ΕΧΟΥΜΕ ΚΑΙ ΕΒΔΟΜΗ ΑΙΣΘΗΣΗ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ ΕΙΔΙΚΟΙ

Νέα έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι μπορούν να «αισθάνονται» κρυμμένα αντικείμενα χωρίς άγγιγμα. Πώς λειτουργεί η έβδομη αίσθηση.

Αν όλα πάνε καλά, ερχόμαστε σε αυτήν τη ζωή με πέντε αισθήσεις: την όραση, την ακοή, την όσφρηση, την αφή και τη γεύση. Από τον πρώτο μήνα της ζωής μας, αρχίζουμε να κινούμαστε και σταδιακά κατακτούμε την αίσθηση της ισορροπίας. Στη συνέχεια, αρχίζουμε να βαδίζουμε και ξεκινάμε να συνδυάζουμε κινήσεις, π.χ. κουνάμε μαζί το χέρι και το πόδι. Αυτή είναι η ιδιοδεκτικότητα, η αίσθηση που μας επιτρέπει να αντιλαμβανόμαστε την ακριβή θέση των άκρων και του κορμού.

Μέσω των πληροφοριών που παρέχει, ο εγκέφαλος σχεδιάζει όλο και καλύτερα τις κινήσεις μας μέσα στον χώρο, χωρίς εμείς να βλέπουμε τα μέλη μας. Έτσι, μπορούμε να αγγίξουμε τη μύτη μας με κλειστά μάτια, να περπατάμε στο σκοτάδι και να ποδηλατούμε δίχως να κοιτάμε συνέχεια τα πόδια μας. Η ιδιοδεκτικότητα είχε ονομαστεί «έκτη αίσθηση».

Οι αισθήσεις γίνονται επτά

Τώρα, στη λίστα των αισθήσεών μας έρχεται να προστεθεί μία ακόμα. Σύμφωνα με δημοσίευση ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Queen Mary και το University College του Λονδίνου, η έβδομη αίσθηση αφορά την ικανότητά μας να ανιχνεύουμε αντικείμενα που είναι κρυμμένα μέσα σε χαλαρά υλικά, όπως π.χ. η άμμος, χωρίς να τα αγγίξουμε. Στην περίπτωση αυτή, δεν χρησιμοποιούμε τη φυσική επαφή, αλλά λεπτές αλλαγές στην πίεση και τις δονήσεις που μεταδίδονται μέσα από τα σωματίδια (π.χ. όταν κουνάμε το δάχτυλο στην άμμο, νιώθουμε την «αντανάκλαση» από το κρυμμένο αντικείμενο).

iStock

Εμείς και τα πουλιά

Η συγκεκριμένη μορφή αφής ήταν κάτι που έως τώρα εντοπίζαμε σε ορισμένα παρυδάτια πουλιά (πουλιά που συνήθως ζουν δίπλα στο νερό, σε ακτές και άλλους υγροτόπους), όπως οι σκολοπακίδες (sandpipers) και τα βροχοπούλια (plover). Τα πουλιά αυτά βρίσκουν σκουλήκια χωρίς να τα βλέπουν, απλά νιώθουν δονήσεις και μετά τα ξεθάβουν με το ράμφος.

Οι ερευνητές ήθελαν να δουν αν οι άνθρωποι διαθέτουμε την αντίστοιχη ικανότητα, δεδομένου ότι καθημερινά χρησιμοποιούμε μικροσκοπικές αλλαγές στην πίεση, π.χ. για να τσεκάρουμε αν ένα φρούτο είναι ώριμο ή για να βγάλουμε ένα πετραδάκι από το παπούτσι μας. Σε πειράματα που πραγματοποίησαν, ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να εντοπίσουν έναν μικρό κύβο θαμμένο σε άμμο, μόνο με το άγγιγμα του δαχτύλου τους. Σε 216 δοκιμές, οι εθελοντές μεταξύ άλλων ανίχνευσαν θαμμένα αντικείμενα 79 φορές, δίχως να τα αγγίξουν.

Όπως μάλιστα γράφουν, «όταν συγκρίθηκε η απόδοση ενός ανθρώπου με αυτήν ενός ρομποτικού αισθητήρα αφής, οι άνθρωποι πέτυχαν εντυπωσιακή ακρίβεια (περίπου 70%) εντός του αναμενόμενου εύρους ανίχνευσης. Το ρομπότ μπορούσε κατά μέσο όρο να "αισθανθεί" αντικείμενα από ελαφρώς μεγαλύτερες αποστάσεις, αλλά συχνά παρήγαγε ψευδώς θετικά αποτελέσματα, οπότε η συνολική ακρίβειά του περιορίστηκε μόλις στο 40%. Τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν ότι οι άνθρωποι μπορούν πραγματικά να ανιχνεύσουν ένα αντικείμενο πριν από την φυσική επαφή».

iStock

Η αίσθηση πέρα από την αφή

Τα παραπάνω ευρήματα είναι σημαντικά, καθώς «αλλάζουν την αντίληψή μας για τον... αντιληπτό κόσμο, δείχνοντας ότι η επίγνωσή μας εκτείνεται πέρα από την επαφή με την επιφάνεια». Η αφή φαίνεται ότι δεν λειτουργεί μόνο όταν το δέρμα μας ακουμπά κάτι στερεό.

Ο Zhengqi Chen, διδακτορικός φοιτητής που συμμετείχε στο ρομποτικό έργο, δήλωσε ότι «η ανακάλυψη ανοίγει πόρτες για υποστηρικτικές τεχνολογίες που βοηθούν τους ανθρώπους να αισθάνονται πέρα από τα φυσικά τους όρια. Αυτά τα εργαλεία θα μπορούσαν να μας επιτρέψουν να εξερευνήσουμε κοκκώδες έδαφος, να βρούμε χαμένα αντικείμενα σε ερείπια ή να εξετάσουμε εύθραυστα εδάφη, χωρίς ζημιές». Δηλαδή, μπορεί να εφαρμοστεί στην αρχαιολογία για τον εντοπισμό αντικειμένων χωρίς να προκληθεί ζημιά, και σε διασώσεις σε χιονοστιβάδες.