ΤΟ TIKTOK ΒΛΑΠΤΕΙ ΣΟΒΑΡΑ ΤΗΝ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ

Μια νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι οι συνήθειες περιποίησης που προβάλλουν οι χρήστες των social media είναι επικίνδυνες για την επιδερμίδα.

Περνάω αρκετή ώρα βλέποντας βίντεο στο Tiktok με ανθρώπους να περιποιούνται την επιδερμίδα τους. Κάποιες φορές παραδέχομαι ότι «κλέβω» ιδέες και βρίσκω πολύ έξυπνα hacks, όμως άλλες (ίσως τις περισσότερες) προβληματίζομαι, Π.χ. όταν βλέπω έφηβα κορίτσια να απλώνουν το ένα προϊόν μετά το άλλο σαν να μην υπάρχει αύριο. Άραγε ξέρουν τι βάζουν στο πρόσωπό τους; Τους έχει προτείνει αυτές τις ρουτίνες δερματολόγος; Και πού βρίσκουν τα λεφτά για να αγοράσουν όλα αυτά τα προϊόντα;

Ως beauty editor εδώ και δύο δεκαετίες, γνωρίζω πολύ καλά ότι το skincare είναι μια συνήθεια που «χτίζεται» από νεαρή ηλικία. Όχι όμως με υπερβολές, αλλά με καθοδήγηση από ειδικούς. Πριν από λίγο καιρό έγραφα για τα συστατικά που είναι κατάλληλα ή επιβλαβή για την (προ)εφηβική επιδερμίδα, με αφορμή τη μαρτυρία μιας δερματολόγου ότι βλέπει στο ιατρείο της πολλά έφηβα κορίτσια και αγόρια με δερματικά προβλήματα λόγω της κατάχρησης προϊόντων skincare. Επανέρχομαι στο θέμα, γιατί πριν από λίγες μέρες δημοσιεύτηκε μια έρευνα η οποία λίγο-πολύ λέει ότι οι ρουτίνες περιποίησης που παρουσιάζονται από τους χρήστες στο TikTok είναι μακροχρόνια επιζήμιες.

Τι λέει η έρευνα για την περιποίηση της επιδερμίδας

Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που μελετάει τις ρουτίνες skincare των εφήβων με υλικό κατευθείαν από τα social media. Οι ερευνητές, από τη σχολή Ιατρικής του αμερικανικού Πανεπιστημίου Northwestern, έφτιαξαν ψεύτικους λογαριασμούς δηλώνοντας ότι είναι 13 ετών και έπειτα άφησαν το TikTok να κάνει τη δουλειά του. Παρακολουθώντας το feed For You, συγκέντρωσαν 100 βίντεο όπου κορίτσια από 7 έως 18 ετών περιγράφουν τη ρουτίνα περιποίησής τους (συνήθως αυτά τα βίντεο έχουν το hashtag #grwm, δηλαδή «get ready with me»).

iStock

Ένα βασικό εύρημα είναι ότι στα βίντεο που ανέλυσαν, τα κορίτσια εφάρμοζαν κατά μέσο όρο 6 διαφορετικά προϊόντα στο πρόσωπό τους, ενώ κάποια από αυτά περισσότερα από 12! Στα βίντεο με τα περισσότερα views, τα προϊόντα περιείχαν κατά μέσο όρο 11 ερεθιστικά ενεργά συστατικά, τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ερεθισμού, φωτοευαισθησίας και δερματίτιδας εξ επαφής. Προφανώς κανένα από αυτά τα κορίτσια δεν γνωρίζει ότι αν εμφανίσεις μια τέτοια αλλεργία, πρέπει να περιορίσεις τα καλλυντικά προϊόντα που χρησιμοποιείς για το υπόλοιπο της ζωής σου!

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ένα βίντεο ένα κορίτσι εφάρμοσε 10 προϊόντα σε 6 λεπτά: «Καθώς εφαρμόζει τα προϊόντα, αρχίζει να λέει ότι νιώθει ενόχληση και κάψιμο, ενώ προς το τέλος το δέρμα της εμφανίζει μια ορατή αντίδραση», παρατηρεί η Δρ. Tara Lagu, ένα από τα μέλη της ερευνητικής ομάδας.

Τα ανησυχητικά ευρήματα δεν τελειώνουν εδώ. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μόνο στο 26% των βίντεο τα κορίτσια έβαλαν αντηλιακό, κι ας είναι το πιο απαραίτητο προϊόν για την επιδερμίδα σε κάθε ηλικία (κυρίως στις νεαρές), όχι μόνο το καλοκαίρι αλλά και τον χειμώνα. Όσο για το κόστος που ανέφερα, μπορεί να μην είναι τόσο σημαντικό μπροστά στους κινδύνους για το δέρμα, αλλά δεν παύει να είναι επιβαρυντικό για τους γονείς. Στα βίντεο που χρησιμοποιήθηκαν για την έρευνα, το κόστος των προϊόντων για μια καθημερινή ρουτίνα περιποίησης που διαρκεί πάνω-κάτω έναν μήνα ανερχόταν σε 168 δολάρια, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνούσε τα 500!

iStock

«Είναι προβληματικό να βλέπεις κορίτσια να αφιερώνουν τόσο πολύ χρόνο στο δέρμα τους»

Η έρευνα έλαβε μεγάλη δημοσιότητα, γιατί έχει πολλές προεκτάσεις. Οι κίνδυνοι δεν είναι μόνο δερματολογικοί και ιατρικοί (που φαίνεται να είναι αρκετά σοβαροί), έχουν να κάνουν και με το πώς τα νεαρά παιδιά μαθαίνουν να καταναλώνουν, πώς χειραγωγούνται από τους αλγόριθμους (που φυσικά εξυπηρετούν το κέρδος των εταιρειών τεχνολογίας και ομορφιάς) και ποια εικόνα έχουν για τον εαυτό τους.

«Είναι προβληματικό να βλέπεις κορίτσια να αφιερώνουν τόσο πολύ χρόνο και τόση προσοχή στο δέρμα τους», λέει η δερματολόγος Δρ. Molly Hales, ένα από τα μέλη της ερευνητικής ομάδας. Η ένστασή της είναι ότι τα πρότυπα ομορφιάς για τα κορίτσια έχουν γίνει άπιαστα: «Η επιδίωξη της υγείας έχει γίνει ένα είδος αρετής στην κοινωνία μας, αλλά το ιδανικό της “υγείας” συνδέεται επίσης με τα ιδανικά της ομορφιάς, του λεπτού σώματος αλλά και της “λευκότητας” [σ.σ. οι ερευνητές παρατήρησαν ότι στα βίντεο χρησιμοποιείται γλώσσα φυλετικά φορτισμένη η οποία προωθεί τα πρότυπα ομορφιάς της λευκής φυλής]. Το ύπουλο με το skincare είναι ο ισχυρισμός ότι αφορά την υγεία», συμπληρώνει η Δρ. Hales.