ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ ΚΑΙ ΣΕ ΤΙ ΔΙΑΦΕΡΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΓΥΡΗ;

Ακούμε συχνά για τα οφέλη του βασιλικού πολτού και της γύρης, αλλά γνωρίζουμε από που προέρχονται αυτές οι υπερτροφές; Μάθε τις ευεργετικές τους ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό και ποιες είναι οι μεταξύ τους διαφορές.

Οι μέλισσες αποτελούν ένα από τα πιο ευεργετικά πλάσματα του πλανήτη, καθώς συμβάλλουν με πολλούς τρόπους στην επιβίωσή μας. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Μέλισσας (κι όμως υπάρχει) στις 20 Μαΐου, αξίζει να κάνουμε μια αναφορά σε δύο από τα ευεργετικά προϊόντα που παράγει το μικρό αυτό έντομο. Εκτός από το μέλι, την πρόπολη και το κερί μελισσών, υπάρχουν επίσης ο βασιλικός πολτός και η γύρη, δύο υπερτροφές που μπορούν να επιδράσουν ευεργετικά σε πολλές ζωτικές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού.

Ο βασιλικός πολτός είναι ένα ισχυρό τονωτικό σε αγνή κατάσταση και αποτελεί μέρος των διατροφικών συμπληρωμάτων για τον άνθρωπο, καθώς συστήνεται για βελτίωση της βιολογικής ανθεκτικότητας. Είναι μια ζελατινώδης ουσία που παράγεται από το σώμα της μέλισσας και αποτελεί αποκλειστική τροφή των βασιλισσών. Η σύνθεση του ποικίλλει ανάλογα με τη γεωγραφία και το κλίμα.

Η γύρη αποτελεί την κύρια πηγή πρωτεϊνών των εργατριών μελισσών, που είναι απαραίτητη για την επιβίωσή τους αλλά και για την παραγωγή βασιλικού πολτού. Με άλλα λόγια, η γύρη είναι η τροφή των εργατριών μελισσών, ενώ ο βασιλικός πολτός είναι η ουσία που προορίζεται αποκλειστικά για τη βασίλισσα.

Ποια είναι τα ευεργετικά χαρακτηριστικά του βασιλικού πολτού;

Ο βασιλικός πολτός είναι κατά κάποιο τρόπο προχωνεμένη γύρη. Η σύστασή του δεν διαφέρει πολύ από εκείνη της γύρης, αλλά οι πρωτεΐνες που περιέχει είναι πολύ περισσότερες. Έχει υποκίτρινο χρώμα, χαρακτηριστική μυρωδιά και έντονη, στιφή και ελαφρώς πικρή γεύση.

Ο βασιλικός πολτός αποτελείται κυρίως από νερό, υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπος. Η πλήρης χημική σύνθεσή του είναι άγνωστη, αλλά οι θετικές επιδράσεις του στην υγεία θεωρείται ότι προέρχονται από τις μοναδικές πρωτεΐνες και τα λιπαρά οξέα του, καθώς περιέχει ποικιλία θρεπτικών συστατικών.

Chuanyu Pexels

Συγκεκριμένα, είναι πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β (Β1, Β2, Β5, Β6), Α, D, E, K και C, ενζύμων, μετάλλων και ιχνοστοιχείων. Αρκετά συστατικά του βασιλικού πολτού παραμένουν απροσδιόριστα, γι’ αυτό και δεν μπορεί να παρασκευαστεί σε εργοστάσιο.

Μερικές από τις ιδιότητες του βασιλικού πολτού είναι οι εξής:

• Ενισχύει το ανοσοποιητικό σε όλα τα επίπεδα.
• Βελτιώνει και εξισορροπεί τον μεταβολισμό, συμβάλλοντας στην απώλεια ή την πρόσληψη βάρους.
• Αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας.
• Διεγείρει διανοητικές ικανότητες, όπως η μνήμη, η συγκέντρωση και η αντοχή.
• Αποτρέπει την πρόωρη γήρανση.
• Έχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις.
• Μειώνει την κακή χοληστερόλη.
• Ενισχύει την υγεία του δέρματος και των οστών, ενώ επιταχύνει την επούλωση πληγών.
• Μειώνει την αρτηριακή πίεση.

Δοσολογία και πιθανές παρενέργειες

Στις κλινικές μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε ανθρώπους, η λήψη 1000 mg (1 γρ.) βασιλικού πολτού την ημέρα δεν φαίνεται να έχει ανεπιθύμητες ενέργειες για χρονικό διάστημα έως 3 μηνών. Η δοσολογία που ενδείκνυται για τα παιδιά είναι 1/10 του γραμμαρίου. Σε κάθε περίπτωση, συστήνεται η βραχυπρόθεσμη λήψη του βασιλικού πολτού, και πάντα μετά τη συμβουλή του γιατρού, ειδικά από άτομα που ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή.

Εάν δεν έχετε καταναλώσει ποτέ πριν βασιλικό πολτό, είναι καλύτερο να ξεκινήσετε με πολύ μικρή δόση για να αποφύγετε σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις και παρενέργειες. Ο βασιλικός πολτός περιέχει δυνητικά αλλεργιογόνα συστατικά, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν από ήπια έως και σοβαρά συμπτώματα, όπως έκζεμα, άσθμα, δερματίτιδα, αναφυλαξία, αιμορραγική κολίτιδα.

Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται σε άτομα που πάσχουν από άσθμα ή αλλεργίες. Επειδή πρόκειται για προϊόν μέλισσας, τα άτομα με αλλεργίες στα τσιμπήματα μέλισσας, στη γύρη ή σε άλλα περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα θα πρέπει να είναι προσεκτικά.

Σε τι διαφέρει ο βασιλικός πολτός από τη γύρη;

Όπως ο βασιλικός πολτός, έτσι και η γύρη μελισσών περιέχει πληθώρα θρεπτικών συστατικών και αποτελεί ένα θρεπτικό φυτικό συμπλήρωμα διατροφής με πολλά οφέλη για την υγεία του ανθρώπου. Διατίθεται στην φυσική της μορφή, νωπή και απαλλαγμένη από ξένες ουσίες, και είναι πάντα ακατέργαστη. Η αποξηραμένη γύρη ενδέχεται να έχει χάσει πολλά από τα θρεπτικά της συστατικά.

Μεταξύ άλλων, περιέχει, πρωτεΐνες, αμινοξέα, υδατάνθρακες και σάκχαρα, λιπαρά οξέα, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ιχνοστοιχεία και αντιοξειδωτικές ουσίες. Η ποσόστωση σε αυτά ενδέχεται να διαφέρει ανάλογα με την προέλευση και τα χαρακτηριστικά της χλωρίδας κατά την οποία οι μέλισσες την μάζεψαν.

iStock

Η γύρη μελισσών έχει αντίστοιχες ευεργετικές ιδιότητες με τον βασιλικό πολτό. Ενδεικτικά, έχει υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά, μειώνει τους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και ανακουφίζει από τα εμμηνοπαυσιακά συμπτώματα.

Η διαφορά είναι ότι ο βασιλικός πολτός παράγεται από τους αδένες των εργατριών μελισσών για τη βέλτιστη διατροφή και ανάπτυξη της βασίλισσας μέλισσας, ενώ η γύρη είναι η ουσία που συλλέγουν από τα άνθη των φυτών, η οποία κατά τη μεταφορά στις κυψέλες αναμειγνύεται με άλλες ουσίες που παράγουν οι μέλισσες, όπως νέκταρ και σάλιο.

Και οι δύο ουσίες θεωρούνται υπερτροφές και έχουν ευεργετικές ιδιότητες για τον άνθρωπο. Ο βασιλικός πολτός ενδεχομένως να παρουσιάζει μεγαλύτερη αφθονία σε βιταμίνες, ιδιαίτερα αυτές του συμπλέγματος Β, που είναι καθοριστικές για την καλή λειτουργία τόσο του νευρικού συστήματος όσο και ολόκληρου του οργανισμού. Καθώς η μέλισσα καταναλώνει μέλι και γύρη, παίρνει όλα τα συστατικά τους και μετά την επεξεργασία τους στους αδένες της παράγει τον βασιλικό πολτό, που έχει ακόμα περισσότερα θρεπτικά συστατικά.

Με έναυσμα τη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στη βασίλισσα μέλισσα και τις εργάτριες όσον αφορά τον τρόπο αλλά και τη διάρκεια ζωής τους, οι αναφορές για τις θεραπευτικές δράσεις του βασιλικού πολτού έχουν πάρει τεράστιες διαστάσεις. Ωστόσο, χρειάζεται ακόμα να γίνουν παραπάνω μελέτες για να μπορέσουμε να επιβεβαιώσουμε επαρκώς τα οφέλη του στον ανθρώπινο οργανισμό.