ΓΙΑΤΙ ΤΟ «ΒΑΣΙΚΟ ΜΑΥΡΙΣΜΑ» ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ ΤΟ ΑΝΤΗΛΙΑΚΟ

Η ιδέα ότι ένα ελαφρύ μαύρισμα προστατεύει από τον ήλιο είναι άλλος ένας μύθος με τον οποίο πρέπει να ξεμπερδεύουμε, για το καλό του δέρματός μας.

Δυσκολεύομαι να καταλάβω γιατί πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν να βάλουν αντηλιακό. Οι έρευνες και τα επιδημιολογικά στοιχεία για τα εγκαύματα, τα καρκινώματα και το μελάνωμα είναι στη διάθεση του καθενός, για να εκτιμήσει ποιους κινδύνους διατρέχει και να προστατευτεί από τον ήλιο. Κι όμως! Για κάποιους έχει μεγαλύτερη αξία η γνώμη ενός γιατρού αμφιβόλου κατάρτισης που υποστηρίζει στο IG ότι τα αντηλιακά είναι εκείνα που προκαλούν καρκίνο του δέρματος, ενώ άλλοι θεωρούν πολύ σημαντικότερο να μη λερώσουν τα t-shirts τους με ένα αντηλιακό που μπορεί να αφήνει υπολείμματα!

Έχω ακούσει διάφορες δικαιολογίες και υπεκφυγές από ανθρώπους που δεν θέλουν να βάλουν αντηλιακό. Καθώς έχει αρχίσει η μαζική επέλαση στις παραλίες, ξαναθυμήθηκα ότι κάποιοι άνθρωποι θεωρούν αποτελεσματικό μέσο προστασίας από τον ήλιο το λεγόμενο «βασικό μαύρισμα». Πρόκειται για ένα ελαφρύ μαύρισμα, που το αποκτάς κάνοντας… ηλιοθεραπεία ή (συχνότερα) solarium και υποτίθεται ότι σε προστατεύει από τα εγκαύματα. Ευτυχώς, στα social media τα πράγματα είναι μοιρασμένα: τα μισά βίντεο δίνουν οδηγίες για να το αποκτήσεις και τα άλλα μισά εξηγούν γιατί δεν σε προστατεύει καθόλου. Μαντεύεις με ποια πλευρά θα συνταχθώ στη συνέχεια…

Ποια είναι η αλήθεια σχετικά με το «βασικό μαύρισμα»

Οι δερματολόγοι τονίζουν ότι αυτό το «hack» είναι ένας μύθος που δεν βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα και δεν έχει κανένα απολύτως δερματολογικό και αντηλιακό όφελος. Πώς όμως δημιουργήθηκε αυτός ο μύθος; Δεν ξέρω από πού ξεκίνησε (ίσως από κάποιον που βαριόταν να αφαιρέσει με πλύσιμο τους λεκέδες του αντηλιακού από το μπλουζάκι του), αλλά γνωρίζω τι ισχυρίζονται όσοι το εφαρμόζουν: ότι το ελαφρύ μαύρισμα λειτουργεί σαν τον SPF, δηλαδή κατά κάποιο τρόπο θωρακίζει την επιδερμίδα από την ακτινοβολία UV. Μόνο που οι δερματολόγοι έχουν υπολογίσει πως αν το ελαφρύ μαύρισμα ήταν SPF, θα είχε μια τιμή της τάξεως του 2 έως 4 το πολύ. Πώς μπορεί, επομένως, να προστατεύσει από τον ήλιο όταν ο ενδεδειγμένος SPF ξεκινάει από 30 και πάνω;

iStock

Οι κίνδυνοι που κρύβει το «βασικό μαύρισμα», το οποίο δεν πρέπει να ξεχνάς ότι είναι… μαύρισμα

– Αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου του δέρματος

Αυτό που επιμελώς ξεχνούν όσοι προωθούν το μαύρισμα ως δείγμα καλοκαιρινής ευζωίας είναι ότι στην πραγματικότητα αποτελεί μια βλάβη του δέρματος λόγω της έκθεσης στον ήλιο – συγκεκριμένα, η ακτινοβολία UV καταστρέφει το DNA των δερματικών κυττάρων. Οι δερματολόγοι είναι κατηγορηματικοί: «Η βλάβη του δέρματος ξεκινά με το πρώτο μαύρισμα. Κάθε φορά που μαυρίζεις, η βλάβη συσσωρεύεται, προκαλώντας περισσότερες γενετικές μεταλλάξεις και μεγαλύτερο κίνδυνο», λέει η δερματολόγος Elizabeth Bahar Houshmand

– Επιταχύνει τη φωτογήρανση

Είναι γνωστό ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των πρόωρων σημαδιών γήρανσης (στο πρόσωπο, τον λαιμό, τη ράχη των χεριών και άλλες περιοχές που είναι εκτεθειμένες στον ήλιο) προκαλείται από την ακτινοβολία UV, η οποία συσσωρεύεται μακροπρόθεσμα στην επιδερμίδα και διασπά το κολλαγόνο και την ελαστίνη.

Από τη στιγμή που κάθεσαι κάτω από τον ήλιο χωρίς αντηλιακό έστω και συντηρητικά προκειμένου να αποκτήσεις αυτό το ελαφρύ μαύρισμα, οι ρυτίδες, οι κηλίδες και ο ανοιομοιόμορφος τόνος θα εμφανιστούν νωρίτερα απ’ ό,τι θα περίμενες.

Pexels / Alesiakozik

– Αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα

Η έκθεση στον ήλιο χωρίς προστασία εξασθενεί τον ισχυρό αμυντικό μηχανισμό του οργανισμού μας. Και σε όσους υπερασπίζονται την ιδέα του «βασικού μαυρίσματος» με το επιχείρημα ότι ο ήλιος βοηθά στη σύνθεση της βιταμίνης D, η οποία ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, θα θυμίσουμε την έλλειψη της συγκεκριμένης βιταμίνης στον ελληνικό πληθυσμό, που ζει σε μια από τις πιο ηλιόλουστες χώρες του κόσμου. Οι δερματολόγοι δεν θεωρούν ότι ο ήλιος είναι η καλύτερη λύση για να καλύψεις τις ανάγκες σου σε βιταμίνη D, αλλά η διατροφή.

Την αποτελεσματικότερη προστασία από τον ήλιο εξασφαλίζει…

Το αντηλιακό – τι άλλο; Μέχρι να επανέλθω με τα νέα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά και αναλυτικές οδηγίες, αρκεί να υπενθυμίσω ότι είναι απαραίτητο να εφαρμόζεις αντηλιακό ευρέος φάσματος με SPF τουλάχιστον 30, και να επαναλαμβάνεις την εφαρμογή ανά δύο-τρεις ώρες. Παράλληλα, πρέπει να μην κάθεσαι κάτω από τον ήλιο μεταξύ 11 το πρωί και 4 το απόγευμα, να φοράς καπέλα και ρούχα που καλύπτουν μεγάλες περιοχές όπως η πλάτη, το στήθος, τα χέρια και τα πόδια, και να καταναλώνεις τροφές πλούσιες σε λυκοπένιο, όπως ντομάτες και καρπούζι.