ΣΥΝΔΡΟΜΟ IGG4: ΜΙΑ ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΦΛΕΓΜΟΝΗ ΣΤΟ ΣΩΜΑ

Προσπαθούμε να αποκωδικοποιήσουμε ένα σχετικά καινούργιο σύνδρομο, με την ονομασία IgG4, που σχετίζεται με την κρυμμένη φλεγμονή στο σώμα και υποσκάπτει σιωπηλά την υγεία. Ποια συμπτώματα θεωρούνται ενδεικτικά;

Το τελευταίο διάστημα πολλά γράφονται και λέγονται για τη χρόνια φλεγμονή στο σώμα, η οποία ενοχοποιείται για διάφορες ασθένειες, αλλά και για τη φθορά του οργανισμού – άλλωστε, το ένα φέρνει το άλλο.

Υπάρχουν διάφορες φλεγμονώδεις νόσοι που συνδέονται με τη φλεγμονή, όπως οι αυτοάνοσες αρθρίτιδες ή η ελκώδης κολίτιδα, και άλλες, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, το Αλτσχάιμερ ακόμη και ο καρκίνος.

Αν και η οξεία φλεγμονή είναι μηχανισμός προστατευτικός της ομοιόστασης, η χρόνια είναι επιβλαβής για τον οργανισμό. Από την άλλη, καταντάει έως και παράνοια να αναζητάει κανείς την απόλυτη ισορροπία σε ένα σώμα που είναι φθαρτό, αρρωσταίνει και θεραπεύεται με τους δικούς του χρόνους.

Τι θέλω να πω με αυτό; Ότι και το να παίζεις συνεχώς κρυφτό με μια κρυμμένη φλεγμονή που καραδοκεί να εξελιχθεί σε ασθένεια είναι μάλλον μάταιο. Καλύτερα να ακολουθήσεις τις βασικές αρχές μια αντιφλεγμονώδους διατροφής και να φροντίσεις τη γενικότερη υγεία και ευεξία σου, κάνοντας όσα σε ευχαριστούν και όσα εξασκούν το σώμα σου στη φυσιολογική του λειτουργία, παρά να αναζητάς φαντάσματα.

Σύνδρομο IgG4: μια καινούργια νόσος

Το σύνδρομο IgG4 όμως δεν είναι ακριβώς φάντασμα. Είναι ένα σχετικά καινούργιο σύνδρομο, το οποίο σχετίζεται με συγκεκριμένες εκδηλώσεις και έχει τη βάση του στη φλεγμονή. Για την ακρίβεια, εντοπίζεται συνήθως αφού η φλεγμονή έχει προχωρήσει σε σημαντικό βαθμό και έχει επηρεάσει κάποια όργανα του σώματος, ενώ για πολλά χρόνια μπορεί να παραμείνει πραγματικά κρυμμένο.

Oνομάζεται έτσι από την ανοσοσφαιρίνη IgG4 η οποία καταπολεμά τους ιούς και τα βακτήρια. Ωστόσο, μερικές φορές στοχεύει στο ίδιο το σώμα. «Αυτό στη συνέχεια οδηγεί σε φλεγμονή, την επούλωση της οποίας το σώμα δεν είναι σε θέση να διατηρήσει υπό έλεγχο», σύμφωνα με τον Ulf Müller-Ladner, MD, PhD, διευθυντή του Τμήματος Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας στην Κλινική Kerckhoff στο Bad Nauheim της Γερμανίας.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Αποτελεί ένα νέο σύνδρομο που περιλαμβάνει μία σειρά παθήσεων οι οποίες στο παρελθόν θεωρούνταν ότι ήταν ανεξάρτητες μεταξύ τους, ωστόσο φαίνεται ότι μοιράζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Πρόκειται για πολύ ειδικά χαρακτηριστικά, που εντοπίζονται με συγκεκριμένες εξετάσεις, και δεν θα είχε νόημα να αναφερθούν αναλυτικά εδώ, ωστόσο τα επίπεδα της IgG4 είναι αυξημένα στο 60-70% των ασθενών.

Οι ασθένειες που σχετίζονται με την IgG4 πιθανότατα υπάρχουν εδώ και αρκετό καιρό, αλλά μόνο τα τελευταία 10 χρόνια έχει αυξηθεί η ευαισθητοποίηση ότι, παρά τις διάφορες εκδηλώσεις, «είναι όλες η ίδια ασθένεια», αναφέρει ο Müller-Ladner.

Ποια όργανα μπορεί να προσβληθούν

Το ήπαρ, η χοληδόχος κύστη, τα αιμοφόρα αγγεία, το δέρμα, τα νεφρά, η καρδιά, τα μάτια, ο συνδετικός ιστός ή ακόμα και το κεντρικό νευρικό σύστημα – σχεδόν κάθε σύστημα οργάνων μπορεί να επηρεαστεί από αυτές τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις. Εκτιμάται ότι 1 στους 100.000 ανθρώπους πάσχουν από τη νόσο, αλλά ο αριθμός των εσφαλμένα κατηγοριοποιημένων ασθενών μπορεί να είναι σημαντικά υψηλότερος.

Η διαγνωστική πρόκληση έγκειται στο γεγονός ότι η φλεγμονή που σχετίζεται με την IgG4 εμφανίζεται σχεδόν σε κάθε όργανο και μπορεί να προκαλέσει διαφορετικά συμπτώματα, ανάλογα με το όργανο που επηρεάζεται. Σύμφωνα με τον καθηγητή: «Κάθε ανεξήγητο συμβάν φλεγμονής και κάθε δυσλειτουργία οργάνου, ειδικά εάν σχετίζεται με διόγκωση του συνδετικού ιστού και υψηλές τιμές IgG4 θα μπορούσε να αφορά το σύνδρομο».

Πιθανά συμπτώματα

Σύμφωνα με τον Αντώνιο Δημητρακόπουλο, Ειδικό Παθολόγο, Διευθυντή Γ' Παθολογικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν HC, ΕΔΙΠ Παθολογίας-Ανοσολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, οι περισσότεροι ασθενείς δεν παρουσιάζουν συμπτώματα και είναι μεσήλικες ή ηλικιωμένοι. Μερικές από τις μορφές με τις οποίες μπορεί να εμφανιστεί το συγκεκριμένο σύνδρομο είναι:

• Διόγκωση ενός οργάνου (όπως το δέρμα ή οι πνεύμονες), φαινόμενο που είναι γνωστό ως φλεγμονώδης ψευδοόγκος.
• Αλλεργικά συμπτώματα, όπως άσθμα.
• Το 40-80% των ασθενών με τη νόσο έχει διογκωμένους λεμφαδένες.
• Ερυθηματώδεις δερματικές πλάκες, οζίδια ή κύστεις κάτω από το δέρμα που συχνά προκαλούν κνησμό και ντοπίζονται συνήθως στο πρόσωπο ή στα χέρια.
• Σε αρκετούς ασθενείς παρατηρείται επίσης φλεγμονώδης διόγκωση των δακρυϊκών ή των σιελογόνων αδένων, που μπορεί να παρερμηνευθεί ως σύνδρομο Sjogren
• Yποθυρεοειδισμός.

Διάγνωση, θεραπεία και επικοινωνία

Αν και τα παραπάνω συμπτώματα δεν είναι σπάνια στον πληθυσμό, δεν σημαίνει ότι οδηγούν και στο συγκεκριμένο σύνδρομο, αποτελούν απλώς ενδείξεις τις οποίες ένας έμπειρος γιατρός, συνεκτιμώντας άλλα στοιχεία, θα πρέπει να ψάξει περαιτέρω.

Φαρμακευτική αγωγή υπάρχει και μάλιστα «εάν το σώμα ανταποκρίνεται καλά, η λειτουργία των οργάνων συχνά ανακάμπτει», σύμφωνα με τον Müller-Ladner.

Συνεπώς το σύνδρομο IgG4 είναι μια σχετικά νέα νόσος, που έχει φανεί ότι βρίσκεται πίσω από πολλά συμπτώματα με φλεγμονώδη χαρακτήρα εδώ και περίπου 10 χρόνια. Καθώς οι έρευνες συνεχίζονται τόσο για την ταυτοποίηση όσο και για τη θεραπεία της νόσου, συστήνεται στους ασθενείς να συζητούν με τον γιατρό τους κάθε διευκρίνηση και λεπτομέρεια που σχετίζεται με την κατάσταση της υγείας τους.