ΕΣΥ ΚΟΙΜΑΣΑΙ ΣΤΟ ΣΩΣΤΟ ΜΑΞΙΛΑΡΙ;

Το μαξιλάρι παίζει σημαντικό ρόλο στο πόσο ποιοτικά κοιμάσαι, γι' αυτό φρόντισε να το επιλέξεις έτσι, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες σου.

Αν σου συμβαίνει να ξυπνάς κάποια πρωινά έχοντας κοιμηθεί χάλια, με πονοκέφαλο και πόνο στον αυχένα, ίσως να μην έχεις σκεφτεί ότι φταίει το μαξιλάρι σου. Δεν το λέμε εμείς μα οι επιστήμονες, που υποστηρίζουν πως το μαξιλάρι είναι ένας από τους πιο καθοριστικούς παράγοντες στο πόσο γρήγορα θα αποκοιμηθείς, πόσο βαθιά και για πόσο θα παραμείνεις κοιμισμένος/-η. Την ίδια ώρα, επηρεάζει τον τρόπο που θα λειτουργούν το επόμενο πρωί ο αυχένας, η σπονδυλική στήλη, η αναπνοή και ο εγκέφαλός σου.

«Ο ύπνος είναι μια ευάλωτη κατάσταση, κατά την οποία ο εγκέφαλος και το σώμα πρέπει να καταγράφουν μια αίσθηση ασφάλειας και προστασίας πριν επιτρέψουν τη μετάβαση από το στάδιο που είμαστε ξύπνιοι. Η σωματική άνεση, είτε πρόκειται για το μαξιλάρι είτε για τα κλινοσκεπάσματά μας, είναι ένα ισχυρό σήμα γι’ αυτή την ασφάλεια», λέει η Wendy Troxel, ανώτερη επιστήμονας συμπεριφοράς και κοινωνικής επιστήμης με ειδίκευση στον ύπνο στην RAND Corporation.

Πόσο σημαντικό είναι το σωστό μαξιλάρι;

Σύμφωνα με την Troxel, το σωστό μαξιλάρι μπορεί να ανακουφίσει από κοινά προβλήματα ύπνου, όπως από πόνου στον αυχένα και στην πλάτη, πονοκεφάλους, ενώ υποστηρίζει τη φυσική καμπυλότητα της σπονδυλικής στήλης και δημιουργεί αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «σύστημα ύπνου χωρίς πίεση».

Υπάρχει έρευνα, μάλιστα, που έχει αποδείξει ότι το μαξιλάρι μπορεί να έχει επίδραση στην αποτελεσματικότητα του ύπνου, τη ροή του οξυγόνου, τη στάση του σώματος, ακόμη και τη γνωστική απόδοση της επόμενης ημέρας.

iStock

Πιο συγκεκριμένα, η επιλογή του σωστού μαξιλαριού μπορεί να σε βοηθήσει ως εξής:

Το σωστό μαξιλάρι σε βοηθά να αποκοιμηθείς πιο εύκολα και καλύτερα

Αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι το ύψος του μαξιλαριού και το πόσο σκληρό είναι αποτελούν δύο από τους πιο ισχυρούς προγνωστικούς παράγοντες της ποιότητας του ύπνου, αλλά και της ανάπτυξης –ή της αποφυγής– σχετικών προβλημάτων.

Όπως εξηγεί η Troxel, αν το μαξιλάρι είναι πολύ ψηλό ή πολύ σκληρό, ο αυχένας αναγκάζεται να λυγίζει υπερβολικά προς τα μέσα. Αν, πάλι, είναι πολύ χαμηλό ή μαλακό, ο αυχένας κρεμάει προς τα κάτω. Σε κάθε περίπτωση, οι μύες τεντώνονται, οι αρθρώσεις συμπιέζονται, οι αεραγωγοί εμποδίζονται και όλα αυτά μπορεί να προκαλούν κάθε τόσο ξυπνήματα μέσα στη νύχτα που επιδεινώνουν τη λειτουργικότητα την επόμενη ημέρα.

ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΟΥ ΡΟΧΑΛΙΖΟΥΝ Ή ΕΧΟΥΝ ΜΕΤΡΙΑ ΑΠΝΟΙΑ, ΣΥΝΗΘΩΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΜΑΞΙΛΑΡΙΑ ΠΟΥ ΚΡΑΤΟΥΝ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΥΧΕΝΑ ΕΛΑΦΡΩΣ ΑΝΥΨΩΜΕΝΑ.

Στον αντίποδα, το σωστό μαξιλάρι βοηθά το σώμα να ευθυγραμμίζεται, τον αυχένα να παίρνει μια φυσική θέση και έτσι τους ιστούς να χαλαρώνουν και να αναρρώνουν καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας.

Μπορεί να μειώσει τις διαταραχές ύπνου

Το μαξιλάρι επηρεάζει την αναπνοή σου με τρόπους που ίσως δεν έχεις φανταστεί. Για παράδειγμα, το ύψος του μαξιλαριού, το σχήμα του και το πόσο σκληρό είναι μπορεί να επηρεάζουν το πόσο ανοιχτοί μένουν οι αεραγωγοί σου κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Γι’ αυτό, λέει η Troxel, οι άνθρωποι που ροχαλίζουν ή που έχουν μέτρια άπνοια συνήθως χρησιμοποιούν μαξιλάρια που κρατούν το κεφάλι και τον αυχένα ελαφρώς ανυψωμένα και ευθυγραμμισμένα. Αυτό έχει φανεί από μελέτες να μειώνει τις διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο και να βελτιώνει την ποιότητά του.

Βέβαια, όπως τονίζει σε άρθρο η Rebecca Robbins, επιστήμονας ύπνου στο Brigham and Women’s Hospital στη Μασαχουσέτη, «αν πράγματι εμφανίζει κανείς συμπτώματα άπνοιας είναι σημαντικό να επικοινωνήσει με τον γιατρό του για να ακολουθήσει το κατάλληλο για εκείνον θεραπευτικό πλάνο».

iStock

Συμβάλλει θετικά σε όλη σου τη μέρα

Το μαξιλάρι σου δίνει σχήμα σε όλο σου το σώμα, γιατί επηρεάζει το πόσο σωστά ευθυγραμμίζονται ο αυχένας και η σπονδυλική σου στήλη. Όταν το σώμα έχει σωστή θέση στον ύπνο, τότε οι μύες μπορούν να χαλαρώσουν, οι αεραγωγοί να μείνουν ανοιχτοί και τυχόν πόνοι μειώνονται, με αποτέλεσμα το πρωί να ξυπνάς πραγματικά ξεκούραστος.

Και ξέρεις τι συμβαίνει στον οργανισμό σου όταν ξυπνάς ξεκούραστος: Η μνήμη σου έχει μεγαλύτερη συνοχή, το ανοσοποιητικό σου λειτουργεί καλύτερα, ο μεταβολισμός σου είναι καλύτερα ρυθμισμένος, ενώ και συναισθηματικά έχεις καλύτερη ισορροπία. Αντίθετα, ο κακός ύπνος μειώνει την ενέργειά σου και όλες τις επιδόσεις της ημέρας.

Πώς να επιλέξεις το σωστό μαξιλάρι

Δεν είναι κατάλληλα όλα τα μαξιλάρια για όλους τους ανθρώπους, ωστόσο υπάρχουν ορισμένες εμπεριστατωμένες οδηγίες που μπορούν να σε βοηθήσουν να καταλάβεις ποιο είναι για εσένα το σωστό μαξιλάρι.

iStock

Αναγνώρισε πώς κοιμάσαι

Η Robbins λέει πως όταν επιλέγεις μαξιλάρι, το πιο σημαντικό που πρέπει να λάβεις υπόψη είναι η στάση ύπνου σου: κοιμάσαι ανάσκελα, μπρούμυτα ή στο πλάι; Για την κάθε στάση υπάρχουν διαφορετικής μορφής μαξιλάρια, τα οποία θα σου συστήσουν στο κατάστημα που θα πας να το αγοράσεις.

Αποφάσισε το κατάλληλο πάχος μαξιλαριού

Το πάχος ή το ύψος του μαξιλαριού σου θα πρέπει να είναι ανάλογο της σωματικής σου διάπλασης, του πλάτους των ώμων και της ανατομίας σου, λέει η Troxel. Τα άτομα που κοιμούνται στο πλάι συνήθως χρειάζονται πιο ψηλά και σκληρά μαξιλάρια, ενώ τα μετρίου ύψους είναι κατάλληλα για τα άτομα που κοιμούνται ανάσκελα. Όσοι κοιμούνται μπρούμυτα χρειάζονται ένα χαμηλό μαξιλάρι – ενώ μπορεί να μη χρησιμοποιούν και καθόλου μαξιλάρι.

Φυσικά, αν αλλάζεις συχνά στάσεις, είναι προτιμότερο να επιλέξεις είτε ένα μεσαίου πάχους μαξιλάρι είτε ένα ρυθμιζόμενο ανατομικό μαξιλάρι, δηλαδή ένα μαξιλάρι στο οποίο μπορείς εσύ να αλλάξεις το ύψος και το πάχος του ανάλογα με το τι σε βολεύει. Μια καλή ιδέα για να το αποφασίσεις αυτό είναι να ζητήσεις από τον/τη σύντροφό σου ή κάποιον που μένει μαζί σου να σε βγάλει μια φωτογραφία ενώ κοιμάσαι, για να παρατηρήσεις την κλίση του αυχένα σου.

ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΚΟΙΜΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ ΠΛΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΠΙΟ ΨΗΛΑ ΚΑΙ ΣΚΛΗΡΑ ΜΑΞΙΛΑΡΙΑ, ΕΝΩ ΤΑ ΜΕΤΡΙΟΥ ΥΨΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΚΟΙΜΟΥΝΤΑΙ ΑΝΑΣΚΕΛΑ.

Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί συμβουλεύουν να λάβεις υπόψη και το στρώμα σου πριν επιλέξεις ύψος μαξιλαριού: Ένα πολύ μαλακό στρώμα κάνει το σώμα να βουλιάζει και γι’ αυτό ταιριάζει καλύτερα με ένα εξίσου μαλακό μαξιλάρι, ενώ ένα σκληρό στρώμα κρατά το σώμα ανυψωμένο οπότε για να διατηρείται αυτό φυσικά ευθυγραμμισμένο απαιτείται και ένα ψηλότερο μαξιλάρι.

iStock

Memory foam, latex ή… πούπουλα;

Μεγάλη κουβέντα το «γέμισμα» του μαξιλαριού, καθώς βάσει ερευνών τόσο το memory foam, όσο και το latex αλλά και τα πουπουλένια μαξιλάρια μπορεί να προσφέρουν άνεση και υποστήριξη. Οι συγκριτικές μελέτες μεταξύ των υλικών δείχνουν ότι τα memory-foam μαξιλάρια (αυτά, δηλαδή, που περιέχουν τον λεγόμενο αφρό μνήμης, που προσαρμόζεται στο σχήμα του κεφαλιού και του αυχένα) είναι πιο πιθανό να διατηρήσουν τη φυσική καμπύλη της σπονδυλικής στήλης, να ρυθμίζουν καλύτερα τη θερμοκρασία και να βελτιώνουν την υποκειμενική ποιότητα του ύπνου.

Η Troxel, πάντως, λέει ότι και το latex είναι μια καλή εναλλακτική, γιατί προσφέρει μια ανακουφιστική και πιο υποστηρικτική αίσθηση συγκριτικά με το memory-foam, που ίσως δημιουργεί μια αίσθηση «βύθισης» η οποία δεν αρέσει σε όλους. Σε κάθε περίπτωση, μόνο αν τα δοκιμάσει κανείς και τα δύο θα μπορέσει να αποφασίσει ποιο του ταιριάζει.

Και, βέβαια, σε όποια επιλογή κι αν καταλήξεις, μην ξεχνάς ότι το μαξιλάρι σου έχει ημερομηνία λήξης. Πέρα από το εβδομαδιαίο πλύσιμο τα μαξιλαροθήκης και του εσωτερικού καλύμματος, πέρα από το τακτικό καθάρισμα και «αέρισμα» του μαξιλαριού στον ήλιο, το ίδιο το μαξιλάρι θα πρέπει, σύμφωνα με τους κανόνες υγιεινής, να αντικαθίσταται κάθε ένα με δύο χρόνια. Σε παλαιότερο άρθρο εξηγούμε αναλυτικά κάθε πότε πρέπει να αλλάζεις μαξιλάρι ανάλογα με το υλικό του.