ΥΠΝΟΣ: ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΕΙΤΑΙ;

Έχετε σκεφτεί ποτέ ότι ο ύπνος είναι ένα φάρμακο που πρέπει να παίρνουμε συστηματικά, αν θέλουμε να παραμείνουμε υγιείς σωματικά, νοητικά και ψυχικά;

«Επιστήμονες όπως εγώ άρχισαν να ασκούν πίεση στους γιατρούς ώστε να “συνταγογραφούν” ύπνο», γράφει ο Δρ Matthew Walker στο βιβλίο του «Τα μυστικά του ύπνου». «Είναι η πιο ανώδυνη και ευχάριστη ιατρική συμβουλή», τονίζει ο καθηγητής Νευροεπιστημών και Ψυχολογίας, διευθυντής του Κέντρου για τον Ανθρώπινο Ύπνο στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ, ο οποίος θεωρείται αυθεντία στο θέμα του ύπνου.

Γνωρίζουμε τη χρησιμότητα των τριών βασικών αναγκών μας, της τροφής, του νερού και της αναπαραγωγής. Τι γίνεται, όμως, με τον ύπνο; Σε τι χρησιμεύει; Η ανάγκη για ύπνο είναι βασική βιολογική ανάγκη, κοινή για όλο το ζωικό βασίλειο, αλλά για χιλιάδες χρόνια αποτελούσε μυστήριο για την επιστήμη. Ούτε η γενετική, ούτε η μοριακή βιολογία, ούτε η ψηφιακή τεχνολογία δεν μπόρεσαν να αποκαλύψουν τα μυστικά του.

Οι μεγαλύτερες διάνοιες, μεταξύ των οποίων ο νομπελίστας Φράνσις Κρικ, που ανακάλυψε τον έλικα του DNA, και ο Σίγκμουντ Φρόυντ, δοκίμασαν μάταια να αποκωδικοποιήσουν τον μυστηριώδη κώδικα του ύπνου.

Unsplash Claudia Manas

Ύπνος: Τα οφέλη του

Ο ύπνος φαίνεται να είναι ένα από τα πιο παράξενα βιολογικά φαινόμενα. Όταν κοιμόμαστε, δεν μπορούμε να βρούμε τροφή ή να κοινωνικοποιηθούμε. Δεν είμαστε σε θέση να αναζητήσουμε σύντροφο για να αναπαραχθούμε, ούτε να φροντίσουμε και να προστατέψουμε τους απογόνους μας. Ακόμα χειρότερα, όσο κοιμόμαστε είμαστε ευάλωτοι σε επιθέσεις. Άρα, γιατί συνεχίζουμε να κοιμόμαστε; Εφόσον ο ύπνος δεν έχει εξαλειφθεί στην πορεία της εξέλιξης των ειδών, προφανώς συνδέεται με οφέλη εξαιρετικής σημασίας, τα οποία υπερέχουν κάθε προφανούς κινδύνου ή ζημιάς.

Αυτό που αναζητούσαν αιώνες τώρα οι επιστήμονες ήταν μια και μόνο απάντηση στο ερώτημα: Γιατί κοιμόμαστε; «Οι υποθέσεις τους είχαν να κάνουν από το λογικό (χρόνος διατήρησης ενέργειας) και το αλλόκοτο (μια ευκαιρία για οξυγόνωση των οφθαλμών) ως το ψυχαναλυτικό (μια ασυνείδητη κατάσταση εκπλήρωσης καταπιεσμένων επιθυμιών)», εξηγεί ο Δρ Walker. Από ό,τι φαίνεται έκαναν λάθος. «Ο ύπνος είναι μια απείρως πιο σύνθετη, εξαιρετικά πιο ενδιαφέρουσα και τρομακτικά πιο σημαντική για την υγεία κατάσταση. Δεν υπάρχει κάποιο όργανο ή εγκεφαλική λειτουργία που να μην επωφελείται σημαντικά από τον ύπνο. Και να μη βλάπτεται σε μεγάλο βαθμό από την έλλειψή του», συμπληρώνει ο ειδικός.

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ

Εκδόσεις Πεδίο

Αγόρασέ το

Public.gr

Αρνητικό ισοζύγιο

Ο ανεπαρκής ύπνος (λιγότερες από 6 ή 7 ώρες) και για παρατεταμένο διάστημα, σύμφωνα με τους επιστήμονες:

• Επηρεάζει αρνητικά τη μνήμη. Αυτό συμβαίνει επειδή κατά τη διάρκεια του ύπνου ο εγκέφαλος δημιουργεί συνάψεις που βοηθούν το να επεξεργαζόμαστε και να αποθηκεύουμε νέες πληροφορίες. Έρευνες συνδέουν τις λίγες ώρες ύπνου με αυξημένες πιθανότητες εκδήλωσης της νόσου Αλτσχάιμερ.
• Προκαλεί έλλειψη συγκέντρωσης, επιδρά αρνητικά στη δημιουργικότητα και στην ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.
• Επηρεάζει τη διάθεση και τη συναισθηματική μας κατάσταση. Παράλληλα, επιδεινώνει όλες τις ψυχικές διαταραχές, όπως το άγχος και την κατάθλιψη.
• Καθιστά αδύναμους τους μηχανισμούς του ανοσοποιητικού συστήματος. Έτσι, έχουμε μεγαλύτερες πιθανότητες να αρρωστήσουμε όταν ερχόμαστε σε επαφή με ιούς.

Unsplash Danny G

• Σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Ουσιαστικά, επηρεάζει την απελευθέρωση της ινσουλίνης στο σώμα (ορμόνης που σχετίζεται με τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα).
• Αυξάνει την έκκριση της ορμόνης που ευθύνεται για την πείνα και περιορίζει τη συγκέντρωση της ορμόνης που δίνει το σήμα ότι χορτάσαμε. Παρόλο που έχουμε φάει αρκετά, θέλουμε να συνεχίσουμε να τρώμε. Στην περίπτωση που βρισκόμαστε σε περίοδο δίαιτας αλλά δεν κοιμόμαστε αρκετά, η προσπάθεια να χάσουμε βάρος μοιάζει καταδικασμένη, αφού το μεγαλύτερο μέρος της απώλειας βάρους είναι μυϊκή μάζα και όχι λίπος.
• Συμβάλλει στη μειωμένη λίμπιντο σε άντρες και γυναίκες.
• Συνδέεται με αύξηση της πίεσης, καθώς και των επιπέδων των χημικών ουσιών που σχετίζονται με φλεγμονές, δύο παράγοντες που παίζουν ρόλο στις καρδιαγγειακές νόσους.
• Επηρεάζει την ισορροπία και τον συντονισμό, αυξάνοντας τις πιθανότητες πτώσης ή άλλων σωματικών ατυχημάτων.
• Αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου.