ΠΟΙΕΣ ΑΝΔΡΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΕΠΙΒΑΡΥΝΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ;
Ποιες είναι εκείνες οι ανδρικές συνήθειες που, σύμφωνα με έρευνα, φαίνεται να επιβαρύνουν περισσότερο τον πλανήτη και να οδηγούν σε μεγαλύτερο χάσμα μεταξύ των φύλων, όσον αφορά τις εκπομπές αερίων;
Οι καθημερινές μας επιλογές, από το τι τρώμε μέχρι το πώς μετακινούμαστε, είναι πλέον γνωστό ότι επηρεάζουν άμεσα το περιβάλλον. Πίσω από τις συνήθειες αυτές συχνά κρύβονται κοινωνικά πρότυπα και ρόλοι που διαμορφώνονται με βάση το φύλο.
Καθώς η ανάγκη για πιο βιώσιμες πρακτικές κρίνεται επιτακτική, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πώς το φύλο επηρεάζει τη σχέση μας με το περιβάλλον. Πρόσφατη γαλλική έρευνα με 15.000 συμμετέχοντες καταπιάνεται με αυτό ακριβώς το θέμα.
Οι ανδρικές συνήθειες που βλάπτουν τον πλανήτη
Η χρήση αυτοκινήτων και η κατανάλωση κρέατος αναδεικνύονται ως βασικοί παράγοντες στη δημιουργία της διαφοράς μεταξύ φύλων, όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Το στοιχείο αυτό παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς γνωρίζουμε ότι οι πιο σημαντικές κινήσεις που μπορεί να κάνει κάποιος για να περιορίσει το αποτύπωμά του είναι να αποχωριστεί το αυτοκίνητο με ορυκτά καύσιμα, να μειώσει την κατανάλωση κρέατος και να αποφεύγει τα αεροπορικά ταξίδια.
Πιο συγκεκριμένα, οι άντρες φαίνεται να εκπέμπουν κατά μέσο όρο 26% περισσότερους ρύπους από τις γυναίκες, εξαιτίας των μετακινήσεων και της διατροφής τους. Το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 18% όταν λήφθηκαν υπόψη παράμετροι όπως το εισόδημα και η εκπαίδευση. Ωστόσο, ακόμη και όταν συνυπολογίστηκαν οι περισσότερες θερμίδες που καταναλώνουν οι άντρες και οι μεγαλύτερες αποστάσεις που διανύουν, πάλι η κατανάλωση κόκκινου κρέατος και η συχνή χρήση αυτοκινήτου εξηγούσαν σχεδόν το σύνολο αυτής της διαφοράς.
«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι τα παραδοσιακά κοινωνικά πρότυπα γύρω από την αρρενωπότητα, όπως η σύνδεσή της με την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και την οδήγηση, παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του ατομικού ανθρακικού αποτυπώματος», σημειώνει η Οντίν Μπερλάν, οικονομολόγος στο London School of Economics και συγγραφέας της μελέτης.
Ανάλογη έρευνα στη Σουηδία έδειξε ότι οι καταναλωτικές δαπάνες των αντρών οδηγούν σε 16% περισσότερες εκπομπές σε σχέση με τις δαπάνες των γυναικών, αν και τα χρηματικά ποσά ήταν παρόμοια.
Η Μαριόν Λερουτιέ, περιβαλλοντική οικονομολόγος στο Crest-Ensae Paris και συν-συγγραφέας της μελέτης, επισημαίνει ότι η διαφορά στο ανθρακικό αποτύπωμα ανάμεσα στα φύλα (στο κομμάτι της διατροφής και των μετακινήσεων) είναι παρόμοια με αυτήν που παρατηρείται ανάμεσα σε άτομα υψηλού και χαμηλού εισοδήματος.
Το «κόστος» προσαρμογής
Όπως αναφέρουν οι ερευνήτριες, κάθε προσπάθεια αμφισβήτησης της «κουλτούρας του αυτοκινήτου» ή προώθησης μιας φυτικής διατροφής προκαλεί συχνά αντιδράσεις, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις εκλαμβάνονται ως «προσβολή της ανδρικής ταυτότητας».
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι αυτές οι διαφορές ίσως εξηγούν γιατί οι γυναίκες εμφανίζονται περισσότερο ανήσυχες για την κλιματική κρίση. Το προσωπικό «κόστος» της προσαρμογής, δηλαδή η αλλαγή τρόπων κατανάλωσης, είναι συχνά μικρότερο για εκείνες.