ΕΧΕΙΣ ΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΣΤΟ ΑΘΟΡΥΒΟ; ΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΣΟΥ
Αν προτιμάς να έχεις το κινητό στο αθόρυβο, δεν είναι τυχαίο. Έρευνες δείχνουν τι αποκαλύπτει αυτή η συνήθεια για τον τρόπο που σκέφτεσαι, λειτουργείς και σχετίζεσαι με τους άλλους.
Εδώ και πολλά χρόνια έχω το κινητό στο αθόρυβο, σε λειτουργία δόνησης. Το «αποσιώπησα» μια εποχή που είχα ανοιχτές τις ειδοποιήσεις όλων των εφαρμογών επικοινωνίας με τον έξω κόσμο (κυριολεκτικά και μεταφορικά, καθώς χάριν του αθλητικού ρεπορτάζ που έκανα επικοινωνούσα με διάφορες χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής) και άκουγα όλη την ημέρα ένα «ντινγκ». Ξυπνούσα με «ντινγκ» και κοιμόμουν με «ντινγκ», ώσπου ένιωσα εξαντλημένη, άλλαξα ρεπορτάζ και αποφάσισα πως από τις 9 το βράδυ έως το πρωί που θα ξυπνούσα δεν θα έδινα ιδιαίτερη σημασία στο κινητό μου.
Αυτά είναι τα καλά νέα – για εμένα. Στα κακά νέα, όταν δεν θυμάμαι πού έχω αφήσει τη συσκευή, δεν μπορώ και να τη βρω εύκολα, αφού δεν υπάρχει ήχος κλήσης να με βοηθήσει. Σε όλα τα πράγματα στη ζωή, κάτι κερδίζεις και κάτι χάνεις. Επίσης, πολλά από τα πράγματα αυτής της ζωής –όσα εξελίσσονται σε φαινόμενο– ερευνώνται από ψυχολόγους.
Ας δούμε λοιπόν τι έχουν δείξει μελέτες ψυχολογίας, επιστήμης συμπεριφοράς και αλληλεπίδρασης ανθρώπου με υπολογιστή οι οποίες έχουν γίνει επί ατόμων που προτιμούν να έχουν το τηλέφωνό τους στο αθόρυβο.
1. Σεβόμαστε τους άλλους
Φαντάσου σε έναν χώρο με 100 άτομα να έχουμε όλοι ενεργοποιημένους τους ήχους του κινητού. Εξαιρετικά; Όχι. Η έρευνα κοινωνικής ψυχολογίας σχετικά με την φιλοκοινωνική συμπεριφορά υποδηλώνει ότι ορισμένα άτομα δίνουν προτεραιότητα στην ομαδική αρμονία, αποφεύγοντας τις διαταραχές σε κοινόχρηστους χώρους. Η σίγαση των τηλεφώνων ευθυγραμμίζεται με αυτό το χαρακτηριστικό, όπως έδειξε και μελέτη του 2015.
Ερευνητές ανακάλυψαν πως όσοι έχουν στο αθόρυβο τις συσκευές τους σε δημόσιους χώρους βαθμολογούνται υψηλότερα σε δείκτες κοινωνικής ευαισθησίας. Με τον ίδιο τρόπο, δείχνουν σε όποιον έχουν απέναντι τους πως σέβονται τον χρόνο που περνάνε μαζί και δεν διακόπτουν διαρκώς την επικοινωνία για να τσεκάρουμε τις ειδοποιήσεις.
2. Eκτιμάμε τη συγκέντρωσή μας
Η απενεργοποίηση των ειδοποιήσεων –ακόμη και των βασικών– υποδηλώνει χαρακτηριστικά ανθρώπου που εκτιμά ιδιαίτερα την εστίαση και την εργασία σε βάθος. Στο βιβλίο «Deep Work: Μάθε να είσαι αποτελεσματικός και παραγωγικός», που έχει γράψει ο Cal Newport, αναφέρεται ότι «η σαφήνεια σχετικά με το τι έχει σημασία παρέχει σαφήνεια σχετικά με το τι δεν έχει σημασία». Παραμερίζουμε τον θόρυβο, ώστε να τιμήσουμε ό,τι έχει σημασία κάθε δεδομένη στιγμή.
Έρευνες στη γνωστική ψυχολογία έχουν αποκαλύψει από το 2011 ότι οι ειδοποιήσεις διαταράσσουν την προσοχή και μειώνουν την απόδοση στις εργασίες, ενώ τα άτομα που απενεργοποιούν τα τηλέφωνα πιθανότατα εμφανίζουν χαρακτηριστικά υψηλής αυτορρύθμισης, τα οποία συνδέονται με καλύτερη συγκέντρωση και παραγωγικότητα.
3. Στην ουσία, είμαστε εσωστρεφείς
Οι ψυχολόγοι έχουν βρει πως οι άνθρωποι που έχουμε στο αθόρυβο το κινητό μας, συχνά παρουσιάζουμε τάσεις εσωστρέφειας. Οι συνεχείς ήχοι των ειδοποιήσεων μας εξαντλούν, ενώ η ησυχία (της απενεργοποίησης των ήχων) παρέχει αίσθηση ησυχίας και ελέγχου των κοινωνικών μας «συναναστροφών».
Επιπροσθέτως, η ψυχολογία της προσωπικότητας συνδέει την εσωστρέφεια με χαμηλότερες ανάγκες κοινωνικής διέγερσης, με τους εσωστρεφείς να είναι πιο πιθανό να αποφεύγουν τη συνεχή συνδεσιμότητα για να αποφύγουν την αισθητηριακή υπερφόρτωση. Δεν είναι τυχαίο ότι οι εσωστρεφείς προτιμούμε την όχι και τόσο σύγχρονη επικοινωνία (π.χ. αποστολή μηνυμάτων αντί για κλήσεις) και ανταποκρινόμαστε λιγότερο στις ειδοποιήσεις σε πραγματικό χρόνο.
4. Θέλουμε να έχουμε τον έλεγχο της ζωής μας
Όταν απενεργοποιούμε τους ήχους των ενημερώσεων στο κινητό, βάζουμε όριο σχετικά με τη διαθεσιμότητά μας, σε έναν κόσμο όπου όλοι είναι προσβάσιμοι, συχνά 24 ώρες το εικοσιτετράωρο. Δίνουμε προτεραιότητα στον χρόνο μας και τον νοητικό μας χώρο, ελέγχουμε το αφήγημά μας και αποφασίζουμε οι ίδιοι πότε θα είμαστε διαθέσιμοι – τσεκάροντας όποτε θέλουμε το τηλέφωνό μας.
Απαλλασσόμαστε και από την πίεση του «πρέπει» να απαντήσουμε αμέσως και δεν επιτρέπουμε σε μια συσκευή να υπαγορεύει τις ενέργειές μας. Έχει φανεί πως η επιλογή μας να κάνουμε ό,τι θέλουμε, όταν θέλουμε σε ό,τι αφορά τη χρήση του τηλεφώνου έχει μεγάλο αντίκτυπο στον τρόπο που διαχειριζόμαστε το άγχος και διατηρούμε τον έλεγχο του χρόνου μας. Επίσης, οι «αθόρυβοι» τείνουμε να είμαστε ιδιαίτερα αυτοδύναμοι. Δεν έχουμε θέμα με τη μοναξιά μας και δεν χρειαζόμαστε άλλους για να περάσουμε καλά. Είμαστε πιο ανεξάρτητοι από τον ψηφιακό κόσμο και δεν αναζητούμε την επιβεβαίωση μέσω της συνεχούς επικοινωνίας, ενώ έχουμε επίσης αυτοπειθαρχία.