ΕΧΕΙΣ ΑΚΟΥΣΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 5;

Ένας σύντομος αλλά περιεκτικός οδηγό για τους τύπους διαβήτη που γνωρίζουμε, αλλά και εκείνους που αγνοούμε, μιας και σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα (2025), το 11,1% του ενήλικου πληθυσμού (1 στους 9) ζει με διαβήτη, ενώ πάνω από 4 στους 10 δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν.

Η απάντηση στην ερώτηση «πόσοι τύποι διαβήτη υπάρχουν;» είναι πιο περίπλοκη από ό,τι μπορεί να φαντάζεσαι. Αν και υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι (τύπου 1, τύπου 2 και διαβήτης κύησης), τα όρια μεταξύ τους, καθώς οι ειδικοί αποκτούν διαρκώς νέες πληροφορίες για τη συγκεκριμένη ασθένεια και τους τρόπους που επηρεάζει τους ανθρώπους σε διαφορετικά στάδια της ζωής. Όπως αναφέρει ο Craig Beall, Επίκουρος Καθηγητής στον τομέα της Νευροεπιστήμης της Ενεργειακής Ομοιόστασης στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ, «η ταξινόμηση δεν είναι τόσο εύστοχη όσο υποδηλώνει η αρίθμηση».

Παρακάτω θα βρεις έναν μικρό, αλλά χρήσιμο οδηγό με τους γνωστούς και κάποιους λιγότερο γνωστούς τύπους της πάθησης. Ρίξε μια ματιά, γιατί ποτέ δεν ξέρεις πότε θα χρειαστείς τις πληροφορίες αυτές.

Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 είναι μια αυτοάνοση διαταραχή που προκαλείται από την εσφαλμένη επίθεση που δέχονται από το ανοσοποιητικό σύστημα τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη στο πάγκρεας. Αυτή η αυτοάνοση αντίδραση μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, από τη βρεφική έως τα γηρατειά. Δεν συνδέεται με τη διατροφή ή τον τρόπο ζωής, ενώ φαίνεται να προκύπτει από έναν συνδυασμό γενετικής προδιάθεσης και περιβαλλοντικών παραγόντων. Προς το παρόν, η θεραπεία περιλαμβάνει τη διά βίου λήψη ινσουλίνης είτε μέσω ενέσεων, είτε με αντλία, αν και γίνονται βήματα προς την εύρεση θεραπειών.

Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2

Είναι η πιο κοινή μορφή της πάθησης και συχνά συνδέεται με υψηλό Δείκτη Μάζας Σώματος. Ωστόσο, μπορεί να επηρεάσει και άτομα με φυσιολογικό βάρος, ιδιαίτερα εκείνα με ισχυρή γενετική προδιάθεση. «Στον διαβήτη τύπου 2, η ινσουλίνη που παράγει το πάγκρεας δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά ή το πάγκρεας δεν μπορεί να παράγει αρκετή ινσουλίνη. Αυτό σημαίνει ότι τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα συνεχίζουν να αυξάνονται. Η ύπαρξη διαβήτη τύπου 2 χωρίς θεραπεία σημαίνει ότι τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορούν να βλάψουν σοβαρά μέρη του σώματός σας, συμπεριλαμβανομένων των ματιών, της καρδιάς και των ποδιών», εξηγεί η British Diabetic Association.

iStock

Διαβήτης κύησης

Αυτός ο τύπος διαβήτη αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συνήθως μεταξύ 24ης και 28ης εβδομάδας. Προκαλείται από ορμονικές αλλαγές που μειώνουν την ευαισθησία του σώματος στην ινσουλίνη, ενώ στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται το υπερβολικό βάρος, το οικογενειακό ιστορικό διαβήτη και η γέννηση ενός μεγάλου μωρού σε προηγούμενη εγκυμοσύνη. Η ηλικία είναι ένας ακόμη παράγοντας, καθώς η ευαισθησία στην ινσουλίνη μειώνεται με την ηλικία.

Διαβήτης τύπου 5

Τον Απρίλιο του 2025, ο διαβήτης τύπου 5 αναγνωρίστηκε επίσημα από τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF). Στην περίπτωση αυτή, οι άνθρωποι έχουν χαμηλό σωματικό βάρος και έλλειψη ινσουλίνης, αλλά η έλλειψη δεν προκαλείται από το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο συγκεκριμένος τύπος σχετίζεται με τον χρόνιο υποσιτισμό, ειδικά κατά την παιδική ή την εφηβική ηλικία, και εκτιμάται ότι επηρεάζει 20 έως 25 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Πιστεύεται ότι προέρχεται από μειωμένη ανάπτυξη του παγκρέατος, εξαιτίας μακροχρόνιων ελλείψεων θρεπτικών συστατικών.

iStock

Σπάνιες μορφές διαβήτη

Νεογνικός διαβήτης: είναι διαφορετικός από τον διαβήτη τύπου 1, καθώς δεν είναι αυτοάνοση πάθηση. Προκαλείται από μια αλλαγή σε ένα γονίδιο που επηρεάζει την παραγωγή ινσουλίνης. Το κύριο χαρακτηριστικό του νεογνικού διαβήτη είναι η διάγνωση διαβήτη κάτω των 6 μηνών.

Μονογονιδιακός σακχαρώδης διαβήτης τύπου MODY: «Αποτελεί ξεχωριστό τύπο σακχαρώδη διαβήτη, που αφορά στο 1-5% των ασθενών. Προκύπτει από μετάλλαξη σε ένα μόνο γονίδιο και στην εκδήλωσή του η επίδραση του περιβάλλοντος είναι πολύ μικρή», εξηγεί στο OW η Ελίνα Κατεχάκη, παιδίατρος, παιδοενδοκρινολόγος.

Διαβήτης τύπου LADA (Latent Autoimmune Diabetes in Adults): Ο Λανθάνων Αυτοάνοσος Διαβήτης σε Ενήλικες (ΛΑΔΕ) φαίνεται να επικαλύπτει τον ΔΤ1 και τον ΔΤ2. Προς το παρόν, δεν ταξινομείται ως ξεχωριστός τύπος, αλλά διεξάγονται ιατρικές έρευνες για να προσδιοριστεί τι τον διαφοροποιεί από τους άλλους δύο.

Διαβήτης τύπου 3c: Αναπτύσσεται όταν μια άλλη ασθένεια προκαλεί βλάβη στο πάγκρεας. Οι παθήσεις που σχετίζονται με τον συγκεκριμένο τύπο είναι ο καρκίνος στο πάγκρεας, η παγκρεατίτιδα, η κυστική ίνωση ή η αιμοχρωμάτωση. Μπορεί επίσης ένας άνθρωπος να αναπτύξετε τύπο 3c αν έχει αφαιρέσει μέρος ή ολόκληρο το πάγκρεας λόγω άλλης βλάβης.