ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΦΗΝΕΙΣ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΝΑ ΠΑΙΖΕΙ ΣΤΟ ΧΩΜΑ

Όταν ήμασταν παιδιά, θυμόμαστε να μας λένε ότι το να παίζουμε έξω στο χώμα είναι καλό, γιατί ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Οι ειδικοί φαίνεται τελικά να επιβεβαιώνουν αυτή την άποψη.

Θέλεις να ενισχύσεις το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού σου γιατί ανησυχείς ότι αρρωσταίνει αρκετά συχνά; Για αρχή, να πούμε ότι πράγματι υπάρχουν παιδιά που αρρωσταίνουν πολύ περισσότερο από άλλα, χωρίς αυτό να σημαίνει απολύτως τίποτε για την υγεία τους, εκτός από το ότι ταλαιπωρούνται πολύ.

Υπάρχουν ορισμένα μυστικά που βοηθούν τα παιδιά να χτίσουν πιο δυνατό ανοσοποιητικό, αλλά βέβαια δεν εγγυώνται άμεσα αποτελέσματα. Ακόμα δηλαδή κι αν δίνεις καθημερινά φρούτα και λαχανικά στο παιδί σου, μπορεί να συνεχίζει να αρρωσταίνει 2 φορές το μήνα. Δώσε όμως λίγο χρόνο, γιατί όσο μεγαλώνει θα βλέπεις ότι αποδίδουν.

Σε αυτές τις καλές συνήθειες περιλαμβάνονται η σωστή διατροφή, ο επαρκής ύπνος, η σωματική δραστηριότητα και η έκθεση στο χώμα. Η επαφή με ορισμένα μικρόβια ενεργοποιεί τη σωστή άμυνα του οργανισμού, καθώς το έδαφος διαθέτει το δικό του μικροβίωμα με μεγάλη μικροβιακή ποικιλομορφία, η οποία ενισχύει το πεπτικό, το ανοσοποιητικό και το νευρικό σύστημα των παιδιών.

iStock

Αρκετές έρευνες δείχνουν ότι η πρώιμη έκθεση στο χώμα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο των παιδιών να αναπτύξουν αλλεργίες και αυτοάνοσες παθήσεις. Καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα ενός παιδιού αναπτύσσεται στα πρώτα χρόνια της ζωής, ο στρατός των προστατευτικών κυττάρων μέσα στο σώμα πρέπει να μάθει πώς να ξεχωρίζει τα κύτταρα του ίδιου του σώματος και τις ξένες ουσίες που είτε είναι αβλαβείς είτε προκαλούν ασθένειες, όπως τα βακτήρια και οι ιοί. Πρέπει να μάθει να εντοπίζει τους παθογόνους παράγοντες που προκαλούν ασθένειες, προκειμένου να τους επιτεθεί.

Ο ρόλος του μικροβιώματος στην λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος

Ως μικροβίωμα του εντέρου χαρακτηρίζεται η συλλογή μικροβίων στο έντερο, η οποία αλληλοεπιδρά με το ανοσοποιητικό σύστημα και είναι απαραίτητη για την υγεία μας. Για παράδειγμα, μερικά από αυτά τα μικρόβια βοηθούν στην παραγωγή βιταμινών που χρειαζόμαστε για να ζήσουμε και μας βοηθούν να αφομοιώσουμε την τροφή μας.

Το πρώτο έτος της ζωής είναι κρίσιμο για την ανάπτυξη του μικροβιώματος. Τα μωρά λαμβάνουν βακτήρια καθώς περνούν από τον γεννητικό σωλήνα, αν γεννιούνται κολπικά, και από το γάλα αν θηλάζουν. Όσο τα παιδιά μεγαλώνουν, εκτίθενται σταθερά σε μικρόβια από ένα ευρύ φάσμα πηγών.

Η υπόθεση των παλιών φίλων

Μια θεωρία που ονομάζεται «υπόθεση των παλιών φίλων» υποδηλώνει ότι όσο μεγαλύτερο είναι το φάσμα των μικροβίων στα οποία εκτίθεται κανείς στην πρώιμη παιδική ηλικία, τόσο πιο ποικιλόμορφο θα είναι το μικροβίωμά μας, συνεπώς τόσο καλύτερα το ανοσοποιητικό μας σύστημα θα αναγνωρίζει τον φίλο από τον εχθρό. Ο όρος «παλιός φίλος» αναφέρεται σε χρήσιμα και «συνήθη» μικρόβια που ζουν πάνω και μέσα στο σώμα χωρίς να βλάπτουν την υγεία του ατόμου.

iStock

Αυτή η θεωρία, που προτάθηκε από τον Rook το 2003, είναι παρόμοια με την πιο ευρέως γνωστή «υπόθεση υγιεινής», η οποία υποδηλώνει ότι η έλλειψη έγκαιρης έκθεσης σε μικρόβια κάνει τους ανθρώπους πιο επιρρεπείς σε ανοσολογικές παθήσεις. Πολλαπλές έρευνες έχουν καταδείξει, για παράδειγμα, μια σχέση μεταξύ του να μεγαλώνουν τα παιδιά στην εξοχή ή σε ένα σπίτι με κατοικίδια, και του να έχουν μικρότερη πιθανότητα να αναπτύξουν αλλεργίες, σε σύγκριση με παιδιά σε αστικά περιβάλλοντα ή σε περιβάλλοντα χωρίς κατοικίδια.

Μια κλινική δοκιμή στη Φινλανδία εξέτασε κατά πόσο το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών της πόλης θα μπορούσε να ενισχυθεί με γρασίδι και χώμα που είχε ληφθεί από το δάσος. Διαπίστωσαν ότι, μέσα σε ένα μήνα, τα παιδιά που έπαιζαν στο χώμα είχαν μια πιο ποικιλόμορφη συλλογή αβλαβών βακτηρίων στο δέρμα τους και περισσότερα ανοσορυθμιστικά κύτταρα και μόρια σηματοδότησης στο αίμα τους σε σχέση με εκείνα που έπαιζαν απλά σε παιδικές χαρές. Αυτό υποδηλώνει ότι η έκθεση σε βακτήρια μέσα στο χώμα θα μπορούσε να βοηθήσει το ανοσοποιητικό σύστημα να ωριμάσει, μειώνοντας θεωρητικά τις πιθανότητες να γίνει υπερδραστήριο.

iStock

Ωστόσο, η υπόθεση των παλιών φίλων τονίζει τη σημασία της έκθεσης μόνο σε κοινά μικρόβια στην πρώιμη ζωή, σε αντίθεση με την έκθεση σε μολυσματικά παθογόνα. Αρκετές μελέτες στην Ευρώπη υποστηρίζουν αυτή την ιδέα, αναφέροντας ότι η πρώιμη έκθεση σε μικρόβια δεν προφυλάσσει από την ανάπτυξη αλλεργιών.

Ενώ λοιπόν το μικροβίωμα είναι σημαντικό, υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης αλλεργιών, συμπεριλαμβανομένης της γενετικής, δήλωσε στο Live Science ο Dr. Robert Wood, καθηγητής παιδιατρικής στο Johns Hopkins Medicine στη Βαλτιμόρη. Ως γενικό μήνυμα, ωστόσο, είπε ότι τα παιδιά πρέπει να ενθαρρύνονται να βγαίνουν έξω και να παίζουν στο χώμα.