ΘΥΜΟΣ Ή ΣΥΓΧΩΡΕΣΗ; ΤΙ ΕΥΝΟΕΙ ΤΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑ

Το νευρικό σου σύστημα θα σε ευγνωμονεί αν πετάξεις όσα σε βαραίνουν. Αυτή η απελευθέρωση έρχεται μερικές φορές μέσα από τη συγχώρεση, η οποία δεν έχει να κάνει με αυτόν που μας πλήγωσε, αλλά με εμάς τους ίδιους.

Πολύς λόγος γίνεται τα τελευταία χρόνια για το νευρικό σύστημα και πώς εμπλέκεται ανάμεσα στην ψυχή και το σώμα και τα ενορχηστρώνει. Πολλές φορές έχουμε μιλήσει για το πώς κάθε είδους στρεσογόνο ερέθισμα γίνεται αντιληπτό από τον εγκέφαλο μέσω της αμυγδαλής ως κατάσταση απειλής και θέτει τον οργανισμό σε μια ετοιμότητα να παλέψει, να φύγει ή να παγώσει απέναντι στον δυνητικό κίνδυνο.

Έχει λοιπόν ενδιαφέρον να εξετάσουμε με ποιους τρόπους μία ακόμη ψυχολογική κατάσταση, αυτή του κρυμμένου θυμού, επιβαρύνει το νευρικό σύστημα και πώς θα μπορέσουμε να απαλλαγούμε.

Το νευρικό σύστημα δεν ξεχνά τον πόνο, τον αποθηκεύει. Κάθε ανεπίλυτη πληγή, κάθε ανείπωτη συγγνώμη, κάθε δυσαρέσκεια γίνεται ένα κρυφό βάρος που κουβαλάει καθημερινά ο εγκέφαλος και το σώμα. Η συγχώρεση δεν είναι μόνο πνευματική, έχει και νευροβιολογικό αντίκτυπο.

Τι σημαίνει «θυμός» για το νευρικό σύστημα;

Όταν διατηρούμε θυμό ή ενοχή, η αμυγδαλή (το σύστημα συναγερμού του εγκεφάλου) παραμένει υπερδραστήρια, κρατώντας μας κολλημένους στην αντίδραση της μάχης, της φυγής ή του παγώματος. Η χρόνια δυσαρέσκεια αυξάνει την κορτιζόλη, κάνοντας το σώμα να αισθάνεται ανασφαλές ακόμα και σε ασφαλή μέρη.

iStock

Σύμφωνα με μελέτη που έγινε το 2001 υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας ψυχολογίας Dr. Charlotte van Oyen Witvliet, ο θυμός που προκύπτει από την εκδίκηση επηρεάζει τον οργανισμό.

Οι ερευνητές μέτρησαν τις φυσιολογικές αντιδράσεις συμμετεχόντων καθώς σκέφτονταν κάποιον που τους είχε πληγώσει. Όταν οι συμμετέχοντες επικεντρώνονταν στην εκδίκηση και την κακία, παρουσίαζαν υψηλή αρτηριακή πίεση, αυξημένο καρδιακό ρυθμό και ένταση στους μυς του προσώπου.

Όταν οι ίδιοι συμμετέχοντες καλούνταν να υιοθετήσουν μια στάση συγχώρεσης, οι φυσιολογικοί αυτοί δείκτες επέστρεφαν άμεσα σε φυσιολογικά επίπεδα, αποδεικνύοντας ότι η συγχώρεση λειτουργεί ως «διακόπτης» που απενεργοποιεί το στρες.

Πώς επιδρά η συγχώρεση;

Πολυάριθμες είναι οι μελέτες που έχει δημοσιεύσει ο καθηγητής ψυχολογίας Dr. Loren Toussaint, οι οποίες συνδέουν τη συγχώρεση με τη μείωση της κορτιζόλης, ενώ και ο Dr. Fred Luskin απέδειξε ότι η εκπαίδευση στη συγχώρεση έχει άμεσα σωματικά οφέλη.

Η ΧΡΟΝΙΑ ΔΥΣΑΡΕΣΚΕΙΑ ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΗΝ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ, ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΣΩΜΑ ΝΑ ΑΙΣΘΑΝΕΤΑΙ ΑΝΑΣΦΑΛΕΣ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΣΕ ΑΣΦΑΛΗ ΜΕΡΗ.

Η μελέτη του τελευταίου έδειξε ότι το να μάθεις να συγχωρείς ενισχύει τον έλεγχο του προμετωπιαίου φλοιού πάνω στην αμυγδαλή, βελτιώνοντας τη συναισθηματική ρύθμιση. Οι συμμετέχοντες που εκπαιδεύτηκαν να συγχωρούν εμφάνισαν 70% μείωση στα συναισθήματα θυμού και 27% λιγότερα σωματικά συμπτώματα στρες, όπως πονοκεφάλους, πόνους στην πλάτη και αϋπνία.

Θυμός ή συγχώρεση; Προτίμησε το δεύτερο

Ανακεφαλαιώνοντας, θα λέγαμε ότι η επίδραση του θυμού έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της κορτιζόλης και της αδρεναλίνης, την επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού και την άνοδο της αρτηριακής πίεσης.

iStock

Από την άλλη, η πράξη της συγχώρεσης λειτουργεί ως σήμα «λήξης συναγερμού». Βοηθά το σώμα να σταματήσει την υπερπαραγωγή των ορμονών του στρες, επιτρέποντας στο νευρικό σύστημα να βγει από την κατάσταση επιβίωσης.

Με πολύ απλά λόγια, θα λέγαμε ότι η συγχώρεση επανασυνδέει τον εγκέφαλό μας με την ασφάλεια, την ηρεμία και την ευεξία.

ΕΧΕΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΘΕΙ ΟΤΙ Η ΣΥΓΧΩΡΕΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΣΑΝ «ΔΙΑΚΟΠΤΗΣ» ΠΟΥ ΑΠΕΝΕΡΓΟΠΟΙΕΙ ΤΟ ΣΤΡΕΣ.

Κατανοούμε λοιπόν ότι η συγχώρεση δεν είναι απλώς μια ηθική επιλογή ή μια συναισθηματική πράξη· είναι ένας ισχυρός βιολογικός μηχανισμός που «επανεκκινεί» το νευρικό μας σύστημα.

Γιατί και ποιους να συγχωρέσεις

Η συγχώρεση δεν σημαίνει απαραίτητα συμφιλίωση με το άτομο που μας έβλαψε ή αποδοχή της συμπεριφοράς του. Είναι μια εσωτερική διαδικασία απελευθέρωσης που κάνουμε πρωτίστως για τη δική μας υγεία και ψυχική γαλήνη. Πώς θα την κατακτήσουμε;

Συγχώρεσε τους γονείς σου

Έδωσαν ό,τι μπορούσαν με τα εργαλεία που είχαν. Το να τους συγχωρέσεις δεν θεραπεύει τις πληγές, απλώς σταματά το διαγενεακό τραύμα και το φορτίο μέσα στο σώμα σου.

Συγχώρεσε τους άλλους

Κάθε άτομο που σε πλήγωσε ενήργησε βάσει των δικών του βιωμάτων και όχι πάντα σκόπιμα. Το να αφήσεις ό,τι σου έκανε να ξεχαστεί δεν σημαίνει ότι θα ξαναμπείς στη σχέση, σημαίνει ότι δεν του νοικιάζεις πλέον χώρο στο μυαλό σου.

Συγχώρεσε τον εαυτό σου

Η αυτοκατηγορία κρατά τον εγκέφαλό σου κολλημένο σε αισθήματα ενοχής. Συγχώρεση εδώ σημαίνει επιλογή της συμπόνιας έναντι της κριτικής. Τα λάθη σου ήταν προσπάθειες επιβίωσης, όχι απόδειξη αποτυχίας.

Ζήτησε συγγνώμη από κάποιον που πλήγωσες

Η προσφορά μιας γνήσιας συγγνώμης επαναφέρει και τα δύο νευρικά συστήματα – το δικό σου και το δικό του. Ηρεμεί τα κυκλώματα ενοχής στον εγκέφαλο και προάγει την αποκατάσταση των σχέσεων.