ΒΡΕΘΗΚΑΝ ΝΕΟΙ ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΠΥΡΟΔΟΤΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

«Η βιολογική βάση και η κληρονομικότητα της κατάθλιψης αποτελεί πεδίο διαρκούς πρόκλησης για την επιστημονική κοινότητα. Σήμερα αναγνωρίζεται η πολυγονιδιακή συμμετοχή στην εμφάνιση τόσο της κατάθλιψης όσο και των υπόλοιπων ψυχικών διαταραχών. Η κατάθλιψη παρουσιάζει σημαντικό βαθμό ετερογένειας, δηλαδή ποικιλίας στα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται. Το γεγονός αυτό συνδέεται ακριβώς με το μεγάλο αριθμό των γονιδίων που εμπλέκονται, καθένα από τα οποία σχετίζεται με κάποια διαφορετική παράμετρο της καταθλιπτικής διαταραχής» ,σχολιάζει ο ψυχίατρος Σπύρος Καλημέρης.

«Αν και η κατάθλιψη παρουσιάζει κληρονομική προδιάθεση, δεν σημαίνει ότι ο καθένας που θα περάσει καταθλιπτικό επεισόδιο έχει υποχρεωτικά κάποια γενετική επιβάρυνση. Ούτε ότι αυτομάτως θα πάθουν κατάθλιψη και οι συγγενείς του καταθλιπτικού ασθενή», συνεχίζει.

Σήμερα, υπάρχει μια αιματολογική εξέταση που προσδιορίζει τη γενετική προδιάθεση για την κατάθλιψη και άλλες νόσους του νευρικού συστήματος, η οποία βασίζεται στον εντοπισμό 96 γονιδιακών πολυμορφισμών, αλλά κοστίζει περίπου 200 ευρώ και δεν καλύπτεται από τα ταμεία.

Αποτελεί απαραίτητο βήμα για την επίλυση του προβλήματος; Μάλλον όχι. «Οι γενετικοί παράγοντες κινδύνου δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως οριστικός οδηγός θεραπείας», σχολίασε ο Dr David Crepaz-Keay, επικεφαλής έρευνας στο Βρετανικό Ίδρυμα Ψυχικής Υγείας.

Ορισμένα φάρμακα που δεν φανταζόμασταν μπορούν να βοηθήσουν

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης περισσότερες από 1.600 φαρμακευτικές ουσίες για να διαπιστώσουν αν επηρεάζουν τα συγκεκριμένα γονίδια. Εκτός από τα αντικαταθλιπτικά, η μελέτη εντόπισε ότι η πρεγκαμπαλίνη (pregabalin), που χρησιμοποιείται για τον χρόνιο πόνο, και η μοδαφινίλη (modafinil), που χρησιμοποιείται για τη ναρκοληψία, τα επηρεάζουν, επομένως θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία της κατάθλιψης. Ωστόσο, θα χρειαστούν περαιτέρω μελέτες και κλινικές δοκιμές σε ασθενείς με κατάθλιψη.

«ΑΝ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΕΧΕΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΗ, ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ΠΟΥ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΕΧΕΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ».

Η πρόληψη χρειάζεται ολιστική προσέγγιση

Όσον αφορά την κατάθλιψη, το βέβαιο είναι ότι υπάρχουν κενά στην κατανόησή της, με αποτέλεσμα να περιορίζονται οι ευκαιρίες βελτίωσης για όσους πλήττονται από αυτήν. Ωστόσο, η συγκεκριμένη μελέτη έκανε ένα σημαντικό βήμα προς την αντιμετώπισή της, διότι συγκέντρωσε ένα πραγματικά ενδεικτικό δείγμα του παγκόσμιου πληθυσμού, ώστε να μπορούμε να μιλάμε για μια πιο σφαιρική εικόνα.

«Ενώ μελέτες όπως αυτή μπορούν να συμβάλλουν στη διαμόρφωση μέτρων για όσους διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο, η πρόληψη της κατάθλιψης πρέπει να επικεντρωθεί στην αντιμετώπιση των ευρύτερων ζητημάτων στην κοινωνία που επηρεάζουν την ψυχική υγεία σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό, όπως η φτώχεια και ο ρατσισμός», τόνισε ο Dr Crepaz-Keay, υπενθυμίζοντας ότι όσο οι επιστήμονες ασχολούνται με τις θεραπευτικές προσεγγίσεις, οι κυβερνώντες πρέπει να χειριστούν άλλα, πιο ουσιαστικά ζητήματα.