ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙΣ ΤΗΝ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΓΕΝΝΑ Η ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ

Η αβεβαιότητα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης ζωής. Μάθε πώς να τη διαχειρίζεσαι και να τη μετατρέπεις σε κινητήρια δύναμη.

Αβεβαιότητα. Αν κάτι χαρακτηρίζει τη ζωή μας στη σημερινή εποχή είναι αυτή η λέξη. Φέρε στο νου σου μόνο όσα έχουν συμβεί στην Ελλάδα και στον κόσμο τον τελευταίο χρόνο και θα δεις ότι είναι λογικό να νιώθεις έτσι.

«Η αβεβαιότητα μπορεί να θεωρηθεί ένα εκτεταμένο πρόβλημα δημόσιας υγείας», αναφέρει χαρακτηριστικά η καθηγήτρια Emily Hauenstein σε δημοσίευσή της στο περιοδικό Archives of Psychiatric Nursing. Επιπλέον, στοιχεία δείχνουν ότι το αίσθημα αυτό μπορεί να προκαλεί δυσκολίες στην ικανότητα των ανθρώπων να σκέφτονται καθαρά, να φιλτράρουν πληροφορίες και να παίρνουν σωστές αποφάσεις.

Η θετική πλευρά της αβεβαιότητας

Όπως συμβαίνει με πολλά πράγματα στη ζωή, το πρώτο βήμα για να αντιμετωπίσουμε μια δύσκολη κατάσταση ή ένα δύσκολο συναίσθημα είναι να το αναγνωρίσουμε και να αποδεχτούμε την ύπαρξή του. Έτσι και σε αυτή την περίπτωση, το πρώτο βήμα έρχεται από την αποδοχή ότι κάποια αβεβαιότητα στη ζωή είναι αναπόφευκτη και, σε έναν βαθμό, ακόμη και επιθυμητή, λέει η κοινωνική ψυχολόγος Jessica Alquist από το Texas Tech University.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Αν και μπορεί να προκαλεί άγχος, η αβεβαιότητα χαρίζει στη ζωή μας μια αίσθηση περιπέτειας, έκπληξης και καινοτομίας. Αν όλα ήταν προβλέψιμα, πώς θα ξέραμε πότε να δώσουμε προσοχή ή πότε να αναλάβουμε δράση;

Επίσης, η εμπειρία της αβεβαιότητας μοιάζει με την εμπειρία του πόνου, λέει η Alquist. Από τη φύση μας έχουμε την τάση να τον αντιμετωπίζουμε ως κάτι αρνητικό. Όμως. ο πόνος μάς δείχνει ότι κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να δράσουμε. Το ίδιο κάνει η αβεβαιότητα: ενεργοποιεί ένα συναγερμό που μας βοηθά να εστιάσουμε κάπου την προσοχή μας. Η εμπειρία της μπορεί να ενισχύσει το κίνητρο για δράση και αλλαγή, και να μας κάνει πιο πρόθυμους να εκτιμήσουμε τα μικρά πράγματα.

Το πλήγμα στην ψυχική υγεία

Από εξελικτική σκοπιά, η προσπάθεια του ανθρώπου να προβλέψει τι μπορεί να συμβεί μελλοντικά έχει νόημα, λέει η νευροεπιστήμονας Anne-Laure Le Cunff. Όταν οι πρόγονοί μας έρχονταν αντιμέτωποι π.χ. με μια άλλη φυλή, το να ανησυχήσουν και να αντιδράσουν γρήγορα ήταν η ασφαλέστερη επιλογή.

Σήμερα, όμως, ανησυχούμε για ζητήματα όπως η κλιματική κρίση, οι κοινωνικές αναταραχές, τα οποία είναι συχνά πολύπλοκα και δεν μπορεί να τα διαχειριστεί μόνος του ένας άνθρωπος ή μόνη της μια κοινότητα. Έτσι, η αδυναμία να κατανοήσουμε τι βρίσκεται στον ορίζοντα μπορεί να σπείρει το χάος στην ψυχική υγεία, ιδιαίτερα όσων δείχνουν χαμηλή ανεκτικότητα στην αβεβαιότητα.

Η ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΝΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΖΟΝΤΑΙ ΤΗΝ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΝΕΤΑΙ ΣΤΑΔΙΑΚΑ, ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΗΣ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΙΝΗΤΩΝ ΤΗΛΕΦΩΝΩΝ.

Η δυσκολία αυξάνεται

Το πρόβλημα είναι ότι η ικανότητα των ανθρώπων να διαχειρίζονται την αβεβαιότητα φαίνεται να επιδεινώνεται σταδιακά, αναφέρει δημοσίευση στο περιοδικό Cognitive Behaviour Therapy. Οι ερευνητές αποδίδουν το γεγονός στη γενικευμένη χρήση του διαδικτύου και των κινητών τηλεφώνων.

Παλαιότερα, όταν συζητούσαμε κοινωνικά ζητήματα, δεν μπορούσαμε να ελέγξουμε αμέσως μια συγκεκριμένη πληροφορία, έτσι έπρεπε να αντέξουμε την αβεβαιότητα. Σήμερα, η αναζήτηση οποιαδήποτε πληροφορίας μπορεί να γίνει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Αυτή η επιθυμία για άμεση μετάβαση στη βεβαιότητα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την παρόρμηση για έρευνα και εμβάθυνση.

Πώς να διαχειριστούμε την αβεβαιότητα

Ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε την αβεβαιότητα είναι εστιάζοντας σε θετικά πράγματα, που μπορούμε να ελέγξουμε. Μπορούμε, για παράδειγμα, να προχωρήσουμε σε μικρές πράξεις καλοσύνης, οι οποίες αυξάνουν τα επίπεδα ευεξίας και τη συναισθηματική συνδεσιμότητα. Τα μικρά και διαχειρίσιμα καθήκοντα μπορούν να μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε την παράλυση που κατά καιρούς προκαλεί η αβεβαιότητα.