ΤΟ ΛΑΘΟΣ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙΣ ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΤΣΑΡΟΛΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΤΗΓΑΝΙΑ ΣΟΥ
Κατσαρόλες που καίγονται, φαγητά που δεν ψήνονται ομοιόμορφα και λογαριασμοί ρεύματος που φουσκώνουν. Συχνά το πρόβλημα δεν είναι η συνταγή, αλλά τα σκεύη που χρησιμοποιούμε. Τι μπορεί να έχει πάει λάθος στην επιλογή τους; Οι κατασκευαστές εστιών δίνουν τις απαντήσεις.
Συνήθως αγοράζουμε μαγειρικά σκεύη ανάλογα με το τι μας αρέσει ή τι είναι συμβατό με τις οικονομικές μας δυνατότητες. Κάπως έτσι ο φίλος Κώστας –νέος στη μαγειρική– έκαψε μια κατσαρόλα που έβαλε σε εστία με αέριο. Δηλαδή, μαύρισε το εξωτερικό της μετά τη χρήση. Το ατόπημα του Κώστα μας παρακίνησε να αποκωδικοποιήσουμε το σύστημα με τις κατσαρόλες και τα τηγάνια που ταιριάζουν στο σπίτι μας.
Το βασικό κριτήριο είναι τι είδους εστίες διαθέτει η κουζίνα μας. Αν δεν κινηθούμε βάσει αυτού, γίνεται μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας, τα σκεύη φθείρονται πιο γρήγορα και ενίοτε κινδυνεύει η υγεία μας. Η κοινώς λεγόμενη κουζίνα που αγοράζουμε μπορεί να έχει κλασικές ηλεκτρικές εστίες, κεραμική ή επαγωγική πλάκα, ή μάτια αερίου.
Ας δούμε τι σκεύη ενδείκνυνται για κάθε τύπο, σύμφωνα με πληροφορίες που πήραμε από παγκοσμίου φήμης εταιρείες παραγωγής εστιών.
Κεραμικές εστίες
Επιλέγουμε σκεύη με επίπεδο και λείο πάτο, ώστε να γίνεται καλή επαφή με την επιφάνεια. Σε ό,τι αφορά το υλικό, προτιμούμε τα ανοξείδωτα σκεύη, για καλύτερη αγωγιμότητα και αντοχή.
Τα μαντεμένια και τα εμαγιέ επίσης δεν προκαλούν φθορές στην επιφάνεια, ενώ τα γυάλινα και τα ελαφρά σκεύη δεν μεταφέρουν καλά τη θερμότητα.
Επαγωγικές εστίες
Οι επαγωγικές εστίες είναι οι πιο οικονομικές. Στην αγορά των σκευών έχετε μαζί σας έναν μαγνήτη. Αν τον τοποθετήσετε στον πάτο του σκεύους που σας αρέσει και κολλήσει, κάνετε την αγορά. Διαφορετικά, ψάχνετε για κάτι άλλο.
Οι επαγωγικές εστίες χρειάζονται σκεύη με μαγνητικό βάρος στη βάση. Είναι κατασκευασμένα από υλικά όπως το ανοξείδωτο ατσάλι, ο χυτοσίδηρος (γνωστός και ως μαντέμι) και τα εμαγιέ με μαγνητικό πάτο. Αποφύγετε το αλουμίνιο, τον χαλκό και το γυαλί, εκτός κι αν έχουν ενσωματωμένο μαγνητικό πάτο.
Κλασικές ηλεκτρικές εστίες
Είναι η πιο «εύκολη» περίπτωση, καθώς η θέρμανση γίνεται με αντίσταση και λειτουργούν αποτελεσματικά με τα περισσότερα κοινά σκεύη. Προτιμήστε τα ανοξείδωτα, αυτά από αλουμίνιο ή μαντέμι.
Η καλύτερη περίπτωση είναι τα σκεύη με επίπεδο πάτο, ώστε να γίνεται καλή επαφή με το μάτι και ομοιόμορφη διανομή θερμότητας.
Εστίες αερίου
Το σημαντικό με αυτές τις εστίες είναι να έχει αρκετό βάρος και σταθερό πάτο το σκεύος, ώστε να «κάθεται» καλά στις σχάρες και φυσικά, να διανέμεται ομοιόμορφα η θερμότητα.
Αν αγοράσουμε κάτι ελαφρύ ή κακής ποιότητας, το σκεύος θα φθαρεί πιο εύκολα. Ως προς τα υλικά, είναι κατάλληλο το ανοξείδωτο ατσάλι, το αλουμίνιο, ο χαλκός και το μαντέμι. Το γυαλί και τα κεραμικά σκεύη κινδυνεύουν με έκρηξη.
Τα υπέρ κάθε τύπου κατσαρόλας
Είδαμε τις εστίες, ας δούμε ξεχωριστά και τα υλικά από τα οποία κατασκευάζονται τα μαγειρικά σκεύη.
- Ο χαλκός διοχετεύει τη θερμότητα γρήγορα και ομοιόμορφα, αντέχει στις κακουχίες και τον χρόνο, ωστόσο χρειάζεται καλή συντήρηση και είναι πιο ακριβός από τα άλλα υλικά.
- Τα κεραμικά σκεύη είναι αντικολλητικά, καθαρίζονται εύκολα, αλλά χρειάζεται να τσεκάρετε αν τα αντέχει η κουζίνα σας – δεν λειτουργούν πάντα με επαγωγή της θερμότητας.
- Το μαντέμι έχει την καλύτερη συμπεριφορά στη θερμοκρασία, παρέχει ομοιομορφία στο ψήσιμο και αντέχει μια ζωή. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη συντήρηση και, αν το φροντίσεις σωστά από την αρχή (με επάλειψη λαδιού και ψήσιμο που δημιουργούν φυσική επίστρωση), αποκτά αντικολλητική επιφάνεια που κρατάει για χρόνια. Θερμαίνεται μεν πιο αργά, αλλά διατηρεί ομοιόμορφα τη θερμοκρασία για μεγάλο χρονικό διάστημα.
- Το ανοξείδωτο ατσάλι είναι στο Νο 1 της λίστας, στην κατηγορία value for money. Είναι το πιο ανθεκτικό υλικό από όλα, δεν επηρεάζει τη γεύση και «λειτουργεί» σε όλες τις εστίες. Όσο μεγαλύτερο είναι το βάρος, τόσο καλύτερη είναι η ποιότητα. Στα αρνητικά είναι πως δεν διακρίνεται για τη θερμική του αγωγιμότητα, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να χάνεται η ομοιόμορφη θέρμανση. Επίσης, ο λεπτός πάτος στραβώνει εύκολα.
Στα καλά σκεύη από ανοξείδωτο ατσάλι ο πάτος είναι συχνά κατασκευασμένος σαν «σάντουιτς», με ένθετο αλουμίνιο ή άλλο αγωγό, ώστε να επιτυγχάνεται ομοιόμορφη κατανομή θερμότητας.
Η γενική οδηγία είναι ότι τα σκεύη με πάτο που έχει διαφορετικά υλικά σε στρώματα (π.χ. ανοξείδωτο–αλουμίνιο–ανοξείδωτο) παρέχουν ισορροπημένη θερμική αγωγιμότητα, έτσι μειώνουν τα σημεία υπερθέρμανσης και τα κρύα σημεία.
Όταν οι πάτοι είναι από λεπτά ή μη ομοιογενή υλικά, μπορεί να προκαλέσουν ανομοιόμορφη θέρμανση και έτσι καίγεται το φαγητό ή δεν μαγειρεύεται καλά.
Βοηθά να προθερμαίνουμε το όποιο σκεύος σταδιακά. Δεν το βάζουμε απευθείας σε δυνατή φωτιά, ούτε το βάζουμε σε κρύο νερό αν είναι καυτό, ιδιαίτερα όσα είναι από γυαλί ή έχουν αντικολλητική επίστρωση.
Ένα άλλο SOS είναι πως, αν δεν έχουμε επαγωγικές εστίες, αγοράζουμε το κατάλληλο μέγεθος κατσαρόλας για το εκάστοτε «μάτι», ώστε να μην είναι ούτε πιο μικρό, ούτε πιο μεγάλο.
Για το καθάρισμα, αποφεύγουμε τα συρματάκια.