 ή 3 το πρωί και να ξυπνούν το μεσημέρι, ενώ η διατροφή τους αποτελείται κυρίως από πατατάκια και ενεργειακά ποτά. Γι’ αυτό το πρόγραμμα στο camp είναι αυστηρό: τα φώτα σβήνουν στις 10 και το ξύπνημα είναι στις 6:30.
Κάθε παιδί έχει έναν ή δύο συγκατοίκους, κάτι που δεν τα ενθουσιάζει, καθώς οι περισσότεροι κατασκηνωτές στο σπίτι τους έχουν τον προσωπικό τους χώρο. Παρ' όλα αυτά, δημιουργείται γρήγορα ένας περίεργος δεσμός που βασίζεται στο... κοινό τους μίσος για την κατασκήνωση αυτή και τους γονείς τους, δίνοντάς τους την αίσθηση ότι είναι στο ίδιο στρατόπεδο.
Ένα digital detox camp που εκπαιδεύει
Το camp, πέρα από τις κλασικές κατασκηνωτικές δραστηριότητες, προσφέρει και εκπαιδευτικά προγράμματα. Ένα από αυτά αφορά τα οικονομικά, καθώς είναι σημαντικό οι νέοι να γνωρίζουν ότι οι τεχνολογικές εταιρείες δεν ενδιαφέρονται για τη διασκέδασή τους, αλλά για τον χρόνο και τα χρήματά τους. Το μήνυμα που θέλουν να περάσουν οι άνθρωποι εκεί δεν είναι η διακοπή της χρήσης των βιντεοπαιχνιδιών ή του διαδικτύου. Η τεχνολογία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης ζωής. Αυτό που χρειάζεται να μάθουν είναι να τη χρησιμοποιούν χωρίς να τους χρησιμοποιεί.
Από... εθισμένοι σε μέντορες
Αυτό που κάνει εντύπωση τους ανθρώπους του camp είναι ότι κάθε χρόνο 1 με 2 παιδιά επιστρέφουν. Όμως, δεν επιστρέφουν επειδή «κόλλησαν» ξανά με το κινητό τους, αλλά επειδή θέλουν να βοηθήσουν τους καινούργιους κατασκηνωτές και να τους δείξουν ότι όλα θα είναι μια χαρά.