ΣΟΥ ΒΓΑΙΝΕΙ ΟΡΓΗ ΟΤΑΝ ΟΔΗΓΕΙΣ; ΣΥΝΕΧΙΣΕ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΕΙΣ

Η οδική οργή μπορεί να σε μετατρέψει σε άλλον άνθρωπο. Μάθε πώς να τη διαχειριστείς με ασφάλεια και ψυχραιμία.

Σου έχει τύχει να θυμώσεις ενώ οδηγείς; Να βρίσεις, να βαρέσεις επίμονα την κόρνα, να χτυπήσεις το τιμόνι ή, ακόμα χειρότερα, να θελήσεις να «εκδικηθείς» τον οδηγό που πέρασε με κόκκινο, που παραβίασε το στοπ, που «χώθηκε» χωρίς φλας;

Αν ναι, δεν είσαι μόνος/η. Η οδική οργή, γνωστή και ως road rage, είναι ένα φαινόμενο που αφορά σχεδόν όλους τους οδηγούς, ακόμη κι αν δεν το παραδεχόμαστε. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να πάρουμε πίσω τον έλεγχο, όχι μόνο του αυτοκινήτου, αλλά και του εαυτού μας;

Τι είναι η οδική οργή;

Ο όρος road rage περιγράφει τις εκρήξεις θυμού που εκδηλώνονται κατά την οδήγηση (π.χ. φωνές, βρισιές, χειρονομίες, επικίνδυνοι ελιγμοί, ακόμη και απειλητική συμπεριφορά). Είναι περισσότερο από απλή ενόχληση. Είναι ένα μείγμα έντασης, αδρεναλίνης και συναισθηματικής αντίδρασης, που πολλές φορές δεν έχει σχέση μόνο με αυτό που συμβαίνει μπροστά μας.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία, η οργή στον δρόμο αποτελεί μορφή επιθετικής οδήγησης, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε τροχαία ατυχήματα, φθορά περιουσίας ή βία, ενώ πολύ συχνά αντανακλά ένα πιο βαθύ προσωπικό στρες.

iStock

Ποιοι επιδεικνύουν περισσότερη οδική οργή;

Οι νεαροί άνδρες είναι πιο πιθανό να βρεθούν στην κατηγορία αυτή, ενώ περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως το μποτιλιάρισμα, μπορούν να ενισχύσουν τον θυμό πίσω από το τιμόνι. Ορισμένοι ψυχολογικοί παράγοντες, π.χ. τα υψηλά επίπεδα στρες στην καθημερινότητα, συνδέονται επίσης με την οδική οργή. Επιπλέον, τα άτομα που βιώνουν οργή στον δρόμο είναι πιο πιθανό να κάνουν κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών.

Σε τι διαφέρουν οι επιθετικοί οδηγοί;

Ο ψυχολόγος Jerry Deffenbacher από το Πανεπιστημίου του Κολοράντο αναφέρει ότι τα άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως οδηγοί με υψηλά επίπεδα θυμού διαφέρουν από τους οδηγούς με χαμηλά επίπεδα με 5 βασικούς τρόπους:

1. Έχουν εχθρικό, επιθετικό τρόπο σκέψης. Είναι πιο πιθανό να προσβάλουν άλλους οδηγούς, να εκφράσουν δυσπιστία για τις οδηγικές ικανότητες των άλλων και οι σκέψεις τους στρέφονται πιο συχνά στην εκδίκηση.
2. Παίρνουν περισσότερα ρίσκα στον δρόμο, όπως π.χ. να υπερβούν το όριο ταχύτητας ή να κολλήσουν πίσω από το προπορευόμενο όχημα.
3. Θυμώνουν πιο γρήγορα και συμπεριφέρονται πιο επιθετικά. Είναι πιο πιθανό να βρίζουν ή να χλευάζουν, να φωνάζουν σε άλλους οδηγούς, να κορνάρουν από θυμό. Επίσης, είναι πιο πιθανό να είναι θυμωμένοι όχι μόνο πίσω από το τιμόνι, αλλά όλη την ημέρα.
4. Είχαν διπλάσια τροχαία ατυχήματα σε προσομοιώσεις οδήγησης. Αναφέρουν επίσης περισσότερα παραλίγο ατυχήματα και λαμβάνουν περισσότερες κλήσεις για υπερβολική ταχύτητα.
5. Ίσως λόγω του στρες στην εργασία ή στο σπίτι, οι οδηγοί αυτοί είναι πιο πιθανό να μπουν στο αυτοκίνητο θυμωμένοι. Έχουν, επίσης, την τάση να εκφράζουν τον θυμό τους και να ενεργούν παρορμητικά.

Το θετικά είναι ότι ενώ το ποσοστό των οδηγών που έχουν βιώσει οδική οργή δεν είναι αμελητέο, λίγοι από αυτούς αναφέρουν ότι εμπλέκονται σε σοβαρές απειλές ή βίαιη συμπεριφορά. Ο συνδυασμός ιδιοσυγκρασίας και περιβάλλοντος φαίνεται να είναι αυτός που... ανάβει το φιτίλι.

iStock

Τρόποι διαχείρισης του road rage

Αν αναγνωρίσεις ότι αυτό που νιώθεις είναι θυμός και ότι δεν είσαι υποχρεωμένος να τον εκφράζεις με επιθετικότητα, τότε έχεις ήδη κάνει μερικά βήματα προς τα εμπρός. Μετά την πρώτη σημαντική αυτή συνειδητοποίηση, μπορείς να δοκιμάσεις και τα ακόλουθα:

• Αν νιώσεις τα νεύρα σου σε κυριεύουν, κάνε μια παύση, πάρε μια βαθιά αναπνοή, χαμήλωσε τη μουσική (αν έχεις ανοιχτό το ραδιόφωνο) και επικεντρώσου στον στόχο σου, που δεν είναι άλλος από το να φτάσεις ήρεμα στον προορισμό σου.
• Ρώτα τον εαυτό σου αν αυτό που νιώθει αφορά όντως έναν άλλο οδηγό ή κάτι πιο βαθύ για σένα τον ίδιο.
• Ένας συνδυασμός γνωστικών τεχνικών και τεχνικών χαλάρωσης μπορεί να σε βοηθήσει να ελέγξεις τον εαυτό σου. Ακόμα κι αν δεν καταπνίξουν τον θυμό, μπορεί να μειώσουν τη συχνότητα και την έντασή του.

Αν, πάλι, καλείσαι να αντιμετωπίσεις έναν επιθετικό οδηγό, τότε κράτησε απόσταση και θυμήσου ότι δεν χρειάζεται να αποδείξεις τίποτα. Επίσης, έχε κατά νου ότι οι άλλοι οδηγοί δεν... έχουν βάλει στο μάτι εσένα συγκεκριμένα, γι' αυτό μην παίρνεις προσωπικά τη συμπεριφορά τους. Μπορεί να είναι κουρασμένοι, αφηρημένοι ή πιεσμένοι.