ΗΞΕΡΕΣ ΟΤΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΔΩΜΑΤΙΑ ΚΡΥΒΟΥΝ ΤΟΞΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ;
Έρευνα αποκαλύπτει ανησυχητικά επίπεδα τοξικών χημικών ουσιών στα παιδικά δωμάτια, και μάλιστα σε ένα σημείο που δεν θα φανταζόσουν ποτέ.
Όταν φτιάχνουμε το δωμάτιο ενός μικρού παιδιού, συνήθως ο νους μας ταξιδεύει στα χρώματα και τις διακοσμητικές ιδέες. Το παιδικό δωμάτιο γίνεται ένας ιδανικός καμβάς για να «ζωγραφίσουμε» έναν μικρόκοσμο όπως θα τον θέλαμε εμείς.
Στη διαρρύθμιση του χώρου παίζουν επίσης ρόλο τα χρηστικά έπιπλα, όπως οι αλλαξιέρες και οι συρταριέρες, ενώ λίγο αργότερα ενδιαφερόμαστε για την προσβασιμότητα των αντικειμένων από τα παιδιά, οπότε αρχίζουν να μας απασχολούν οι προτάσεις διακόσμησης με βάση τις μοντεσοριανές αρχές και διάφορα άλλα.
Το στρώμα είναι ένα αντικείμενο που σαφώς μάς απασχολεί, κυρίως για τις ορθοπεδικές αρετές και τον υποαλλεργικό του χαρακτήρα. Έρχεται και η στιγμή που οι παιδίατροι μας πληροφορούν ότι τα φυσικά υλικά κατασκευής ενός στρώματος δεν είναι απαραίτητα η καλύτερη επιλογή, ειδικά για τα παιδιά με αλλεργικό υπόβαθρο.
Γιατί τα στρώματα έχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές;
Η κατασκευή των στρωμάτων δεν είναι μια απλή υπόθεση και έχει τους δικούς της κανονισμούς δεοντολογίας. Τα στρώματα στα οποία κοιμόμαστε δημιουργούνται βάσει προδιαγραφών που ορίζει η κάθε χώρα ως πρότυπα ασφαλείας. Αφορούν κυρίως την αντοχή στη φωτιά, τις εκπομπές τοξικών ουσιών, καθώς και τη γενική υγιεινή και ασφάλεια χρήσης.
Για παράδειγμα, υπάρχει ρύθμιση στη χρήση χημικών ουσιών, όπως τα βαρέα μέταλλα και οι φθαλικές ενώσεις (χρησιμοποιούνται ως πλαστικοποιητές που βοηθούν τα υλικά να λυγίζουν και προστίθενται σε πλαστικά καλύμματα στρωμάτων, αλλά μόνο στις ΗΠΑ υπάρχουν επιτρεπόμενα όρια) και τα επιβραδυντικά φλόγας που θα μπορούσε να προκληθεί από τσιγάρα και αναμμένα σπίρτα.
Τι δεν επιτρέπεται στα παιδικά στρώματα
Στα παιδικά στρώματα υπάρχουν επιπλέον δικλείδες ασφαλείας. Χαρακτηριστικά, απαιτείται να έχουν το κατάλληλο πάχος και τη σωστή σκληρότητα για την αποφυγή πνιγμού –ειδικά στις κούνιες–, ενώ πολλές χώρες απαγορεύουν τα PVC υλικά, τις καρκινογόνες χρωστικές και τα επιβραδυντικά φλόγας TDCPP, TCEP, PBDEs.
Γιατί δεν επιτρέπονται όλα τα επιβραδυντικά; Επειδή αρκετά είναι νευροτοξίνες και μπορούν να επηρεάσουν το νευρικό σύστημα των παιδιών που βρίσκεται σε ανάπτυξη, ενώ επιπλέον έχουν συνδεθεί με μαθησιακές δυσκολίες, ορμονικές διαταραχές και προβλήματα συμπεριφοράς.
Πώς οι τοξικές ουσίες βλάπτουν την υγεία ενός παιδιού
Οι φθαλικές ενώσεις και τα επιβραδυντικά φλόγας είναι κατηγορίες χημικών ουσιών με ενώσεις που συνδέονται με σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως ο καρκίνος, η υπογονιμότητα, η δυσπλασία των γεννητικών οργάνων, οι νευρολογικές βλάβες, οι ορμονικές διαταραχές και η πρώιμη εφηβεία. Η έκθεση σε ορισμένους τύπους επιβραδυντικών φλόγας έχει συνδεθεί με χαμηλότερο IQ στα παιδιά.
Χάρη στις ιδιότητές τους, οι ουσίες αυτές απελευθερώνονται σταδιακά στην ατμόσφαιρα με την πάροδο του χρόνου, ακόμα κι αν το στρώμα καλύπτεται με ειδικό κάλυμμα, με αποτέλεσμα τα παιδιά να τις εισπνέουν ή να έρχονται σε επαφή με το δέρμα τους. Γι' αυτό, όταν πρόκειται για παιδικά στρώματα, προτείνονται τα φυσικά υλικά και οι σχετικές πιστοποιήσεις.
Τοξικές ουσίες στα παιδικά στρώματα: Τι έδειξε η έρευνα
Αν όλα αυτά σου φαίνονται υπερβολικά, θα αλλάξεις γνώμη όταν μάθεις ότι πολύ πρόσφατη έρευνα εντόπισε ανησυχητικά επίπεδα εξαιρετικά τοξικών φθαλικών ενώσεων και φίλτρων υπεριώδους ακτινοβολίας (προστίθενται στα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, ώστε να αποφευχθεί η αλλοίωση των βαφών) σε πολλά παιδικά δωμάτια, τα οποία πιθανότατα προέρχονται από τα στρώματα και τα αέρια των χημικών ενώσεων που εκπέμπουν αυτά.
ΟI ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΑΝ ΤΟΝ ΑΕΡΑ ΣΤΑ ΔΩΜΑΤΙΑ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 4 ΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΤΟΠΙΣΑΝ ΤΙΣ ΥΨΗΛΟΤΕΡΕΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΚΡΕΒΑΤΙΑ.
Συνοδευτική μελέτη, που έλεγξε 16 κοινές μάρκες παιδικών στρωμάτων, βρήκε τις ίδιες χημικές ουσίες σε διάφορα επίπεδα συγκέντρωσης σε όλες, ενώ μια προσομοίωση έδειξε ότι η θερμοκρασία και το βάρος ενός παιδιού που κοιμάται πάνω σε αυτά θα μπορούσε να αυξήσουν την απελευθέρωση των επικίνδυνων αερίων.
Οι ερευνητές δήλωσαν πως έμειναν έκπληκτοι από τα επίπεδα των χημικών ουσιών που βρήκαν, αλλά και των φθαλικών εστέρων που ανιχνεύθηκαν ακόμη και σε μη πλαστικά καλύμματα.
Μία από τους συγγραφείς της μελέτης, η χημικός περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο Miriam Diamond, υπογράμμισε πως το επιβραδυντικό της φλόγας αντιστοιχεί στο 3% του βάρους ενός στρώματος.
Τι προτείνουν οι ειδικοί
Οι ειδικοί πρότειναν σε όσους θέλουν να λάβουν μέτρα προστασίας, να αναζητήσουν στρώματα που δεν έχουν επιβραδυντικά φλόγας ή εφαρμόζουν κάποια εναλλακτική λύση, «αν και συνήθως είναι πιο ακριβά». Τα στρώματα από φυσικά υλικά όπως το βαμβάκι ή το λάτεξ είναι λιγότερο πιθανό να περιέχουν φθαλικές ενώσεις, ωστόσο δεν είναι κι αυτό απολύτως εγγυημένο.