Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

ΠΡΟΤΙΜΑΣ ΝΑ ΣΕ ΑΓΝΟΟΥΝ Ή ΝΑ ΣΕ ΚΟΥΤΣΟΜΠΟΛΕΥΟΥΝ; ΤΙ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΕΡΕΥΝΑ

Πολλοί αγαπούν να κάνουν κουτσομπολιό, αλλά το μισούν όταν αφορά τους ίδιους. Τι γίνεται αν κάποιες φορές το προτιμάς από την αδιαφορία; Σε ποιες περιπτώσεις και ποιοι άνθρωποι θα ήθελαν να τους σχολιάζουν, έστω και όχι θετικά; Μια έρευνα δίνει πιθανές εξηγήσεις.

Δεν περιμένατε εμάς για να μάθετε πως είναι άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου. Μια ματιά γύρω αρκεί για να σας πείσει πως το νόημα της φράσης που αποδίδεται στο Νίκο Καζαντζάκη ισχύει και με το παραπάνω. Παρένθεση: Αν και η φράση δεν εμφανίζεται αυτούσια σε κάποιο συγκεκριμένο έργο του, έχει περάσει στη λαϊκή συνείδηση ως χαρακτηριστική του φιλοσοφικού του πνεύματος και της σκέψης του. Κλείνει η παρένθεση.

Έρχεται τώρα έρευνα που έκανε το University of Mississippi να αποκαλύψει τι προτιμάμε μεταξύ του να μας κουτσομπολεύουν ή να μην ασχολούνται μαζί μας. Αλήθεια, εσείς τι θα διαλέγατε;

Η μελέτη, με τίτλο «Δεκτικότητα στο να σε κουτσομπολεύουν: κατανόηση του κουτσομπολιού από την οπτική γωνία του στόχου», αμφισβητεί την επικρατούσα εδώ και χρόνια υπόθεση ότι οι άνθρωποι προτιμούν να μη γίνονται αντικείμενο κουτσομπολιού.

κουτσομπολιό
Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Τι έδειξε η έρευνα;

Οι ερευνητές έκαναν ανασκόπηση 5 μελετών, στις οποίες πήραν μέρος πάνω από 2.000 συμμετέχοντες, και διερεύνησαν πώς αισθάνονται οι άνθρωποι όταν συζητούν γι' αυτούς οι άλλοι εν τη απουσία τους. Σημειώθηκε ότι το κουτσομπολιό, αν και συχνά δυσφημείται, μπορεί να εκπληρώσει κοινωνικές λειτουργίες, όπως είναι η ομαδική συνοχή και η λογοδοσία, εφόσον χρησιμοποιείται υπεύθυνα.

Τα ευρήματα έδειξαν πως 1 στους 7 ανθρώπους προτιμά να γίνεται στόχος αρνητικού σχολιασμού, από το να τον αγνοούν τελείως, «κάτι που δείχνει ότι η κοινωνική αναγνώριση, ακόμη και με μη κολακευτικούς τρόπους, μπορεί να είναι καλύτερη από την αορατότητα», σημείωσαν οι μελετητές. Ίσως αυτό σου θυμίζει τη διατύπωση: Δεν υπάρχει αρνητική διαφήμιση, μόνο διαφήμιση. Πράγματι, έτσι είναι.

Ποιοι προτιμούν να τους κουτσομπολεύουν;

Οι άντρες έδειξαν σταθερά μεγαλύτερη προθυμία στο να τους κουτσομπολεύουν σε αρνητικά, διφορούμενα και απροσδιόριστα σενάρια από ό,τι οι γυναίκες, ενώ και τα δύο φύλα είχαν παρόμοιες προτιμήσεις ως προς τον θετικό σχολιασμό.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν, επίσης, πως ο ναρκισσισμός ήταν ο ισχυρότερος και πιο συνεπής προγνωστικός παράγοντας της επιθυμίας των ανθρώπων να τους κουτσομπολεύουν. Τα ναρκισσιστικά άτομα δεν ενδιαφέρονται καν αν τα πρόσημο του κουτσομπολιού είναι θετικό, αρνητικό ή διφορούμενο.

ΟΙ ΝΕΟΤΕΡΟΙ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΕΧΟΥΝ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΗ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΙΑΣΜΩΝ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΥΣ.

«Οι ναρκισσιστές συχνά αισθάνονται ότι είναι ξεχωριστοί, επομένως μπορεί να πιστεύουν ότι τα κουτσομπολιά γι' αυτούς είναι θετικά, ακόμα κι αν είναι σαφώς αρνητικά. Προτιμούν την αρνητική προσοχή από το να τους αγνοούν», διευκρίνισε ο Andrew H. Hales, επίκουρος καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μισισιπή και επικεφαλής της έρευνας.

Θετικό κουτσομπολιό: Ποιοι νιώθουν άβολα και ποιοι το προτιμούν

Τα στοιχεία έδειξαν επίσης ότι ναι μεν οι περισσότεροι προτιμούν τα θετικά κουτσομπολιά από το να τους αγνοούν, αλλά σχεδόν το 1/3 νιώθει άβολα ακόμη και με αυτά.

Η ηλικία έπαιξε κι αυτή ρόλο. Οι νεότεροι ενήλικες έχουν ισχυρότερη επιθυμία να γίνουν αντικείμενο θετικών σχολιασμών, σε σύγκριση με τους μεγαλύτερους. Αυτό συνάδει με τις θεωρίες που υπογραμμίζουν ότι οι νεότεροι άνθρωποι δίνουν προτεραιότητα στην οικοδόμηση κοινωνικών δικτύων και είναι πιο πρόθυμοι να γίνουν αντιληπτοί μέσα σε αυτά.

Στην κατηγορία των αμφιλεγόμενων κουτσομπολιών, περίπου το 1/4 δήλωσε ότι θα προτιμούσε να συζητούν άλλοι γι' αυτούς, παρά να μένουν εντελώς εκτός συζήτησης. Αυτό το μοτίβο παρέμεινε σταθερό, είτε το υποθετικό κουτσομπολιό λάμβανε χώρα σε μια  κοινωνική συγκέντρωση είτε σε ένα εργασιακό περιβάλλον.

Τι συμβαίνει όταν μας αγνοούν;

Τα άτομα που ήταν για μεγάλο διάστημα παραγκωνισμένα από μια ομάδα επιθυμούσαν την αναγνώριση μέσω του κουτσομπολιού, αλλά ήταν λιγότερο δεκτικά στα θετικά κουτσομπολιά. Οι ερευνητές έδωσαν την εξήγηση ότι αυτό μπορεί να οφείλεται σε δυσφορία από τη θετική προσοχή, που έρχεται σε αντίθεση με την εσωτερικευμένη αρνητική εικόνα για τον εαυτό τους.

ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΣΥΖΗΤΟΥΝ ΓΙ' ΑΥΤΟΝ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΑΤΗ ΤΟΥ. ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΟΜΩΣ, ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΤΟΝ ΑΓΝΟΟΥΝ.

Όπως εξήγησε ο Hales, «δεκαετίες έρευνας σχετικά με τον παραγκωνισμό έχουν δείξει ότι ακόμη και ανεπαίσθητα ή σύντομα περιστατικά, όπως το να μας αγνοεί κάποιος, μπορούν να απειλήσουν τις πιο βασικές ψυχολογικές μας ανάγκες. Όταν κάποιος μας παραγκωνίζει, έστω και για λίγο, έστω κι αν είναι απλώς ένας άγνωστος, μας κάνει να νιώθουμε σαν ξένοι και άσχημα για τον εαυτό μας». Μόλις προστεθεί το κουτσομπολιό στη συνάρτηση, η κατάσταση εξελίσσεται σε ένα ακόμη πιο περίπλοκο ψυχολογικό αίνιγμα.

Ούτε κουτσομπολιό, ούτε αδιαφορία

Συνοψίζοντας, ο επικεφαλής ερευνητής κατέληξε σε ένα συμπέρασμα που λίγο-πολύ είναι γνωστό: «Κανείς δεν θέλει να συζητούν γι' αυτόν πίσω από την πλάτη του. Ταυτόχρονα όμως, κανείς δεν θέλει να τον αγνοούν. Έτσι, αν οι μόνες επιλογές είναι να μας κουτσομπολεύουν ή να μας θεωρούν τόσο ασήμαντους ώστε να μην μας αναφέρουν καν, θα αισθανθούμε αρνητικά, αλλά με δύο πολύ διαφορετικούς τρόπους».

SLOW MONDAY NEWSLETTER

Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.