ΝΕΟ ΤΕΣΤ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΙ ΜΕ ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 90% ΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΑΣ

Η βιολογική ηλικία δείχνει πολλά περισσότερα από τα χρόνια μας. Δες πώς νέα δεδομένα βοηθούν στην πρόληψη ασθενειών και στη βελτίωση της υγείας.

Η βιολογική μας ηλικία δεν αφορά τα χρόνια που κουβαλάμε στην πλάτη αλλά την πραγματική ηλικία των κυττάρων μας και η σημασία της γίνεται ξεκάθαρη αν δείτε πόσα τεστ υπάρχουν πια που την υπολογίζουν. Έχει καταστεί σαφές εδώ και χρόνια πως, τελικά, αυτό που έχει σημασία για την υγεία μας σε συνδυασμό με το αποτύπωμα που αφήνει παντού πάνω μας το πέρασμα των χρόνων (γνωστό ως γήρας) είναι ο τρόπος που διαχειρίζεται ο οργανισμός μας τις συνέπειες του χρόνου.

Οι βιολογικοί μηχανισμοί γήρανσης αποτελούν τη βάση της συσσώρευσης χρόνιων ασθενειών. Ως εκ τούτου, η «μετάφραση» της υγείας σε ρυθμό γήρανσης πιστεύεται πως μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση των βιολογικών μηχανισμών γήρανσης και της αντίδρασης σε παρεμβάσεις που στοχεύουν στη βιολογική ηλικία.

Η αξιολόγηση μας δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε προληπτικές αλλαγές για να αλλάξουμε την πορεία των πραγμάτων. Σε απλά ελληνικά, όσο νωρίτερα αρχίσουμε να φροντίζουμε τον εαυτό μας (το αργότερο από τα 30 και μετά, αν και όποτε αρχίσουμε να αποκτούμε υγιεινές συνήθειες βοηθά στις εξελίξεις), τόσο καλύτερα περνάμε μετά τα 50.

Γι’ αυτό και κάθε βοήθεια που μπορεί να μας δείξει την κατάσταση των κυττάρων μας και να προβλέψει τον κίνδυνο αναπηρίας και θανάτου είναι πολύτιμη.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Τι περιλαμβάνει το νέο τεστ για τη βιολογική ηλικία

Στις αρχές Μαΐου 2025 δημοσιεύτηκε στο Nature Communications το νέο εργαλείο αξιολόγησης της βιολογικής μας ηλικίας που εκτιμά τι ισχύει με ακρίβεια 90%. Το όνομά του είναι Health Octo Tool και χρησιμοποιεί μια σειρά από διαφορετικές μετρήσεις που λαμβάνονται μετά από κλινική εξέταση και παραδοσιακές εργαστηριακές εξετάσεις.

Οι ερευνητές διευκρίνισαν πως το Health Octo Tool επικεντρώνεται σε μια έννοια γήρανσης που ονομάζεται εντροπία της υγείας. Είναι το πόση μοριακή και κυτταρική βλάβη συσσωρεύει το σώμα με την πάροδο του χρόνου, καθώς και πώς αυτή η βλάβη επηρεάζει τα όργανα και τα συστήματα του σώματος.

Για τη δημιουργία του Health Octo Tool αντλήθηκαν δεδομένα από τη Διαχρονική Μελέτη Γήρανσης της Βαλτιμόρης και αναλύθηκε το ιατρικό ιστορικό των συμμετεχόντων, μαζί με δεδομένα από κλινικές και άλλες ιατρικές εξετάσεις. Συμπεριλήφθησαν και δεδομένα από δύο άλλες μεγάλες μελέτες, που αφορούσαν περισσότερους από 45.000 ενήλικες.

Με όλα αυτά τα data, δημιουργήθηκε το Body Organ Disease Number. Βασίστηκε στον αριθμό των συστημάτων του σώματος –όπως το καρδιαγγειακό, το αναπνευστικό και το κεντρικό νευρικό σύστημα– που επηρεάστηκαν από ασθένειες. Υπόψη ελήφθη επίσης αν ένα άτομο είχε ιστορικό καρκίνου ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Οι βαθμολογίες που δόθηκαν ήταν από το 1 έως το 14.

Ακολούθησε η δημιουργία του Speed-Body Clock και του Speed-Body Age, ώστε να αναλύσουν πώς η βιολογική ηλικία ενός ατόμου επηρεάζει την ταχύτητα βάδισης, κοινό μέτρο αξιολόγησης της κατάστασης των ηλικιωμένων.

Οι επιστήμονες έφτιαξαν και το Disability-Body Clock, όπως και το Disability-Body Age, με τα οποία αναλύθηκε το πώς η γήρανση επηρεάζει τον κίνδυνο ανάπτυξης γνωστικής και σωματικής αναπηρίας.

Όπως εξήγησαν οι ερευνητές, όλα αυτά τα δεδομένα συλλέγονται από το ιατρικό ιστορικό ενός ατόμου, την κλινική εξέταση και τα αποτελέσματα εργαστηριακών εξετάσεων. Όταν πια είχαν όλα τα στοιχεία που χρειάζονταν στα χέρια τους, τα έδωσαν στο Health Octo Tool, που στις κύριες δοκιμές αποδείχθηκε καλύτερο ως προς την αξιολόγηση της βιολογικής ηλικίας από οτιδήποτε προΰπήρχε. Διαπιστώθηκε ότι μπορεί να προβλέψει τις πιθανότητες εμφάνισης αναπηρίας και θανάτου με ακρίβεια τουλάχιστον 90%.

Αυτό που κάνει το εργαλείο Health Octo Tool καλύτερο είναι πως χρησιμοποιεί ό,τι χρησιμοποιούν όλα όσα χρησιμοποιούν και τα προηγούμενα, συν το πώς οι ασθένειες στις οποίες επικεντρώνεται ο ανταγωνισμός επηρεάζουν τη συνολική υγεία. Συμπεριέλαβαν επίσης και τις μικρές –αλλά σημαντικές– διαταραχές υγείας που μπορεί να έχει καθένας μας.

Η Shabnam Salimi, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Έρευνας Υγιούς Γήρανσης και Μακροζωίας του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, δήλωσε πως «η επιδείνωση της υγείας είναι πολυδιάστατη και για αυτό αποφασίσαμε να αναπτύξουμε μια πολυδιάστατη μέτρηση υγείας που καταγράφει την εγγενή γήρανση και τον ρυθμό γήρανσης».

Θύμισε πως ισχύουν όσα έχουν προκύψει έως τώρα από έρευνες ως τρόποι να βοηθήσουμε τα κύτταρά μας. Είναι ό,τι γνωρίζετε για τη γενικότερη «περιφρούρηση» της υγείας μας. Δηλαδή, να τρώμε υγιεινά, να μην καπνίζουμε, να μην πίνουμε αλκοόλ σε καθημερινή βάση, να είμαστε δραστήριοι κάθε μέρα, να κάνουμε τις προληπτικές μας εξετάσεις, να κοιμόμαστε ποιοτικά, να κοινωνικοποιούμαστε και να κάνουμε πράγματα που «φτιάχνουν» την ψυχολογία μας.