8 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΛΗ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΕΝΗΛΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥΣ

Πόσο όμορφο είναι γονείς και ενήλικα παιδιά να διατηρούν υγιείς σχέσεις και να μοιράζονται χαρούμενες στιγμές! Νομίζεις ότι είναι δύσκολο; Στην πραγματικότητα, χρειάζεται δουλειά από τα πρώτα χρόνια ζωής των παιδιών, όμως ποτέ δεν είναι αργά. Διάβασε ποιες είναι οι 8 συμπεριφορές των γονιών που έχουν καλή σχέση με τα ενήλικα παιδιά τους και προσπάθησε να τους μοιάσεις.

Κλισέ, αλλά βαθιά αληθινό: Τα παιδιά μεγαλώνουν αφάνταστα γρήγορα και ως γονιός πρέπει να προσαρμόζεσαι τάχιστα στις αλλαγές που επιβάλλει το μεγάλωμά τους. Για την ακρίβεια, πρέπει να προετοιμάζεις το έδαφος, διατηρώντας μια σταθερή συναισθηματική παρουσία. Έτερο κλισέ: Τα παιδιά σου (ακόμα και τα ενήλικα παιδιά σου) τα βλέπεις πάντα παιδιά, δηλαδή μικρά και απροστάτευτα, ενδεχομένως και άπειρα, άρα όχι τόσο ικανά να πάρουν σωστές αποφάσεις και να διαχειριστούν δυσκολίες. Κι εσύ, φυσικά, θες να είσαι πάντα εκεί για εκείνα.

Αν και όλα τα παραπάνω ισχύουν, η αλήθεια είναι ότι πρέπει να ωριμάσεις πρώτα εσύ, αν θες να δεις και το παιδί σου να ωριμάζει. Είναι δική σου δουλειά να τιθασεύσεις την παρόρμηση του γονιού-ελικόπτερο και να θέσεις τα σωστά θεμέλια, για να βοηθήσεις το παιδί σου να ενηλικιωθεί, αντί να του στέκεσαι άθελά σου εμπόδιο.

Στο ταξίδι αυτό πας απροετοίμαστος/η. Ενώ υπάρχει άπειρη πληροφορία για τα πρώτα, σημαντικά χρόνια, ενώ δεκάδες ειδικοί είναι εκεί έξω για να σε συμβουλέψουν όταν το παιδί πηγαίνει σχολείο (μέχρι και σύμβουλοι σταδιοδρομίας εμφανίστηκαν εσχάτως), οδηγίες για το πώς να συμπεριφερθείς στο ενήλικο παιδί σου δεν υπάρχουν.

Ενήλικα παιδιά: Τι πρέπει να θυμάσαι

Γιατί δεν σου λέει κανείς πώς να συνεχίσεις να είσαι γονιός όταν το παιδί σου παύει πια να είναι παιδί; Σε αυτό εδώ το άρθρο προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε τις συμβουλές των ειδικών για μια επιτυχημένη σχέση μεταξύ γονέων και ενήλικων παιδιών, γνωρίζοντας εκ των προτέρων πως απόλυτες συνταγές δεν υπάρχουν.

Προτού ξεκινήσεις να διαβάζεις, σημείωσε δύο πράγματα:

1. Θα πρέπει να παρέχεις στο ενήλικο παιδί σου πολύ περισσότερη αυτονομία και ανεξαρτησία από ό,τι όταν ήταν παιδί (η εφηβεία είναι το μεταβατικό στάδιο για να το πετύχεις).
2. Αν σε αυτή την προσπάθεια στέκεται εμπόδιο το άγχος σου, θα πρέπει να βρεις τρόπους για να το διαχειριστείς, διότι καλώς ή κακώς είναι δικό σου πρόβλημα.

Πώς αλλάζουν τα πράγματα όταν το παιδί ενηλικιώνεται;

«Όταν ένα παιδί είναι μικρό, είναι ευθύνη του ενήλικα να το κρατήσει ασφαλές και να του παρέχει ευκαιρίες ανάπτυξης», λέει η Jordanne Sculler, θεραπεύτρια με ειδίκευση στις σχέσεις και έδρα τη Νέα Υόρκη. Οι γονείς αναμένεται να θέτουν όρια και να επιβάλλουν κανόνες.

Καθώς όμως τα παιδιά μεγαλώνουν, ο γονέας καλείται να αφήσει τον έλεγχο και να δείξει σεβασμό για την αυτονομία του παιδιού του. «Αυτό πρακτικά σημαίνει να επιτρέψει στο παιδί του να παίρνει τις δικές του αποφάσεις, ακόμα και όταν εκείνος δεν συμφωνεί», υπογραμμίζει η ειδικός.

Είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της γονεϊκότητας να κάνεις πίσω, να εμπιστευτείς την κρίση του παιδιού σου, να μην κρίνεις δίνοντας τάχα συμβουλές οι οποίες όμως δεν σου ζητήθηκαν. «Οι γονείς δυσκολεύονται να δουν το παιδί τους ως ανεξάρτητο άτομο, ίσως κι επειδή μερικές φορές το παιδί, στην πραγματικότητα, χρειάζεται τους γονείς του», αναφέρει η κα Sculler.

Γονείς και ενήλικα παιδιά: Τι κάνουν σωστά;

Οι ενήλικες συχνά εξακολουθούν να χρειάζονται τους γονείς τους και μπορεί να θέλουν να επιστρέψουν συναισθηματικά στο εσωτερικό τους παιδί πού και πού. Αυτές τις στιγμές, είναι σημαντικό ο γονέας να δίνει την αγάπη και την υποστήριξη που χρειάζεται το παιδί του, χωρίς να πνίγει. Πώς θα το κάνει; Διάβασε παρακάτω τις 8 υγιείς συμπεριφορές που έχουν οι γονείς οι οποίοι τα καταφέρνουν.

1. Ασκούν την ενεργητική ακρόαση

«Το μεγαλύτερο πρόβλημα που δημιουργείται στην επικοινωνία μας με τα παιδιά μας είναι ότι δεν τα ακούμε για να καταλάβουμε αυτό που μας λένε, αλλά αγχωνόμαστε και βιαζόμαστε να τους απαντήσουμε. Ίσως λανθασμένα πιστεύουμε ότι το πιο σημαντικό είναι να τους μάθουμε, να τους περάσουμε τις αξίες μας, να διορθώσουμε τα πράγματα όπου κρίνουμε ότι χρειάζεται. Όμως τελικά, κάπου εκεί χάνουμε την επικοινωνία μας μαζί τους», λέει η Εύη Σταθάτου, πιστοποιημένη parent coach.

«Το ακροώμαι σημαίνει κάτι πολύ περισσότερο από το συλλέγω στοιχεία με τα αυτιά μου. Ο ενσυναισθηματικός ακροατής χρησιμοποιεί τα μάτια του για να δει πώς με τη σωματική του κίνηση το παιδί εκφράζει συναισθήματα, επιστρατεύει τη φαντασία του για να δει τα πράγματα από την οπτική γωνία του παιδιού. Αφήνει την καρδιά του ελεύθερη και ανοιχτή για να νιώσει αυτό που του λέει το παιδί. Τελικά, το ακροώμαι σημαίνει αποδέχομαι και αναγνωρίζω τα συναισθήματά σου», γράφει ο Αμερικανός ψυχολόγος John Gottman στο βιβλίο του Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών.

Η πρόταση των ειδικών είναι όταν τα παιδιά μάς μιλάνε για τα προβλήματά τους, προτού δώσουμε την οποιαδήποτε συμβουλή, να ξεκινάμε πάντα λέγοντας: «Αυτό ακούγεται πραγματικά δύσκολο. Πώς νιώθεις γι' αυτό;» Αυτή η προσέγγιση ενισχύει την ικανότητά τους να επεξεργάζονται τα συναισθήματά τους με υγιή τρόπο και τα βοηθάει να αναπτύξουν ψυχική ανθεκτικότητα. Ποτέ δεν είναι αργά να ξεκινήσεις!

2. Θέτουν νέα όρια

Ένας τομέας που χρειάζεται ανανέωση σε κάθε ηλικιακή φάση είναι ο τύπος των κανόνων και των ορίων που έχουν θέσει οι γονείς με τα παιδιά τους. Καθώς αυτά μεγαλώνουν, τα όρια δεν χρειάζεται να έχουν τη μορφή αυστηρών ανακοινώσεων. Μπορεί να λέγονται σιωπηλά. Η Χριστιάνα Γερμανού, σύμβουλος ψυχικής υγείας, προτείνει μια συνεργατική προσέγγιση από την ηλικία της εφηβείας.

«Καθίστε μαζί για να καταλάβετε ποια όρια και ανάγκες έχει ο καθένας σας. Μπορεί να είναι πράγματα τόσο συγκεκριμένα όσο ο αριθμός των φορών που εσείς και το παιδί σας θα μιλάτε στο τηλέφωνο την εβδομάδα, ποια θέματα μπορούν να αναφερθούν σε συνομιλίες κ.ά. Βασική προϋπόθεση τώρα είναι να ακούτε και να σέβεστε τα όρια του παιδιού σας», υπογραμμίζει.

«ΚΑΘΩΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΓΑΛΩΝΟΥΝ, ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟΥΣ ΕΠΙΤΡΕΠΟΥΝ ΝΑ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΤΙΣ ΔΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ, ΑΚΟΜΗ ΚΙ ΑΝ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΔΕΝ ΣΥΜΦΩΝΟΥΝ»

3. Ενθαρρύνουν την επικοινωνία

Κάθε αλληλεπίδραση με τα παιδιά είναι μία μορφή επικοινωνίας. Πέρα από τις λέξεις που χρησιμοποιούμε, ο τόνος μας, το βλέμμα μας, η αγκαλιά και τα φιλιά μας έχουν τη δύναμη να μεταφέρουν ένα μήνυμα. Πώς θα κρατήσουμε το κανάλι μεταξύ μας ανοιχτό, ακόμη και σε δύσκολες φάσεις της σχέσης μας;

Η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, Έλια Παπαμαύρου, απαντά δίνοντας χρήσιμα tips σε παλιότερο άρθρο του OW. Αξίζει να θυμάσαι ότι η επικοινωνία χτίζεται σταδιακά από την παιδική ηλικία, όπου την αρχή κάνουν πάντα οι γονείς. Σε αυτό το στάδιο της ενηλικίωσης ωστόσο και τα δύο μέρη έχουν την ευθύνη να διατηρήσουν τη σχέση. Δώσε χρόνο στο παιδί σου να συνειδητοποιήσει ότι ως ενήλικας είναι συνυπεύθυνο για τη διατήρηση της σχέσης σας.

4. Σέβονται την αυτονομία των παιδιών τους, αλλά παραμένουν συναισθηματικά διαθέσιμοι

Σε μια προσπάθεια να σεβαστούν την αυτονομία του ενήλικου παιδιού τους, οι γονείς συχνά πάνε προς την αντίθετη κατεύθυνση, υιοθετώντας μια εντελώς ελεύθερη προσέγγιση για να βοηθήσουν τα παιδιά τους να κάνουν επιλογές. Όμως εκείνα μπορεί να τους χρειάζονται περισσότερο από ό,τι θα ήθελαν να παραδεχτούν.

Το κλειδί είναι να είστε διαθέσιμοι, χωρίς να προσφέρετε ρητά συμβουλές. Μια καλή ερώτηση είναι το «χρειάζεσαι τη συμβουλή μου ή θες απλώς να σε ακούσω και να μιλήσεις;».

«ΤΑ ΕΝΗΛΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΧΟΥΝ ΠΟΛΥΑΣΧΟΛΗ ΖΩΗ, ΟΠΟΤΕ ΜΗΝ ΤΟ ΠΑΙΡΝΕΤΕ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΑΝ ΔΕΝ ΤΗΛΕΦΩΝΟΥΝ ΠΟΛΥ ΣΥΧΝΑ»

5. Δημιουργούν νέες συνήθειες μαζί

Όταν το παιδί ενηλικιωθεί, οι τρόποι που περνάει χρόνο με τους γονείς του αναπροσαρμόζονται. Τώρα ίσως θα πρέπει να γίνει σκόπιμο αυτό το μοίρασμα χρόνου και εμπειριών. Από τα σταθερά τηλεφωνήματα μέσα στην εβδομάδα, μέχρι τα οικογενειακά τραπέζια, μία βόλτα για ψώνια ή ακόμη και ένα ταξίδι ή ένα κοινό χόμπι, η εύρεση νέων τρόπων σύνδεσης βοηθά να διατηρηθεί η σχέση.

6. Σέβονται τις επιλογές των παιδιών

Αυτό είναι δύσκολο μερικές φορές. Το παιδί παίρνει τώρα τις δικές του αποφάσεις σχετικά με την εργασία, τις σχέσεις και τη ζωή γενικότερα και αυτό απαιτεί γερό στομάχι από τους γονείς που έχουν συνηθίσει να είναι υπεύθυνοι γι' αυτό.

«Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε ως γονέας κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου είναι να σεβαστείτε την ανεξαρτησία του. Πώς; Ρωτώντας πριν δώσετε συμβουλές αν τις χρειάζεται. Μπορεί να εκπλαγείτε, γιατί τις περισσότερες φορές, τα παιδιά λένε ναι, καθώς εξακολουθούν να εκτιμούν τις συμβουλές των γονιών τους. Μην βιαστείτε όμως να τα κρίνετε, γιατί θα τα απομακρύνετε», λέει η Αμερικανίδα ψυχοθεραπεύτρια April Crowe. 

7. Δεν το παίρνουν προσωπικά αν «χαθούν» για λίγο με τα παιδιά

Ένα άλλο πράγμα που συμβαίνει όταν τα παιδιά γίνονται ενήλικες είναι ότι δεν επικοινωνούν συνεχώς με τους γονείς τους. Μπορεί να υπάρξουν εβδομάδες (ή και περισσότερο) που δεν επικοινωνούν.

«Τα ενήλικα παιδιά έχουν πολυάσχολη ζωή, οπότε μην το παίρνετε προσωπικά αν δεν τηλεφωνούν πολύ συχνά», λέει η April Crowe. «Όποτε είναι δυνατόν, αφήστε την επικοινωνία να συμβεί φυσικά αντί να την πιέζετε. Αναζητήστε τρόπους για να συνδεθείτε με το παιδί σας που να κάνουν και τους δύο να νιώθουν καλά, είτε αυτό σημαίνει να πιείτε καφέ, είτε να σχεδιάσετε ένα ταξίδι μαζί ή απλά να στείλετε ένα αστείο sticker», συμβουλεύει η ειδικός.

8. Αποδέχονται τα παιδιά τους όπως είναι

Αυτό είναι μάλλον το πιο δύσκολο κομμάτι, διότι μιλάμε για αληθινή αποδοχή και είναι κάτι που όλοι μας έχουμε ανάγκη από τους γονείς μας. Κατά πάσα πιθανότητα οι γονείς φαντάζονταν ότι τα παιδιά τους θα εξελίσσονταν με έναν συγκεκριμένο τρόπο, είχαν κάποιες προσδοκίες από αυτά, αλλά τα παιδιά συχνά επιλέγουν μια εντελώς διαφορετική πορεία.

Ίσως ζουν σε ένα μακρινό μέρος,  έχουν διαφορετικές αξίες και πεποιθήσεις από εκείνους, δεν επιθυμούν να κάνουν δική τους οικογένεια, δεν έχουν τη σεξουαλική ταυτότητα που οι γονείς θα ήθελαν...

Όμως το να τα αγαπάς σημαίνει να τα αποδέχεσαι πραγματικά γι' αυτό που είναι. Τα ενήλικα παιδιά εξακολουθούν να χρειάζονται καθοδήγηση και αίσθηση ασφάλειας, αλλά με τρόπο που τιμά την ανεξαρτησία και την προσωπική τους ανάπτυξη. Συνάντησε το παιδί σου εκεί που είναι, όπως ακριβώς είναι και ξέχνα τώρα αυτό που θα ήθελες να είναι.

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.