ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΒΟΥΤΙΕΣ ΣΕ ΠΑΓΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ ΩΦΕΛΙΜΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ;
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι δεν πρέπει οι γυναίκες να «αντιγράφουν» tips ευεξίας που έχουν προκύψει από μελέτες σε άνδρες. Συγκεκριμένα, αναφέρονται στη βύθιση σε παγωμένο νερό.
Οι βουτιές σε παγωμένο νερό, το λεγόμενο cold plunging, είναι μία από τις τάσεις του wellness που πολλοί υποστηρίζουν τα τελευταία χρόνια ότι τους ωφελούν ποικιλοτρόπως. O Cristiano Rolando, για παράδειγμα, βυθίζεται τακτικά σε παγωμένο νερό στο πλαίσιο της ρουτίνας αποκατάστασής του, όπως και ο star του ΝΒΑ LeBron James – χάρη σε αυτά τα μπάνια διατηρεί, λέει, την ενέργειά του.
Δεν είναι λίγες κι οι γυναίκες που τα προτιμούν: Η Hailey Bieber πριν από δύο χρόνια δημοσίευσε ένα βίντεο στο οποίο βυθίζεται για μερικά δευτερόλεπτα σε παγωμένο νερό και είπε ότι την έχει βοηθήσει πολύ με το άγχος. Η Μαριέττα Χρουσαλά ανήρτησε φέτος ένα Instagram Story στο οποίο αποκάλυπτε πως οι τρεις χρυσοί κανόνες ευεξίας της είναι τα λουτρά πάγου, η σάουνα και η αποφυγή του μακιγιάζ.
Κάνουν πράγματι καλό οι βουτιές σε παγωμένο νερό;
Οι περιορισμένες μελέτες που έχουν μέχρι στιγμής δημοσιευτεί δείχνουν ότι η μέθοδος αυτή ενδεχομένως μειώνει τον κίνδυνο κατάθλιψης, καθώς και τον μυϊκό πόνο. Όμως, την ίδια ώρα, υπάρχει και μερίδα ειδικών που εκφράζει προβληματισμούς.
Όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενο άρθρο, έρευνα του 2014 έδειξε ότι τα οφέλη που δηλώνει κανείς μπορεί να οφείλονται σε placebo. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, ωστόσο οι επιστήμονες συνεχίζουν λέγοντας πως άνθρωποι με καρδιολογικά προβλήματα, υψηλή αρτηριακή πίεση και προβλήματα στο κυκλοφορικό δεν θα πρέπει να δοκιμάσουν τα λουτρά αυτά αν δεν έχουν συμβουλευτεί πρώτα τον γιατρό τους. Και, σαν κερασάκι στην τούρτα, πρόσφατα ορισμένοι ειδικοί προειδοποίησαν ότι τα cold plunges ίσως θα πρέπει να αποφεύγονται και από τις γυναίκες.
Συγκεκριμένα, σε πρόσφατη ανάρτησή της στο Instagram που αναδημοσιεύτηκε δεκάδες χιλιάδες φορές, η βελονίστρια Katie Pedrick τονίζει: «Το λέω εδώ και χρόνια – και για ακόμα μια φορά η κινεζική ιατρική προηγείται του καιρού της: τα παγωμένα λουτρά δεν είναι ό,τι καλύτερο για τις γυναίκες».
Η ίδια αναφέρει μελέτη σύμφωνα με την οποία η βύθιση των γυναικών σε κρύο νερό δεν φάνηκε να έχει κάποιο όφελος για τις συμμετέχουσες. Αντίθετα λέει ότι «αύξησε την κορτιζόλη και προκάλεσε στρες στο γυναικείο σώμα».
ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΥΕΞΙΑΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΜΕΛΕΤΗΘΕΙ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ, ΟΧΙ ΑΠΛΩΣ ΝΑ ΤΑ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟΥΝ ΑΠΟ ΑΝΔΡΕΣ.
«Γι' αυτό πρέπει να χρησιμοποιείτε δεδομένα ευεξίας που έχουν μελετηθεί σε γυναίκες και όχι απλώς να κάνετε copy-paste τους άνδρες. Τα σώματά μας δεν είναι ίδια», καταλήγει.
Αντίστοιχη ήταν η άποψη της φυσιολόγου άσκησης Δρ. Stacy Sims, η οποία μίλησε πρόσφατα στο The Mel Robbins Podcast. Όπως είπε, «εκ φύσεως οι γυναίκες δεν χρειάζονται τόσο κρύο» και εξήγησε: «Όταν οι γυναίκες μπαίνουν σε παγωμένο ή κρύο νερό... προκαλείται μια τόσο έντονη αντίδραση στρες, πολύ ισχυρότερη από την αντίδραση ενός άνδρα, που το σώμα μπαίνει περισσότερο σε μια φάση κλεισίματος». Η ίδια πρότεινε οι γυναίκες να επικεντρώνονται σε υψηλότερες θερμοκρασίες, άνω των 12,5-13 βαθμών Κελσίου.
Τι πρέπει να γνωρίζεις πριν το πάρεις απόφαση
Η έρευνα πάνω στα παγωμένα λουτρά ακόμα συνεχίζεται: Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι μπορεί να μειώνουν το υπάρχον στρες και να κάνουν το σώμα πιο ανθεκτικό σε αυτό στο μέλλον, ενώ άλλα δείχνουν ότι ενδεχομένως το παγωμένο νερό να βοηθά στη μυϊκή αποκατάσταση και την τόνωση της διάθεσης. Όλα αυτά, όμως, βρίσκονται ακόμα σε αρχικό στάδιο.
Οι γυναίκες συγκεκριμένα, πάντως, πρέπει να γνωρίζουν το εξής:
- Με το παγωμένο νερό το σώμα παθαίνει «σοκ». Ανεξαρτήτως φύλου, όταν το σώμα βυθίζεται σε παγωμένο νερό (κάτω των 11 βαθμών) το σώμα αντιδρά γρήγορα. Όπως λέει σε άρθρο ο Δρ. Ron Clijsen, «μπορεί το άτομο να αρχίσει να αναπνέει πιο γρήγορα, να λαχανιάζει ξαφνικά… η αντίδραση στο στρες απελευθερώνει αδρεναλίνη και άλλες χημικές ουσίες που προκαλούν ταχύτερους χτύπους της καρδιάς και αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Επίσης, τα αιμοφόρα αγγεία στο δέρμα και δη στα άκρα στενεύουν για να διατηρηθεί η θερμοκρασία στο σώμα».
- Η θερμοκρασία του σώματος προσαρμόζεται. Έπειτα από μερικά λεπτά, σύμφωνα με τους ερευνητές, το σώμα αρχίζει να παράγει τη δική του θερμότητα τρέμοντας και ενεργοποιώντας τον καφέ λιπώδη ιστό (θερμογένεση).
- Αυξάνονται απότομα οι ορμόνες του στρες. Στιγμιαία, λένε οι ειδικοί, αυξάνονται οι ορμόνες του στρες (όπως η κορτιζόλη και οι κατεχολαμίνες). «Αυτές προκαλούν βραχυπρόθεσμες αυξήσεις στα λευκά αιμοσφαίρια και στους δείκτες ανοσολογικής ενεργοποίησης, που είναι φυσιολογικές οξείες αντιδράσεις και δεν είναι επιβλαβείς», λέει ο Δρ. Clijsen.
- Η καρδιά καταπονείται. Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι βυθίσεις αυτές ασκούν προσωρινά πίεση στην καρδιά. Οι ορμονικές αλλαγές αυξάνουν τον καρδιακό ρυθμό.
ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΤΟ ΚΡΥΟ ΠΙΟ ΕΥΚΟΛΑ ΚΑΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΕΥΑΙΣΘΗΤΕΣ ΣΕ ΑΥΤΟ.
Ο Δρ. Clijsen καταλήγει ότι το συμπέρασμα της μελέτης δεν είναι ότι οι βουτιές σε παγωμένο νερό είναι απαραίτητα επιβλαβείς για τις γυναίκες: «Η απουσία αντικειμενικών οφελών από αυτές μετά την άσκηση δεν υποδηλώνει ότι οι γυναίκες δεν θα πρέπει ποτέ να τις επιχειρούν», λέει.
Αυτό που ισχύει, όμως, είναι ότι οι γυναίκες αντιλαμβάνονται το κρύο πιο εύκολα και μπορεί να είναι πιο ευαίσθητες σε αυτό. Η θερμοκρασία του σώματός τους, λοιπόν, μπορεί να πέσει πιο απότομα από ενός άνδρα μέσα στο παγωμένο νερό και να κινδυνεύσουν από υποθερμία, μια κατάσταση που μπορεί να βάλει το σώμα σε κίνδυνο. Ειδικά τις ημέρες του κύκλου μετά την ωορρηξία, που η θερμοκρασία του σώματος έχει την τάση να αυξάνεται.