7 ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ ΔΙΝΟΥΝ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
Κάθε συμβουλή μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη όταν έχεις αναλάβει το δύσκολο όσο και σπουδαίο έργο να φροντίζεις έναν ασθενή με Αλτσχάιμερ.
Είναι τεράστιος ο αριθμός των ανθρώπων που υποφέρουν από Αλτσχάιμερ παγκοσμίως. Δεδομένου ότι πρόκειται για μια ασθένεια που αντιμετωπίζεται κατά κύριο λόγο στο σπίτι, τεράστιος είναι και ο αριθμός των φροντιστών τους. Στην Ελλάδα, μιλάμε για περίπου 1 εκατομμύριο άτομα που είτε νοσούν είτε είναι φροντιστές, συνεπώς πρόκειται για μια κατάσταση που έχει νόημα να συζητιέται και που απαιτεί λύσεις σε πολλά επίπεδα.
Η φροντίδα ενός ασθενούς με Αλτσχάιμερ δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση, αφού δεν είναι μόνο οι σωματικές δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν τα άτομα αυτά, αλλά και οι ψυχοσυναισθηματικές. Με την πάροδο του χρόνου, παρουσιάζουν προβλήματα μνήμης, δυσκολεύονται τρομερά να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους, ενώ σταδιακά εμφανίζουν συμπεριφορές που είναι σχεδόν αδύνατον να διαχειριστεί ένας μη εκπαιδευμένος φροντιστής.
Χρειάζεται χρόνος και πολλή υπομονή για να μάθει κανείς να στέκεται σωστά στο πλευρό ενός ατόμου με Αλτσχάιμερ και να το κρατά όσο το δυνατόν πιο δραστήριο πνευματικά και σωματικά, καθώς εξελίσσεται η ασθένεια. Παρόλο που δεν υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες, άνθρωποι που έχουν βρεθεί σε αυτή τη θέση για καιρό έχουν σίγουρα να δώσουν χρήσιμες συμβουλές με βάση την εμπειρία τους.
H Δρ Jessica Ailani, καθηγήτρια νευρολογίας του MedStar's Georgetown University Hospital, συναναστρέφεται καθημερινά με τέτοιες περιπτώσεις ασθενών και φροντιστών, και συγκέντρωσε σε άρθρο 7 σχετικές συμβουλές.
7 χρήσιμες συμβουλές αν φροντίζεις ασθενή με Αλτσχάιμερ
1. Δημιούργησε ευκαιρίες για τον άνθρωπό σου ώστε να συμμετέχει σε δραστηριότητες που αγαπά και μπορεί ακόμα να κάνει με ασφάλεια
Ο ασθενής με Αλτσχάιμερ δεν σταματά να συγκινείται με ό,τι ανέκαθεν αγαπούσε και έχει νόημα όσο γίνεται να μην απομακρύνεται από αυτά. Έτσι, μπορεί να συνεχίζει να απολαμβάνει τις βόλτες του, να χορεύει, να πηγαίνει στην παραλία. «Όσο δεν αντιμετωπίζεις τον άνθρωπό σου σαν να είναι ασθενής, τόσο κι εκείνος δεν θα φέρεται έτσι», λέει η Δρ Ailani.
2. Βοήθησε τον ασθενή με Αλτσχάιμερ να επιτύχει τους στόχους του
Υπάρχει κάποιο όνειρο, κάποια μεγάλη επιθυμία που έχει; Να κάνει, για παράδειγμα, ένα συγκεκριμένο ταξίδι, να συναντήσει ξανά ένα αγαπημένο πρόσωπο – έναν συγγενή που ζει μακριά; Το να βοηθήσεις να πραγματοποιήσει αυτή την ευχή είναι σπουδαίο δώρο, ενώ είναι κι ένας εξαιρετικός τρόπος να έρθετε πιο κοντά, να απολαύσετε μαζί κάποιες εμπειρίες που θα θυμάσαι για πάντα.
3. Φέρε το αγαπημένο σου πρόσωπο σε επαφή με άλλους ασθενείς με Αλτσχάιμερ
Με μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο θα διαπιστώσεις ότι υπάρχουν περισσότερες από μία κοινότητες ασθενών με Αλτσχάιμερ, αλλά και φροντιστών αυτών. Δεν φαντάζεσαι πόσο θα βοηθήσει τόσο εσένα όσο και τον άνθρωπό σου να έρθεις σε επαφή με τις κοινότητες αυτές, να γνωριστείτε με ανθρώπους που βιώνουν παρόμοιες εμπειρίες και να μοιραστείτε πληροφορίες αλλά και απορίες. Εξάλλου, η κοινωνικοποίηση αποτελεί μεγάλο όφελος για τους ασθενείς, που συνεχίζουν έτσι να έχουν μια ποιότητα ζωής, αλλά και για τους φροντιστές, που κερδίζουν λίγο παραπάνω χρόνο για τον εαυτό τους.
4. Πηγαίνετε μαζί για βόλτα
Αν το περπάτημα είναι κάτι που ο ασθενής ανέκαθεν απολάμβανε, αποτελεί μάλλον την καλύτερη άσκηση και κατά τη νέα αυτή φάση ζωής. Όπως λέει κάποιος που φροντίζει τον πατέρα του, «ανέκαθεν του άρεσε να περπατά, οπότε κι εγώ συνέχισα αυτή τη συνήθεια μαζί του. Το περπάτημα αύξησε την κινητικότητά του, τη δύναμή του, την ελαστικότητά του και –προσωπικά πιστεύω ότι– τον κράτησε μακριά από το αναπηρικό αμαξίδιο». Μια γυναίκα που φρόντιζε για χρόνια τη μαμά της λέει πως όσο περπατούσε, τόσο μεγαλύτερη ευεξία ένιωθε. «Όταν δεν μπορούσε πια να περπατά, η κατάστασή της χειροτέρεψε πολύ γρήγορα», καταλήγει.
5. Πειραματίσου μέχρι να βρεις τις μεθόδους που εξυπηρετούν καλύτερα και τους δυο σας
Θα δοκιμάσεις πολλά στην καθημερινότητά σου με έναν ασθενή Αλτσχάιμερ – κάποια θα τα κρατήσεις και κάποια όχι, κι αυτό είναι φυσιολογικό. Για παράδειγμα, τα παζλ είναι ένας εξαιρετικός τρόπος να διεγείρει ο ασθενής την εγκεφαλική λειτουργία του. Δεν αρέσουν, όμως, σε όλους – και δεν χρειάζεται κιόλας. Μπορεί στον δικό σου άνθρωπο να αρέσει το διάβασμα, που επίσης αποτελεί μια πολύ καλή δραστηριότητα. Γιατί, λοιπόν, να μην τον πάρεις να πάτε μια βόλτα στη δανειστική βιβλιοθήκη της περιοχής σας;
ΟΣΟ ΔΕΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙΣ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΣΟΥ ΣΑΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΣΘΕΝΗΣ, ΤΟΣΟ ΚΙ ΕΚΕΙΝΟΣ ΔΕΝ ΘΑ ΦΕΡΕΤΑΙ ΕΤΣΙ.
6. Ανάθεσέ του οικιακές εργασίες που μπορεί ακόμα να κάνει
Ένας ασθενής που έχει μάθει για χρόνια να ζει μόνος και να κάνει όλες τις δουλειές του σπιτιού δεν υπάρχει λόγος να αποκλείεται από αυτές ακόμα και μετά την εμφάνιση της νόσου, αρκεί να μπορεί να τις κάνει με ασφάλεια. Έτσι, μπορείτε π.χ. να πηγαίνετε μαζί στο σούπερ μάρκετ, να βοηθάει στο στρώσιμο του τραπεζιού, να διπλώνει τα απλωμένα ρούχα. Όλα αυτά δίνουν στο άτομο μια αίσθηση σκοπού, ενώ βοηθάνε σε έναν βαθμό και τον φροντιστή να απαλλάσσεται από κάποιες δουλειές.
7. Στα άτομα με Αλτσχάιμερ αρέσει να τους διαβάζεις – ειδικά κείμενα που τα συνδέουν με το παρελθόν
Έχεις δει την –κατά τη γνώμη μου– πιο ρομαντική ταινία όλων των εποχών, «Το Ημερολόγιο»; Αν ναι, τότε σίγουρα θυμάσαι ότι ο Νόα διάβαζε καθημερινά στην Άλι μερικές σελίδες από το ημερολόγιο που έγραφε η ίδια μέχρι να εμφανίσει Αλτσχάιμερ. Παρά την άνοια που της είχε δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα μνήμης, καθώς ο αγαπημένος της σύντροφος ανέτρεχε στην ιστορία της ζωής τους συχνά εκείνη έδειχνε να θυμάται τα πάντα – και να συγκινείται από αυτά. Είναι και αυτός ένας τρόπος να παραμένει ο ασθενής «πνευματικά διαυγής», όπως λέει ένας κάποιος που κάνει ακριβώς αυτό με τον πατέρα του, διαβάζοντάς του επιπλέον κάποια από τα αγαπημένα του βιβλία.