ΤΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΠΟΥ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΤΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΧΤΙΖΕΙ ΨΥΧΙΚΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ

Αν η ψυχική ανθεκτικότητα είναι το ζητούμενο για μια καλή ζωή, τα εφόδια που δίνεις στο παιδί σου έχουν μεγάλη σημασία. Πώς θα το καταλάβεις; Μάθε να ερμηνεύεις τις συμπεριφορές του, που μαρτυρούν ότι την έχεις καλλιεργήσει.

Πολλά λέγονται και γράφονται τελευταία για την ψυχική ανθεκτικότητα, κι ίσως ο όρος να σε τρομάζει ή να σου φαίνεται ανέφικτος. Η ψυχική ανθεκτικότητα δεν είναι πανάκεια, ούτε κάτι ακλόνητο που σε χαρακτηρίζει για μια ζωή. Είναι όμως ένα δυνατό προτέρημα.

Πολύ γενικά μιλώντας, η ψυχική ανθεκτικότητα αφορά την ικανότητά μας να προσαρμοζόμαστε σε δύσκολες καταστάσεις –όπως η ανεργία, μια ασθένεια, ένας χωρισμός, ένας θάνατος– χωρίς να βλάπτουμε την ψυχική μας υγεία. Επίσης, την ικανότητά μας να χειριζόμαστε τα απλά και καθημερινά, χωρίς να υιοθετούμε ανθυγιεινούς μηχανισμούς αντιμετώπισης.

Οι παράγοντες που συμβάλλουν στην ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας είναι πολλοί και διαφορετικοί, π.χ. ορισμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, ο τρόπος ανατροφής, η κοινωνική υποστήριξη κ.ά.

iStock

Ψυχική ανθεκτικότητα: Ποιες συνήθειες των παιδιών είναι ενδεικτικές;

Αν θέλεις να βοηθήσεις το παιδί σου να την αναπτύξει, υπάρχει μια πολύ κρίσιμη ηλικία, αυτή των 8-12 ετών, λίγο πριν από την εφηβεία δηλαδή, κατά την οποία τα παιδιά ενσωματώνουν στη συμπεριφορά τους χρήσιμα εφόδια που μαθαίνουν από τους φροντιστές τους και καλλιεργούν την εμπιστοσύνη στις δυνάμεις τους.

Η πιστοποιημένη parent coach Dr. Hauge-Zavaleta Chelsey, με διδακτορικές σπουδές στη Νευροψυχολογία, συστήνει να προσέξεις ιδιαίτερα την ηλικία αυτή. Ισχυρίζεται ότι καθώς οι γονείς είναι απορροφημένοι με τις δραστηριότητες και τα επιτεύγματα των παιδιών τους, αμελούν να δώσουν προσοχή σε άλλες πιο ουσιαστικές δεξιότητες.

«Τα επιτυχημένα παιδιά σας μπορεί να είναι δυστυχισμένα, αλλά εσείς να είστε πολύ απασχολημένοι με το να γιορτάζετε τα επιτεύγματά τους για να το παρατηρήσετε», λέει χαρακτηριστικά. Τα παιδιά που πραγματικά τα καταφέρνουν στη ζωή δεν είναι αυτά με τα περισσότερα επιτεύγματα. Είναι αυτά που έμαθαν να λένε όχι, ξέρουν πως η ευαλωτότητα δεν είναι αδυναμία και μπορούν να αντέξουν την αποτυχία.

Με απλούστερα λόγια, τα παιδιά δεν χρειάζονται περισσότερες δραστηριότητες. Δεν χρειάζονται υψηλότερους βαθμούς. Χρειάζονται να μπορούν να είναι ο εαυτός τους. Χρειάζονται επίσης εσένα για να τα δεις, να περάσεις χρόνο μαζί τους και να τα βοηθήσεις να περιηγηθούν σε αυτή τη μεταβατική ηλικία με αυτοπεποίθηση και πραότητα.

Ας δούμε λοιπόν ποια χαρακτηριστικά τους θα σου δείξουν ότι βρίσκονται στο σωστό δρόμο. Αν δεν τα βλέπεις στη συμπεριφορά τους, υπάρχει πάντα χρόνος να αναδιπλωθείς και να αλλάξεις ορισμένα πράγματα στην ανατροφή τους.

iStock

– Έρχονται σε σένα στα δύσκολα

Σου μιλάνε για τους καβγάδες στο σχολείο, την αναστάτωση στην τάξη και τι έκανε ο δάσκαλος, τη στιγμή που ένιωσαν άσχημα επειδή κάποιο παιδί δεν τους μίλησε, το οτιδήποτε, γιατί ξέρουν ότι θα τα στηρίξεις και δεν θα τα κρίνεις.

– Μπορούν να λένε όχι και να θέτουν όρια

Έχουν μάθει να χρησιμοποιούν τη φωνή τους για να αρνηθούν κάτι που τα καταπιέζει ή αντιτίθεται στα συμφέροντά τους, αντέχοντας να δυσαρεστήσουν τους άλλους. Αν πρώτος ο γονιός αποδέχεται τα όχι του παιδιού του, τότε εκείνο μαθαίνει ότι η κάθε άρνησή του (και όχι μόνο η συναίνεση) έχει αξία.

– Έχουν ελεύθερο χρόνο για να κάνουν ό,τι θέλουν

Τα παιδιά δεν πρέπει να ζουν μέσα σε ένα διαρκές άγχος για επιδόσεις. Το πρόγραμμά τους πρέπει να έχει κενά για παιχνίδι, ονειροπόληση, ακόμη και βαρεμάρα. Έτσι τους μαθαίνουμε ότι αξίζουν γι' αυτό που είναι και όχι για όσα καταφέρνουν.

– Μιλάνε και για όσα τους αρέσουν, όχι μόνο για όσα έχουν καλές επιδόσεις

Αν ένα παιδί σού μιλάει μόνο για τους βαθμούς και τις επιδόσεις του στο σχολείο και τις δραστηριότητες, κάτι πρέπει να αλλάξει. Δώσε του χώρο και χρόνο να σου μιλήσει για όσα του αρέσουν, για όσα ονειρεύεται και για όσα σκέφτεται ανεξαρτήτως στόχων.

– Μπορούν να αντέξουν να μην είναι καλά σε κάτι

Δεν είναι εύκολο να το καταλάβεις, ειδικά αν έχεις παιδιά με υψηλές επιδόσεις. Επειδή όμως κανείς δεν είναι τέλειος σε όλα, πρόσεξε αν τα παιδιά σου αποσύρονται εύκολα από δραστηριότητες στις οποίες δεν τα καταφέρνουν. Είναι πιο σημαντικό να κάνουν κάτι στο οποίο δεν αριστεύουν αλλά το διασκεδάζουν, παρά να επιλέγουν όσα τους φέρνουν... τρόπαια.

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ, ΟΥΤΕ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΒΑΘΜΟΥΣ. ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΝΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΑΥΤΟΣ ΤΟΥΣ.

– Έχουν συχνά χρόνο για να κουβεντιάσουν μαζί σου

Χωρίς περισπασμούς, κινητά, μηνύματα και to do λίστες, γονέας και παιδί πρέπει να απολαμβάνουν λίγο ποιοτικό χρόνο συνομιλίας και βαθιάς σύνδεσης. Αυτό του δείχνει πόσο το υπολογίζεις και αυτομάτως μαθαίνει να υπολογίζει το ίδιο τον εαυτό του.

– Μπορούν να διαφωνούν μαζί σου

Πόσο σπουδαίο είναι για ένα παιδί να μπορεί να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του χωρίς τον φόβο της κριτικής, να μπορεί να εκφέρει άποψη διαφορετική από των γονιών του! Βάλε απλώς τον εαυτό σου στη θέση του. Δεν θα ήθελες κι εσύ να είχες αυτή τη δυνατότητα με τους δικούς σου γονείς;

– Αρχίζουν να δείχνουν σημάδια ενσυναίσθησης στη θέση της παρορμητικής επιθετικότητας και του θυμού

Η πρώτη αντίδραση ενός μικρού παιδιού είναι οι εκρήξεις θυμού απέναντι σε κάποιον που το πλήγωσε. Μεγαλώνοντας, όμως, αρχίζει να καταλαβαίνει τι ωθεί τους ανθρώπους να συμπεριφέρονται άσχημα. Όταν βλέπεις το παιδί σου να αντιδρά με ενσυναίσθηση στις επιθέσεις, χωρίς να καταπιέζει τον θυμό του, και να μην παίρνει τα πράγματα προσωπικά, κάτι καλό έχεις κάνει με την ανατροφή του.