ΕΧΑΣΕΣ ΤΟΝ ΦΑΚΟ ΕΠΑΦΗΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΜΑΤΙ; ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΚΑΙ ΤΙ ΟΧΙ
Όχι, στον εγκέφαλό σου δεν θα φτάσει, μην ανησυχείς. Ωστόσο, πρέπει να ξέρεις πώς να αφαιρέσεις τον φακό σου σωστά.
Αν χρησιμοποιείς φακούς επαφής –ειδικά αν αυτοί είναι λεπτοί– θα σου έχει σίγουρα συμβεί κάποια στιγμή: είτε τρίβοντας το μάτι σου είτε επειδή ξεχάστηκες και κοιμήθηκες ένα μεσημέρι με αυτούς, έχεις «χάσει» τον φακό μέσα στο μάτι σου.
Το συμβάν αυτό δικαιολογημένα μπορεί να σε αγχώσει, κάνοντας σε να πιστεύεις ότι δεν θα μπορέσεις να τον βρεις ποτέ, ότι θα χωθεί βαθιά μέσα στο μάτι ή ακόμα και πιο βαθιά στο κεφάλι, θέτοντας ίσως σε κίνδυνο ακόμα και την όρασή σου. Την ίδια ώρα, το νιώθεις ότι είναι εκεί, η αίσθηση είναι ενοχλητική ή ίσως επίπονη, και είναι λογικό, γιατί στην επιφάνεια του ματιού υπάρχουν αμέτρητες νευρικές απολήξεις, όπως εξηγεί σε άρθρο η οφθαλμίατρος Ashley Brissette, MD.
Ό,τι κι αν προκάλεσε το να «χαθεί» ο φακός μέσα στο μάτι σου, το σίγουρο είναι ότι πρέπει να βρεθεί και να αφαιρεθεί. Αυτό πρέπει να γίνει με προσοχή και ασφάλεια, ώστε να μην προκληθεί στο μάτι κάποιος επικίνδυνος τραυματισμός. Ρωτήσαμε τον οπτικό-οπτομέτρη Κωστή Κουτρούμπα τι πρέπει να κάνει κάποιος σε αυτή την περίπτωση.
Τι κάνεις αν χαθεί ο φακός μέσα στο μάτι σου;
1. Καταρχάς διατηρείς την ψυχραιμία σου – ο φακός σου δεν μπορεί να πάει μακριά
Εσύ μπορεί να πιστεύεις ότι ο φακός σου χώθηκε πίσω από το μάτι, διέσχισε το οπτικό νεύρο και τώρα ταξιδεύει προς τον εγκέφαλό σου. Αυτό όμως είναι πρακτικά αδύνατον, καθώς «υπάρχει μια μεμβράνη που καλύπτει το μάτι, ο λεγόμενος κερατοειδής χιτώνας, που απλώνεται σε όλο το λευκό του ματιού, ακόμα και κάτω από το βλέφαρο, σαν θήκη πάνω από το μάτι». Αυτό σημαίνει ότι ο φακός σου πιθανότατα έχει παγιδευτεί μέσα σε αυτή τη θήκη – δεν έχει να πάει κάπου αλλού.
Δεν χρειάζεται, λοιπόν, πανικός. Και βέβαια δεν χρειάζεται να βάλεις δάχτυλα, νύχια ή άλλα αντικείμενα μέσα στο μάτι σου για να τον «ψαρέψεις», καθώς το πιθανότερο είναι ότι θα καταλήξεις να το τρίβεις υπερβολικά και ίσως να το γρατζουνίσεις.
2. Βάλε μερικές σταγόνες φυσιολογικού ορού μέσα στο μάτι σου
Είναι πολύ πιο ασφαλές να ξεπλύνεις το μάτι σου και έτσι να «πεταχτεί» ο φακός έξω από αυτό, παρά να τον «ψαρέψεις». Θα το πετύχεις είτε με ένα μπουκαλάκι με φυσιολογικό ορό, είτε με τεχνητά δάκρυα, είτε με άλλες ενυδατικές σταγόνες που θα βρεις στο φαρμακείο και θα στάξεις μέσα στο μάτι σου. «Η υγρασία που θα δημιουργηθεί θα βοηθήσει τον φακό που ίσως έχει "βεντουζώσει" να χαλαρώσει και να αρχίσει να κινείται μέσα στο μάτι. Με τον τρόπο αυτό θα είναι πιο εύκολο να αφαιρεθεί», λέει ο κ. Κουτρούμπας. Μάλιστα, ακόμα και η πίεση του υγρού μπορεί να «πετάξει» τον φακό έξω από το μάτι.
Προσοχή όμως: «Μην ρίξεις με πίεση νερό βρύσης μέσα στο μάτι, γιατί αν αυτό είναι ερεθισμένο μπορεί να εισέλθουν μικροοργανισμοί και να προκαλέσουν κάποια μόλυνση. Επίσης, αν χρησιμοποιείς για βαθύ καθαρισμό των φακών σου καθαριστικό διάλυμα με υπεροξείδιο του υδρογόνου, μην το εφαρμόσεις σε καμία περίπτωση απευθείας στο μάτι σου, καθώς θα σε τσούξει πολύ και πιθανώς θα προκαλέσει έγκαυμα. Μόνο τα "κλασικά" υγρά καθαρισμού μπορούν να χρησιμοποιηθούν απευθείας στο μάτι ως εναλλακτική επιλογή σε περίπτωση που δεν έχεις φυσιολογικό ορό».
Αν δυσκολεύεσαι να ρίξεις τις σταγόνες ή τον φυσιολογικό όρο μέσα στο μάτι εσύ, ζήτησε από κάποιο κοντινό σου πρόσωπο να το κάνει.
3. Κοίτα αντίθετα από εκεί που πιστεύεις πως έχει χωθεί ο φακός και σήκωσε το βλέφαρό σου για να τον βρεις
Αν ο φακός παραμένει στο μάτι παρά τον φυσιολογικό ορό, τότε θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσεις τα δάχτυλά σου για να τον μετακινήσεις, έχοντας οπωσδήποτε πλύνει πολύ καλά τα χέρια σου αμέσως πριν, «για να αποφύγεις τυχόν μεταφορά βακτηρίων», τονίζει ο κ. Κουτρούμπας.
Οπότε, προσπαθείς να υπολογίσεις σε ποιο σημείο του ματιού έχει χωθεί ο φακός –πιθανότατα κάτω από το βλέφαρο– και τότε στρέφεις το βλέμμα προς την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση, σηκώνοντας ταυτόχρονα το βλέφαρό σου και κοιτάζοντας πάνω και κάτω. Το να σταθείς μπροστά σε έναν καθρέφτη όσο το κάνεις αυτό σίγουρα θα βοηθήσει, ενώ χρειάζεσαι και έντονο φως, γιατί οι φακοί έχουν συνήθως μια ελαφριά μπλε απόχρωση, ώστε να εντοπίζονται πάνω στο λευκό του ματιού.
«Όταν τον δεις, πολύ απαλά με την άκρη του δαχτύλου σου τράβηξέ τον προς το κέντρο του ματιού, χωρίς όμως να τον φτάσεις στην ίριδα, και αφαίρεσέ τον» καταλήγει ο κ. Κουτρούμπας και τονίζει: σε καμία περίπτωση μην χρησιμοποιήσεις τα νύχια σου ή το τσιμπιδάκι τον φρυδιών για να το κάνεις αυτό, καθώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τραυματισμού.
Αν πάλι συνεχίζεις να μην βρίσκεις τον φακό σου, συνέχισε να ρίχνεις φυσιολογικό ορό μέσα στο μάτι και να τρίβεις απαλά με το δάχτυλό σου εξωτερικά το βλέφαρο μέχρι να μετακινηθεί και να κατέβει.
4. Κι αν συνεχίζεις να μην τον βρίσκεις;
Αν ακόμα κι έτσι συνεχίζεις να μη βρίσκεις τον φακό σου, μπορείς να κάνεις μια τελευταία προσπάθεια πιάνοντας τις βλεφαρίδες και στρίβοντας από αυτές το βλέφαρο προς τα πάνω για να έχεις ακόμα καλύτερη εικόνα του κερατοειδούς. Αν κάπου ο φακός έχει διπλώσει, θα μπορούσες ίσως με ένα ειδικό βεντουζάκι που έχεις ξεπλύνει με φυσιολογικό ορό να τον τραβήξεις.
Διαφορετικά, αν τα καταστήματα είναι την ώρα εκείνη ανοιχτά, επισκέψου τον οπτικό της γειτονιάς σου, ο οποίος θα μπορέσει σίγουρα να αφαιρέσει τον φακό από το μάτι σου με ασφάλεια.
Αν αυτό τη δεδομένη στιγμή δεν γίνεται και ο φακός παραμένει κάπου σφηνωμένος, θα πρέπει να μιλήσεις με τον οφθαλμίατρό σου.
«Σε κάθε περίπτωση, να ξέρεις πως το ίδιο το μάτι σου θα θέλει να "διώξει" το ξένο σώμα, οπότε σταδιακά θα αρχίσει να εκλύει παραπάνω δάκρυα και να βλεφαρίζει για να απαλλαγεί από τον φακό. Στην πραγματικότητα, χρειάζεται λίγη υπομονή και έπειτα από μερικά λεπτά το σώμα θα κάνει τη δουλειά που χρειάζεται μόνο του», καταλήγει ο κ. Κουτρούμπας.
«Αν, πάντως, αφού αφαιρεθεί ο φακός συνεχίζεις να έχεις ενόχληση στο μάτι, πιθανώς αυτή να προέρχεται από κάποιον τραυματισμό, οπότε χρήσιμο είναι να κλείσεις ένα ραντεβού στον οφθαλμίατρό σου, ο οποίος θα πραγματοποιήσει έναν έλεγχο με τη σχισμοειδή λυχνία και ίσως σου χορηγήσει κάποιο αντιβιοτικό κολλύριο», συμβουλεύει ο ίδιος. «Τέλος, αν συμβαίνει συχνά να χάνεις τον φακό μέσα στο μάτι σου, καλό θα ήταν να επισκεφθείς τον οπτικό σου για να σου υπενθυμίσει τη σωστή διαδικασία εφαρμογής φακών επαφής. Σε περίπτωση που τίθεται θέμα κακής εφαρμογής, θα το διαγνώσει μέσω του ελέγχου που προαναφέραμε με τη σχισμοειδή λύχνια και το κερατοδιαθλασίμετρο (μηχάνημα που λαμβάνει ειδικές μετρήσεις από τον κερατοειδή σου) και θα σου προτείνει κάποια άλλη μάρκα ή ποιότητα φακών επαφής που θα προσαρμόζονται καλύτερα ή ίσως να είναι πιο ενυδατικοί, άρα να μη “βεντουζώνουν” τόσο εύκολα στον κερατοειδή.»