ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΣΟΥ ΟΤΑΝ ΣΤΑΜΑΤΑΣ ΝΑ ΠΙΝΕΙΣ ΑΛΚΟΟΛ;
Αν το αλκοόλ αποτελεί μέρος της καθημερινότητάς σου, χωρίς αυτό μπορεί ο οργανισμός σου να εμφανίσει συμπτώματα καθόλου ευχάριστα.
Προφανώς η εμπειρία καθενός θα είναι διαφορετική αν διακόψει την κατανάλωση αλκοόλ. Κάθε οργανισμός θα επανέλθει με άλλους ρυθμούς, ανάλογα με το πόσο πολύ, πόσο συχνά και για πόσο καιρό έπινε. Αν είσαι από αυτούς που έπιναν ένα ποτήρι κρασί 1-2 φορές την εβδομάδα, οι αλλαγές στο σώμα σου δεν θα είναι εμφανείς, και αυτό φυσικά είναι καλό. Αν όμως είσαι από εκείνους που ανήκουν στην γκρίζα ζώνη, που πίνουν πολύ, όμως καταφέρνουν να μένουν λειτουργικοί την επομένη στη δουλειά, κόβοντας οριστικά το αλκοόλ μπορεί να εμφανίσεις συμπτώματα στέρησης που ίσως δεν είχες καν φανταστεί.
Ο Hank Jones ήταν αλκοολικός από τα 15 του και αποφάσισε να το κόψει περίπου 20 χρόνια μετά, «για να σώσω τη ζωή μου και το μυαλό μου», όπως αποκαλύπτει. «Κάθε φορά που έπινα υπήρχε κίνδυνος να χάσω τον έλεγχο, να κάνω πράγματα που μετά θα μετάνιωνα, να ξυπνήσω την επομένη χωρίς μνήμες από το προηγούμενο βράδυ. Ήμουν εξαρτημένος από αυτό – δυστυχισμένος χωρίς αυτό. Είχα, λοιπόν, πολύ μεγάλη μάχη να δώσω. Όμως έπρεπε να είναι οριστική».
Ο Jones μοιράζεται πλέον την εμπειρία του από τις πρώτες ημέρες χωρίς αλκοόλ, ενώ οι ειδικοί περιγράφουν τι συμβαίνει στον οργανισμό καθώς ο καιρός περνά.
Τι πρώτες 48 ώρες χωρίς αλκοόλ: Το σώμα επαναστατεί
Μέσα στις πρώτες 12 ώρες χωρίς αλκοόλ, το νευρικό σύστημα μπαίνει σε υπερένταση. Μπορεί να έχεις ένα ελαφρύ τρέμουλο στα χέρια, το μυαλό σου να «τρέχει» σαν τρελό και να νιώθεις έντονο άγχος. Όπως εξηγεί ο Jones, «όταν πίνουμε συχνά αλκοόλ, το νευρικό μας σύστημα, για να διατηρήσει την ισορροπία ενάντια στο ισχυρό αυτό καταθλιπτικό, αντισταθμίζει με το να γίνεται όλο και πιο δραστήριο».
Για τον λόγο αυτό τα πρώτα συμπτώματα στέρησης δεν έχουν να κάνουν με καθαυτή την απουσία του αλκοόλ, μα με την υπερφορτωμένη απόκριση του εγκεφάλου μας, που ξαφνικά καλείται να λειτουργήσει χωρίς χημικούς περιορισμούς. Κάθε αίσθηση, κάθε συναίσθημα, κάθε σωματική απόκριση ενισχύεται, καθώς το σώμα αγωνίζεται να ανακτήσει ισορροπία.
Μετά το πρώτο 24ωρο, γίνεται μια καθοριστική μετατόπιση στη βιοχημεία του σώματος: Το σύστημα που ρυθμίζει το σάκχαρο στο αίμα, το οποίο εδώ και καιρό βάλλεται από τις επιπτώσεις του αλκοόλ στο ήπαρ, αρχίζει την επαναφορά του. Τότε είναι που πολλοί βιώνουν το λεγόμενο «hangxiety» (από το hangover και το anxiety). Δεν είναι αδυναμία ή αποτυχία: Είναι η χημεία του εγκεφάλου που πασχίζει να επανέλθει στη φυσική του κατάσταση.
Μέσα στις πρώτες 48 ώρες συμβαίνει μια πραγματική μάχη. Ενώ το μυαλό μπορεί να έχει κάποια στιγμές διαύγειας, τα στερητικά συμπτώματα μπορεί να είναι πραγματικά ανυπόφορα, με το κεντρικό νευρικό σύστημα να βρίσκεται σε απόλυτη υπερδιέγερση.
3 ημέρες χωρίς αλκοόλ: Καθοριστική στιγμή
Την 3η ημέρα, τα συμπτώματα τυπικά κορυφώνονται – πέρα από δυσάρεστα μπορεί να γίνουν ακόμα και επικίνδυνα για ένα άτομο που έπινε πολύ. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Τρέμουλο
- Αυξημένο καρδιακό παλμό και αρτηριακή πίεση
- Νευρικότητα και ανησυχία
- Ευερεθιστότητα
- Τρεμώδες παραλήρημα
Αυτό δεν σημαίνει ότι το σώμα σου σε προδίδει, μα ότι προσπαθεί μέσα σε λίγες μόνο ημέρες να εξισορροπήσει μια εξάρτηση πολλών ετών.
Στην 5η μέρα αρχίζει να διαφαίνεται κάποια πρόοδος
Αν κανείς περνά αυτό το πρώτο διάστημα υπό ιατρική παρακολούθηση, θα διακρίνει τα πρώτα σημάδια βελτίωσης. Το ωράριο ύπνου του θα αρχίσει να κανονικοποιείται, παρόλο που ακόμα θα πάρει καιρό για να κοιμηθεί πραγματικά καλά. Η όρεξη κάπως επανέρχεται και το χειρότερα σωματικά συμπτώματα υποχωρούν. Το στερητικό σύνδρομο δεν παύει, αλλά μειώνεται και για πρώτη φορά το σώμα μπορεί να λειτουργήσει χωρίς αλκοόλ. Πολύ καλύτερα γίνονται τα πράγματα μέχρι το τέλος της πρώτης εβδομάδας.
Στο σημείο αυτό το άτομο έχει μια σαφώς βελτιωμένη εικόνα, ωστόσο ο Jones λέει πως θα πρέπει κανείς να αναζητήσει άμεσα ιατρική βοήθεια αν εμφανίσει σημάδια όπως:
- Σοβαρό τρέμουλο ή επιληπτικές κρίσεις
- Έντονη σύγχυση ή παραισθήσεις
- Υψηλό πυρετό
- Σοβαρή ταραχή
- Σημάδια παραληρήματος
Μεταξύ 2ης και 4ης εβδομάδας
Τα συμπτώματα πλέον υποχωρούν και παρατηρούνται θετικές αλλαγές στο σώμα και στη διάθεση:
– Το έντερο αρχίζει να αναρρώνει
Το αλκοόλ είναι ερεθιστικό για την επένδυση του γαστρικού σωλήνα, στον οποίο προκαλεί καούρα, έλκη και φούσκωμα. Το αλκοόλ παίζει, επίσης, σημαντικό ρόλο στο μικροβίωμα του εντέρου, προκαλώντας ανισορροπία, με αποτέλεσμα φουσκώματα, διάρροιες και αυξημένη πιθανότητα λοιμώξεων. Δύο εβδομάδες χωρίς αλκοόλ και το έντερο αρχίζει πλέον να επουλώνεται.
– Το δέρμα δείχνει πιο λαμπερό
Ως φυσικό διουρητικό, όσο περισσότερο αλκοόλ πίνει κανείς τόσο περισσότερο αφυδατώνεται. Και καθώς τα άτομα που πίνουν πολύ συνήθως δεν τρέφονται σωστά, το δέρμα τους συχνά δείχνει πρησμένο και ξηρό. Όμως όσο φεύγει το αλκοόλ από τον οργανισμό τους, τόσο το νερό παραμένει, προσφέροντας στο δέρμα ξανά ενυδάτωση.
– Ο ύπνος βελτιώνεται
Παρόλο που το αλκοόλ είναι μια κατασταλτική ουσία που μπορεί να οδηγήσει κάποιον στον ύπνο, δεν θα τον κρατήσει κοιμισμένο όλη τη νύχτα: έχει την ιδιότητα να διακόπτει τον REM ύπνο, οπότε ξυπνά κανείς πολλές φορές και να δυσκολεύεται να ξανακοιμηθεί. Έναν μήνα μετά τη διακοπή του αλκοόλ, ο ύπνος επανέρχεται και το άτομο νιώθει πλέον πιο ξεκούραστο.
Στους 6 μήνες η ζωή μπαίνει πλέον σε κανονικό ρυθμό
Ο οργανισμός περνά από πολλά στάδια ανά εβδομάδα μετά τη διακοπή του αλκοόλ. Κάποια όργανα, βέβαια, θέλουν παραπάνω χρόνο για να αναρρώσουν, όπως το ήπαρ, που υπόκειται και τη μεγαλύτερη βλάβη έπειτα από πολλά χρόνια κατάχρησης (η λιπώδης ηπατική νόσος, η αλκοολική ηπατίτιδα, η ίνωση, η κίρρωση και ο καρκίνος του ήπατος είναι κάποιες μόνο από τις παθήσεις που σχετίζονται με τον αλκοολισμό και που φυσικά απαιτούν ιατρική φροντίδα).
Παρόλο που η κίρρωση και ο καρκίνος του ήπατος δεν θεραπεύονται, με τη σωστή φαρμακευτική αγωγή και παρακολούθηση μπορεί κανείς να ζήσει με αυτές τις ασθένειες. Οι υπόλοιπες παθήσεις σε ένα 6μηνο περίπου υποχωρούν.
Σε κάθε περίπτωση, στους 6 μήνες χωρίς αλκοόλ η διάθεση βελτιώνεται, επανέρχεται η πνευματική διαύγεια, η αρτηριακή πίεση μπαίνει σε κανονικούς ρυθμούς, το ανοσοποιητικό σύστημα δυναμώνει και η ζωή μπορεί ξανά να βρει το νόημά της.