ΚΑΘΕ ΒΡΑΔΥ ΚΑΝΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ 5 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ
Ο συγγραφέας και σύγχρονος φιλόσοφος, Αλέν ντε Μποτόν, προτείνει 5 ερωτήσεις που θα μας βοηθήσουν να αποκοιμιόμαστε το βράδυ πιο ήρεμα.
Οι ειδικοί υπολογίζουν ότι περίπου 70.000 διαφορετικές μεταξύ τους σκέψεις απασχολούν το μυαλό μας κάθε μέρα, από τη στιγμή που θα ξυπνήσουμε μέχρι να βυθιστούμε ξανά στον ύπνο. Οι σκέψεις αυτές, σύμφωνα με τον σύγχρονο φιλόσοφο, Αλέν ντε Μποτόν, έχουν ένα κοινό: Σπάνια τις δικαιώνουμε. Τι σημαίνει αυτό; Ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι σκέψεις αυτές έρχονται και φεύγουν χωρίς να εμβαθύνουμε σε αυτές. Χωρίς να επεξεργαζόμαστε επαρκώς πώς μας κάνουν να νιώθουμε, αν π.χ. μας προκαλούν θυμό ή λύπη ή ζήλεια, και τελικά χωρίς να τις καταλαβαίνουμε.
Έτσι, αν δεν έχουμε επεξεργαστεί τον θυμό μας, αυτός μπορεί να εκδηλώνεται ως εκνευρισμός. Η θλίψη μας, αν δεν την έχουμε εξηγήσει, μπορεί να μας οδηγήσει στο να νιώθουμε απελπισία. Καταστάσεις που αποκαλούμε «ψυχικές ασθένειες», λέει ο ντε Μποτόν, συνήθως προκαλούνται από περιόδους της ζωής μας που δεν είχαμε τη δύναμη ή την ευκαιρία να καταλάβουμε ή να θρηνήσουμε γι’ αυτό που μας συνέβαινε.
Ο ίδιος και η ομάδα του, λοιπόν, που αποτελείται από ψυχοθεραπευτές και ειδικούς ψυχικής υγείας, ετοίμασαν 5 ερωτήσεις που έχει νόημα να θέτει κανείς στον εαυτό του στο κλείσιμο κάθε ημέρας, προκειμένου να βάζει τις σκέψεις και τους προβληματισμούς του σε μια σειρά και να κρατά μακριά όσα τον «βαραίνουν».
5 ερωτήσεις για να κάνεις στον εαυτό σου στο κλείσιμο κάθε ημέρας
1. Τι είναι αυτό που πραγματικά με ανησυχεί;
Η ερώτηση αυτή δείχνει έναν ασυνήθιστο τρόπο με τον οποίον εμείς οι άνθρωποι λειτουργούμε: Σπάνια αναρωτιόμαστε τι είναι αυτό που μας ανησυχεί πραγματικά. Συμβαίνει, δηλαδή, να νιώθουμε άγχος για κάτι και να μη δίνουμε χρόνο στον εαυτό μας να αναρωτηθεί γιατί, ακόμα και για μέρες ή μήνες. Βιώνουμε μια κατάσταση αγωνίας ή «θολούρας» χωρίς να πιέζουμε τον εαυτό μας να φτάσει στη ρίζα αυτού που μας απασχολεί πραγματικά. Οπότε η ερώτηση αυτή έχει στόχο να μας κάνει να σταματήσουμε να τρέχουμε και να γυρίσουμε να κοιτάξουμε πίσω σε αυτό που πραγματικά μας κυνηγά.
Πολλές φορές χρησιμοποιούμε μία ανησυχία για να μας προστατεύσει από μία άλλη, π.χ. ανησυχούμε για ένα επικείμενο interview, για να αποφύγουμε να ανησυχήσουμε από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η σχέση μας. Ανησυχούμε για τα χρήματα, για να μην ανησυχήσουμε για τον θάνατο. Έτσι, χρήσιμο είναι και ένα βοηθητικό ερώτημα όπως: Ποια ανησυχία κρύβεται πίσω από την ανησυχία που φαινομενικά με απασχολεί αυτή τη στιγμή;
2. Τι με στενοχωρεί αυτή τη στιγμή;
Οι περισσότεροι από εμάς βαδίζουμε στη ζωή με μεγαλύτερη γενναιότητα από όσο μας κάνει καλό. Προσπαθούμε να βάζουμε στην άκρη όσα μας δυσκολεύουν, μας στεναχωρούν, μας θλίβουν για να ανταπεξέλθουμε στα πρακτικά της καθημερινότητάς μας. Επιλέγουμε να μη δίνουμε σημασία στο πόσο τρωτοί είμαστε από φόβο ότι δεν θα μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στην ίδια μας την ευαισθησία. Όμως, η δύναμη και η στωικότητα έχουν τους δικούς τους κινδύνους.
Στόχος αυτής της ερώτησης, λοιπόν, είναι να αναγνωρίσουμε ότι πέρα από αυτά που καταφέραμε μέσα στη μέρα, υπήρξαν και ορισμένα μικρά πράγματα που μας στεναχώρησαν, όπως π.χ. όταν δεν γέλασε κανείς με ένα αστείο που είπαμε ή όταν ο/η σύντροφός μας μάς μίλησε κάπως απότομα. Το ότι αναγνωρίζουμε αυτές τις στιγμές δεν σημαίνει ότι είμαστε αδύναμοι, δεν χρειάζεται δηλαδή να μαλώσουμε τον εαυτό μας επειδή νιώθει έτσι. Αντίθετα, αποτελεί σημάδι ωριμότητας η ικανότητά μας να αποδεχτούμε ότι και εμείς, όπως κάθε άνθρωπος, μπορεί να είμαστε ευαίσθητοι και να πληγωνόμαστε εξίσου εύκολα με ένα παιδί.
ΕΠΙΛΕΓΟΥΜΕ ΝΑ ΜΗ ΔΙΝΟΥΜΕ ΣΗΜΑΣΙΑ ΣΤΟ ΠΟΣΟ ΤΡΩΤΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΠΟ ΦΟΒΟ ΟΤΙ ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΕΣΟΥΜΕ ΝΑ ΑΝΤΑΠΕΞΕΛΘΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΜΑΣ.
3. Ποιος με ενόχλησε και με ποιον τρόπο;
Όλοι θέλουμε να είμαστε ευγενικοί και πολιτισμένοι, ωστόσο το να αναγνωρίζουμε την ευαισθησία μας δείχνει θάρρος. Δύσκολα περνά κανείς μέρες χωρίς κάποιος γύρω του με κάποιον τρόπο να τον ενοχλήσει – τις περισσότερες φορές άθελά του. Θα νιώσουμε, όμως, πολύ καλύτερα αν αρθρώσουμε το τι συνέβη, πώς νιώσαμε εμείς γι’αυτό και το τι έχουμε να πούμε στον εαυτό μας για να ξαναβρούμε την εσωτερική μας ισορροπία.
Αυτό είναι κάτι που, όποιος ήταν τυχερός, συνήθιζε να κάνει ως παιδί με κάποιον γονιό, όταν π.χ. επέστρεφε από το σχολείο. Τώρα, ως φροντιστές του εαυτού μας, μπορούμε να εσωτερικεύσουμε αυτή τη διαδικασία και να χρησιμοποιήσουμε τον εσωτερικό μας ενήλικα για να ανακουφίσει το ευερέθιστο μα και «ευκαθησύχαστο» εσωτερικό μας παιδί.
4. Τι θέλει το σώμα μου;
Πολλά από αυτά που νιώθουμε, αλλά δεν επεξεργαζόμαστε, έχουν την τάση να καταλήγουν στο σώμα μας. Είναι κι αυτός ένας λόγος που εμφανίζουμε πόνους στον πλάτη, που έχουμε σφιγμένους ώμους, που έχουμε ενοχλήσεις στο στομάχι ή ταχυπαλμίες.
Για να τα έχουμε καλύτερα με το σώμα μας χρειάζεται τακτικά να το «αδειάζουμε» από τα συναισθήματα που άδικα μας έχουν φορτωθεί. Χρειάζεται, λοιπόν, να κάνουμε ένα πνευματικό «σκανάρισμα» στο σώμα μας, από την κορυφή έως τα νύχια, ρωτώντας το τι μπορεί να χρειάζεται το κάθε μας όργανο: Τι θέλουν να μου πουν οι ώμοι μου; Το στομάχι μου; Τι χρειάζεται η πλάτη μου; Τα πόδια μου; Τα ερωτήματα αυτά μπορεί να ακούγονται παράξενα, όμως μην εκπλαγείς αν σου φέρουν πολύ σαφείς απαντήσεις.
5. Μια ερώτηση πριν την καληνύχτα: Τι παραμένει υπέροχο;
Παρά τα τόσα δύσκολα που μπορεί να μας συμβαίνουν, η κάθε μέρα μας φέρνει μια γκάμα πραγμάτων που συνεχίζουν να μας συγκινούν και να μας χαροποιούν. Συχνά αυτά είναι πολύ μικρά: Ο ήλιος που φωτίζει την κουζίνα μας το πρωί, ένα παιδί που κρατά το χέρι της γιαγιάς στη στάση του λεωφορείου, ένα σύκο που είναι ακριβώς όσο ώριμο πρέπει. Μπορεί να μην ακούγονται ως πράγματα που έχει νόημα να καταγράψουμε, όμως αν καταφέρουν να κερδίσουν την προσοχή μας για μερικές στιγμές μπορεί να μας δώσουν τη δύναμη που χρειαζόμαστε στις στιγμές που μας πιάνει απελπισία.
ΜΗ ΧΑΝΕΙΣ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙΣ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ.
Τείνουμε να πιστεύουμε πως όταν κάτι είναι όμορφο, γλυκό, ευχάριστο θα πρέπει να μας κάνει να νιώθουμε καλά από μόνο του, όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική: Χρειάζεται συνειδητά να «ζουλήξουμε» τη χαρά που έχει να μας δώσει, τα ωφέλιμα στοιχεία του που μπορεί και να περνούν απαρατήρητα. Μπορούμε ακόμα και να τα καταγράψουμε για να συνειδητοποιήσουμε την αξία που δίνουν στη ζωή μας.
Ο Αλέν ντε Μποτόν καταλήγει: Όταν ο Σωκράτης, ο σοφότερος άνδρας της αρχαιότητας, κλήθηκε να ορίσει τον ανώτερο σκοπό μας ως ανθρώπινα όντα έδωσε μια απάντηση που έχει μείνει στην ιστορία: «Γνώθι σαυτόν», δηλαδή «Γνώρισε τον εαυτό σου».
Μη χάνεις, λοιπόν, καμία ευκαιρία να γνωρίζεις καλύτερα τον εαυτό σου και στο τέλος κάθε ημέρας φρόντισε να μειώνεις τη σκοτεινιά που μπορεί να βρίσκεται μέσα σου, ρίχνοντας φως στα πραγματικά σημαντικά σου και σε αυτά που μπορούν να επαναφέρουν την εσωτερική σου γαλήνη.