ΟΙ ΓΑΤΕΣ ΘΑ ΚΥΝΗΓΟΥΝ ΟΣΟ ΚΙ ΑΝ ΤΙΣ ΤΑΪΖΟΥΜΕ
Αναρωτιέσαι γιατί οι δεσποζόμενες γάτες επιστρέφουν συχνά στο σπίτι με ένα ποντίκι στο στόμα; Διάβασε παρακάτω γιατί, όσο κι αν τις ταΐζεις, αυτές θα συνεχίσουν να κυνηγούν.
Πρόσφατα επικοινώνησα με επικεφαλής του τομέα περιβάλλοντος σε δήμο των νοτίων προαστίων, για να τον ρωτήσω περί επισκέψεων που έκαναν ποντίκια σε ένα σχολείο. Μεταξύ άλλων, μου είπε «ας σταματήσουν οι κυρίες να ταΐζουν τις αδέσποτες γάτες, ώστε να κάνουν τη δουλειά τους». Φράση που θα μπορούσε να είναι υποψήφια για το τηλεπαιχνίδι Βρες το λάθος, αν και κρύβει περισσότερα λάθη από ένα.
Έφτασε η άχαρη στιγμή να μάθει ο εν λόγω κύριος, και όσοι έχουν την ίδια πεποίθηση, πως οι γάτες, όσο καλά και αν τρέφονται, διατηρούν το ένστικτο του κυνηγού. Αυτός είναι και ο λόγος που κάποιες φορές οι δεσποζόμενες γάτες φέρνουν «δωράκια» στο σπίτι τους, για παράδειγμα ένα νεκρό πουλί. Έχουν εξημερωθεί μεν, αλλά δεν έχουν εξαφανιστεί τα ένστικτά τους, όπως η ορμή για το κυνήγι.
Σε ό,τι αφορά τα ποντίκια, πάλι μπαίνει μπροστά το έμφυτο κυνηγετικό ένστικτο των γατών που είναι αρπακτικά και σαρκοφάγα ζώα και άρα «προγραμματισμένα» να κυνηγούν κρέας, με το ευκίνητο σώμα τους, τα αιχμηρά νύχια και δόντια να μην είναι τυχαία.
Από ένστικτο χαμηλώνουν το σώμα και κινούνται σιωπηλά την ώρα που κάνουν focus στο θήραμά τους (ή το παιχνίδι τους), χρησιμοποιώντας την αιχμηρή τους όραση και ακοή για την παρακολούθηση. Η θέα του στόχου να δραπετεύει, πυροδοτεί την ανάγκη για καταδίωξη. Αιχμαλωτίζουν το θύμα, με τα νύχια και τα δυνατά πίσω πόδια και δαγκώνουν (συχνά στον λαιμό). Όλα αυτά είναι αντανακλαστικά. Ενίοτε γίνονται και για τη βελτίωση των δυνατοτήτων – ως παιχνίδι ή μάθημα για τα μικρότερα γατάκια.
Γίνονται όταν υπάρχει (και) ευκαιρία. Όχι όταν υπάρχει (μόνο) πείνα. Έτσι, διασφαλίζεται η τροφική ασφάλεια στη φύση. Βλέπετε, οι γάτες μπορεί να κυνηγούν τους αρουραίους για να προστατεύσουν την επικράτειά τους, καθώς τα τρωκτικά μπορούν να θεωρηθούν εισβολείς ή ανταγωνιστές σε επίπεδο πόρων.
Γιατί οι γάτες μάς φέρνουν αυτά που κυνήγησαν;
Επειδή μας θεωρούν μέρος της κοινωνικής τους ομάδας και μοιράζονται μαζί μας τους πόρους, όπως έκαναν τότε που ζούσαν στην άγρια φύση με τις οικογένειές τους, και δίδασκαν στα παιδιά τους τις δεξιότητες του κυνηγιού.
Η Emmanuelle Baudry, αστική οικολόγος στο Πανεπιστήμιο Paris-Saclay, είπε τα εξής στο Live Science: «Αυτή η συμπεριφορά είναι μητρική. Στην άγρια φύση, οι μητέρες γάτες βγαίνουν έξω και κυνηγούν, και μετά φέρνουν πίσω την τροφή για τα γατάκια τους. Αυτό όχι μόνο ταΐζει τις νεαρές γάτες, αλλά παρέχει και κάτι για να παίξουν, να εξασκηθούν στο πώς να κυνηγούν και να αναγνωρίζουν το θήραμα. Έτσι, στο πλαίσιο των ιδιοκτητών ανθρώπινων κατοικίδιων, οι γάτες μας μπορεί να μας βλέπουν ως όχι και τόσο αποτελεσματικά γατάκια». Δεν είναι προσβολή, αλλά κομπλιμέντο: Νιώθουν άνετα στο σπίτι, μαζί μας.
Πώς θα σταματήσουν οι γάτες να φέρνουν «δώρα»;
Οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν το κατά πόσον μια γάτα κυνηγά πολύ ή λίγο, είναι η προσωπικότητά της, το περιβάλλον και ο τρόπος με τον οποίο τη διαχειρίζονται οι κηδεμόνες της. Μελέτη έδειξε πως οι κυρίαρχες, επιθετικές και δραστήριες γάτες, φέρνουν σπίτι περισσότερα νεκρά ζώα από τις ντροπαλές και τις φιλικές.
Ρόλο παίζει και το πόσο χρόνο περνά σε εξωτερικούς χώρους το ζώο, γιατί αλλιώς είναι να ζει σε αγροτική περιοχή και αλλιώς σε πολυκατοικία της Αθήνας, ως προς την πρόσβαση στα θηράματα. Κι εκεί ακριβώς, έγκειται η λύση στο πρόβλημα: Ο περιορισμός στο τι μπορούν να βρουν για να σκοτώσουν, σημαίνει πως θα περιοριστούν ως προς τα «δώρα». Μια καλή ιδέα είναι να βγάλετε τις ταΐστρες πουλιών από το μπαλκόνι.