ΠΩΣ ΛΥΝΕΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ Ο ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ;

Οι σχέσεις έχουν σκαμπανεβάσματα, αλλά πώς αντιδρούμε στα δύσκολα; Νέα έρευνα σε ζευγάρια αποκαλύπτει τους τρεις πιο συνηθισμένους τρόπους διαχείρισης των προβλημάτων. Μάθε ποιοι είναι και ποιος σου ταιριάζει.

Οι σχέσεις είναι σαν το τρενάκι του τρόμου. Θα σε ανταμείψουν με χαρά και συγκινήσεις, αρκεί να δείξεις τόλμη στην αρχή και γερό στομάχι για τα σκαμπανεβάσματα. Προβλήματα στην επικοινωνία, συγκρούσεις, ανάγκες σε αντίθετες κατευθύνσεις, επιθυμίες που πάνε για μετωπική και η φθορά που φέρνει ο χρόνος, όλα είναι πιθανά και ο τρόπος που τα διαχειρίζεσαι θα κρίνει το μέλλον της σχέσης. Υπάρχουν, άραγε, μαγικές συνταγές; 

Κατά τη συνηθισμένη βόλτα μου στις ψηφιακές βιβλιοθήκες επιστημονικών άρθρων, έπεσα σε μια δημοσίευση ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και το Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογίας (NTNU). Η μελέτη τους, που φιλοξενήθηκε στο Behavioral Sciences, δεν πρότεινε συνταγές επίλυσης προβλημάτων αλλά έδειξε πώς αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες στις σχέσεις τους τα περισσότερα ζευγάρια. Οι απαντήσεις των 750 συνολικά συμμετεχόντων από Ελλάδα και Κύπρο ανέδειξαν τρεις βασικές στρατηγικές, βγαλμένες (κυριολεκτικά) μέσα από τη ζωή. Μήπως σου ταιριάζει κάποια; 

1. Λύνουν το πρόβλημα επιτόπου

Η «επίλυση του προβλήματος», όπως αναφέρεται στη μελέτη, ήταν η πιο δημοφιλής προσέγγιση και περιλαμβάνει την άμεση αντιμετώπιση των θεμάτων μέσω ανοιχτής επικοινωνίας, διαπραγμάτευσης και συμβιβασμού. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι οι συζητήσεις γίνονται σε ήρεμους τόνους, αποφεύγοντας όσο μπορούν τους έντονους καυγάδες και κάνοντας αναγκαστικά υποχωρήσεις, όπως το να συμφωνήσουν ότι έφταιξαν και οι δύο. 

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Στο πλαίσιο αυτό, πολλά ζευγάρια δήλωσαν ως πιθανή στρατηγική την «αναστολή της αντίδρασης», το να αποφύγουν δηλαδή τις αντιδράσεις εν θερμώ, και την «ενίσχυση της οικειότητας», δηλαδή να προσπαθήσουν μειώσουν τη συναισθηματική και σωματική απόσταση που έφερε το πρόβλημα (π.χ. προγραμματίζοντας να μιλήσουν το βράδυ). Ας πούμε, αν στα μάτια του ενός γίνεται κακή διαχείριση του χρόνου, μπορεί με ηρεμία να προτείνει τη δημιουργία ενός κοινού ημερολογίου. 

Στα θετική της προσέγγισης είναι ότι λύνει το πρόβλημα εξαρχής και δεν αφήνει κενά για μετέπειτα μικροπαρεξηγήσεις, ενισχύοντας παράλληλα την κατανόηση και τη σύνδεση. 

Δοκίμασέ το: Όταν ανάψουν τα αίματα, πάρε λίγο χρόνο να ηρεμήσεις και ύστερα πλησίασε τον/τη σύντροφό σου λέγοντας κάτι σαν: Να δούμε λίγο γιατί έγινε όλο αυτό; Μπορείς να προτείνεις μια βόλτα ή άλλη δραστηριότητα που θα βοηθήσει να επανασυνδεθείτε και να μιλήσετε ευκολότερα. 

2. Παίρνουν τη βοήθεια του κοινού

Μια προσέγγιση που φαίνεται να βοηθά αρκετά είναι το να μιλήσεις σε ανθρώπους έξω από τη σχέση σου, φίλους, συγγενείς ή και επαγγελματίες, όπως έναν θεραπευτή. Στη μελέτη καταγράφηκαν φράσεις όπως «Μιλάω με ψυχολόγο» ή «Συζητάω με τους δικούς μου», δείχνοντας ότι, κάπου κάπου, η οπτική ενός τρίτου μπορεί να κάνει θαύματα. Επί παραδείγματι, ένας καλός φίλος μπορεί να σου προτείνει έναν διαφορετικό τρόπο να διαχειριστείς τις προτεραιότητες του/της συντρόφου σου, ενώ ένας θεραπευτής μπορεί να σε βοηθήσει να χτίσεις ξανά εμπιστοσύνη μετά από μια παρεξήγηση.

Με τον τρόπο αυτό, οι σύντροφοι βλέπουν ότι υπάρχουν λύσεις που δεν είχαν σκεφτεί, αισθάνονται όμως και ότι υπάρχει κάποιος που τους καταλαβαίνει και στηρίζει. Αυτό είναι σημαντικό, ιδίως σε προβληματικές καταστάσεις, όπως σε επαναλαμβανόμενους καυγάδες ή ζητήματα εμπιστοσύνης. 

Δοκίμασε το: Μίλα με έναν άνθρωπο που εμπιστεύεσαι για κάτι που σε προβληματίζει στη σχέση σου ή σκέψου την ψυχοθεραπεία ζευγαριών, όχι μόνο ως λύση για μια κρίση, αλλά σαν έναν τακτικό «έλεγχο» της σχέσης, που σου μαθαίνει νέους τρόπους να επικοινωνείς και να συνδέεσαι. 

3. Προσπερνούν το πρόβλημα και πάνε παρακάτω

Λιγότερο δημοφιλής στρατηγική ήταν η αποφυγή, κυρίως για ζητήματα μικρότερης βαρύτητας. Τα ζευγάρια επιλέγουν να μην εμπλακούν σε τσακωμούς και προσπερνούν τα προβλήματα με την ελπίδα πως θα ξεχαστούν με τον καιρό. Ενδεικτικά, κάποιοι συμμετέχοντες ανέφεραν πώς στα δύσκολα λένε «Προσπαθώ να μην το σκέφτομαι» ή «Το αγνοώ και ελπίζω να περάσει». Για παράδειγμα, αν βλέπεις ότι ο σύντροφός σου ξεχνά συνέχεια να απαντήσει σε μηνύματα, ίσως θα ήταν σοφότερο να μην το κάνεις θέμα κάθε φορά. Δεν ισχύει το ίδιο και όταν μιλάμε για βαθύτερες ή επαναλαμβανόμενες προβληματικές συνήθειες και συμπεριφορές, όπου η σιωπή μπορεί να κάνει τα πράγματα χειρότερα. 

Δοκίμασε το: Αν κάτι σε ενοχλεί, ρώτα τον εαυτό σου: Θα έχει κάποια σημασία την άλλη εβδομάδα; Αν όχι, ίσως αξίζει να το αφήσεις. Αν όμως πρόκειται για κάτι που επανέρχεται, όπως η απομάκρυνση ή η κακή επικοινωνία, τότε χρειάζεται να το συζητήσετε με ψυχραιμία.

Ο συνδυασμός κάνει τη διαφορά

Ένα ακόμα ενδιαφέρον εύρημα ήταν ότι πολλοί άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν μόνο μία τακτική αλλά συνδυασμό τους, όπως άμεση επίλυση του προβλήματος με εξωτερική υποστήριξη ή επιλεκτική αποφυγή, για μεγαλύτερη ευελιξία. Έτσι, μπορεί κάποιος να προσπαθεί να λύσει μια πρακτική δυσκολία μόνος του, όπως το πρόβλημα του κοινού ελεύθερου χρόνου, και να απευθύνεται σε ειδικό για θέματα μεγαλύτερου συναισθηματικού βάθους, όπως οι ανασφάλειες. Η προσαρμοστικότητα αυτή σου δίνει τα κατάλληλα εργαλεία ανάλογα με την περίσταση, από μικρές αντιπαραθέσεις μέχρι την αντιληπτή και από τους δυο σας απομάκρυνση. 

ΟΙ ΝΕΟΤΕΡΟΙ ΒΑΣΙΖΟΝΤΑΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ, ΕΝΩ ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΠΡΟΤΙΜΟΥΣΑΝ ΝΑ ΑΠΕΥΘΥΝΘΟΥΝ ΣΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ.

Πώς να τις εφαρμόσεις στη σχέση σου

Για να δεις ποιες λειτουργούν στη σχέση σου, ξεκίνα με την αξιολόγηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζετε και αποφάσισε αν είναι καλύτερα να τα αγνοήσεις, να συζητήσετε ανοιχτά ή να ζητήσεις τη γνώμη τρίτου. Σκέψου επίσης τι σου ταιριάζει. Προτιμάς να μιλάς ανοιχτά; Σου βγαίνει πιο φυσικά να ρωτήσεις ένα φιλικό πρόσωπο; Ή μήπως έχεις την τάση να αποφεύγεις τα προβλήματα; Ό,τι κι αν ισχύει, μπορείς να δοκιμάσεις κάτι καινούργιο και με τον καιρό, καθώς θα μάθεις να προσαρμόζεσαι, να βρίσκεις τι λειτουργεί καλύτερα για εσένα και τη σχέση σου. 

Μην σκέφτεσαι αν θα βοηθούσε να ξέρεις ποια λύση προτίμησαν οι άνδρες ή οι γυναίκες· η μελέτη δεν βρήκε κάποια διαφορά μεταξύ των φύλων, αλλά μεταξύ των ηλικιακών ομάδων: Οι νεότεροι βασίζονταν περισσότερο στην επικοινωνία και τις ανοιχτές κουβέντες, ενώ οι μεγαλύτεροι προτιμούσαν να απευθυνθούν σε επαγγελματίες, ενδεχομένως λόγω μεγαλύτερης εμπειρίας ή οικονομικής άνεσης.