ΘΕΛΕΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΝΑ ΧΩΡΙΣΕΙΣ Ή ΕΤΣΙ ΝΟΜΙΖΕΙΣ;
Υπάρχουν κάποιες μέρες που ο/η σύντροφός σου σε εκνευρίζει τόσο πολύ, που ο χωρισμός μοιάζει μονόδρομος. Είναι, όμως, αυτό που πραγματικά θέλεις;
Σε κάθε σχέση, έρχεται κάποτε η στιγμή που ο άνθρωπός σου σε εκνευρίζει, σε θυμώνει ή σε εξοργίζει τόσο, που το λιγότερο που θέλεις να φύγεις κοπανώντας με δύναμη πίσω σου την πόρτα. Εμένα, για παράδειγμα, μου συμβαίνει όταν έχουμε να πάμε κάπου μια συγκεκριμένη ώρα και ο άντρας μου αργοπορεί επιδεικτικά, αδιαφορώντας για την ασυνέπειά μας. Εκείνος ξέρω ότι νιώθει έτσι όταν μασάω δυνατά πατατάκια δίπλα στο αυτί του, την ώρα π.χ. που βλέπει τηλεόραση.
Εκείνες τις στιγμές –και άλλες πολύ χειρότερες, βέβαια– κάποιοι από εμάς είναι λες και αδειάζουμε από κάθε θετικό συναίσθημα που έχουμε για τον άνθρωπό μας, λες και ξεχνάμε όλες τις όμορφες αναμνήσεις, την αγάπη και τη ζεστασιά που έχουμε μοιραστεί, ακόμα και την οικογένεια που έχουμε δημιουργήσει.
Εκείνες τις στιγμές χάνουμε κάθε ίχνος υπομονής και προσαρμοστικότητας, γυρνάμε την πλάτη σε πολύ μεγαλύτερες δυσκολίες του παρελθόντος που καταφέραμε να ξεπεράσουμε μαζί και μας κυριεύει μια τρομακτική βεβαιότητα: Πόσο λάθος κάναμε που επιλέξαμε αυτόν τον άνθρωπο για σύντροφό μας! Και πόσο επιτακτικό είναι να τον εγκαταλείψουμε το συντομότερο δυνατό γατί το μέλλον μας μαζί του θα είναι δυστυχισμένο...
Ζητάς όντως τον χωρισμό ή νιώθεις απλά «φυσιολογικό συζυγικό μίσος»;
Ο οικογενειακός θεραπευτής Terry Real ανέφερε μιλώντας σε εκπομπή ότι το «normal marital hatred» ή «φυσιολογικό συζυγικό μίσος» συμβαίνει ακόμη και σε ζευγάρια που δεν είναι παντρεμένα. Όπως είπε, ο ρυθμός του φυσιολογικού συζυγικού μίσους στην πραγματικότητα σημαίνει ότι εσύ και ο/η σύντροφός σου τα πηγαίνετε καλά! «Ο βασικός ρυθμός όλων των σχέσεων είναι η αρμονία, η δυσαρμονία και η επισκευή», ανέφερε. «Η εγγύτητα, η αναστάτωση και η επιστροφή στην εγγύτητα. Και εκεί εμφανίζονται οι δεξιότητες που απαιτείται να έχει κανείς για να βρεθεί ξανά από την αναστάτωση στην επισκευή. Αυτό, όμως, είναι κάτι που η κουλτούρα μας δεν διδάσκει».
Ο Real συνεχίζει: «Τη μέρα που θα κοιτάξεις τον άνθρωπό σου και θα σκεφτείς "αυτό ήταν λάθος, δεν είναι αυτός ο άνθρωπος που παντρεύτηκα", αυτή θα είναι η πρώτη μέρα του πραγματικού γάμου σου». Και –μάντεψε– είναι πολύ πιθανό να νιώθει και ο/η σύντροφός σου έτσι. Είναι απόλυτα φυσιολογικό. «Το συζυγικό μίσος, αυτές οι στιγμές αμφιβολίας και φόβου... όλα αυτά είναι υγιή».
Τι γίνεται, όμως, μετά;
Στα λόγια του Real έρχεται και η ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέας Moya Sarner, η οποία ξεκαθαρίζει ότι το να επιθυμείς κάποιες στιγμές τον χωρισμό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να χωρίσεις. «Πρόκειται για μια νοητική κατάσταση, η οποία δεν αποκλείει τα συναισθήματα. Πραγματικά εκείνες τις στιγμές νιώθεις οργή, αηδία, πόνο… και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, που δεν θες απλά να εγκαταλείψεις τον σύντροφό σου, μα και τα πάντα στη ζωή σου! Απαιτείται, μάλιστα, απίστευτη αυτοσυγκράτηση εκ μέρους σου για να μην τινάξεις τα πάντα στον αέρα εκείνη τη στιγμή. Είναι, όμως, απλά μια κατάσταση: Και το συνειδητοποιείς επειδή όταν τελειώσει, όταν βγεις από αυτή, δεν νιώθεις πια έτσι. Όταν καταφέρεις να σκεφτείς και να νιώσεις ξανά πιο καθαρά, θα δεις τα πάντα στις πραγματικές τους διαστάσεις: Είναι μια δυσβάσταχτη εμπειρία, που μερικές ώρες μετά θα έχει περάσει».
Η Sarner φέρνει ένα παράδειγμα που θα καταλάβουν απόλυτα όσες γυναίκες έχουν βρεθεί σε αυτή τη θέση: τους πρώτους μήνες με ένα νεογέννητο. «Θυμάμαι να κλαίω και τα 50 λεπτά της συνεδρίας στην ψυχολόγο μου, και να της λέω πόσο εξαντλημένη και ανίκανη ένιωθα, πως η έλλειψη ύπνου με έκανε να χάνω το μυαλό μου, ότι ήμουν εντελώς διαλυμένη. Κι όμως, το επόμενο πρωί ξυπνούσα και ήμουν OK. Τα πράγματα ήταν δύσκολα, αλλά δεν ήμουν ανίκανη. Τα κατάφερνα. Γιατί απλά, το επόμενο πρωί ήμουν σε μια διαφορετική νοητική κατάσταση».
ΤΟ ΟΤΙ ΑΓΑΠΑΣ ΚΑΠΟΙΟΝ ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΘΑ ΣΟΥ ΑΡΕΣΕΙ ΠΑΝΤΑ.
Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι οι αυτές οι νοητικές καταστάσεις ή το «συζυγικό μίσος» και όλα μας τα συναισθήματα και οι σκέψεις τις στιγμές εκείνες είναι αδιάφορα, απλά και μόνο επειδή σε βάθος χρόνου αλλάζουν. Δεν σημαίνει, δηλαδή, ότι πρόκειται για εμπειρίες που θα πρέπει να αγνοήσουμε, να περιμένουμε να εξαφανιστούν ή να αποδεχτούμε, ειδικά όταν συνοδεύονται από κακή συμπεριφορά του/της συντρόφου μας προς εμάς. Αντίθετα, μας δίνουν αφορμή να σκεφτούμε, πέρα από τον χωρισμό, και δύο ακόμα πράγματα.
Το ένα είναι αυτό που προτείνει ο Real: «Το ότι αγαπάς κάποιον δεν σημαίνει ότι θα σου αρέσει πάντα. Είναι φυσιολογικό κάποιες στιγμές να μη σου αρέσει. Και είναι ΟΚ. Αυτό ονομάζεται διαλεκτική σκέψη. Όταν οι άνθρωποι σταματήσουν να βλέπουν τόσο ρομαντικά τις σχέσεις και συνειδητοποιήσουν ότι σχετίζονται με έναν άλλον, αυτόνομο άνθρωπο, θα τους είναι πιο εύκολο να κατανοήσουν, να συσχετιστούν, να αγαπήσουν και να συγχωρέσουν».
Το δεύτερο είναι αυτό που εξηγεί η Sarner: «Στην ψυχανάλυση, το να νιώθεις κάποιες στιγμές ότι θέλεις να βάλεις μπουρλότο και να τα τινάξεις όλα στον αέρα σημαίνει ότι βρίσκεσαι σε μια "παρανοϊκή–σχιζοειδή θέση". Παρανοϊκή γιατί θεωρείς ότι ο άλλος θέλει να σου κάνει κακό και σχιζοειδή γιατί διαχωρίζεις τα πάντα σε καλά και κακά, άσπρο και μαύρο. Όλοι γεννιόμαστε σε αυτή τη θέση: τα μωρά, για παράδειγμα, μπορούν να βιώσουν τα πάντα γύρω τους είτε ως καλά (όταν π.χ. είναι ταϊσμένα και κοιμισμένα) είτε ως κακά (όταν π.χ. είναι λερωμένα και νυστάζουν). Κατά τη διάρκεια της ζωής μας, λοιπόν, οι άνθρωποι συναντάμε ερεθίσματα που υποσυνείδητα μας μεταφέρουν σε αυτή την πρωτόγονη κατάσταση».
Η ειδικός καταλήγει: «Κάποιες μέρες, το να κάνεις το καλύτερο που μπορείς σημαίνει να αντιστέκεσαι στον πειρασμό να κάψεις τις γέφυρες που σε ενώνουν με τον/τη σύντροφό σου. Να αναγνωρίζεις πως ίσως βρίσκεσαι σε μια "παρανοϊκή–σχιζοειδή θέση" εκείνη τη στιγμή και πως αύριο πιθανώς θα βρίσκεσαι σε μια άλλη θέση». Αν πάλι η σκέψη του χωρισμού σε βασανίζει και την επόμενη μέρα, αυτό είναι μια άλλη συζήτηση…