ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΚΑΚΟ ΝΑ ΒΑΖΕΙΣ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΣΕ ΦΟΥΡΝΟ ΜΙΚΡΟΚΥΜΑΤΩΝ;
Πόσο «ασφαλή για φούρνο μικροκυμάτων» είναι τελικά τα πλαστικά δοχεία αποθήκευσης; Μια πρόσφατη ομαδική αγωγή εγείρει ερωτήματα σχετικά με αυτούς τους ισχυρισμούς.
Έχουμε μιλήσει στο παρελθόν για την παρουσία μικροπλαστικών παντού γύρω μας, από το αίμα και τα όργανά μας μέχρι το μητρικό γάλα. Δημιουργούνται όταν κομμάτια πλαστικού διασπώνται προοδευτικά σε πολύ μικρότερα μέρη, τα οποία καταναλώνονται από τους ανθρώπους και τα ζώα με άγνωστες ακόμα επιπτώσεις για την υγεία μας και το οικοσύστημα.
Μια πρόσφατη μελέτη, που ανέλυσε προηγούμενες έρευνες σχετικά με τις επιπτώσεις των μικροπλαστικών στην υγεία, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι «ύποπτα» και επιβλαβή για το ανοσοποιητικό, το πεπτικό και το αναπνευστικό σύστημα, και μπορεί να συνδέονται με καρκίνο του παχέος εντέρου και των πνευμόνων. Άλλες έρευνες έχουν εγείρει επίσης ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις των μικροπλαστικών στην υγεία του εγκεφάλου και της καρδιάς, μεταξύ άλλων.
«Σωματίδια από πλαστικά βρίσκονται στις τροφές, στο πόσιμο νερό (τόσο της βρύσης όσο και στο εμφιαλωμένο), στα αναψυκτικά και τα αλκοολούχα ποτά, στα ψάρια, το κρέας, στα μπαχαρικά, το αλάτι και τα επεξεργασμένα και συσκευασμένα τρόφιμα» αναφέρει η Erica Cirino, υπεύθυνη επικοινωνίας του Plastic Pollution Coalition.
Υπάρχουν ορισμένες αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής που θα κρατήσουν τις επικίνδυνες αυτές ουσίες όσο το δυνατόν πιο μακριά από σένα, τα παιδιά και τα κατοικίδιά σου. Μια από τις πιο βασικές αλλαγές που αναφέρεται συχνά είναι να μη βάζεις ποτέ για ζέσταμα στο φούρνο μικροκυμάτων φαγητό που είναι τυλιγμένο με πλαστική μεμβράνη ή που βρίσκεται μέσα σε πλαστικά δοχεία, γιατί με αυτόν τον τρόπο τα μικροπλαστικά τους μπορεί να μεταφερθούν στο τρόφιμο.
Πολλά από τα πλαστικά πιάτα και δοχεία αποθήκευσης, ωστόσο, φέρουν την ένδειξη «microwave safe» (ασφαλές για φούρνο μικροκυμάτων). Ακόμα και για αυτά αρχίζουν και εγείρονται ερωτήματα, μετά από μια πρόσφατη ομαδική αγωγή που ισχυρίζεται ότι η σχετική ετικέτα που φέρουν συγκεκριμένα προϊόντα είναι παραπλανητική.
Τι αναφέρει η αγωγή;
Συγκεκριμένα, η αγωγή ισχυρίζεται ότι η S.C. Johnson, η εταιρεία που παράγει τα προϊόντα Ziploc, παραπλάνησε τους καταναλωτές σχετικά με την ασφάλεια ορισμένων σακουλών και δοχείων Ziploc, καθώς δεν τους προειδοποίησε επαρκώς ότι τα προϊόντα αυτά θα μπορούσαν να απελευθερώσουν μικροπλαστικά στα τρόφιμα, όταν εκτίθενται σε ακραίες θερμοκρασίες. Παρά τα όσα αναγράφουν οι ετικέτες τους, τα εν λόγω προϊόντα είναι κατασκευασμένα από «πολυαιθυλένιο και πολυπροπυλένιο, υλικά που σύμφωνα με επιστημονικά και ιατρικά στοιχεία απελευθερώνουν μικροπλαστικά όταν μαγειρεύονται σε φούρνο μικροκυμάτων και καταψύχονται, γεγονός που τα καθιστά θεμελιωδώς ακατάλληλα για χρήση σε φούρνο μικροκυμάτων και σε καταψύκτη αντίστοιχα», όπως αναφέρεται στην 4η σελίδα της αγωγής.
Αυξάνεται η έκθεση σε μικροπλαστικά όταν χρησιμοποιούμε πλαστικά στον φούρνο μικροκυμάτων και στην κατάψυξη;
Ανεξάρτητα από τη μάρκα είναι πραγματικά τόσο κακό να βάζουμε στον καταψύκτη και στα μικροκύματα δοχεία από πλαστικό; Εν ολίγοις, ναι. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η χρήση πλαστικών δοχείων στα μικροκύματα μπορεί να οδηγήσει στην απελευθέρωση επιβλαβών χημικών ουσιών, όπως η δισφαινόλη-Α (BPA) και οι φθαλικές ενώσεις. Οι ουσίες αυτές προκαλούν ανησυχία λόγω της πιθανής σύνδεσής τους με ορμονικές διαταραχές και σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως καρδιακές παθήσεις, διαβήτη και επιπτώσεις στην ανθρώπινη αναπαραγωγή και ανάπτυξη.
Για να αποφύγουν αυτή την αβεβαιότητα, οι Joseph Alpert, MD, και Qin Mary Chen, PhD, σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Medicine συνιστούν τη χρήση γυάλινων σκευών στον φούρνο μικροκυμάτων, ώστε να διασφαλιστεί η προστασία της υγείας.
Η κατάψυξη τροφίμων σε πλαστικό μπορεί επίσης να αυξήσει την έκθεση σε μικροπλαστικά, εξήγησε ο Carmen Marsit, PhD, καθηγητής περιβαλλοντικής υγείας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας Rollins του Πανεπιστημίου Emory. «Η διαδικασία της ψύξης μπορεί να κάνει το πλαστικό πιο εύθραυστο, οπότε μπορεί να έχουμε μεγαλύτερη αποβολή αυτών των μικροπλαστικών στα τρόφιμα», ανέφερε.
Ποια σημάδια μπορείς να παρατηρήσεις;
Μερικές φορές, μπορείς εύκολα να παρατηρήσεις σημάδια της διαδικασίας κατά την οποία αυτές οι χημικές ουσίες διαρρέουν από το πλαστικό και είναι πιθανό να εισέλθουν στο φαγητό. «Αν παρατηρήσεις ότι το πλαστικό δοχείο γίνεται πιο μαλακό (αφού το έχεις ζεστάνει στον φούρνο μικροκυμάτων), αυτό είναι ενδεικτικό σημάδι ότι τα χημικά διαρρέουν από το πλαστικό και εισέρχονται στο φαγητό που ζεσταίνεις», δήλωσε η Katie Pelch, PhD, ανώτερη επιστήμονας στο National Resources Defense Council, μη κερδοσκοπική οργάνωση που ασχολείται με την προστασία της περιβαλλοντικής υγείας.
Η ίδια αναφέρει ότι ο τύπος και ο αριθμός των χημικών ουσιών στις οποίες εκτίθεσαι εξαρτάται από το είδος του πλαστικού που ζεσταίνεις στο φούρνο μικροκυμάτων. Σε κάθε περίπτωση, είναι καλή ιδέα να αποφεύγεις να μαγειρεύεις στα μικροκύματα οποιοδήποτε πλαστικό, ακόμα κι αν φέρει την ετικέτα «ασφαλές για φούρνο μικροκυμάτων».
Ένα πλαστικό δοχείο που είναι «ασφαλές για φούρνο μικροκυμάτων» δεν πρέπει να λιώνει, να παραμορφώνεται ή να παίρνει φωτιά όταν το βάζεις στα μικροκύματα, σύμφωνα με τον Marsit. Αλλά αυτό δεν εγγυάται απαραίτητα την ασφάλεια από άλλους κινδύνους, όπως η έκπλυση χημικών ουσιών ή η έκθεση σε μικροπλαστικά.
Είναι κατανοητό ότι δεν μπορούμε να αποφύγουμε πλήρως την έκθεση στο πλαστικό. Ωστόσο, η αντικατάσταση ορισμένων εργαλείων του σπιτιού από πλαστικό, ειδικά εκείνων που σχετίζονται με τρόφιμα σε υψηλή θερμοκρασία, είναι μια πρώτη απλή αλλαγή που έχει στόχο να μειώσει την έκθεση μας σε μικροπλαστικά και χημικές ουσίες που διαρρέουν.