Ο ΛΟΓΟΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΑΝΕΙΣ ΛΙΠΟΣ ΕΝΩ ΓΥΜΝΑΖΕΣΑΙ ΚΑΙ ΤΡΩΣ ΣΩΣΤΑ
Υπάρχει ένας παράγοντας που δεν σε αφήνει να χάσεις λίπος, παρόλο που γυμνάζεσαι συστηματικά και έχεις μειώσει τις θερμίδες που καταναλώνεις. Μάθε ποιος είναι και τι μπορείς να κάνεις για να βοηθήσεις το σώμα σου να «ξεκολλήσει».
Έχουμε μάθει –και δεν είναι λάθος– ότι για επιτυχημένη απώλεια λίπους χρειάζεται να μειώσουμε τις θερμίδες που καταναλώνουμε και να αυξήσουμε τη σωματική άσκηση, δίνοντας έμφαση στη μυϊκή ενδυνάμωση. Υπάρχει, όμως, ένας αστάθμητος παράγοντας που μας εμποδίζει να χάσουμε λίπος, ειδικά από την κοιλιά, ο οποίος έχει να κάνει αποκλειστικά με την ψυχολογία μας: το στρες.
«Αν έχεις υψηλά επίπεδα στρες, δεν πρόκειται ποτέ να χάσεις λίπος, ανεξάρτητα από το πόσο υγιεινά τρως ή το πόσο σκληρά προπονείσαι», λέει χαρακτηριστικά η σύμβουλος υγείας Ashley Richmond. «Μάλιστα, τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης που είναι αποτέλεσμα του άγχους οδηγούν σε επίμονο λίπος κυρίως στην κοιλιά και το στήθος. Έτσι, η προσπάθεια να χάσεις βάρος όταν διανύεις μια υπερβολικά στρεσογόνο περίοδο γίνεται εξαιρετικά δύσκολη – ένας δρόμος ανηφορικός!»
Γιατί δεν χάνεις λίπος όταν τα επίπεδα κορτιζόλης είναι υψηλά
Όπως εξηγεί η Richmond, όταν τα επίπεδα της κορτιζόλης, της λεγόμενης ορμόνης του στρες, είναι υψηλά, το σώμα αντιλαμβάνεται ότι βρίσκεται υπό κάποια απειλή και δίνει προτεραιότητα στην επιβίωση, όχι στην απώλεια λίπους.
Στη φάση αυτή, η μείωση των θερμίδων μόνο να χειροτερέψει μπορεί την κατάσταση, αφού θα αποτελέσει έναν ακόμα παράγοντα στρες: Το σώμα ξαφνικά βρίσκεται υπό δύο απειλές: την ψυχοσυναισθηματική και τη στέρηση τροφής.
Με πιο επιστημονικούς όρους: «Η κορτιζόλη δρα καταστέλλοντας την έκκριση ινσουλίνης, αναστέλλοντας την πρόσληψη γλυκόζης από τα κύτταρα και διαταράσσοντας την ινσουλινοσηματοδότηση στον μυϊκό ιστό. Αυτό σημαίνει ότι το χρόνιο στρες προκαλεί άμεσα αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία στη συνέχεια οδηγεί σε αντίσταση στην απώλεια βάρους».
Πώς αντιδρά τότε το σώμα και πώς μπορούμε να το βοηθήσουμε;
– Κακός βραδινός ύπνος
Ένα σώμα σε κατάσταση στρες συνήθως αντιμετωπίζει προβλήματα ύπνου: όχι μόνο κοιμάσαι λίγες ώρες, αλλά ο ύπνος σου είναι κακής ποιότητας. Όταν συμβαίνει αυτό, η κορτιζόλη αυξάνεται, η ανάρρωσή σου από την κόπωση της ημέρας δυσχεραίνει και η τεστοστερόνη πέφτει.
Πώς θα το διορθώσεις: Διατηρώντας ένα σταθερό ωράριο ύπνου σε ένα σκοτεινό δωμάτιο και περιορίζοντας τον χρόνο που περνάς σε οθόνες, ειδικά πριν τον ύπνο.
– Διακυμάνσεις σακχάρου στο αίμα
Αν προσπαθείς να χάσεις βάρος μειώνοντας θερμίδες ενώ βιώνεις μια στρεσογόνα περίοδο, λάβε υπόψη πως κάθε πτώση σακχάρου στο αίμα αυξάνει την κορτιζόλη.
Πώς θα το διορθώσεις: Η Richmond συνιστά να μεταβάλλεις τη διατροφή σου έτσι, ώστε να καταναλώνεις γεύματα με πρωτεΐνη και καλά λιπαρά κάθε 3-4 ώρες. Ξεκίνα την ημέρα σου με πρωτεΐνη (30-40γρ.) αποφεύγοντας τους υδατάνθρακες (πάρε ιδέες από εδώ) και απόφυγε να τσιμπολογάς μέσα στη μέρα, δίνοντας χρόνο στην ινσουλίνη σου να σταθεροποιηθεί.
– Υπερπροπόνηση και υπο-ανάρρωση
Η υπερβολικά σκληρή προπόνηση χωρίς επαρκή ανάρρωση –ειδικά σε περιόδους με στρες– το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να εκτινάξει τα επίπεδα κορτιζόλης.
Πώς θα το διορθώσεις: Στη φάση αυτή, προτίμησε μια μορφή άσκησης χαμηλότερης έντασης, όπως το περπάτημα, οι διατάσεις και η γιόγκα, που θα σε βοηθήσουν να σταθεροποιήσεις τα επίπεδα κορτιζόλης.
– Το χρόνιο στρες εμποδίζει την απώλεια λίπους
Εξυπακούεται ότι αν το στρες χρονίζει, απαιτεί πιο αποτελεσματική διαχείριση προκειμένου να «χτυπηθεί» το πρόβλημα στη ρίζα του. Ένας τρόπος να υπολογίσεις τα επίπεδα στρες είναι το λεγόμενο «τεστ των καρδιακών παλμών», δηλαδή οι παλμοί της καρδιάς σε κατάσταση ηρεμίας και η μεταβλητότητα καρδιακού ρυθμού, δηλαδή ο χρόνος που μεσολαβεί ανάμεσα σε κάθε παλμό. Όταν ενεργοποιείται το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα ηρεμίας και πέψης, απελευθερώνει ακετυλοχολίνη, μια ουσία που προκαλεί χαμηλό καρδιακό ρυθμό και κατάσταση χαλάρωσης. Ένας υψηλός καρδιακός ρυθμός υποδηλώνει χαμηλή κατάσταση στρες. Τη δυνατότητα αυτής της μέτρησης έχουν πολλά smartwatches, ωστόσο μπορεί κανείς να τη ζητήσει και από τον καρδιολόγο του.
Πώς θα το διορθώσεις: Δοκίμασε τεχνικές που μειώνουν το στρες, όπως ο διαλογισμός, η γιόγκα, ο χρόνος στη φύση, ή ασχολήσου με χόμπι που σε χαλαρώνουν. Αν τίποτε από αυτά δεν αποδειχθεί αποτελεσματικό, ίσως χρειάζεται να μιλήσεις με κάποιον ειδικό.
– Μεγάλη κατανάλωση διεγερτικών
Ο καφές, η ζάχαρη, οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες και το αλκοόλ έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν τα επίπεδα κορτιζόλης και μπορεί να επιβαρύνουν το στρες.
Πώς θα το διορθώσεις: Προσπάθησε να αποφεύγεις τα παραπάνω αν προσπαθείς να χάσεις βάρος, αυξάνοντας την κατανάλωση τροφών που είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, μαγνήσιο και ορισμένες βιταμίνες που συμβάλλουν σε καλύτερα επίπεδα κορτιζόλης.