ΒΙΩΝΕΙ ΑΓΧΟΣ ΑΠΟΧΩΡΙΣΜΟΥ Ο ΣΚΥΛΟΣ ΜΟΥ; 

Ένας σκύλος μπορεί να αναπτύξει άγχος αποχωρισμού. Ειδικά μετά από μια μακρά περίοδο που έμεινε μαζί μας στο σπίτι. Πώς θα τον αφήσουμε ξανά μόνο του και ήρεμο; 

Ανήκω κι εγώ στην πολυπληθή ομάδα εκείνων που απέκτησαν σκύλο κατά τη διάρκεια του lockdown. Τα στατιστικά λένε ότι μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο 3,2 εκατ. σπίτια άνοιξαν την πόρτα τους σε ένα κατοικίδιο από την αρχή της πανδημίας. Το 57% ήταν σκύλοι και το 38% γάτες.

Το νέο μέλος της δικής μου οικογένειας είναι 3 ετών και υιοθετημένο. Είναι ράτσας shih tzu με griffon και… κάτι άλλο και μας έκανε –ομολογουμένως– πολύ καλό. Μας κράτησε συντροφιά μέσα στο σπίτι. Δέχτηκε τα χάδια μας. Έπαιξε μαζί μας. Μας έβγαζε απαραιτήτως 2 φορές την ημέρα βόλτα. Και το κυριότερο: πρόσφερε χαρά στο μοναχοπαίδι μας. Τα οφέλη ενός κατοικίδιου σε ένα μοναχοπαίδι είναι σύμφωνα με τους ειδικούς πολλά.

Καθώς όμως ο εγκλεισμός έλαβε τέλος, το σκυλάκι μας πρέπει να αρχίσει να μένει και μόνο του στο σπίτι. Πώς θα τα καταφέρουμε; Ειδικά με ένα ζωάκι που ήδη άλλαξε μία φορά σπίτι πριν από λίγους μήνες και χρειάστηκε να προσαρμοστεί σε νέο περιβάλλον; Μήπως πιεστεί πολύ; Νιώθουν άγχος αποχωρισμού τα ζώα;

Unsplash Erik McLean

Άγχος αποχωρισμού και στρες στον σκύλο: Πώς θα τα αναγνωρίσουμε;

Τα σκυλιά όχι μόνο νιώθουν άγχος αποχωρισμού, αλλά και άγχος γενικότερα, σύμφωνα με τους ειδικούς. Τυχόν αλλαγές στις συνήθειές τους, όπως η ρουτίνα του φαγητού ή της βόλτας, ή ακόμη περισσότερο η αλλαγή περιβάλλοντος, τα αποδιοργανώνουν. Το στρες αφήνει το αποτύπωμά του στις ορμόνες τους, όπως ακριβώς συμβαίνει και στους ανθρώπους.

Την περίοδο του lockdown οι σκύλοι δεν βρίσκονταν με άλλα ζώα, δεν είχαν επαφές με ανθρώπους που υπό άλλες συνθήκες θα επισκέπτονταν το σπίτι και δεν έμεναν καθόλου μόνα. Η ρουτίνα τους άλλαξε μαζί με τη δική μας – εκτός αν ήταν κουτάβια. Ούτως ή άλλως, τώρα πρέπει να μάθουν να μας αποχωρίζονται.

Σύμφωνα με έρευνα που διενεργήθηκε κατά το lockdown του 2020, το 82% των ιδιοκτητών σκύλων παρατήρησε αύξηση στο γάβγισμα, όταν ένα μέλος της οικογένειας ήταν απασχολημένο. Υπήρχε επίσης 41% αύξηση των αναφορών για ζώα που ακολουθούσαν συνεχώς μέσα στο σπίτι τους ιδιοκτήτες τους. Όλα τα παραπάνω είναι σαφέστατες ενδείξεις του άγχους αποχωρισμού, επιβεβαιώνει η θετική εκπαιδεύτρια σκύλων Ασπασία Σκιαδαρέση.

ΤΑ ΖΩΑ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΣΦΟΥΓΓΑΡΙΑ. ΡΟΥΦΟΥΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΕΠΗΡΕΑΖΟΝΤΑΙ.

Πώς εκφράζουν οι σκύλοι το άγχος τους;

Οι σκύλοι έχουν αναπτύξει ένα δικό τους σύστημα για να μπορούν να επικοινωνούν με άλλα έμβια όντα και φυσικά με τον άνθρωπο. Πρόκειται για τη γλώσσα του σώματος, που καλό είναι να μπορούμε να «διαβάζουμε», εφόσον ζούμε μαζί με έναν σκύλο.

«Κάποιες επιπλέον συμπεριφορές που δείχνουν πως ο σκύλος μας είναι στρεσαρισμένος είναι το παρατεταμένο γλείψιμο, το έντονο λαχάνιασμα, το humping (όταν μας “καβαλάει”), όταν δεν θέλει να προχωρήσει στη βόλτα, το τρέμουλο ειδικά όταν συνοδεύεται από πιτυρίδα, οι τάσεις φυγής», λέει η κ. Σκιαδαρέση.

«Να θυμάστε πως ο σκύλος έχει την ιδιότητα να ακούει υπόηχους και υπέρηχους, πράγμα που του επιφέρει περισσότερο στρες. Σε μια τέτοια περίπτωση οφείλουμε να τον εμπιστευτούμε και να μην τον μαλώνουμε για κάτι που εμείς δεν αντιλαμβανόμαστε».

Unsplash Matthew Henry

Εισπράττουν οι σκύλοι το δικό μας στρες;

Δεν είναι μόνο η αλλαγή ρουτίνας που στρεσάρει τους σκύλους. Είναι και το δικό μας άγχος. Αυτό που νιώθουμε όλη την περίοδο της πανδημίας. Τα ζώα είναι σαν σφουγγάρια. Ρουφούν την ενέργεια και από το περιβάλλον και από τα συναισθήματα των ανθρώπων και επηρεάζονται. Πιο συγκεκριμένα επηρεάζονται:

• Από το περιβάλλον (θορύβους, μέσα μαζικής μεταφοράς, το στρες της αστικής ζωής).
• Από ξένους ανθρώπους, είτε την κατηγορία ανθρώπων που φοβούνται τους σκύλους, είτε εκείνους που αγαπούν τα ζώα και τα διεγείρουν υπερβολικά.
• Από την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου.
• Από μια αλλαγή σε οποιαδήποτε εικόνα έχουν συνηθίσει μέσα στο σπίτι. Οι σκύλοι λατρεύουν τη συνήθεια.
• Από την ψυχολογία μας. Αντιλαμβάνονται και εισπράττουν το συναίσθημά μας. Μελέτες έχουν δείξει πως οι σκύλοι συντονίζονται ακόμη και με τους παλμούς της καρδιάς μας.
• Από διάφορες ασθένειες. Αντιλαμβάνονται αν έχουμε κάποια ασθένεια ακόμη και σε πολύ αρχικό στάδιο, ακόμη και μικρά θέματα υγείας, και το βιώνουν μαζί μας.
• Από την κακή ενέργεια μέσα στο σπίτι που ζουν (τσακωμοί, ενδοοικογενειακή βία, παθητική κακοποίηση, κατάθλιψη κ.ά.).

Πώς θα βοηθήσουμε τον σκύλο μας με το άγχος αποχωρισμού;

Για να συνηθίσουμε το σκυλί μας να μένει πάλι μόνο του ή να το μάθουμε στο κουτάβι μας, θα πρέπει να κάνουμε σταδιακά βήματα. Αφήνουμε για μικρά χρονικά διαστήματα το ζώο μόνο και σταδιακά αυξάνουμε τον χρόνο. Αν είναι εφικτό, παρακολουθούμε με μια κάμερα τις αντιδράσεις του. Αν δείχνει αγχωμένο, μειώνουμε τον χρόνο της μοναξιάς. Δεν τιμωρούμε ούτε μαλώνουμε τον σκύλο όταν επιστρέφουμε, ακόμη κι αν έχει λερώσει. Είναι κι αυτό μια ένδειξη στρες.

Πιο συγκεκριμένα η κ. Σκιαδαρέση συμβουλεύει:

• Αφήνουμε ένα μπλουζάκι μας με τη μυρωδιά μας.
• Αφήνουμε ένα αγαπημένο του παιχνίδι, παιχνίδια απασχόλησης (kong) ή μασουλήματος.
• Αφήνουμε ανοιχτή τηλεόραση ή μουσική.
• Δεν εγκλωβίζουμε ποτέ τον σκύλο σε κλουβί.
• Δεν τον αφήνουμε στο μπαλκόνι ή στην αυλή.
• Κλείνουμε τις πόρτες και τα παράθυρα και –ιδανικά– τοποθετούμε κάμερα.
• Υπάρχει ένα σκεύασμα που λέγεται Adaptil Calm και μοιάζει με αντικουνουπικό. Εκκρίνει τεχνητά την οσμή από την ορμόνη που αφήνει η μαμά όταν φεύγει να ψάξει για τροφή και κάνει το ζώο να αισθάνεται πιο ήρεμο, νιώθοντας ότι θα επιστρέψει αυτός που τον προσέχει.

Η Ασπασία Σκιαδαρέση είναι θετική εκπαιδεύτρια σκύλων και σύμβουλος συμπεριφοράς.