ΤΙ ΚΑΝΕΙ (ΚΑΙ ΤΙ ΟΧΙ) Η ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: ΕΙΔΙΚΟΣ ΑΠΑΝΤΑ ΣΕ 7 ΚΟΙΝΕΣ ΑΠΟΡΙΕΣ

Τι διαφορά έχει η φυσικοθεραπεία από τη γυμναστική; Γιατί πιανόμαστε μετά τα 40; Πότε χρειάζεται ζεστό και πότε κρύο; Οι απαντήσεις ειδικού σε συνηθισμένες απορίες.

Δεν έχει σημασία αν ακούμε ή όχι το σώμα μας, και αν το σεβόμαστε επαρκώς. Φυσικοθεραπεία θα χρειαστούμε όλοι κάποια στιγμή, για τον ένα ή τον άλλο λόγο. Μπορεί να είναι γιατί αποφεύγουμε τις διατάσεις στο γυμναστήριο, γιατί έχουμε να αντιμετωπίσουμε κάποιον τραυματισμό, ή απλώς εξαιτίας της χείριστης στάσης του σώματος που έχουμε όταν καθόμαστε στη δουλειά.

Όπως συμβαίνει συνήθως, βέβαια, υπάρχουν και εκείνοι που θα αποκαλούσαμε «αντιρρησίες φυσικοθεραπείας», δηλαδή άνθρωποι που δεν πιστεύουν ότι πρόκειται για αποτελεσματική μέθοδο διαχείρισης ενοχλήσεων, πόνου ή αποκατάστασης. Γι’ αυτό και το περιοδικό Wired κάλεσε μια ειδικό να απαντήσει μέσω βίντεο σε ερωτήσεις του κοινού, από τις οποίες επιλέξαμε τις επτά πιο συνηθισμένες.

Ας δούμε τι είχε να πει για τη δουλειά της η Dr. Courtney Mears, επίκουρη καθηγήτρια κλινικής φυσικοθεραπείας στο University of Southern California.

1. Ποιος εμπνεύστηκε τη φυσικοθεραπεία;

«Υπάρχουν διάφορες θεωρίες. Μία αναφέρει ότι στην πανδημία της πολυομελίτιδας κάποιος σκέφτηκε πως θα ήταν χρήσιμο να βοηθήσει τους ανθρώπους που ήταν πολύ αδύναμοι να ξανακινηθούν. Το έκανε μέσω της φυσικοθεραπείας στο νερό (aquatic therapy). Έτσι έγινε η αρχή και μόλις συνειδητοποιήσαμε πως οι άνθρωποι που κινούνται τα πηγαίνουν καλύτερα, αρχίσαμε να εξελισσόμαστε».

iStock

2. Σε ποιο βαθμό μπορεί το ψυχολογικό άγχος να οδηγήσει σε χρόνια σωματικά συμπτώματα;

«Υπάρχει ένα κέντρο στον εγκέφαλο που επεξεργάζεται τι είναι ο πόνος για τον καθένα. Σε όσους βιώνουν άγχος, αυτό το μικρό κέντρο ενεργοποιείται πολύ περισσότερο από ό,τι στον μέσο άνθρωπο. Όταν όλα είναι οξυμένα, μπορεί να νιώσετε διαφορετικά κάποιο ερέθισμα, όπως ένας δυνατός ήχος.

»Όταν με επισκέπτεται ένας τέτοιος άνθρωπος, συνήθως η προσέγγιση που κάνω είναι διεπιστημονική. Ενδέχεται να πρέπει να δει ψυχολόγο ή σύμβουλο ψυχικής υγείας, ώστε να διασφαλίσω πως καλύπτουμε συνδυαστικά τις ανάγκες του. Υπάρχει όμως μια ισορροπία ως προς την αντιμετώπιση. Σίγουρα δεν πρόκειται για κάτι που υπάρχει μόνο στο μυαλό σας».

3. Φυσικοθεραπεία vs Γυμναστική: Τι βοηθάει περισσότερο;

«Και οι δύο προσεγγίσεις περιλαμβάνουν ασκήσεις, και ο φυσικοθεραπευτής και ο γυμναστής διορθώνουν τον τρόπο που γίνεται μια κίνηση, αλλά προτιμώ οι άνθρωποι να επισκέπτονται πρώτα φυσικοθεραπευτή, καθώς έτσι μπορούν μετά να καταλήξουν στο τι πρέπει να κάνουν για να υλοποιήσουν τον στόχο τους. Ή πώς μπορούν να κάνουν ασκήσεις ή κινήσεις μόνοι τους με ασφάλεια. Κι ίσως μετά να πηγαίνουν στο γυμναστήριο, αφού θα ξέρουν ακριβώς τι πρέπει να κάνουν, ώστε να μην πάθουν υποτροπή. Έτσι, δεν θα καταλήξουν ούτως ή άλλως στον φυσικοθεραπευτή».

4. Βοηθάει η yoga τη φυσικοθεραπεία;

«Η yoga έχει πολλά θετικά. Βοηθάει πολλούς από εμάς να γίνουν πιο δυνατοί, πιο ευλύγιστοι. Αυτά είναι πολύ χρήσιμα για τη φυσικοθεραπεία, καθώς δουλεύουμε σε πολλές όμοιες δραστηριότητες. Συνήθως βέβαια, βοηθώ τους ανθρώπους να επιστρέψουν στη yoga.

iStock

»Δουλεύω για να τους βοηθήσω να επιστρέψουν π.χ. στην εκτέλεση μιας συγκεκριμένης στάσης της yoga, ή να αντέχουν να στηρίζονται στο ένα πόδι όταν κάνουν τη στάση του δέντρου. Αν όμως κάνεις πολλές διατάσεις και όχι ασκήσεις ενδυνάμωσης, θα υπάρξει ανισορροπία και το σώμα σας θα γίνει κάπως δυσλειτουργικό».

5. Ζεστό ή κρύο;

«Αυτή είναι μια πολύ μεγάλη ερώτηση στη φυσικοθεραπεία. Εκείνο που συνηθίζω να λέω σε όσους έχουν μόλις κάνει μια επέμβαση είναι ότι το κρύο είναι πιθανότατα η καλύτερη επιλογή, καθώς μάλλον έχουν πολλά οιδήματα και φλεγμονή. Έτσι, το ζητούμενο είναι να ηρεμήσουν τα πράγματα. Αν πρόκειται για κάποιον που αισθάνεται σφιγμένους τους μυς του όλη την ώρα, αν είναι σκληροί οι μυς και οι αρθρώσεις, και αυτό είναι κάτι που συμβαίνει για χρόνια, το ζεστό ίσως είναι η καλύτερη λύση. Σε τελική ανάλυση, είναι ό,τι προτιμάει καθένας. Για παράδειγμα, τον χειμώνα προτιμώ τη ζέστη από το κρύο».

6. Τι συμβαίνει μετά τα 40 και μας ενοχλεί παντού το σώμα μας;

«Όσο μεγαλώνουμε, πιανόμαστε λίγο περισσότερο, καθώς οι μύες μας γίνονται πιο σκληροί, ενώ επίσης γινόμαστε λιγότερο ευλύγιστοι. Όταν δεν κουνιόμαστε, δεν υπάρχει στις αρθρώσεις υγρό που τις λιπαίνει, και όταν συμβαίνουν αυτά αισθανόμαστε λίγο σαν να… τρίζουμε. Ωστόσο, όταν αρχίζουμε να κουνιόμαστε και πάλι, επανέρχεται υγρό στις αρθρώσεις και αισθανόμαστε και πάλι καλά.

iStock

»Αν νιώθετε κάπως πιασμένοι όταν ξυπνάτε το πρωί ή όταν είστε στο κρεβάτι, προσπαθήστε να κουνήσετε τα γόνατά σας μπρος-πίσω, ώστε να εμφανιστεί το… λιπαντικό στις αρθρώσεις. Ή, όταν καθόσαστε καμπουριασμένοι, προσπαθήστε να ισιώσετε την πλάτη σας και να “κλείσετε” τις ωμοπλάτες (με παράλληλη κίνηση προς τα πίσω), προκειμένου να λιπανθούν οι αρθρώσεις. Διορθώστε γενικά τη στάση του σώματός σας».

7. Είναι η επέμβαση η μόνη λύση για τη σκολίωση;

«Όχι. Κάποιοι άνθρωποι έχουν καμπύλες σκολίωσης στην σπονδυλική τους στήλη, αλλά δεν πονούν. Άλλοι έχουν μεγαλύτερες καμπύλες και χρειάζεται να βοηθήσουμε με διατάσεις διαφορετικών μυών ή χαλάρωση άλλων αρθρώσεων. Σίγουρα πάντως μπορεί να βοηθήσει η φυσικοθεραπεία».