ΠΩΣ ΝΑ ΣΤΗΡΙΞΕΙΣ ΚΑΠΟΙΟΝ ΠΟΥ ΠΕΝΘΕΙ ΤΟ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΟ ΤΟΥ
Υπάρχει τρόπος να στηρίξεις έναν «γονέα» κατοικίδιου που πενθεί την απώλεια του ζώου του; Ειδικοί μοιράζονται συμβουλές που κάνουν τη διαφορά.
Κοιτάζω τη Μουτζούρα και τον Ρεβίθι και δεν μπορώ να φανταστώ ότι μια μέρα θα γυρίσω σπίτι και δεν θα με περιμένουν πίσω από την πόρτα για να τα χαϊδέψω.
Η εμπειρία που έχω από τον θάνατο κατοικίδιου είναι μικρή: ένας άρρωστος γάτος-παππούς που φιλοξενούσα για ένα διάστημα από μια φιλοζωική ομάδα, κι ένα γατάκι που τάιζε μια φίλη. Και για τα δύο έκλαιγα για μέρες, σκεπτόμενη τι δεν έκανα, τι θα μπορούσα να είχα κάνει παραπάνω, πώς θα ήταν αν τα ζωάκια αυτά είχαν ένα σπίτι κι έναν άνθρωπο να τα αγαπά και να τα φροντίζει. Το να βλέπεις ένα πλάσμα να πεθαίνει –πόσο μάλλον αβοήθητο– είναι βαρύ.
Μετά έρχονται στο νου μου φίλοι και συγγενείς, «γονείς» κατοικίδιων που έχασαν τους αγαπημένους τους τετράποδους συντρόφους είτε από κάποια ασθένεια είτε από τα γηρατειά. Κάθε φορά που τους θυμούνται, τα μάτια τους βουρκώνουν.
Η σχέση με τα ζωάκια μας
Όποιος έχει κατοικίδιο το γνωρίζει καλά. Τα μικρά (ή μεγάλα) αυτά πλάσματα σε ακολουθούν στην κυριολεξία παντού, ακόμα και στο μπάνιο. «Κοιμούνται μαζί σου. Είναι η σκιά σου. Οι άνθρωποι δεν το κάνουν αυτό», λέει η Leigh Ann Gerk, σύμβουλος πένθους που ασχολείται με την απώλεια κατοικιδίων. «Οι ανθρώπινες σχέσεις, παρότι σημαντικές, μπορεί να είναι περίπλοκες. Η σχέση με τα ζώα μας είναι απλή. Μας αγαπούν όπως είμαστε».
Συχνά, οι γύρω μας θέλουν να βοηθήσουν, αλλά δεν ξέρουν πώς, ενώ μερικές φορές, τα λόγια τους μπορεί να πληγώσουν. «Η κοινωνία γενικότερα δεν αναγνωρίζει την ένταση αυτής της απώλειας και της θλίψης που τη συνοδεύει», λέει η ψυχοθεραπεύτρια Jessica Kwerel.
Δίπλα στον «γονέα» κατοικίδιου που πενθεί
Τι μπορούμε να πούμε και να κάνουμε αν ένας δικός μας άνθρωπος πενθεί το αγαπημένο του ζώο; Οι ειδικοί δίνουν μερικές πρακτικές συμβουλές, που μπορεί να μας φανούν χρήσιμες.
1. Αποφεύγουμε τις κοινοτοπίες
Καλύτερα να αποφύγουμε φράσεις, όπως «Τώρα τρέχει ελεύθερος», «Δεν πονάει πια», «Όλα γίνονται για κάποιο λόγο». Αν και ορισμένοι άνθρωποι βρίσκουν παρηγοριά σε τέτοιες φράσεις, άλλοι τις θεωρούν υποτιμητικές. Όπως αναφέρουν ειδικοί, καλύτερα να μην προσπαθούμε να εφαρμόσουμε λογική σε μια συναισθηματική εμπειρία. Όσο για την κλασική φράση «Βρίσκεται σε ένα καλύτερο μέρος», ας την αποφύγουμε κι αυτή. Το καλύτερο μέρος ενός κατοικίδιου για κάθε «γονέα» είναι μαζί του, το σπίτι τους.
2. Δεν το «βάζουμε για ύπνο»
Σε περίπτωση που θέλουμε να εξηγήσουμε σε ένα μικρό παιδί τι συνέβη, αποφεύγουμε τη φράση «το βάλαμε για ύπνο», γιατί μπορεί να τα τρομάξει και να φοβούνται να κοιμηθούν το βράδυ. Αντί για αυτήν, μπορούμε να είμαστε ειλικρινείς και να πούμε ότι βοηθήσαμε στη διαδικασία του θανάτου του.
«ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ, ΠΑΡΟΤΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ, ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΠΛΟΚΕΣ. Η ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΖΩΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΗ. ΜΑΣ ΑΓΑΠΟΥΝ ΟΠΩΣ ΕΙΜΑΣΤΕ».
3. Αν μπορούμε, αναφέρουμε στοιχεία
Αν έχουμε τις γνώσεις ή είμαστε ειδικοί, μπορούμε να μεταφέρουμε στοιχεία που βοηθούν να μετριαστούν ο πόνος και η θλίψη. Σε ορισμένες περιπτώσεις λειτουργεί, π.χ., το ότι πρόκειται για ανίατη ασθένεια με χαμηλά ποσοστά επιβίωσης. Με τον τρόπο αυτό, μπορεί ο «γονέας» να νιώσει λιγότερες τύψεις.
4. Μοιραζόμαστε τη δική μας εμπειρία
Εδώ χρειάζεται προσοχή. Αυτό που θέλουμε είναι να δείξουμε στον άνθρωπο που πενθεί ότι καταλαβαίνουμε τι περνάει, ότι αναγνωρίζουμε πόσο οδυνηρό είναι, χωρίς όμως να μιλήσουμε για τη δική μας εμπειρία. Το ζητούμενο δεν είναι να συγκρίνουμε τις στεναχώριες μας, τονίζει η Michele Pich, αναπληρώτρια διευθύντρια του προγράμματος θεραπείας με ζώα Shreiber Family Pet Therapy στο Πανεπιστήμιο Rowan.
5. Διηγούμαστε αναμνήσεις
Αν γνωρίζαμε το κατοικίδιο που πέθανε, μοιραζόμαστε με τον «γονέα» του τις αναμνήσεις μας, φροντίζοντας να το αποκαλούμε με το όνομά του. Είναι σημαντικό για τους φροντιστές να γνωρίζουν ότι το ζώο που τόσο αγαπούν άγγιξε και άλλες ζωές.
6. Κάνουμε μια πράξη αγάπης
Μια δωρεά σε μια φιλοζωική ομάδα, η φύτευση ενός δέντρου στη μνήμη του ζώου που πέθανε, ένας πίνακας ζωγραφικής που θα στολίζει το σπίτι όπου έζησε ή ένα ψηφιακό άλμπουμ με φωτογραφίες του, μπορεί να απαλύνουν τον πόνο του «γονέα» που βιώνει πένθος για τον θάνατο του κατοικίδιού του.