ΕΙΣΑΙ ΕΤΟΙΜΟΣ ΝΑ ΣΥΓΧΩΡΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΣΟΥ;

Τι θα σε ανακουφίσει περισσότερο; Να συγχωρέσεις τους γονείς σου για τα δύσκολα παιδικά σου χρόνια ή να τους αφήσεις πίσω μαζί με αυτά; Ο σύγχρονος φιλόσοφος και συγγραφέας Αλέν ντε Μποτόν απαντά.

Γονείς, η αρχή των πάντων για τον καθένα μας. Οι πρώτοι αρχιτέκτονες του υποσυνείδητού μας, όπου τα πρώτα χρόνια της ζωής μας καταγράφεται κάθε εμπειρία, για να επανέλθει ως ερέθισμα και να εκδηλωθεί με διάφορες συμπεριφορές στην ενήλικη ζωή.

Στο υποσυνείδητό μας ζουν οι αναμνήσεις και τα συναισθήματά μας. Όταν είναι ως επί το πλείστον θετικά, τότε αποκτούμε πίστη στον εαυτό μας και προχωράμε στη ζωή με όλα τα απαραίτητα εφόδια. Όταν όμως τα παιδικά μας χρόνια έχουν στιγματιστεί από τραύμα και δυστυχισμένες στιγμές, η ενήλικη ζωή μας μπορεί να διέπεται από άγχος και φοβίες που μας βάζουν εμπόδια.

Αν έχεις αποφασίσει να ξεφύγεις από τα συναισθήματα αυτά και να αφήσεις πίσω τις βαριές αποσκευές του παρελθόντος, έχει άραγε νόημα να δώσεις άφεση αμαρτιών και στους γονείς σου που ενδεχομένως στις φόρτωσαν; Θα πρέπει, δηλαδή, κάποια στιγμή να τους συγχωρέσεις για τον τρόπο που σε μεγάλωσαν ή όχι;

Η απόφαση δεν είναι εύκολη και πιθανότητα σε διχάζει: Από τη μία μεριά, πολλοί από εμάς έχουμε τόση ανάγκη να προχωρήσουμε στη ζωή μας, που επιλέγουμε να αφήσουμε πίσω τα περασμένα. Ειδικά όταν βλέπεις τους γονείς σου να γερνούν και να χάνουν τη δύναμη και το κύρος τους, φαίνεται κάπως άδικο να συνεχίσεις να στρέφεις την οργή σου πάνω τους για καταστάσεις που συνέβησαν σε άλλες εποχές, υπό διαφορετικές δυναμικές και συνθήκες εξουσίας.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Από την άλλη, δεν θέλουμε και να προδώσουμε και αφοσίωσή μας στον νεότερο εαυτό μας – το παιδί που υπάρχει ακόμα μέσα μας και που κάποτε απέκτησε πληγές, οι οποίες ακόμα δεν έχουν κλείσει. Θέλουμε να δικαιώσουμε αυτό το παιδί, να του δείξουμε ότι το κατανοούμε, το συμπονάμε – ακόμα κι αν αυτό κοστίσει την οικογενειακή μας αρμονία.

Εξάλλου, ένα οικογενειακό τραπέζι και μια απλή διαφωνία με τους γονείς αρκεί για να μας εκτοξεύσει πίσω, στα παιδικά μας χρόνια, σε όλες τις παρεξηγήσεις και την ταπείνωση που βιώσαμε τότε – κι ας έχουμε είμαστε κατά τα άλλα εντελώς ικανοί και αυτάρκεις ενήλικες.

Η ΣΥΓΧΩΡΕΣΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΡΘΕΙ ΟΤΑΝ ΔΟΥΜΕ ΟΤΙ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΜΑΣ ΚΑΝΟΥΝ ΣΥΝΕΙΔΗΤΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΕΠΙΔΙΟΡΘΩΣΟΥΝ.

Συγχωρούμε ή όχι τους γονείς μας;

Για να δώσουμε απάντηση στο βασανιστικό αυτό ερώτημα, ο συγγραφέας και σύγχρονος φιλόσοφος Αλέν ντε Μποτόν προτείνει να ανατρέξουμε σε μια πολυδοκιμασμένη αρχή, η οποία αξιοποιείται από αντιμαχόμενα κράτη εδώ και χρόνια.

Ξέρουμε ότι οι συνθήκες ειρήνης και οι απολογίες σε επίπεδο κρατών δεν βασίζονται σε άσκοπες φιλοδοξίες, αλλά σε κάτι πολύ πιο συμπαγές: Το αίσθημα, εκ μέρους του πληγωμένου έθνους, ότι ο πρώην επιτιθέμενος πραγματικά κατανοεί πόση ζημιά προκάλεσε. Και ότι είναι βαθιά θλιμμένος και ειλικρινά πρόθυμος για αποκατάσταση.

Όταν υπάρχει αυτή η πρόθεση, όταν το ένα μέρος έχει την προθυμία να απολογηθεί και να ενδιαφερθεί για τα τραύματα που προκάλεσε, τότε η ειρήνη μπορεί να επιτευχθεί. Η έχθρα μπορεί να θαφτεί και ίσως, σε βάθος χρόνου, τα δύο αυτά κράτη να καταφέρουν όχι μόνο να συνυπάρξουν, αλλά και να γιορτάσουν μαζί. Το τραυματικό παρελθόν μπορεί να μείνει πίσω.

Κάτι αντίστοιχο μπορεί να ισχύσει και σε προσωπικό επίπεδο: Και εδώ η συγχώρεση μπορεί να έρθει εύκολα όταν δούμε καθαρά ότι οι γονείς μας έχουν αλλάξει. Μπορούμε να αφήσουμε την πικρία πίσω μας όταν κάνουν συνειδητή προσπάθεια να καταλάβουν και να επιδιορθώσουν. Όταν δεν είναι πια αυτοί που υπήρξαν όταν προκλήθηκε η βλάβη.

ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΕΤΟΙΜΟΙ ΝΑ ΜΗ ΣΥΓΧΩΡΕΣΟΥΜΕ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΠΟΔΕΧΟΝΤΑΙ ΤΑ ΛΑΘΗ ΤΟΥΣ.

«Όσο, όμως, οι γονείς παραμένουν προσκολλημένοι στις δικές τους καταγραφές, όσο επίμονα υπερασπίζονται ότι δεν μετανιώνουν για τίποτα και ότι θα έκαναν ακριβώς τα ίδια και σήμερα, δεν μπορεί –και δεν πρέπει– να υπάρξει συμφιλίωση ή αρμονία», καταλήγει ο ντε Μποτόν.

Η απάντηση, λοιπόν, στο αν συγχωρούμε τους γονείς μας ή όχι είναι σαφής. Τον δρόμο έχει στρώσει η διεθνής πολιτική: Θα πρέπει να είμαστε απολύτως έτοιμοι να συγχωρέσουμε αυτούς που είναι έτοιμοι να αποδεχτούν τα λάθη τους. Και εξίσου έτοιμοι να μη συγχωρέσουμε αυτούς που δεν τα αποδέχονται. Είναι τόσο απλό – και ταυτόχρονα τόσο πολύπλοκο.