ΣΥΓΚΑΜΑ: Ο «ΑΟΡΑΤΟΣ» ΕΡΕΘΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΩΣ ΝΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙΣ

Μπορεί να νομίζουμε ότι το δέρμα ερεθίζεται από την τριβή μόνο στα μωρά, αλλά στην πραγματικότητα συμβαίνει συχνά στους ενήλικες το καλοκαίρι, γι’ αυτό πρέπει να ξέρεις πώς να το αντιμετωπίσεις και να το προλάβεις.

Το σύγκαμα, που κάνοντας την έρευνά μου γι’ αυτό το κείμενο έμαθα ότι λέγεται και παράτριμμα, συνήθως παραπέμπει στους ερεθισμούς και τις κοκκινίλες που εμφανίζουν τα μωρά στην περιοχή της πάνας. Σπάνια θα ακούσεις κάποιον ενήλικα να λέει ότι έχει πάθει σύγκαμα, ωστόσο δεν είναι ένα δερματικό σύμπτωμα που αφορά μόνο τα μωρά! Ειδικά το καλοκαίρι, για λόγους που θα εξηγήσω, είναι ένας ερεθισμός που μπορεί να εμφανιστεί συχνά και στους ενήλικες, σε διάφορα σημεία του σώματος.

Σκέφτομαι, για παράδειγμα, έναν φίλο που πρόσφατα μου εξομολογήθηκε ένα δερματικό πρόβλημα στις μασχάλες του, το οποίο αρχικά ανησυχούσε μήπως οφείλεται σε αλλεργία σε κάποιο αποσμητικό: υπήρχε μια εκτεταμένη κοκκινίλα στην περιοχή, γιατί έχει τριχωτές μασχάλες, ιδρώνει πολύ και δουλεύει για αρκετές ώρες γράφοντας στον υπολογιστή, με τα χέρια σχεδόν κολλημένα στις πλευρές του, χωρίς οι μασχάλες να αερίζονται και να στεγνώνουν.

Σύγκαμα εμφανίζεται επίσης πολύ συχνά στις θηλές των δρομέων (και σε άλλα σημεία του σώματός τους), οπότε αν ανήκεις στη μεγάλη κοινότητα των ανθρώπων που προσβλέπουν με λαχτάρα στον επόμενο (ημι)μαραθώνιο, ξέρεις πόσο επώδυνο μπορεί να γίνει.

Unsplash / Concha Rodrigo

Οι συνέπειες της τριβής του δέρματος

Αυτή ακριβώς είναι η αιτία του συγκάματος: η (έντονη) τριβή ανάμεσα σε δύο σημεία του δέρματος ή δύο μέλη του σώματος, ή η επαφή του δέρματος με τα ρούχα. Το αποτέλεσμα αυτής της τριβής είναι ότι το εξωτερικό στρώμα του δέρματος, η επιδερμίδα, «καταστρέφεται», και έτσι δημιουργείται ερεθισμός, κοκκινίλα και ευαισθησία, που μοιάζει με εξάνθημα ή ακόμα και έγκαυμα όταν έχει προχωρήσει. Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να φέρει έντονο πόνο και να πληγιάσει, ενώ σίγουρα δημιουργεί μια αίσθηση δυσφορίας.

Ο ερεθισμός από την τριβή επιταχύνεται και γίνεται χειρότερος αν στην περιοχή υπάρχει υγρασία (λόγω εφίδρωσης ή επειδή δεν έχεις σκουπιστεί καλά βγαίνοντας από το μπάνιο, την πισίνα ή τη θάλασσα), ή αν άμμος και άλλα σωματίδια κολλήσουν στην επιδερμίδα – να, λοιπόν, γιατί το σύγκαμα είναι ένα συχνό δερματικό σύμπτωμα του καλοκαιριού.

Ο ερεθισμός εμφανίζεται σε σημεία όπου το δέρμα «διπλώνει», όπου τα μέλη του σώματος βρίσκονται σε επαφή ή όταν το άτομο κάνει δραστηριότητες που δημιουργούν τριβή ανάμεσα στο δέρμα και τα ρούχα: δηλαδή, στις μασχάλες, ανάμεσα στους μηρούς ή τους γλουτούς, στη βουβωνική χώρα, στις θηλές και κάτω από το στήθος. Υποτίθεται ότι πιο ευάλωτα είναι τα υπέρβαρα άτομα και όσοι έχουν πολύ ανεπτυγμένους μυς (ανάμεσα σε αυτούς και οι δρομείς), ωστόσο το καλοκαίρι, με την υπερβολική εφίδρωση ή τη συχνή επαφή με το νερό, η υγρασία μπορεί να τρυπώσει και να προκαλέσει σύγκαμα σε οποιοδήποτε άτομο.

iStock

Πώς να αντιμετωπίσεις το σύγκαμα

Οι ειδικοί λένε ότι δεν είναι πάντα εφικτό να προλάβεις το σύγκαμα, ειδικά το καλοκαίρι, αλλά αν εμφανιστεί, πρέπει να αναλάβεις δράση αμέσως. Αρχικά πρέπει να καθαρίσεις την περιοχή με ένα όσο το δυνατόν ηπιότερο προϊόν καθαρισμού (όχι σκληρά σαπούνια ή προϊόντα με ερεθιστικά χημικά συστατικά!) και χλιαρό, όχι κρύο νερό.

Στη συνέχεια, αφού στεγνώσεις πολύ καλά την περιοχή (όχι με πιστολάκι αλλά ταμποναριστά με καθαρή πετσέτα) και περιμένεις λίγη ώρα μέχρι να αεριστεί, θα εφαρμόσεις μια κρέμα για επούλωση των πληγών, την οποία θα αναγνωρίσεις και από τον χαρακτηρισμό anti-chafing στην ετικέτα, και, εφόσον είναι εύκολο, θα εφαρμόσεις ένα επίθεμα. Αντί για κρέμα, μπορείς να εφαρμόσεις τζελ αλόης βέρα ή βαζελίνη – το παραδοσιακό ταλκ έχει μπει στα ύποπτα προϊόντα λόγω ερευνών που το συνδέουν με την εμφάνιση καρκίνου.

Αν το σύγκαμα δεν υποχωρεί με τα σπιτικά «γιατροσόφια» έπειτα από μια βδομάδα, αν σε πονάει, σε «τρώει» ή δείχνει να έχει μολυνθεί (θα το καταλάβεις αν «καίει» το δέρμα κι αν έχει άσχημη μυρωδιά), τότε πρέπει να πας σε δερματολόγο.

Πώς θα το προλάβεις

Για να προλάβεις το σύγκαμα, ξεκίνα από το ντύσιμο. Μη φοράς στενά ρούχα και εσώρουχα, και προτίμησε υφάσματα που «αναπνέουν», δηλαδή επιτρέπουν τον αερισμό του δέρματος ώστε να περιορίζεται η εφίδρωση: τέτοια είναι το οργανικό βαμβάκι, το μπαμπού, το μαλλί Merino ή το Modal (το οποίο χρησιμοποιείται συχνά για την κατασκευή εσωρούχων και ενδυμάτων άθλησης).

Άλλα tips είναι να χρησιμοποιείς αποσμητικό για να μην ιδρώνουν οι μασχάλες και να εφαρμόζεις στα σημεία όπου μπορεί να εμφανιστεί σύγκαμα απορροφητικές, αποσμητικές και αντιφλογιστικές πούδρες (ιδιαίτερα χρήσιμες και για τα πόδια!). Στους έμπειρους δρομείς δεν χρειάζεται φυσικά να πω ότι πρέπει να βάζουν βαζελίνη ή κρέμα anti-chafing στις θηλές!