O NO 1 ΚΑΝΟΝΑΣ ΚΑΘΕ ΥΓΙΟΥΣ ΣΧΕΣΗΣ

Νομίζεις ότι τον ξέρεις, αλλά στην πραγματικότητα τον εφαρμόζεις λάθος: Τι χρειάζεται πραγματικά μια υγιής σχέση;

– Του το είπες;
– Όχι.
– Γιατί;
(σιωπή)

Δεν μπορώ να μετρήσω πόσες φορές έχω επαναλάβει με φίλες και φίλους την παραπάνω στιχομυθία. Η συζήτηση έχει ξεκινήσει με κάποια γκρίνια για τον/τη σύντροφο που διαιωνίζει μια συμπεριφορά η οποία στενοχωρεί, προκαλεί νεύρα και θυμό. O άλλος σύντροφος βασανίζεται γιατί δεν μιλά, γιατί μιλά λίγο και αόριστα, γιατί λέει άλλα από αυτά που θα ήθελε πραγματικά να πει ή γιατί απλά νιώθει ότι δεν εισακούεται. Οπότε, άκρη δεν βγαίνει. Το πρόβλημα μπαίνει σε παύση μέχρι την επόμενη φορά, που θα ειπωθούν λίγο-πολύ τα ίδια.

Λένε πως το βασικότερο που χρειάζεται μια σχέση για να θεωρείται υγιής είναι ειλικρίνεια ως προς τα συναισθήματά μας. Να συνειδητοποιούμε, δηλαδή, τι ακριβώς νιώθουμε κάθε φορά για τον άλλον.

Ακόμα σημαντικότερο, όμως, είναι να μπορούμε αυτό που νιώθουμε να το μεταφέρουμε στον άλλον με έναν τρόπο κατανοητό, δηλαδή «με όσο περισσότερη καλοσύνη και ευγένεια μπορούμε να επιστρατεύσουμε», λέει ο Άλεν ντε Μποτόν σε βίντεο στο οποίο μιλά για τον βασικό κανόνα κάθε υγιούς σχέσης.

Γιατί είμαστε τόσο κακοί σε αυτό;

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Ο No 1 κανόνας για μια υγιή σχέση είναι η ειλικρίνεια και η ανοιχτή επικοινωνία

Δυστυχώς, πολύ συχνά οι άνθρωποι αντί να αποκαλύψουν στον/στη σύντροφό τους την αλήθεια τους, λειτουργούν διαφορετικά. Λένε πράγματα, όπως: «Θα αργήσεις πάλι; Πολύ που με νοιάζει, εγώ θα πέσω για ύπνο», ενώ αυτό που πραγματικά θα ήθελαν να πουν είναι: «Μου λείπεις τόσο πολύ – μακάρι να μην συναντούσες ξανά τους φίλους σου και να ήμασταν μαζί». Ή βρίζουμε από μέσα μας (ή και έξω μας) τον άλλο, ενώ αυτό που πραγματικά νιώθουμε είναι θυμός ή τρόμος για το πόσο πολύ εξαρτιόμαστε από αυτόν. Άσε που αμέτρητες φορές τσακωνόμαστε για κάτι δευτερεύον και κρατάμε «μούτρα», ενώ αυτό που πραγματικά θέλουμε είναι μια αγκαλιά.

Στεναχωριόμαστε που δεν ρωτά περισσότερα για εμάς, για τη μέρα μας, θυμώνουμε που υποστηρίζει μια άποψη με την οποία εμείς διαφωνούμε, όμως αυτό που στην ουσία μας ενοχλεί είναι το πόσο καιρό έχουμε να κάνουμε σεξ. Γινόμαστε, δηλαδή, σκληροί επειδή δεν ξέρουμε με ποιον τρόπο να εκφράσουμε αυτό που μας πληγώνει. Και δεν το κάνουμε μόνο με τους συντρόφους, αλλά και με τα παιδιά μας και όλους τους κοντινούς μας ανθρώπους.

Γιατί απλά δεν λέμε αυτό που νιώθουμε;

«Σίγουρα δεν είναι εύκολο. Το να μιλάς μέσα από την καρδιά σου και ταυτόχρονα με ευγένεια και καλοσύνη είναι συχνά εξαιρετικά περίπλοκο: σα να προσπαθείς να αριστεύσεις σε ένα δύσκολο μουσικό όργανο. Όταν τα καταφέρνεις, όμως, η μουσική που ακούγεται είναι υπέροχη», εξηγεί o ντε Μποτόν.

«Δεν λέμε αυτό που εννοούμε επειδή δεν έχουμε τέτοια εμπειρία από το περιβάλλον μας – από τον τρόπο που μεγαλώσαμε. Πιθανότατα, δηλαδή, μεγαλώσαμε από ανθρώπους που έλεγαν πράγματα όπως: «Τώρα μεγάλωσες, η ζωή σου είναι δική σου ευθύνη», ενώ εννοούσαν «Θα ήθελα τόσο πολύ να είμαστε πιο κοντά και να μιλούσαμε περισσότερο».

Πώς αλλάζει αυτό; Ο γνωστός συγγραφέας και σύγχρονος φιλόσοφος προτείνει να αλλάζουμε τον τρόπο που μιλάμε ώστε να μεταφέρουμε αυτό που πραγματικά νιώθουμε με περισσότερη καλοσύνη, προκειμένου να εισακουόμαστε.

Λες π.χ. στον σύντροφό σου: «Βαρέθηκα να ακούω για τους ανόητους τους φίλους σου», ενώ μπορείς να πεις κάτι όπως: «Καθίσαμε να μιλήσουμε, ακούω συνεχώς για τους φίλους σου και νιώθω ότι κάπως με αγνοείς. Ξέρω ότι μπορεί να σου ακούγεται γελοίο τώρα αυτό, απλά ζηλεύω λίγο που περνάς τόσο πολύ χρόνο μαζί τους».

Ή, όταν έχεις θυμώσει πολύ μπορεί να πεις: «Πραγματικά, δεν θέλω να σε ξαναδώ στα μάτια μου», ενώ θα μπορούσες να πεις: «Ξέρεις, επειδή έχω νεύρα αυτή τη στιγμή, νιώθω ότι είναι καλύτερα να κρατήσουμε μια απόσταση. Ίσως απλά μέσα μου φοβάμαι ότι θα με παρατήσεις».

Ή, μπορεί να πεις: «Μίλα με όποιον θες! Τι με νοιάζει;» αντί να πεις «Ζηλεύω όταν σε βλέπω να μιλάς με άλλους».

Ή να πεις: «Είναι τόσο δύσκολο να καθαρίσεις την κουζίνα;» αντί να πεις: «Είμαι πολύ κουρασμένη και θα ήθελα επιστρέφοντας στο σπίτι να βρίσκω την κουζίνα καθαρή για να μπορώ να ετοιμάσω κι εγώ κάτι να φάω».

Με λίγα λόγια, η φόρμουλα σύμφωνα με τον ντε Μποτόν είναι η εξής: Πριν πεις (ή δεν πεις) αυτό που θα ήθελες να εκφράσεις, αναρωτήσου πώς θα σχηματίσεις μια φράση που θα περιλαμβάνει ειλικρίνεια, καλοσύνη και ευγένεια.

«Δοκίμασέ το», λέει ο ίδιος, «και θα μπορεί πραγματικά να αλλάξει τη ζωή σου».